Thượng tướng Võ Trọng Việt - Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội
Phóng viên: Trân trọng cám ơn Chủ nhiệm đã dành thời gian trả lời phỏng vấn của Truyền hình Quốc hội Việt Nam nhân dịp đầu xuân mới. Thưa Chủ nhiệm, nhìn lại năm 2019, là năm Ủy ban Quốc phòng và An ninh đã chủ trì thẩm tra 5 dự án Luật trình Quốc hội thông qua. Chủ nhiệm có thể chia sẻ về những kết quả trong hoạt động lập pháp của Ủy ban cũng như ý nghĩa của các luật?
Thượng tướng Võ Trọng Việt - Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội: Năm 2019 là một năm Ủy ban Quốc phòng và An ninh đảm nhiệm và thẩm định nhiều luật. Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua 5 Luật và 2 Nghị quyết.
Với Uỷ ban, số lượng người ít mà khối lượng công việc lại rất lớn. Một số luật rất nhạy cảm, quan trọng. Ý thức được trách nhiệm ấy, cán bộ và nhân viên của Ủy ban đã làm hết sức mình, thể hiện tinh thần đoàn kết, chịu khó nghiên cứu và phát huy tinh thần, trí tuệ tập thể nên các luật được đại biểu Quốc hội thông qua với tỷ lệ rất cao. 05 luật gồm: Luật Lực lượng dự bị động viên, Luật Dân quân tự vệ, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.
05 luật này ý nghĩa hết sức quan trọng. Đối với nhóm lĩnh vực quốc phòng, đó là những luật nhằm xây dựng lực lượng dân quân tự vệ nòng cốt, hùng hậu, rộng khắp; nâng cao vị thế, tầm quan trọng và ý nghĩa của lực lượng dự bị động viên; xây dựng các lực lượng này hùng hậu trong thời bình để khi đất nước có chiến tranh xảy ra thì mình chủ động và không có gì bất ngờ. Đấy là điều hết sức quan trọng. Thứ hai là ban hành chế độ, chính sách nhằm đảm bảo cho lực lượng dân quân tự vệ và dự bị động viên có chính sách phù hợp so với điều kiện phát triển đất nước hiện nay, để anh em yên tâm gắn bó với nhiệm vụ chính trị của mình, vừa lao động sản xuất nhưng mà vừa thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng tốt trong tình hình hiện nay. Hoặc là nhóm luật về an ninh, chúng ta xây dựng Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam hay Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Riêng việc xuất cảnh, nhập cảnh của người Việt Nam và người nước ngoài, chúng ta thấy rằng đất nước đang hội nhập, mình phải hội nhập quốc tế. Điều hết sức quan trọng là phải tinh giản, đơn giản hóa thủ tục để làm cho mọi việc thuận lợi. Ví dụ người nước ngoài ra, vào đất nước Việt Nam làm ăn sinh sống, du lịch thì đơn giản hóa thủ tục để kêu gọi, thu hút người ta vào, vừa là đầu tư, vừa du lịch để tăng ngân sách phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Hoặc là người Việt Nam đi ra nước ngoài hay nhập cảnh, xuất cảnh cũng đơn giản hóa thủ tục để tạo điều kiện thuận lợi, thông thoáng thoáng trong việc giao lưu, giao thương trong nước và quốc tế, góp phần tích cực vào sự phát triển chung của đất nước. Đấy là việc hết sức quan trọng. Hoặc là Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cu hỗ trợ cần phải sửa đổi, khi thực hiện còn nhiều vướng mắc, ách tắc trong việc xử lý về hình sự đối với các loại tội phạm này. Khi luật được thông qua, các cơ quan chức năng rất phấn khởi và khi đi vào cuộc sống sẽ tạo điều kiện cho nhân dân và đất nước ổn định và phát triển.
Thượng tướng Võ Trọng Việt - Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội trả lời phỏng vấn của phóng viên
Phóng viên: Thưa Chủ nhiệm, một trong những dấu ấn nổi bật của Ủy ban trong năm 2019, đó là việc chủ trì báo cáo, phối hợp triển khai các nội dung giám sát tối cao của Quốc hội về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng cháy, chữa cháy giai đoạn 2014- 2018”. Vậy kết quả của chuyên đề giám sát sẽ có ý nghĩa như thế nào trong việc tổ chức thực hiện thời gian tới?
Thượng tướng Võ Trọng Việt - Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội: Công tác phòng cháy, chữa cháy hết sức quan trọng và rất phức tạp. Nếu không cẩn thận sẽ làm tụt hậu phát triển kinh tế, đảm bảo an ninh trật tự sẽ khó khăn. Với ý thức ấy, Quốc hội lựa chọn chuyên đề giám sát tối cao về phòng cháy, chữa cháy là hết sức đúng đắn và được nhân dân, cả nước hết sức đồng tình. Qua kết quả giám sát, rút ra nhiều điều.
Thứ nhất là làm chuyển biến nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền địa phương và nhân dân cả nước có ý thức tốt hơn, trách nhiệm cao hơn trong phòng cháy và chữa cháy, góp phần giảm thiểu được các vụ cháy, đặc biệt là các vụ cháy lớn. Thế giới đang phát triển, cũng có nhiều vụ cháy kinh hoàng cho nên Việt Nam không thể chủ quan được.
Thượng tướng Võ Trọng Việt - Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh, cùng Đoàn công tác trong buổi giám sát về công tác phòng cháy chữa cháy tại Nghệ An
Thứ hai, chúng ta kịp thời phát hiện những lỗ hổng trong cả pháp luật cũng như tổ chức thực hiện, chỉ đạo về phòng cháy, chữa cháy để làm thế nào khắc phục, củng cố, hoàn thiện hệ thống pháp luật và chỉ đạo, điều hành để chất lượng phòng cháy, chữa cháy tốt hơn.
Thứ ba, nghiên cứu, ban hành các chính sách cho phù hợp với hoạt động phòng cháy, chữa cháy. Cái gì chưa đáp ứng thì phải kịp thời bổ sung và nâng cấp, làm cho chính sách pháp luật về phòng cháy, chữa cháy phù hợp với điều kiện phát triển đất nước và sự phức tạp của tình hình.
Thứ tư, phải chăm lo cho lực lượng cũng như đầu tư, trang bị phương tiện cho lực lượng phòng cháy chữa cháy để hiện đại hơn, đáp ứng được với tình hình phát triển của đất nước hiện nay. Nguy cơ cháy nổ đang còn rất cao.
Từ những vấn đề ấy, qua giám sát của Quốc hội, nhiều đại biểu Quốc hội đã tham gia góp ý và Quốc hội đã ban hành Nghị quyết với một tâm lý chung là mong muốn giảm thiểu số vụ cháy và tính chất của vụ cháy; đảm bảo an toàn để phát triển đất nước.
Trong Nghị quyết cũng đề cập rất nhiều vấn đề, trong phòng cháy chữa cháy thì lấy phòng là chính. Nơi nào ý thức trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền địa phương mà cao, nơi nào thực hiện tốt thì giảm thiểu cháy nổ rất tốt. Ngược lại, những nơi nào chủ quan, coi thường, không quan tâm đúng lúc, đúng nơi thì cháy nổ sẽ xảy ra, thậm chí có nơi cháy nổ rất nghiêm trọng. Thứ hai, Nghị quyết cũng nêu rõ có những lỗ hổng. Ví dụ như quy trình, thủ tục đối với phòng cháy chữa cháy, các hồ nước, các họng nước, vòi chữa cháy còn chưa đảm bảo chất lượng, còn thiếu. Nhất là các khu chung cư chưa nghiệm thu phòng cháy chữa cháy đã đưa vào sử dụng thì rất nguy hiểm. Trong Nghị quyết cũng nêu rõ có một thời hạn phải dứt điểm. Nơi nào chưa nghiệm thu thì phải nghiệm thu lại, đảm bảo rồi mới cho vận hành. Nếu những cơ sở nào không thực hiện nghiêm túc là phải đình chỉ hoặc xử phạt nghiêm túc. Trong Nghị quyết ban hành rất kiên quyết để cấp ủy các địa phương và các cơ quan, tổ chức của Trung ương, địa phương phải chấp hành nghiêm túc. Thứ ba, đối với lực lượng phòng cháy chữa cháy, đặc biệt là lực lượng dân phòng, lực lượng tại chỗ thì với phương châm 4 tại chỗ, chúng ta phải chú trọng xây dựng lực lượng này. Qua giám sát, nhiều nơi cũng chưa đảm bảo. Nghị quyết cũng nhấn mạnh với phương châm 4 tại chỗ, đặc biệt là xây dựng lực luộng dân phòng đảm bảo đủ về số lượng và nâng cao chất lượng để đáp ứng với yêu cầu phòng cháy chữa cháy hiện nay.
Nói tóm lại, trong Nghị quyết ban hành một cách rất toàn diện nhưng tập trung nhấn mạnh các lỗ hỗ, những bất cập hiện nay mà qua giám sát đã phát hiện để giúp cho cấp ủy, các chính quyền địa phương xem xét lại mình, rà soát lại các phương án, kế hoạch để bổ sung, hoàn thiện và thực tập có chất lượng để nâng cao chất lượng, hiệu quả và giảm thiểu tối đa các vụ cháy xảy ra trên phạm vi cả nước.
Thượng tướng Võ Trọng Việt - Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh, cùng Đoàn công tác trong buổi giám sát về công tác phòng cháy chữa cháy tại Ga Hàng Cỏ - Hà Nội
Phóng viên: Trong năm 2020, Ủy ban Quốc phòng và An ninh sẽ triển khai những nhiệm vụ, công tác gì trong xây dựng pháp luật, thưa Chủ nhiệm?
Thượng tướng Võ Trọng Việt - Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội: Năm nay, theo kế hoạch phân công của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Quốc phòng và An ninh tiếp tục tham gia 3 dự án Luật của Bộ Công an và Bộ Quốc phòng. Hiện nay, Ủy ban đang tiến hành tiếp cận kế hoạch, hồ sơ để trình với Thường vụ Quốc hội. Ví dụ như Luật Biên phòng Việt Nam và một số luật khác đã có hồ sơ. Hiện nay anh em đang tập trung nghiên cứu để bước đầu tham mưu xây dựng kế hoạch.
Năm 2020 là năm tiến hành đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc nên chi phối rất nhiều đến các hoạt động khác, trong đó có hoạt động lập pháp. Với ý thức trách nhiệm của mình và truyền thống của Ủy ban trong nhiều năm liền đã hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ, năm nay, Ủy ban Quốc phòng và An ninh sẽ cố gắng phân công, phân nhiệm một cách cụ thể hơn để nâng cao chất lượng của các luật được phân công, phấn đấu làm thế nào phát huy kết quả của các luật những năm trước để năm nay các Luật được Quốc hội thông qua với số phiếu, tỷ lệ cao nhất.
Phóng viên: Về các hoạt động giám sát, khảo sát theo thẩm quyền, Ủy ban Quốc phòng và An ninh sẽ có những kế hoạch gì trong năm 2020, thưa Chủ nhiệm?
Thượng tướng Võ Trọng Việt - Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội: Năm nay là năm Đại hội Đảng các cấp. Ủy ban cũng xác định không tổ chức giám sát như các năm mà rút gọn lại một hoặc hai chuyên đề để tổ chức tiến hành giám sát theo tính chất chuyên đề. Cụ thể:
Ủy ban sẽ tập trung giám sát về vấn đề trật tự an toàn giao thông. Đây là vấn đề lớn để làm cơ sở để sửa đổi luật Giao thông đường bộ, đánh giá lại kinh nghiệm, bài học trong việc chấp hành Luật. Xét thấy tình hình giao thông đường bộ đang có nhiều vấn đề, diễn biến rất phức tạp, tỷ lệ người chết và thương vong còn quá lớn. Đây là vấn đề cần phải nghiên cứu.
Thứ hai, chúng ta mới ban hành Luật Phòng,c hống tác hại của rượu, bia. Theo đó, không uống rượu, bia khi điều khiển phương tiện. Qua đây cũng góp phần thúc đẩy thông tin, truyền thông mạnh hơn, ra quân quyết liệt hơn thì sự đồng thuận của nhân dân sẽ tốt và tôi thấy bước đầu như vậy thực hiện rất tốt, tạo hiệu ứng tích cực trong xã hội.
Phóng viên: Trân trọng cám ơn Chủ nhiệm đã trả lời phỏng vấn! Nhân dịp đầu xuân năm mới. Kính chúc Chủ nhiệm sức khỏe, hạnh phúc và thành công. Chúc Ủy ban Quốc phòng và An ninh hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong năm 2020!