PHÓ CHỦ TỊCH THƯỜNG TRỰC QUỐC HỘI TRẦN THANH MẪN: CHÚ TRỌNG CÔNG TÁC VẬN HÀNH THIẾT CHẾ VĂN HÓA, THỂ THAO ĐÁP ỨNG NHU CẦU HƯỞNG THỤ NGÀY CÀNG PHONG PHÚ, ĐA DẠNG CỦA NHÂN DÂN
THÚC ĐẨY PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG THIẾT CHẾ VĂN HÓA, THỂ THAO THEO HƯỚNG ĐỒNG BỘ, HIỆN ĐẠI, BẢN SẮC, HIỆU QUẢ
Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng tại Phiên giải trinh
Các thiết văn hoá, thể thao đang được định hình, vận hành khá tốt
Phát biểu giải trình về các vấn đề các đại biểu Quốc hội quan tâm, đầu tiên là về quy định về khai niệm thiết chế văn hóa, thể thao, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, việc thực hiện chính sách, pháp luật trong xây dựng, quản lý và sử dụng thiết chế văn hoá, thể thao là trách nhiệm của nhiều bộ, ngành. Khái niệm thiết chế văn hoá, thể thao cũng rất rộng, trải dài trên nhiều lĩnh vực nhưng lại chưa được nêu bật thành một khái niệm cụ thể.
Về việc có cần thiết phải xây dựng riêng một văn bản quy phạm pháp luật nhằm xác định rõ về thiết chế văn hoá, thể thao và vấn đề quy hoạch các thiết chế hay không, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết hiện nay, các thiết chế này đều chịu sự điều chỉnh của những luật chuyên ngành và các nghị định, thông tư. Ngoài ra, các thiết văn hoá, thể thao đều đang được định hình, vận hành khá tốt. Do đó, việc xây dựng một văn bản riêng về vấn đề này hiện là chưa cần thiết và cũng rất khó khu trú được hết vì thiết chế văn hoá, thể thao có độ phủ rất rộng.
Sẽ sớm hoàn thiện Quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hoá và thể thao giai đoạn 2021-2030
Còn về vấn đề thực hiện quy hoạch, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho rằng, khi thực hiện Luật Quy hoạch đã được Quốc hội ban hành, có hiệu lực từ 2018, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan tập trung thực hiện việc lập, bổ sung quy hoạch. Hiện nay, Quốc hội đã thông qua Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 – 2030. Sau đó, Thủ tướng Chính phủ tiến hành phê duyệt quy hoạch vùng, tỉnh và quy hoạch của các ngành. Trong đó, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch có quy hoạch thiết chế văn hoá, thể thao và Quy hoạch hệ thống du lịch.
“Về nguyên tắc quy hoạch, các địa phương phải căn cứ theo quy hoạch tổng thể quốc gia, rồi mới lập quy hoạch của địa phương. Quy hoạch của địa phương không được mâu thuẫn mà phải kế thừa, tích hợp các nội dung được xác định trong các quy hoạch lớn.”, Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng nêu rõ.
Toàn cảnh Phiên giải trình
Vì vậy, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng khẳng định, việc các địa phương không có cơ sở tích hợp các nội dung về quy hoạch thiết chế văn hoá, thể thao vào là chưa hoàn toàn đúng. Ngoài ra vừa qua, khi thực hiện công bố quy hoạch của các địa phương, các vấn đề quy hoạch thiết chế văn hoá, thể thao đều được nêu rất rõ. Đây là cơ sở để các địa phương thu hút nguồn lực phát triển thiết chế văn hoá, thể thao.
Về phía Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, tháng 06/2021, Bộ đã được Thủ tướng Chính phủ giao xây dựng Quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hoá và thể thao thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045. Đến nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tổ chức thẩm định quy hoạch, có các phiên họp lắng nghe ý kiến. Bộ đang hoàn thiện các công việc tiếp theo để sớm trình Quy hoạch tới Thủ tướng Chính phủ, dự kiến vào tháng 2 tới.
Có tình trạng các thiết chế văn hoá, thể thao chưa phát huy hết công năng
Đối với các băn khoăn cho rằng hiệu quả sử dụng các thiết chế văn hoá thời gian qua chưa cao, chưa phát huy hết công năng và còn lãng phí, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng thừa nhận, đúng là đang có tình trạng này.
Tuy nhiên, nguyên nhân là bởi nguồn lực đầu tư ban đầu cho các thiết chế văn hoá, thể thao được chia ra nhiều giai đoạn nên có sự nhỏ giọt. Khi xây dựng xong, nguồn kinh phí không đủ để duy tu, bảo dưỡng, triển khai các hoạt động. Do đó, hiệu quả sử dụng thiết chế văn hoá, thể thao đôi khi chưa được như kỳ vọng.
Đại diện các bộ, ngành tại Phiên giải trình
Tuy nhiên, vẫn có một số địa phương như thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Yên Bái… đã chủ động huy động nguồn lực, triển khai nhiều hoạt động, biến các thiết chế văn hoá thành công trình đa năng nhằm thu hút người dân. Nhận thức rõ các bất cập, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã, đang đề xuất để Quốc hội tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý; huy động cho được nguồn lực để hoàn thiện chính sách, pháp luật về thiết chế văn hoá; đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá của nhân dân cũng như góp phần xây dựng, phát triển văn hoá.
Đề xuất sửa đổi, bổ sung các Luật có liên quan để khơi thông nguồn lực
Về các ý kiến đề cập hiện nay nguồn lực đầu tư cho thiết chế văn hoá, thể thao còn hạn chế, chưa bảo đảm được việc duy tu, nâng cấp nhằm đảm bảo việc thực hiện các nhiệm vụ đồng thời cho rằng cần phải phát huy các nguồn vốn xã hội hoá trong việc đầu tư cho các thiết chế văn hóa, thể thao, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, Hội thảo cấp quốc gia về thể chế, chính sách và nguồn lực cho phát triển văn hoá đã chỉ ra điểm nghẽn trong việc khai thác các nguồn lực cho phát triển văn hoá. Đó là lâu nay chúng ta tiếp cận theo hướng văn hoá là lĩnh vực đầu tư công trong khi lĩnh vực này cần nguồn lực đầu tư lớn từ xã hội. Lĩnh vực văn hoá, thể thao lại không phải là đối tượng trong phạm vi của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư nên chưa khơi thông được nguồn lực cho phát triển văn hoá.
Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng
Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng mong muốn cùng với việc Quốc hội sắp thông qua Luật thủ đô (sửa đổi), thông qua cơ chế đặc thù mới phát triển thành phố Hồ Chí Minh… sẽ là bước thí điểm tốt và có nhiều dự án được khởi động. Từ đó sẽ là cơ sở để đề xuất việc sửa đổi, bổ sung Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và các Luật liên quan nhằm khơi thông nguồn lực phát triển văn hoá./.