Đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương phát biểu tại Hội trường Ảnh: Đình Nam
Để chuẩn bị cho hoạt động giám sát của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong năm 2017, rất nhiều đề xuất của các cơ quan Quốc hội, đoàn đại biểu Quốc hội, các đại biểu Quốc hội và Mặt trận tổ quốc Việt Nam đã được tổng hợp thành 8 nhóm vấn đề (nhóm nội dung về pháp luật, kinh tế, tài chính- ngân sách, vấn đề xã hội dân tộc, văn hóa- giáo dục, tài nguyên- môi trường, nhóm nội dung về quốc phòng- an ninh, đối ngoại, dân tộc). Hầu hết các đề xuất đó đều xuất phát từ tình hình thực tiễn và rất nhiều vấn đề bức xúc được cả xã hội quan tâm.
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương nhận định, đối với các nội dung giám sát trình ra Quốc hội tại kỳ họp này đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cân nhắc rất kỹ và không thể phủ nhận rằng những nội dung đó là những vấn đề rất nóng và rất bức xúc trong xã hội hiện nay. Đó là, việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm giai đoạn 2011- 2016; Việc thực hiện chính sách, pháp luật về đầu tư và khai thác các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng xây dựng- kinh doanh- chuyển giao (BOT); Việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011- 2020; Việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với ngư dân và phát triển kinh tế biển.
Tuy nhiên, đại biểu Cương cũng cho rằng, nếu nhìn một cách tổng thể thì tất cả những vấn đề bức xúc đó đều có một điểm chung, nói cách khác, các bức xúc đó đều có chung một nguyên nhân là sự vận hành của bộ máy nhà nước và thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức và viên chức.
Nếu một bộ máy tốt thì sẽ không có một nền hành chính còn nhiều ách tắc, phiền hà
Đại biểu phân tích, lâu nay chúng ta thấy vấn đề này nổi lên, vấn đề kia nổi lên, dư luận ồn ào, nổi sóng và nhiều người cũng kịp nhận ra rằng bộ máy nhà nước có vấn đề. Bộ máy nhà nước tự thân nó không làm nên được điều gì mà nó được tạo nên bởi hành động của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.
Ai cũng nhận thấy nếu một bộ máy tốt, một đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức biết đến trách nhiệm và bổn phận của mình thì sẽ không có một nền hành chính còn nhiều ách tắc và phiền hà, không có đầu tư dàn trải, kém hiệu quả, để hàng tỷ, hàng triệu đô la lãng phí mỗi năm được cộng thêm vào gánh nợ công vốn đã quá sức chịu đựng, không có việc xả thải làm ô nhiễm và hủy diệt môi trường khủng khiếp như ở một số tỉnh miền Trung vừa qua, không có tình trạng phá rừng nghiêm trọng đang diễn ra ở nhiều nơi và không có nạn cấp khống giấy chứng nhận hợp chuẩn phân bón, cấp khống giấy chứng nhận chất lượng thủy sản và thức ăn chăn nuôi làm cho người nông dân khốn đốn, v.v...
Nếu chúng ta có một bộ máy chính quyền địa phương vững mạnh và đội ngũ cán bộ đạt chuẩn như tiêu chí để xác định nông thôn mới thì chắc chắn không có tình trạng thực phẩm bẩn tràn lan như hiện nay. Cũng không đến nỗi hàng chục vạn dân nghèo phải khốn khổ vì đa cấp, hàng ngàn người rơi vào cảnh cùng quẫn vì vỡ nợ của tín dụng đen.
Nói về an toàn thực phẩm, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương cho biết, cách đây mấy tháng trong chuyến đi kiểm tra về sản xuất nước sạch ở một địa phương của Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, khi đoàn kiểm tra mới đến chỉ kiểm tra ở một cơ sở thôi thì tất cả các cơ sở khác đã được mật báo và đóng cửa hết, án binh bất động chờ đoàn kiểm tra đi qua. Tôi cứ phân vân tự hỏi vậy thì vai trò của chính quyền ở đây là gì? Chính quyền thì ở đâu cũng có với một bộ máy đầy đủ, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thì đông đảo nhưng hễ có việc gì xảy ra trên địa bàn thì đều nói không biết, kiểm tra, kiểm điểm một hồi rồi cũng không thấy rõ khuyết điểm chính thuộc về ai và cái gì cũng đúng quy trình. Đại biểu cho rằng, dường như cán bộ bây giờ họp hành quá nhiều, họp nhiều đến mức khi có việc gì xảy ra người dân kêu cứu, phóng viên báo chí xin gặp thì đều từ chối là bận họp. Vâng, bận họp và né tránh trách nhiệm bây giờ có chung một lời giải nghĩa.
Qua những phân tích trên, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương cho rằng sự vận hành của bộ máy nhà nước và việc thực hiện trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đang là nguyên nhân chủ yếu của mọi vấn đề nóng, bức xúc trong xã hội và rất cần Quốc hội giám sát.
Trong phần phát biểu của mình, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương cũng bày tỏ đồng tình cao với việc triển khai nội dung giám sát cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011- 2016. Nhấn mạnh, thực hiện thành công cuộc giám sát này ngay từ đầu nhiệm kỳ sẽ góp phần kiện toàn, củng cố Nhà nước vững mạnh, tiếp tục lãnh đạo thành công sự nghiệp toàn dân; cuộc giám sát này sẽ giúp chúng ta đạt được sự tăng trưởng, không phải là tăng trưởng về mặt kinh tế mà tăng trưởng về niềm tin của người dân đối với Nhà nước, đối với chế độ, đại biểu đề nghị cần đi vào nội dung cụ thể của giám sát là làm rõ thực hiện các quy định của pháp luật về trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức hành chính các cấp và trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong thực thi công vụ, nhiệm vụ.