TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP SÁNG 25/05: QUỐC HỘI GIÁM SÁT TỐI CAO VIỆC THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT 43/2022/QH15 VỀ PHỤC HỒI, PHÁT TRIỂN KT-XH, MỘT SỐ DỰ ÁN QUAN TRỌNG QUỐC GIA
Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV
Tại phiên họp sáng, Quốc hội đã nghe Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội, Phó Trưởng Đoàn Thường trực Đoàn giám sát của Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023.
Tiếp đó, sau khi trình chiếu videoclip về việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023, Quốc hội tiến hành thảo luận về nội dung này.
Chiều nay, Quốc hội tiếp tục thảo luận và thành viên Chính phủ có liên quan giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
14h00: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp
Điều hành phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, từ 14h đến 15h chiều 25/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về Báo cáo của Đoàn giám sát và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về kết quả giám sát chuyên đề “việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023”. Tiếp đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ phát biểu giải trình nội dung đại biểu quan tâm.
14h01: Đại biểu Dương Khắc Mai - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông: Vẫn còn bất cập trong các quy định về bảo vệ khoáng sản, tận thu khoáng sản
Về tổng thể, đại biểu Dương Khắc Mai thống nhất cao với Báo cáo của Đoàn giám sát, đồng thời đánh giá cao và chia sẻ với Chính phủ về những khó khăn trong quá trình triển khai Nghị quyết 43 của Quốc hội.
Góp ý cụ thể việc thực hiện các chính sách tài khóa, về kết quả đạt được có thể đánh giá như sau:
Thứ nhất, Việc triển khai thực hiện áp dụng chính sách tài khóa theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 đã giúp các doanh nghiệp, hộ kinh doanh trên địa bàn phục hồi, phát triển nhanh hoạt động sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy các động lực tăng trưởng; tiết giảm chi phí, hỗ trợ dòng tiền, bảo đảm tính chủ động, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế và người dân.
Thứ hai, Việc giảm 2% thuế suất thuế GTGT theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội đã có tác động tích cực trực tiếp đến đời sống xã hội, qua đó giảm giá thành sản phẩm, giúp đảm bảo an sinh xã hội, hỗ trợ cho đời sống của người dân.
Về chính sách đầu tư phát triển, theo đại biểu Dương Khắc Mai, việc giải ngân vốn thuộc chương trình được tỉnh Đắk Nông tích cực thực hiện. Tuy nhiên, hiện còn vướng mắc ảnh hưởng đến mục tiêu này, đó là những bất cập trong Luật Khoáng sản hiện hành như: các quy định về bảo vệ khoáng sản, tận thu khoáng sản... những điều này làm cho nhiều dự án, dự án thành phần thuộc 03 Chương trình Mục tiêu Quốc gia và các dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội khác chưa thể triển khai thực hiện. Do đó ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân các nguồn vốn đầu tư, ảnh hưởng chung đến việc phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. “Nội dung này tôi cũng đã kiến nghị nhiều lần tại các kỳ họp Quốc hội. Do đó, tôi tiếp tục kiến nghị Chính phủ quan tâm chỉ đạo các Bộ ngành có liên quan, nhất là Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm có giải pháp tháo gỡ để tỉnh Đắk Nông” – đại biểu Dương Khắc Mai nhấn mạnh.
14h05: Đại biểu Dương Văn Phước - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam: Sớm tìm ra giải pháp tháo gỡ các vướng mắc về pháp lý nhằm khơi thông nguồn lực đầu tư, sản xuất kinh doanh.
Theo đại biểu Dương Văn Phước, chính sách tài khóa hầu hết là các dự án đầu tư thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế đã tuân thủ các nguyên tắc, tiêu chí của Nghị quyết 43/2022/QH15 của Quốc hội: Về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo đầy đủ các thủ tục đầu tư, tính công khai, minh bạch theo quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, với tính chất là dự án nhóm B thường được triển khai thực hiện trong 4 năm nhưng dự án, chương trình mang tính cấp bách bắt buộc triển khai trong 2 năm (2022, 2023) và không thuộc trường hợp được phép chỉ định thầu theo khoản 1 Điều 5 Nghị quyết 43, vẫn phải tổ chức lựa chọn nhà thầu theo hình thức đấu thầu qua mạng, các bước khác cũng theo quy trình thực hiện dự án thông thường nên quá trình tổ chức, triển khai gặp nhiều khó khăn, làm chậm tiến độ thực hiện các dự án.
Đại biểu Dương Văn Phước cũng cho biết, Nghị quyết 43/2022/QH15 của Quốc hội cũng rất quan tâm đến ngành y tế. Cả 02 chính sách tài khóa và tiền tệ đều tập trung nguồn lực cho phát triển y tế nhưng một số dự án đề xuất vẫn chưa sát thực tiễn, thiếu tính khả thi, chưa đáp ứng được yêu cầu phòng chống dịch cũng như yêu cầu khám, chữa bệnh của người dân. Đồng thời, một số dự án thuộc Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tham mưu nhất là việc đầu tư, xây dựng, cải tạo, hiện đại hóa cơ sở vật chất dạy nghề chưa phù hợp.
Theo đại biểu Dương Văn Phước, chính sách đầu từ công và đầu tư phát triển chỉ giải ngân được 65,3% kế hoạch, tiến độ giải ngân nhiều dự án không đạt yêu cầu. Ngoài những nguyên nhân khách quan còn có trách nhiệm của một số Bộ, ngành Trung ương cũng như một số địa phương thiếu sự triển khai quyết liệt.
Đại biểu Dương Văn Phước đề nghị Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương tiếp tục quan tâm một số vấn đề sau:
Một là, Quốc hội cần xem xét banh hành các cơ chế chính sách nhằm tiếp tục hỗ trợ, phục hồi phát triển kinh tế, xã hội cũng như các giải pháp tháo gỡ các vướng mắc, rào cản về pháp lý nhằm khơi thông nguồn lực đầu tư, sản xuất kinh doanh.
Hai là, Chính phủ cần điều hành linh hoạt các chính sách tài khóa, tiền tệ, tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm tháo gỡ các khó khăn cho thị trường tài chính, tiền tệ, thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng như thị trường bất động sản.
Ba là, đề nghị các Bộ, ngành Trung ương tiếp tục nghiên cứu, đơn giản hóa các thủ tục, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận các nguồn lực, đẩy mạnh sản xuất kinh doanh.
14h09: Đại biểu Hoàng Quốc Khánh - Đoàn ĐBQH tỉnh Lai Châu: Đề nghị Chính phủ, Bộ Y tế sớm đề xuất đầu tư cho y tế cơ sở, y tế dự phòng
Đại biểu Hoàng Quốc Khánh nêu rõ, với những kết quả đạt được sau hơn 2 năm thực hiện cho thấy, việc Quốc hội ban hành Nghị quyết số 43 là quyết sách đúng đắn, kịp thời trong hoàn cảnh tình hình kinh tế - xã hội đất nước đối mặt với nhiều khó khăn do ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh. Cùng với những kết quả quan trọng đạt được, còn một số chính sách thực hiện không đạt kế hoạch, mục tiêu đề ra đã được báo cáo giám sát chỉ ra.
Về đầu tư phát triển trong lĩnh vực y tế, đại biểu chỉ rõ, tổng mức vốn bố trí là 14 nghìn tỷ đồng với 145 dự án thuộc lĩnh vực y tế, đến thời điểm hiện nay, tổng số giải ngân của các dự án đạt 48% so với tổng mức vốn bố trí theo Nghị quyết số 43. Đến thời điểm giám sát còn nhiều dự án chậm tiến độ, tuy nhiên khả năng sẽ hoàn thành trước 31/12/2024, nhất là các gói thầu mua sắm trang thiết bị. Thời gian từ nay đến hết năm 2024 không còn nhiều, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương, đơn vị tích cực triển khai phần việc còn lại.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì phiên họp
Hiện nay còn rất nhiều trạm y tế xã, trung tâm y tế huyện và một số bệnh viện tuyến tỉnh ở nhiều tỉnh, thành phố trong đó có tỉnh Lai Châu được đầu tư kiên cố từ lâu, đến nay đã quá tải hoặc xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng rất lớn đến công tác chăm sóc sức khỏe người dân, nguồn kinh phí địa phương không thể đáp ứng được. Việc thực hiện các dự án theo Nghị quyết 43 sẽ kết thúc trong năm nay. Do đó, đại biểu đề nghị Chính phủ và Bộ Y tế khẩn trương tổng kết, đánh giá kết quả và sớm đề xuất nhu cầu đầu tư cho y tế cơ sở, y tế dự phòng đến năm 2030 để có giải pháp trong thời gian tới.
Ngoài ra, đại biểu cho biết, Nghị quyết 43 cho phép Thủ tướng Chính phủ, người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định việc chỉ định thầu trong 2 năm 2022 và 2023 đối với các gói thầu tư vấn, gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật…Tuy nhiên, bên cạnh những yếu tố tích cực, tạo điều kiện rút ngắn thời gian lựa chọn nhà thầu, trong báo cáo giám sát chưa có đánh giá cụ thể kết quả, hạn chế, yếu kém trong việc thực hiện, liệu có việc lợi dụng cơ chế chính sách trong thực hiện chỉ định thầu hay không? Để rút ra bài học kinh nghiệm trong triển khai thời gian tới, đại biểu đề nghị cần có bổ sung đánh giá phần này trong báo cáo.
14h15: Đại biểu Trần Anh Tuấn - Đoàn ĐBQH Tp. Hồ Chí Minh: Đề nghị chính sách giảm thuế VAT 2% tiếp tục được kéo dài trong thời gian tới
Theo đại biểu Trần Anh Tuấn, nhóm chính sách thành công, mang lại hiệu quả tích cực đối với nền kinh tế là chính sách giảm thuế VAT 2%. Trong Báo cáo cũng đã chỉ ra rõ nguồn lực dành cho cái chính sách này. Tuy nhiên, Quốc hội cần có sự đánh giá rõ thêm hiệu quả của chính sách mang lại.
Ngoài những nhận định mà chúng ta thấy rõ ràng là chính sách đã góp phần kích cầu nền kinh tế, hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thì chính sách giảm thuế VAT 2% còn góp phần vào tăng thuế thu nhập cho doanh nghiệp. Do vậy, đại biểu Trần Anh Tuấn đề nghị chính sách giảm thuế VAT 2% tiếp tục được kéo dài trong thời gian tới.
14h20: Đại biểu Vũ Tuấn Anh - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ: Chính sách hỗ trợ lãi suất thông qua các ngân hàng thương mại không đi vào cuộc sống
Về việc thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất 2% thông qua hệ thống các ngân hàng thương mại, đại biểu Vũ An Tuấn cho biết, đây là giải pháp rất quan trọng để giảm giá thành, hỗ trợ trực tiếp cho sản xuất kinh doanh, đóng góp quan trọng vào phục hồi phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, kết quả thực hiện từ đầu chương trình đến hết năm 2023 mới đạt được khoảng 3,05% quy mô chính sách. Có thể thấy chính sách này hầu như không đi vào cuộc sống, ảnh hưởng đến thực hiện mục tiêu của Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra.
Bên cạnh các nguyên nhân dẫn đến chính sách này không đi vào cuộc sống như Đoàn giám sát đã nêu, dư nợ tín dụng đến tháng 12/2021 ở mức 10,4 triệu tỷ đồng, với mức tăng trưởng tín dụng năm 2022 và năm 2023 khoảng 14%/năm. Cùng với đó, các doanh nghiệp, hợp tác xã gặp khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 dẫn tới các khoản tín dụng phát sinh thuộc đối tượng của chính sách không lớn.
Qua thực tiễn cho thấy, nguyên tắc thực hiện chính sách theo Nghị định 31 của Chính phủ chưa phù hợp, chưa rõ ràng. Hướng dẫn của các cơ quan chức năng cũng chưa đầy đủ, rõ ràng, nhiều nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nên dư nợ tín dụng đang ở mức cao, trong khi điều kiện vay vốn được hỗ trợ lãi suất rất chặt chẽ, để đảm bảo an toàn cho hoạt động tín dụng. Điều này dẫn đến nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh không đảm bảo điều kiện để vay hỗ trợ lãi suất. Bên cạnh đó, không ít doanh nghiệp có tâm lý e ngại thanh tra, kiểm tra, kiểm toán như Đoàn giám sát đã nêu, nên khi được hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, mặc dù đủ điều kiện cũng không đề nghị được hỗ trợ lãi suất. Đại biểu cho rằng, doanh nghiệp rất mong muốn được hỗ trợ lãi suất tín dụng theo chính sách của nhà nước, song vì một số lý do trên nên việc triển khai không đạt kỳ vọng. Đại biểu đề nghị Chính phủ cần đánh giá kỹ hơn về nguyên nhân để rút ra bài học kinh nghiệm khi đưa ra chính sách tương tự trong giai đoạn tiếp.
Thứ hai, đối với chính sách đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, thực hiện nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã 5 lần trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao danh mục mức vốn, với mức tối đa theo nghị quyết của Quốc hội. Tuy nhiên, việc giao vốn của chương trình còn chậm, kết quả giải ngân vốn các dự án mới đạt 61% (đến hết tháng 1/2024) so với tổng vốn ngân sách trung ương được bố trí.
Theo đại biểu, việc chậm giải ngân vốn dẫn đến các dự án quan trọng chậm đưa vào sử dụng làm chậm phát huy hiệu quả kinh tế xã hội. Bên cạnh nguyên nhân Đoàn giám sát nêu, nguyên nhân chính là ngay từ khâu lựa chọn dự án đưa vào chương trình đã không đảm bảo yêu cầu đặt ra là giải ngân trong 2 năm 2022 và 2023; hầu hết dự án đưa vào chương trình là dự án khởi công mới nên mất thêm thời gian cho công tác chuẩn bị đầu tư dẫn đến giao vốn chậm và triển khai dự án chậm so với yêu cầu. Đại biểu đề nghị cần làm rõ trách nhiệm của các tổ chức cá nhân để xảy ra tình trạng này. Để tránh lãng phí và bảo đảm thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, đại biểu đề nghị bổ sung vào dự thảo quyết hai nội dung: Thứ nhất, đối với trường hợp dự án đến nay chưa khởi công hoặc chưa giải ngân cần tạm dừng triển khai các dự án này. Thứ hai, trường hợp có dự án phải giải ngân sang năm 2025, số vốn chuyển sang giải ngân trong 2025 cần được trừ tương ứng vào kế hoạch đầu tư công trung hạn của giai đoạn 2026-2030 để đảm bảo công bằng giữa các địa phương.
14h26: Đại biểu Lý Tiết Hạnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định: Đề nghị rà soát, giải quyết dứt điểm các vướng mắc
Đại biểu Lý Tiết Hạnh bày tỏ nhất trí với các nội dung trong Báo cáo của Đoàn giám sát; cho rằng thông qua giám sát của Quốc hội đã phản ánh được một hệ thống thông tin, số liệu tổng hợp trên phạm vi cả nước. Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Báo cáo cũng đã chỉ ra được những vướng mắc với danh mục rất cụ thể. Trong thời gian tới, đại biểu Lý Tiết Hạnh đề nghị Quốc hội giao Chính phủ chỉ đạo rà soát cụ thể toàn bộ danh mục này để có chỉ đạo giải quyết dứt điểm theo đúng tinh thần Nghị quyết 43/2022/QH15.
Đặc biệt quan tâm đến lĩnh vực y tế ở các địa phương sau đại dịch Covid-19, đại biểu nhấn mạnh, việc đầu tư cho hệ thống y tế, nhất là y tế cơ sở là hết sức cần thiết. Đầu tư cho các tuyến y tế cơ sở, y tế dự phòng, Trung tâm kiểm soát bệnh tật, bệnh viện… được cử tri và địa phương hết sức ủng hộ và tích cực thực hiện. Tuy nhiên, quá trình thực hiện cần phải rà soát, đề xuất lại danh mục nên mất rất nhiều thời gian hoàn thiện thủ tục đầu tư, dẫn đến phân bổ vốn của chương trình chậm.
“Ví dụ như tỉnh Bình Định, trong thời gian qua Tỉnh cũng đã liên tục kiến nghị Bộ Y tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét, hỗ trợ vốn để bổ sung phần vốn còn lại của dự án đầu tư, xây dựng, mở rộng, nâng cấp đối với 05 Trung tâm y tế huyện nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết. Như vậy, nguyên nhân do đâu và chúng ta sẽ giải quyết vấn đề này như thế nào? Đây là những yêu cầu rất cụ thể mà qua giám sát phải có câu trả lời. Tránh trường hợp chúng ta đề ra chính sách rồi không thực hiện sẽ dẫn đến không chỉ là lãng phí nguồn lực mà còn mất niềm tin của người dân.”, đại biểu nêu ý kiến.
14h30: Đại biểu Nguyễn Văn Thân - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình: Bổ sung thêm điểm sáng trong hoạt động đối ngoại vào Báo cáo kết quả giám sát
Đại biểu Nguyễn Văn Thân nhất trí với đánh giá của Đoàn giám sát chuyên đề về Nghị quyết số 43. Về phần thành tích của Chính phủ, đại biểu đề nghị bổ sung thêm phần hoạt động đối ngoại vào nội dung Báo cáo, vì đây là điểm sáng trong giai đoạn dịch Covid mà thế giới cũng đánh giá cao nước ta.
Cùng với đó, trong giai đoạn này, doanh nghiệp đã tài trợ và tất cả các loại hình doanh nghiệp cùng đóng góp vào (kể cả hộ kinh doanh cá thể), điều này cần được bổ sung vào báo cáo và được đánh giá đúng mức, qua đó động viên sự đóng góp của doanh nghiệp.
Đại biểu Nguyễn Văn Thân cho rằng, chúng ta cũng cần nhìn nhận vấn đề cho vay, ngoài ra Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã thực hiện giảm lãi suất tới 4 lần, giãn nợ, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp. Đây là sự cố gắng của ngành ngân hàng cần được ghi nhận.
Về vấn đề sợ trách nhiệm, đại biểu nêu rõ, đây là vấn đề rất nhiều đại biểu Quốc hội đã nêu tại nghị trường và lí do tại sao sợ trách nhiệm? Đại biểu Nguyễn Văn Thân đề nghị Quốc hội, Chính phủ nghiên cứu thêm vấn đề này để giảm bớt tình trạng sợ trách nhiệm và đùn đẩy.
Về việc ban hành các văn bản, chính sách, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ và các bộ ngành, địa phương cần ban hành các văn bản, chính sách kịp thời, khắc phục ngay tình trạng chậm ban hành văn bản, có đánh giá rõ ràng (như khiển trách, khen thưởng…) cho vấn đề này.
14h35: Đại biểu Nguyễn Lâm Thành - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên: Làm rõ bài học kinh nghiệm khi triển khai những quy định, cơ chế có tính đặc thù
Đại biểu Nguyễn Lâm Thành cơ bản nhất trí với báo cáo của Đoàn giám sát và các ý kiến đại biểu về kết quả giám sát chuyên đề “việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023”.
Đại biểu cho rằng đây là Nghị quyết rất đúng đắn của Quốc hội đặt ra trong yêu cầu nhằm phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội sau đại dịch Covid-19 với rất nhiều nội dung đi đúng trọng tâm, trọng điểm để giải quyết những vấn đề mà xã hội và nền kinh tế đang cần.
Đại biểu Nguyễn Lâm Thành cũng đồng tình với các đại biểu cho rằng cần có những quy định về cơ chế đặc thù, chính sách đặc thù để giải quyết những vấn đề đặc thù trong tình huống đặc biệt. Đây là bài học kinh nghiệm quan trọng cần phải rút kinh nghiệm trong quá trình triển khai các Nghị quyết tương tự cả về quy trình xây dựng chính sách và nội dung chính sách.
Về các dự án đường cao tốc, đại biểu Nguyễn Lâm Thành đề nghị cần phải có các nghiên cứu, báo cáo bổ sung như kiến nghị của Đoàn giám sát. Đồng thời cần làm rõ những nguyên nhân, chỉ rõ trách nhiệm của các cơ quan trong quá trình triển khai một số dự án quan trọng quốc gia.
14h41: Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng đánh giá cao kết quả giám sát của Đoàn giám sát phản ánh qua báo cáo công phu, toàn diện.
Thống đốc Ngân hàng nhà nước chia sẻ rằng bối cảnh thực hiện Nghị quyết 43/2022/QH15 là bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước diễn biến phức tạp khó lường, chưa từng có tiền lệ, chính sách tiền tệ thắt chặt của các nước, khó khăn của thị trường bất động sản, xung đột địa chính trị…Với vai trò là thành viên Chính phủ đã chứng kiến sự quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ và các thành viên để cố gắng thực hiện các chương trình, chính sách để tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế.
Sau khi có Nghị quyết 43/2022/QH15, Chính phủ đã giao cho Ngân hàng nhà nước chủ trì phối hợp với các bộ ngành để xây dựng và tham mưu trình Nghị định số 31. Thống đốc Ngân hàng nhà nước cho biết chưa có một chương trình nào mà Ngân hàng nhà nước dành nhiều thời gian và công sức để tổ chức triển khai như vậy. Nhiều hội nghị được tổ chức, yêu cầu đến từng chi nhánh tỉnh, thành phố triển khai tại các địa phương.
Lý giải kết quả thực hiện chính sách đạt thấp, Thống đốc Ngân hàng nhà nước cho biết đây là một trong những chương trình của Nghị quyết 43/2022/QH15. Ngay từ đầu đã xác định đây là chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp có khả năng phục hồi tức là có khả năng trả nợ vay, không phải là chính sách để giải quyết cho tất cả các doanh nghiệp trong nền kinh tế còn khó khăn. Vốn cho vay của chương trình là vốn của các tổ chức tín dụng huy động của người dân. Chỉ có phần hỗ trợ lãi suất 2% là nguồn từ ngân sách nhà nước. Do đó, các tổ chức tín dụng phải thực hiện cho vay theo các quy định của pháp luật hiện hành và bảo đảm khả năng thu hồi được nợ. Do đó việc giải ngân nhiều hay ít phụ thuộc nhiều vào quyết định của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng.
Chủ tịch nước Tô Lâm tại phiên họp
Trao đổi làm rõ thêm về đánh giá nhận định về công tác thông tin truyền thông chưa sâu rộng đến từng khách hàng đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất, Thống đốc Ngân hàng nhà nước cho biết để triển khai chương trình Ngân hàng nhà nước ngoài việc tổ chức các hội nghị, còn yêu cầu chi nhánh Ngân hàng nhà nước các tỉnh, thành phố phối hợp với các sở, ban, ngành ở các tỉnh, thành địa phương tổ chức các hội nghị kết nối với các doanh nghiệp và ngân hàng, có sự tham gia của hiệp hội doanh nghiệp. Cùng với đó, các cơ quan báo chí cũng đã rất tích cực đăng tải các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, Ngân hàng nhà nước; các tổ chức tín dụng đăng tải thông tin trên website để khách hàng nắm được.
Thống đốc Ngân hàng nhà nước bày tỏ tâm đắc với nhiều ý kiến của các đại biểu Quốc hội cho rằng trong bối cảnh phức tạp, chưa từng có tiền lệ thì các chính sách có thể chưa sát với thực tiễn nhưng điều quan trọng là qua đây chúng ta rút ra được bài học kinh nghiệm gì về cách thức hỗ trợ có doannh nghiệp và người dân. Thống đốc Ngân hàng nhà nước nhấn mạnh chính sách không phải vì được hỗ trợ lãi suất mà doanh nghiệp mới đi vay, mà quyết định của doanh nghiệp vay để làm gì và có khả năng trả nợ nay không.
14h48: Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
Phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cảm ơn các ý kiến thẳng thắn, xác đáng của các đại biểu Quốc hội, những ý kiến này sẽ là những bài học quý cho quá trình xây dựng và thực hiện chính sách sau này. Bộ trưởng cho biết, Nghị quyết số 43 được xây dựng trong một hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, khi tăng trưởng kinh tế giảm mạnh, doanh nghiệp gặp nhiều thách thức, chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy, đòi hỏi phải có giải pháp cấp bách để hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân ổn định được đời sống, phục hồi dần kinh tế xã hội.
Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thời gian xây dựng và thực hiện chương trình là rất ngắn, chương trình có quy mô lớn, phạm vi rộng, liên quan đến nhiều lĩnh vực, tổ chức, đối tượng; tuy nhiên, kinh nghiệm, năng lực còn hạn chế, việc phối hợp thực hiện một số dự án còn chưa tốt, nảy sinh tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm ở một số cán bộ, đây là nguyên nhân khiến một số kết quả đạt được không như kỳ vọng.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, về tổ chức thực hiện, Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, các Bộ ngành đã hết sức tích cực, ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hướng dẫn, thành lập nhiều tổ công tác, đoàn công tác để đốc thúc triển khai. Tất cả các thành viên Chính phủ đều đã xuống nhiều địa phương để giải quyết những ách tắc, vướng mắc của từng dự án đầu tư công thuộc Chương trình phục hồi phát triển kinh tế xã hội. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết sẽ tiếp thu các ý kiến tâm huyết của các đại biểu Quốc hội, cải thiện quy trình, xây dựng, tổ chức thực hiện chính sách để các chính sách nhanh chóng được đưa vào cuộc sống.
15h02: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu kết luận phiên thảo luận
Phát biểu kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, sau gần 1 ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, đã có 29 đại biểu phát biểu, 1 đại biểu tranh luận, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư phát biểu làm rõ vấn đề đại biểu quan tâm.
Các đại biểu Quốc hội đánh giá cao kết quả giám sát và nỗ lực của Đoàn giám sát, sự chỉ đạo sâu sắc, thường xuyên của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, của Chính phủ và sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan liên quan để Đoàn giám sát hoàn thành nhiệm vụ. Kết quả giám sát cơ bản đạt được các mục tiêu đã đặt ra. Các đại biểu Quốc hội thống nhất Nghị quyết 43 về chính sách tài khóa tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là quyết sách đúng đắn, kịp thời, góp phần quan trọng vào phòng chống dịch Covid-19 và phục hồi phát triển kinh tế - xã hội.
Các nghị quyết về dự án quan trọng quốc gia đã cải thiện đáng kể hạ tầng giao thông, mở ra không gian phát triển mới, tăng cường liên kết vùng, nội vùng tạo động lực, sức lan tỏa phục vụ phát triển kinh tế - xã hội cho các địa phương, các vùng trong cả nước và mở rộng đầu tư, thu hút vốn trong nước và quốc tế. Bằng kinh nghiệm công tác của mình ở các bộ ngành địa phương và từ thực tiễn, từ lắng nghe ý kiến của cử tri và Nhân dân, các đại biểu đã đóng góp nhiều ý kiến quan trọng đối với việc thực hiện Nghị quyết 43 và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia.
Các ý kiến tập trung phân tích kết quả được, bất cập, hạn chế và nguyên nhân, trách nhiệm trong việc thực hiện nghị quyết; đóng góp nhiều giải pháp để đảm bảo kết quả hiệu quả hơn khi ban hành chính sách trong tình hình khẩn cấp, cấp bách hoặc khi có những biến động bất ngờ về kinh tế - xã hội do các yếu tố khách quan. Các đại biểu Quốc hội cũng đóng góp giải pháp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án quan trọng quốc gia và thực hiện có hiệu quả các chính sách của Nghị quyết 43 còn chưa kết thúc. Ý kiến của đại biểu Quốc hội được ghi âm, ghi chép đầy đủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo Đoàn giám sát và các cơ quan liên quan nghiên cứu tiếp thu để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết giám sát, trình Quốc hội thông qua.