TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP SÁNG 06/11: KHAI MẠC PHIÊN CHẤT VẤN VÀ TRẢ LỜI CHẤT VẤN
TOÀN VĂN PHÁT BIỂU CỦA CHỦ TỊCH QUỐC HỘI VƯƠNG ĐÌNH HUỆ KHAI MẠC PHIÊN CHẤT VẤN VÀ TRẢ LỜI CHẤT VẤN TẠI KỲ HỌP THỨ 6, QUỐC HỘI KHÓA XV
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì và điều hành phiên họp
Theo đó, Quốc hội tiếp tục chất vấn và trả lời chất vấn về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4.
Cũng tại phiên họp, các Bộ trưởng và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ tiếp tục trả lời các câu hỏi cũng như làm rõ các vấn đề đang tranh luận.
Cổng Thông tin điện tử sẽ liên tục cập nhật thông tin nội dung:
14h00: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ điều hành phiên chất vấn
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, tiếp tục phiên chất vấn, chiều nay, thời lượng tối đa để trả lời chất vấn về kinh tế tổng hợp là 40 phút. Trước hết, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ trả lời câu hỏi của đại biểu Ma Thị Thúy và đại biểu Nguyễn Đại Thắng, giải trình ý kiến tranh luận của các đại biểu Hà Sỹ Đồng, Phạm Văn Hòa.
Tiếp đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính sẽ trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Hà Đức Minh, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường và đại biểu Nguyễn Đại Thắng. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ trao đổi thêm về ý kiến tranh luận của đại biểu Nguyễn Lâm Thành, đại biểu Phạm Văn Hòa, đại biểu Cầm Hà Chung. Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh sẽ trình bày thêm về quy định của pháp luật liên quan đến ranh giới giữa chi thường xuyên, chi đầu tư. Thời gian còn lại, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái sẽ trả lời, làm rõ các vấn đề các đại biểu quan tâm.
14h01: Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn
Trả lời chất vấn của đại biểu Ma Thị Thúy – Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang chất vấn về việc thực hiện Nghị quyết 42, việc xử lý các tổ chức tín dụng yếu, kém chưa đạt tiến độ đề ra; việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, Ngân hàng đã tham mưu trình Chính phủ ban hành Nghị định số 28. Đây là Nghị định được ban hành sớm nhất trong số các nghị định triển khai Nghị quyết số 43 của Quốc hội và Nghị quyết 11 của Chính phủ.
Sau khi Nghị định 28 ban hành, Ủy ban Dân tộc và Bộ Y tế đã ban hành thông tư hướng dẫn và trong quá trình thực hiện hai cơ quan này cũng đã ban hành các thông tư để sửa đổi, thay thế. Kết quả, đến nay việc thực hiện giải ngân đã được triển khai đúng quy chế, số dư nợ cho vay các chính sách theo chương trình này đạt 1.996 tỷ đồng, với hơn 40.000 khách hàng còn dư nợ.
Tuy nhiên, qua đánh giá cho thấy khó khăn nhất để triển khai giải ngân chương trình này là phê duyệt các danh sách thuộc đối tượng được hưởng chương trình. Về vấn đề này, Ngân hàng nhà nước cũng rất mong Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố tiếp tục quan tâm ban hành danh sách, trên cơ sở đó để ngân hàng chính sách sẽ xã hội sẽ thực hiện giải ngân.
Hiện nay, Chính phủ cũng đang giao Ủy ban Dân tộc chủ trì, phối hợp với các cơ quan bộ, ngành tham mưu đề xuất sửa đổi chương trình, trên cơ sở kiến nghị của doanh nghiệp và người dân, cũng như kiến nghị của các địa phương.
Về câu hỏi liên quan đến tín dụng cho các dự án BOT của đại biểu Nguyễn Đại Thắng – Đoàn ĐBQH tỉnh Hưng Yên, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, nhu cầu vốn cho những các dự án về cơ sở hạ tầng giao thông cần khối lượng vốn rất lớn và với kỳ hạn dài, tính chất nguồn vốn của hệ thống tổ chức tín dụng là nguồn vốn huy động ngắn hạn nên việc cho vay với khối lượng lớn và dài hạn cũng bị ràng buộc. Bởi tỷ lệ đảm bảo an toàn trong hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng vừa qua cho thấy, nếu huy động bằng nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn có thể dẫn tới rủi ro và hệ lụy cho ngân hàng.
Tính đến ngày 30/9, có 22 tổ chức tín dụng thực hiện cấp tín dụng đối với các dự án BOT, BT giao thông, tổng dư nợ 92.319 tỷ đồng. Tuy nhiên, điều đáng chú ý nợ xấu chiếm 3,83%, đáng chú ý nữa, nợ nhóm 2 chiếm đến 26,52% - đây là nhóm nợ sát với nợ nhóm 3 - nợ xấu. Nguyên nhân chủ yếu là các phương án tài chính của các dự án thường không đúng như với phương án tài chính xây dựng ban đầu. Do vậy, chính sách huy động vốn cũng cần phải huy động nhiều nguồn lực tài chính khác, kể cả là trong nước và nước ngoài.
Về tranh luận của đại biểu Hà Sĩ Đồng liên quan đến điều hành mức tăng trưởng tín dụng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định, thời gian qua Ngân hàng Nhà nuowcs đã tổ chức các buổi tọa đàm với chuyên gia và với đại biểu Quốc hội, qua phân tích, đánh giá, các đại biểu đều thống nhất rằng, với đặc thù của nền kinh tế Việt Nam hiện nay, vốn phụ thuộc vào vốn tín dụng của ngân hàng rất lớn; tỷ lệ dư nợ trên GDP trên 120% GDP và đang ở mức cảnh báo theo khuyến nghị của các tổ chức quốc tế. Nhu cầu vốn này của hệ thống ngân hàng vẫn còn một nguồn vốn dài hạn từ hệ thống ngân hàng. Vì vậy, nếu bỏ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng có thể tín dụng sẽ tăng rất mạnh, có thể rủi ro đối với hệ thống ngân hàng.
Vừa qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm và có nhiều hội nghị phát triển thị trường vốn để phát triển phân khúc khác của thị trường vốn như trái phiếu doanh nghiệp để đảm bảo nhu cầu vốn trung và dài hạn. Còn các tổ chức tín dụng chủ yếu cung ứng nguồn vốn ngắn hạn và vốn lưu động.
Để tránh trường hợp tùy ý trong việc phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng đối với tổ chức tín dụng, Ngân hàng nhà nước hàng năm có định hướng nhưng trên cơ sở này cũng có nguyên tắc chung, đó là xếp hạng tín nhiệm của các tổ chức tín dụng. Ngoài ra, có một số tiêu chí khác như mặt bằng lãi suất giảm, tham gia vào quá trình tái cấu trúc... sẽ được cộng điểm.
Đối với tranh luận của đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, việc xây dựng đề án tái cơ cấu ngân hàng yếu kém là việc rất khó, chưa có tiền lệ, năng lực cán bộ còn hạn chế, cơ chế chính sách hỗ trợ cần sự giúp đỡ từ các cơ quan liên quan. Hiện nay Ngân hàng Nhà nước đang trong quá trình thực hiện theo tiến độ và trình các cơ quan liên quan.
14h10: Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời đại biểu Nguyễn Đại Thắng về việc xuất hóa đơn và cho biết hóa đơn điện tử Bộ đã chỉ đạo trong toàn quốc thực hiện xuất hóa đơn điện tử từ 1/7/2022. Đến nay thực hienj thống nhất trong toàn quốc. Đối với cơ sỏ kinh doanh nhà ăn, nhà hàng, siêu thị và kinh doanh xăng dầu cũng chỉ đạo yêu cầu xuất hóa đơn điện tử. Đồng thời có hỗ trợ hướng dẫn kết nối máy tính tiền với cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế. Đến nay, trên 50% các siêu thị, nhà hàng và 100% cửa hàng kinh doanh xăng dầu của Petrolimex đã có kết nối với cơ quan thuế. Bộ Tài chính kết nối dữ liệu thuế với Cơ sở dữ liệu dân cư. Bộ cũng có những giải pháp khuyến khích người dân lấy hóa đơn.
Trả lời đại biểu Hà Đức Minh về kéo dài thời gian thực hiện vốn đầu tư công hàng năm, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc làm rõ Luật Đầu tư công quy định thẩm quyền phê duyệt và quyết toán vốn đầu tư công và dự án đầu tư công. Theo đó, thẩm quyền ở trung ương giao cho Chính phủ, ở địa phương giao cho Hội đồng nhân dân. Muốn thay đổi thẩm quyền thì phải sửa Luật. Bộ sẽ xem xét để có kiến nghị về vấn đề này.
Về tháo gỡ khó khăn thực hiện Luật Đầu tư công, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng cần cải cách thủ tục hành chính nhất là phần về chuẩn bị đầu tư từ chủ trương đầu tư, lập dự án đầu tư, phê duyệt dự án, thẩm định thiết kế, dự toán, lập hồ sơ mời thầu, giải phóng mặt bằng….Đây là những khâu kéo dài nhất, khiến vốn không giải ngân được gây ứ đọng ngân sách gây ra lãng phí. Do đó cần có giải pháp rút ngắn thời gian, đơn giản hóa thủ tục hành chính các khâu này. Trong đó, giải phóng mặt bằng cần tách ra khỏi dự án. Vốn chuẩn bị đầu tư nên cho dùng chi thường xuyên giao địa phương, bộ ngành lập dự án và trên cơ sở đó để có bố trí vốn. Vốn ODA cũng cần có cải cách.
Trả lời vấn đề chậm thoái vốn doanh nghiệp nhà nước, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết trong nhiệm kỳ tiến hành cổ phần hóa chậm do nhiều nguyên nhân. Như doanh nghiệp muốn mua vốn của doanh nghiệp cổ phần hóa thường nhìn vào giá trị các khu đất “vàng” nhưng đến nay không cho chuyển mục đích sử dụng đất từ đất thuê chuyển sang đất ở nên không còn địa tô chênh lệch nên không hấp dẫn doanh nghiệp; phương án sử dụng đất thì chính quyền địa phương không phê chuẩn, tính giá trị sử dụng đất vào trong giá trị doanh nghiệp cần thẩm định giá…các bộ ngành doanh nghiệp chưa trình phương án cổ phần hóa nên dẫn đến chậm thực hiện.
Về hỗ trợ, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, Bộ đã tham mưu Chính phủ ban hành Quyết định số 17 ngày 15/6/2023 về tín dụng đối với hộ gia đình sản xuất kinh doanh vùng khó khăn, theo đó, mở rộng đối tượng thụ hưởng chính sách. Các thôn nghèo, đặc biệt khó khăn ở trong xã không phải đặc biệt khó khăn vẫn được hưởng chính sách và nâng mức vốn vay, đảm bảo tiền vay.
14h20: Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trả lời chất vấn
Trả lời câu hỏi đại biểu Quốc hội đã nêu, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch Đầu tư cho biết, quy định của pháp luật đã phân cấp việc kéo dài thực hiện vốn và kế hoạch đầu tư công hàng năm cho HĐND cấp tỉnh. Hiện nay, trong thực hiện có mất nhiều thời gian do tất cả đều trình lên cấp tỉnh, trong khi đó, ngân sách có 3 cấp: trung ương, tỉnh, huyện. Các địa phương đang đề nghị phân cấp xuống cho Ủy ban, hoặc ở cấp nào kéo dài vốn ở cấp đó.
Về vấn đề này, Bộ Kế hoạch Đầu tư đã đề xuất trong báo cáo của Chính phủ rà soát những vướng mắc của văn bản quy phạm pháp luật theo Nghị quyết 101 của Quốc hội. Đối với cơ chế đặc thù hỗ trợ cho đối tượng chính sách thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia, Nghị định 38 sửa đổi Nghị định 27 đã cho phép sử dụng đầu tư công để hỗ trợ trực tiếp bằng tiền, không phải lập dự án, quản lý dự án theo hình thức đầu tư, tài sản hình thành sau đầu tư cũng không xác định là tài sản công. Những vấn đề này đã được giải quyết ở Nghị định 38 sửa đổi Nghị định 27, cơ bản đến nay không có vấn đề gì phát sinh. Bộ trưởng đề nghị Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước kiểm tra, rà soát lại để có hướng dẫn phù hợp để Nghị định 38 được thực hiện tốt.
Về đầu tư cho đường giao thông Sài Gòn – Trung Lương, Trung Lương – Mỹ Thuận – Cần Thơ đảm bảo đồng bộ theo thiết kế, Bộ trưởng cho biết, vấn đề này Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Giao thông để tìm nhà đầu tư theo hình thức PPP, mở rộng hoàn chỉnh tuyến đường lên 6 làn hoàn chỉnh và 8 làn hoàn chỉnh. Bộ Kế hoạch và Đầu tư hoàn toàn đồng tình chủ trương này.
14h26: Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh phát biểu
Làm rõ hơn vấn đề liên quan đến sử dụng kinh phí chi thường xuyên để thực hiện các khoản chi có tính chất đầu tư, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, Luật Đầu tư công ban hành năm 2014, được sửa đổi năm 2019; lần sửa đổi năm 2019 hoàn toàn không có các nội dung liên quan đến vấn đề này.
Bên cạnh đó, Luật Ngân sách nhà nước ban hành năm 2015. Hai Luật này sau khi được ban hành, Bộ Tài chính cũng đã ban hành rất nhiều các thông tư hướng dẫn để tạo hành lang pháp lý rõ ràng. Qua đó để các bộ, ngành và địa phương sử dụng nguồn chi thường xuyên để thực hiện việc sửa chữa, bảo trì, cải tạo, nâng cấp, mở rộng cơ sở vật chất....
Theo đó, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 52, Thông tư 108, đặc biệt là Thông tư số 92 năm 2017 hướng dẫn chi tiết việc lập dự toán, phân bổ và quyết toán kinh phí để sửa chữa, bảo trì, nâng cấp, mở rộng cơ sở vật chất từ nguồn chi thường xuyên.
Theo Chủ nhiệm Lê Quang Mạnh, ngày 29/7/2021, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 65 có hiệu lực từ ngày 15/9/2021. Thông tư này không điều chỉnh các vấn đề về việc sử dụng nguồn chi thường xuyên cho xây dựng, cải tạo, nâng cấp, mở rộng tài sản nhưng lại bãi bỏ Thông tư 92 năm 2017 kể từ ngày 15/9/2021.
Đặc biệt, trong năm 22, các địa phương, các bộ, ngành đều vướng mắc. Trong đó, vướng mắc quan trọng là do không có cơ sở pháp lý, không có căn cứ để lập dự toán, thanh toán cũng như thực hiện các khoản liên quan đến chi từ nguồn thường xuyên cho các hạng mục có tính chất đầu tư như sửa chữa nhỏ, nâng cấp, mở rộng...
Tại các phiên giải trình của Kỳ họp thứ 5, Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khoá XV, Bộ trưởng Bộ Tài chính luôn khẳng định nguyên nhân dẫn vướng mắc nghiêm trọng này là do quy định tại khoản 1 Điều 6 Luật Đầu tư công.
Dẫn lại quy định này, Chủ nhiệm Lê Quang Mạnh nhấn mạnh, Điều 6 Luật Đầu tư công chỉ nhằm phân loại dự án chứ không phải định nghĩa dự án đầu tư công. Bên cạnh đó, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cũng đã khẳng định, Điều này không cấm việc sử dụng kinh phí chi thường xuyên để chi cho các khoản có tính chất đầu tư.
Chủ nhiệm Lê Quang Mạnh nêu rõ, để giải quyết vướng mắc này có thể đề nghị Uỷ ban Thường vụ Quốc hội giải thích pháp luật theo đúng quy định của Chương 14 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Từ đó, Bộ Tài chính có căn cứ sửa lại như Thông tư của Bộ.
14h30: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ điều hành chất vấn:
Điều hành chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, Luật Ngân sách có giá trị hiệu lực từ năm 2015, cho đến nay không có vướng mắc. Luật Đầu tư công cũng ban hành khá lâu và đã một lần sửa đổi bổ sung. Việc phân loại các dự án đầu tư công khác với việc phải làm các danh mục dự án đầu tư. Hàng khóa, Quốc hội đã quyết định Danh mục đầu tư công của Trung ương và ở địa phương thì quy định Danh mục đầu tư công của địa phương.
Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và Ngân sách của Quốc hội kí, đóng dấu gửi ngay văn bản này, báo cáo Chính phủ và gửi cho các cơ quan, bộ ngành có liên quan. Trong trường hợp các cơ quan thấy không đủ rõ mà có yêu cầu giải thích thì UBTVQH sẽ giải thích pháp luật.
Đồng thời Chủ tịch Quốc hội khẳng định, UBTVQH không giải thích điều khoản đã rõ hoặc không có cơ quan nào yêu cầu. Nếu Nghị định, Thông tư không phù hợp với luật thì phải sửa Nghị định, Thông tư.
Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm, trong lần rà soát gần đây nhất, 2 Tổ rà soát gồm Tổ của Chính phủ và Tổ của Quốc hội đều không đề cập về việc cần sửa Luật Đầu tư công.
14h32: Đại biểu Trần Hữu Hậu - Đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh tranh luận
Phát biểu tranh luận tại phiên họp, đại biểu Quốc hội Trần Hữu Hậu - Đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh bày tỏ quan điểm tranh luận với Bộ trưởng Bộ tài chính. Cụ thể là vấn đề chi thường xuyên mà đại biểu đã nêu ra trong các Kỳ họp trước…
Đại biểu chỉ rõ, vướng mắc hiện nay đang nằm ở Thông tư 65 năm 2021. Đại biểu Hậu đề nghị ngoài cái vấn đề giải thích pháp luật, nên sửa pháp luật theo hướng đưa nội dung về chi thường xuyên có tính chất đầu tư vào trong Luật. Muốn vậy, đại biểu cũng đề nghị với Quốc hội xem xét nội dung về sửa Luật Ban hành quy phạm pháp luật để chúng ta có thể trình Quốc hội một Luật sửa nhiều luật về chỉ một nội dung, một vấn đề hoặc một vài vấn đề nhưng có thể đi ngay vào cuộc sống.
14h36: Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái trả lời chất vấn
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết, trong phiên chất vấn, các đại biểu đã đưa ra nhiều câu hỏi về kế hoạch đầu tư, tài chính, ngân hàng. Những ý kiến của các đại biểu rất tâm huyết, trách nhiệm, sát với thực tiễn, gợi mở cho Chính phủ nhiều giải pháp trong điều hành kinh tế trong thời gian tới. Các bộ trưởng, trưởng ngành đã cố gắng làm rõ những vấn đề, trong đó có những vấn đề đã nghiêm túc chỉ đạo, đạt được những kết quả cụ thể, tuy nhiên cũng có những vấn đề phức tạp, cần có thời gian, nguồn lực, thống nhất trong hệ thống để có thể thực hiện hiệu quả.
Về tái cơ cấu nền kinh tế, Phó Thủ tướng cho biết, nước ta là nước đang phát triển, nền kinh tế đang chuyển đổi, xuất phát điểm thấp, độ mở lớn, sức chống chịu có hạn, sức cạnh tranh còn hạn chế. Đảng đã có chỉ đạo thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế, thực hiện chủ trương đó, Quốc hội đã có Nghị quyết số 31 về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025.
Phó Thủ tướng nêu rõ, căn cứ Nghị quyết này, Chính phủ đã có Nghị quyết số 54, ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết này, đưa ra 14 mục tiêu rõ ràng, 102 nhiệm vụ cụ thể. Tất cả các nhiệm vụ này, hiện nay các bộ ngành, các địa phương đã triển khai, tuy nhiên, hiện mới sau 2 năm thực hiện một kế hoạch kéo dài 5 năm, nên các công việc chưa hoàn thành toàn bộ. Cụ thể, có 37 nhiệm vụ đã hoàn thành, đã có văn bản, 28 nhiệm vụ đang triển khai hoàn thiện để có văn bản phê duyệt… Phó Thủ tướng cho biết, nhiều chính sách đã phát huy tác dụng, tạo dư địa cho chính sách tài khóa và tiền tệ, sử dụng linh hoạt góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, hỗ trợ cho tăng trưởng.
Thời gian qua, các thị trường tiếp tục được phát triển, tiếp tục phát triển lực lượng doanh nghiệp, từng bước đạt được nhiều mục tiêu khác về cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, còn một số chỉ tiêu cần phấn đấu nỗ lực hơn nữa, cụ thể là tỷ trọng chi cho khoa học, công nghệ, năng suất lao động… Cơ cấu kinh tế, mô hình tăng trưởng chưa thay đổi đáng kể. Trong thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật để tháo gỡ những rào cản, thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế, phát huy vai trò dẫn dắt, đổi mới mô hình tăng trưởng của các đô thị lớn, các cực tăng trưởng, tạo điều kiện để cộng đồng doanh nghiệp phát triển, phát triển kinh tễ xanh bền vững, dịch vụ chất lượng cao.
Ngoài ra, Phó Thủ tướng cũng cho ý kiến giải trình về vấn đề phân bổ ngân sách nhà nước cho lĩnh vực giáo dục, văn hóa và xã hội.
14h47: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu kết thúc nội dung chất vấn đối với nhóm lĩnh vực kinh tế tổng hợp
Phát biểu kết thúc nội dung chất vấn đối với nhóm lĩnh vực kinh tế tổng hợp, Chủ tịch Quốc hội cho biết, thời gian chất vấn đối với nhóm lĩnh vực này đã hết, đã có 29 đại biểu đăng ký chất vấn và được chất vấn, trong đó 22 đại biểu chất vấn, 7 đại biểu tranh luận. Trên bảng điện tử còn 86 đại biểu chưa được chất vấn, đề nghị đại biểu Quốc hội gửi văn bản chất vấn đến Chính phủ và các bộ ngành liên quan theo quy định hiện hành.
Tiếp đó, Quốc hội tiến hành chất vấn đối với nhóm lĩnh vực kinh tế ngành.
14h49: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ điều hành nội dung chất vấn đối với nhóm lĩnh vực kinh tế ngành
Phát biểu điều hành nội dung chất vấn đối với nhóm lĩnh vực kinh tế ngành, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, lĩnh vực kinh tế ngành thuộc trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Công thương, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ trưởng Giao thông Vận tải, Bộ trưởng Bộ Xây dựng; Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà…
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, trong quá trình chất vấn, Chủ tọa có thể mời các Bộ trưởng khác cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm. Hiện đã có 88 đại biểu đăng ký.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, do số lượng đại biểu Quốc hội đăng ký chất vấn đang rất nhiều, vì vậy đề nghị các đại biểu Quốc hội hết sức cân nhắc chọn một vấn đề tâm đắc nhất và chỉ tranh luận khi thực sự có vấn đề cần tranh luận để đảm bảo thời gian cho nhiều đại biểu Quốc hội cùng tham gia chất vấn.
14h51: Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh - Đoàn ĐBQH tỉnh Long An: Giải pháp căn cơ giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường tại hệ thống Bắc Hưng Hải
Chất vấn tại Phiên họp, đại biểu Nguyễn Tuấn Anh đặt câu hỏi với Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường. Theo đó, Nghị quyết số 499 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV có yêu cầu cơ chế, chính sách phù hợp để giải quyết ô nhiễm môi trường của hệ thống Bắc Hưng Hải. Tuy nhiên, qua giám sát Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho thấy, tình trạng ô nhiễm nguồn nước ở hệ thống Bắc Hưng Hải tchưa được giải quyết triệt để, còn gặp nhiều khó khăn.
Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh đề nghị Bộ trưởng cho biết chính sách nào mà Bộ đã ban hành hoặc tham mưu ban hành và giải pháp căn cơ để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường tại hệ thống Bắc Hưng Hải.
Câu hỏi thứ hai là kết quả giám sát cho thấy, các tổ chức, cá nhân còn lúng túng trong việc tiếp cận, trao đổi giao dịch tín chỉ carbon trên thị trường quốc tế, trong khi thị trường carbon trong nước thì chưa thành lập. Xin Bộ trưởng cho biết việc xây dựng thị trường carbon tại Việt Nam và Bộ đã có hướng dẫn gì về việc trao đổi giao dịch tín chỉ carbon trên thị trường quốc tế?
14h54: Đại biểu Phạm Thị Kiều - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông: Cảnh báo, dự báo nhằm hạn chế tối đa những thiệt hại do sạt lở và lũ quét
Đặt câu hỏi tới Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, đại biểu Phạm Thị Kiều cho biết, thời gian qua, thiên tai như sạt lở, lũ quét ở Việt Nam diễn ra với tần suất ngày càng nhiều. Với thực tế trên, đại biểu đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết nguyên nhân và các giải pháp để cảnh báo, dự báo nhằm hạn chế tối đa những thiệt hại do sạt lở và lũ quét gây ra cho cộng đồng và cho người dân?
14h55: Đại biểu Ma Thị Thúy - Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang: Trách nhiệm quản lý nhà nước trước tình trạng khai thác khoáng sản trái phép?
Đại biểu Ma Thị Thúy cho biết, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép vẫn diễn ra phức tạp nhiều năm qua và đã có nhiều vụ án được phanh phui, điều tra. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Tài nguyên và Môi trường trong thời gian vừa qua, giải pháp khắc phục trong thời gian tới?
14h56: Đại biểu Lê Hoàng Anh - Đoàn ĐBQH tỉnh Gia Lai: Trách nhiệm trình dự án đầu tư không chính xác thuộc về ai?
Đại biểu Lê Hoàng Anh nêu rõ, 2/3 tổng vốn đầu tư công của giai đoạn dành cho giao thông vận tải, nhưng các dự án giao thông vận tải ở tất cả các nhóm cũng như các dự án quan trọng quốc gia đều phải điều chỉnh thời gian thực hiện, tổng mức đầu tư. Như vậy cho thấy công tác chuẩn bị chủ trương đầu tư, công tác chuẩn bị đầu tư là không chính xác.
Trong khi đó, hồ sơ trình đều báo cáo là chuẩn bị kỹ lưỡng, thận trọng, khách quan, khoa học, thực tiễn; các dự án thì đều có phương án dự phòng, kể cả dự phòng ngân sách. Đại biểu đề nghị đề nghị Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cho biết trách nhiệm trong việc trình không chính xác thuộc về ai? Bộ trưởng có cho rằng cần phải xử lý nghiêm trách nhiệm của các tập thể, cá nhân khi trình để các dự án không chính xác phải kéo dài thời gian tổ chức thực hiện?
14h57: Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang: Giải pháp giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm nguồn nước sông Cầu
Chấn vấn Bộ Tài nguyên và môi trường, đại biểu Đỗ Thị Việt Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang cho biết, nhiều năm qua, tình trạng nguồn nước sông Cầu bị ô nhiễm rất nghiêm trọng đã ảnh hưởng trực tiếp rất lớn đến cuộc sống của cử tri và nhân dân một số huyện của tỉnh Bắc Giang và tỉnh Bắc Ninh. Đại biểu Quốc hội tỉnh đã chất vấn Bộ trưởng về vấn đề này.
Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết tình hình thực hiện các nội dung đã trả lời chất vấn và các giải pháp đã đưa ra. Vì sao nhiều năm qua tình trạng này đến nay vẫn chưa được giải quyết? Và có những giải pháp nào để trong thời gian sớm nhất giải quyết được dứt điểm tình trạng này?
14h58: Đại biểu Trần Quang Minh - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình: Đề nghị điều chỉnh quy định tốc độ tối đa trên các tuyến đường cao tốc
Chất vấn Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, đại biểu Trần Quang Minh - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình cho biết, hiện nay quy định về tốc độ tối đa trên các tuyến đường cao tốc được các doanh nghiệp và cử tri rất quan tâm. Trước đây, nhiều đại biểu Quốc hội đã đề cập tới vấn đề này. Trong phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội của Kỳ họp này, đại biểu đã có nêu vấn đề tại sao nhiều tuyến đường cao tốc phải hoàn thành, đi vào vận hành khai thác chỉ cho phép tối đa là 80 km/giờ, như vậy là chưa giảm thiểu tối ưu vận tải và thời gian lưu thông
Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết, thời gian tới có điều chỉnh gì đối với tốc độ ở đường cao tốc nói chung và mục tiêu là giảm áp lực lưu thông, đặc biệt là giảm tai nạn giao thông trên Quốc lộ 1A.
14h59: Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh trả lời chất vấn.
Trả lời câu hỏi của đại biểu về hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, từ hệ thống thủy nông, giờ hệ thống này gánh thêm nhiệm vụ là xả thải cho nhiều tỉnh ở phía Bắc, mỗi ngày tiếp nhận 450-500 nghìn mét khối nước thải. Nguồn xả thải từ cụm công nghiệp làng nghề, từ các khu đô thị và khu dân cư, trong đó nguồn thải từ khu đô thị và khu dân cư đều chưa qua xử lý ô nhiễm. Vì vậy, vấn đề đại biểu nêu là hoàn toàn đúng, vì vậy Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương xử lý dứt điểm tình trạng này.
Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với Bộ Công an thực hiện rất nghiêm các công việc ra quân, kiểm tra các khu công nghiệp, vùng công nghiệp và đã xử phạt hành chính rất nhiều doanh nghiệp xả thải không đúng quy định. Bộ cũng tiếp tục tăng cường công tác quan trắc hệ thống thủy lợi và làm việc với các địa phương, dùng các nguồn lực tiếp tục cố gắng xử lý tình trạng ô nhiễm.
Bộ trưởng cho biết, hiện nay một số địa phương như Hưng Yên đã có những giải pháp xử lý, thu gon xử lý nước thải tại các khu dân cư.
Tuy nhiên, Bộ trưởng khẳng định, để đảm bảo hệ thống nước thải đô thị và nông thôn được xử lý cần rất nhiều nguồn lực, chưa kể cần có giải pháp xây dựng nhà máy xử lý và vận hành nhà máy.
Với hệ thống sông bắc Hưng Hải, cũng như ô nhiễm dòng sông Cầu cũng là vấn đề được đại biểu Đỗ Thị Việt Hà chất vấn, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã làm việc với báo cáo với Thủ tướng Chính phủ đề xuất các cấp có thẩm quyền cần có một Chương trình mục tiêu quốc gia xử lý ô nhiễm môi trường, xử lý các dòng sông chết.
Bên cạnh đó, cần có cơ chế chính sách về huy động nguồn lực xã hội hóa, huy động sự tham gia của doanh nghiệp tham gia xử lý nước thải, rác thải và gắn trách nhiệm đóng góp của các doanh nghiệp tham gia xả thải. Đồng thời, tăng cường công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân, doanh nghiệp thực hiện nghiêm túc quy định của pháp luật; tăng cường quan trắc hệ thống bắc Hưng Hải…
Trả lời câu hỏi của đại biểu liên quan đến tín chỉ cacbon, Bộ trưởng cho biết, để thực hiện mục tiêu phát thải dòng bằng 0, hiện Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ đạo quyết liệt các nội dung này. Bộ Tài chính cũng đã trình Chính phủ ban hành thị trường carbon; Bộ Tài nguyên và Môi trường đang dự thảo ban hành các nghị định liên quan đến quản lý và liên quan đến thực hiện phát thải ròng và nguyên tắc, nguyên lý công bằng đối với tiếp cận toàn cầu.
Thực tế, thị trường carbon là công cụ hữu hiệu để giúp các quốc gia thực hiện mục tiêu, với vai trò của Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng với các bộ, ngành sẽ hoàn thiện thể chế và chuẩn bị năng lực chuyên môn, hạ tầng và các điều kiện thiết yếu; triển khai thí điểm, vận hành để thực hiện sớm nội dung về tín hiệu carbon.
Liên quan đến tình hình sạt lở, Bộ trưởng khẳng định, biến đổi khí hậu đang tác động mạnh mẽ, Việt Nam là một trong sáu quốc gia bị ảnh hưởng rất lớn. Giải pháp của Bộ Tài nguyên Môi trường trong thời gian tới là tiếp tục tăng cường khả năng cảnh báo về thiên tai; đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Đề án khả năng dự báo và cảnh báo cho các địa phương. Phối hợp với các địa phương thực hiện các bản đồ nền, tổng hợp những vùng sạt lở, nguy cơ sạt lở để quy hoạch, di dời dân cư, tránh ảnh hưởng đến dân cư và ảnh hưởng đến sự phát triển; đồng thời, đề xuất dự án về công trình và phi công trình để phong chống sạt lở…
15h11: Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn
Trả lời câu hỏi của đại biểu Lê Hoàng Anh, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cho biết, trong kì trung hạn 2021-2025, Bộ Giao thông vận tải được giao 64 dự án với tổng kinh phí là 300 nghìn tỉ đồng. Đến nay, đã phê duyệt 60 dự án và đang triển khai. Về cơ bản các dự án tương đối tốt, không tăng tổng mức đầu tư, nếu có thì rất ít.
Tuy nhiên có 03 dự án ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long tăng tổng mức đầu tư cao là dự án cầu Rạch Miễu 2, dự án đường cao tốc Mĩ An – Cao Lãnh, dự án đường cao tốc An Hữu – Cao Lãnh. Nguyên nhân là trong thời gian khảo sát thiết kế dự án đúng thời gian dịch 2020-2021 dẫn đến khảo sát chưa được triệt để, ngoài ra nguyên nhân đơn giá đền bù giải phóng mặt bằng khi triển khai chính thức khác với khi khảo sát.
Trả lời đại biểu Trần Quang Minh về tuyến đường cao tốc chỉ cho chạy tối đa 80km, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cho biết, hiện Việt Nam có tiêu chuẩn thiết kế đường cao tốc với 4 giới hạn tốc độ là 120 km/giờ, 100 km/giờ, 80 km/giờ và 60 km/giờ. Nhiều tuyến đường nếu đầu tư đồng bộ hoàn chỉnh theo quy hoạch thì có thể chạy tối đa 120km/giờ như tuyến Hạ Long – Móng Cái, Hà Nội – Hải Phòng.
Trước tình hình đó, Bộ Giao thông vận tỉa cũng thực hiện nghiêm túc xem xét trách nhiệm, chỉ đạo các cơ quan chức năng, bộ ngành liên quan thanh tra, kiểm tra xử lý trách nhiệm và xử phạt nhà thầu ban quản lý dự án, chủ đầu tư, các cơ quan thẩm định kiểm điểm và xem xét trách nhiệm, nhất là xử phạt nghiêm khắc các đơn vị tư vấn.
Từ đầu năm 2023, Bộ Giao thông vận tải đã cho nghiên cứu rà soát các tiêu chuẩn có phù hợp với thực tế hay chưa và kết quả nghiên cứu cho thấy rằng các tuyến quy định 80 km/giờ có thể nâng lên 90 km/giờ. Bộ Giao thông vận tải đã điều chỉnh tiêu chuẩn thiết kế đường cao tốc và dự kiến năm 2024 có thay đổi giới hạn tốc độ tối đa.
15h16: Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn: Nguyên nhân chậm chi trả tiền bảo vệ rừng?
Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân cho biết, năm 2021, nhiều địa phương đã thực hiện giao khoán bảo vệ rừng cho cộng đồng dân cư, hộ gia đình các xã khu vực 2, khu vực 3, trong đó có tỉnh Bắc Kạn. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, việc thanh toán tiền nhân công khoán bảo vệ rừng năm 2021 vẫn chưa được thực hiện với tỉnh Bắc Kạn là trên 28 tỷ.
Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ rõ nguyên nhân của việc chậm chi trả? Đến bao giờ người dân ở địa phương có rừng như tỉnh Bắc Kạn được chi trả tiền khoán chăm sóc, bảo vệ rừng? Đại biểu cũng gửi nội dung chất vấn này tới Bộ trưởng Bộ Tài chính và Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc.
15h17: Đại biểu Lê Tất Hiếu - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc: Kế hoạch ban hành cơ chế, chính sách phát triển điện mặt trời?
Đại biểu Lê Tất Hiếu cho biết, theo Quy hoạch điện VIII có nội dung ưu tiên và có chính sách đột phá để thúc đẩy phát triển điện mặt trời, mái nhà của người dân và mái công trình xây dựng, nhất là các khu vực có nguy cơ thiếu điện như miền Bắc và điện mặt trời tự sản, tự tiêu.
Từ nay đến năm 2030, loại hình nguồn điện này được ưu tiên phát triển không giới hạn công suất với điều kiện giá thành hợp lý và tận dụng đĩa đệm sẵn có, không phải nâng cấp. Theo các dự báo của một Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, mùa hè năm 2024 tiếp tục xảy ra nắng nóng, khô hạn kéo dài, nguy cơ thiếu điện miền Bắc rất cao. Do đó, Việc xây dựng, bổ sung nguồn điện mặt trời là một trong những giải pháp có thể thực hiện nhanh để cấp bổ sung nguồn điện cho miền Bắc.
Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp có nhu cầu đầu tư điện mặt trời, mái nhà tự sản tự tiêu trong khu công nghiệp nhưng thực hiện được do thiếu cơ chế chính sách, hành lang pháp lý. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết kế hoạch ban hành các cơ chế, chính sách để có hành lang pháp lý phát triển điện mặt trời, mái nhà?
15h19: Đại biểu Cao Thị Xuân - Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa: Đề nghị cho biết nguyên nhân và trách nhiệm về việc bố trí cho 47.150 hộ vùng thiên tai
Đặt câu hỏi tới Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đại biểu Cao Thị Xuân nhấn mạnh: Tại Nghị quyết 134 của Quốc hội có yêu cầu Chính phủ xây dựng, triển khai Đề án tổng thể về sắp xếp, di dời, bố trí lại dân cư vùng có nguy cơ hoặc vùng chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của thiên tai.
Tại Quyết định 590 của Thủ tướng Chính phủ đề ra mục tiêu giai đoạn 2021-2025 bố trí ẩn định cho 47.159 hộ vùng thiên tai. Tuy nhiên, giai đoạn 2021- 2022 mới bố trí ổn định được cho hơn 5.000 hộ. So với mục tiêu đề ra của Thủ tướng đến năm 2025 thì cả nước cần bố trí ổn định cho 42.000 hộ vùng có nguy cơ thiên tai. Đây là nhiệm vụ hết sức khó khăn.
Xin được hỏi Bộ trưởng cho biết nguyên nhân của sự chậm trễ trên, trách nhiệm thuộc về ai và nếu không thực hiện được mục tiêu bố trí cho 47.150 hộ này việc chịu trách nhiệm trước Quốc hội sẽ như thế nào?
15h20: Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc: Giải pháp của việc đầu tư một số tuyến đường cao tốc không có làn xe, dừng xe khẩn cấp
Đặt câu hỏi tới cho Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải, đại biểu Nguyễn Văn Mạnh nhấn mạnh: Theo Nghị quyết 100 của Quốc hội yêu cầu là đánh giá tổng thể và đầu tư nghiên cứu để nâng cấp các tuyến đường cao tốc đã được đầu tư theo quy mô phân kỳ hai làn xe hoặc bốn làn xe mà không có làn dừng xe khẩn cấp thành đường ô tô phù hợp với tiêu chuẩn thiết kế đường cao tốc theo quy định.
Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết, việc đầu tư một số tuyến đường cao tốc không có làn xe, dừng xe khẩn cấp thì có phù hợp với tiêu chuẩn đường cao tốc hay không và giải pháp của Bộ trong thời gian tới?
15h21: Đại biểu Tạ Thị Yên - Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên: Giải pháp chỉnh trang, xây dựng bộ mặt đô thị Việt Nam
Chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng, đại biểu Tạ Thị Yên - Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên cho biết, tỉ lệ đô thị hóa ở nước ta đang gia tăng nhanh chóng. Tuy nhiên vẫn còn những vấn đề tồn tại như ùn tắc giao thông, thiếu bãi đỗ xe, xử lý rác thải, thu gom, xử lý nước thải… vẫn chậm được giải quyết và có xu hướng gia tăng, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người dân và môi trường, thu hút đầu tư kinh doanh.
Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp để chỉnh trang, xây dựng bộ mặt đô thị Việt Nam theo hướng hiện đại, xanh sạch, thân thiện với môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu để giải quyết triệt để những tồn tại hiện nay?
15h22: Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Lê Minh Hoan trả lời chất vấn
Trả lời ý kiến chất vấn của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, về chính sách giao khoán rừng, để thực hiện chủ trương đóng cửa rừng tự nhiên, Chính phủ đã ban hành chính sách hỗ trợ khoán rừng, cân đối giữa nhu cầu thực tế với ngân sách, chúng ta đang áp dụng với định mức từ 300 đến 400 ngàn đồng. Qua nhiều kỳ họp, các địa phương cũng đã phản ánh, mức định mức này còn thấp.
Hiện tại, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang tiến hành sửa đổi Luật Lâm nghiệp, dự thảo một Nghị định để nâng mức lên thành từ 400 đến 600 ngàn đồng. Về nhu cầu, theo định mức của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thì phải vào khoảng từ 1,1 đến 1,3 triệu, tuy nhiên, chúng ta cần phải cân đối từ nguồn lực chung. Bộ cũng chuẩn bị trình Thủ tướng Chính phủ Đề án phát huy giá trị đa dụng về sinh thái rừng, để tạo ra nhiều việc làm, sinh kế dưới tán rừng, chứ không chỉ thuê bảo vệ rừng. Vấn đề này sẽ được báo cáo Quốc hội sau.
Về vấn đề di dân với khu vực phòng chống thiên tai, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, tiến độ thực hiện công việc của Bộ đang chậm, vì công việc này đòi hỏi phải có sự phối hợp giữa trung ương với địa phương. Khi các địa phương bố trí các dự án tái định cư, khi được phê duyệt, vì nhiều lý do, không còn quỹ đất, nên phải điều chuyển, di dời, đây là một vấn đề lớn. Cùng với đó, các dự án bố trí tái định cư thường kèm theo điều kiện về đất sản xuất của người dân, việc bố trí đất sản xuất này tương đối khó khăn, kéo lùi tiến độ bố trí dân cư.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan nêu rõ, có trường hợp, các dự án đã bố trí tái định cư cho dân cư rồi, nhưng vẫn không phát huy được hiệu quả, bà con đến ở một thời gian, nhưng do thiếu sinh kế, không phù hợp tập quán, bà con vẫn bỏ ra ngoài. Bộ đang đánh giá lại, thảo luận với các địa phương, trình với Chính phủ để các khu tái định cư không chỉ đạt hiệu quả về tái định cư, mà còn hình thành được cộng đồng phát triển bền vững.
15h27: Đại biểu Nguyễn Duy Thanh- Đoàn ĐBQH tỉnh cà Mau: Làm rõ tại không đưa ra các tiêu chuẩn, quy chuẩn cho địa phương liên quan đến các quyến đường giao thông?
Đặt vấn đề chất vấn tại phiên họp, đại biểu Quốc hội Nguyễn Duy Thanh- Đoàn ĐBQH tỉnh cà Mau cho biết, hiện nay việc xin giấy phép đấu nối các tuyến đường giao thông của huyện, của tỉnh và các tuyến đường quốc lộ, thủ tục rất phức tạp, địa phương phải đi lại nhiều lần.
Đại biểu Thanh đặt câu hỏi là tại sao Bộ trưởng không đưa ra các tiêu chuẩn, quy chuẩn để địa phương xem xét, quyết định?
15h28: Đại biểu Trần Đình Gia - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh: Làm rõ quan điểm xã hội hóa đầu tư giao thông vận tải?
Đặt vấn đề chất vấn tại phiên họp, đại biểu Quốc hội Trần Đình Gia - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh cho biết, tăng trưởng giao thông vận tải hàng không là xu thế và mong muốn của nhiều địa phương hiện nay. Tỉnh Hà Tĩnh cũng có nhu cầu là xây dựng sân bay. Tuy nhiên, đại biểu cho biết, ngân sách của Trung ương có hạn. Do vậy, việc huy động xã hội hóa đầu tư lĩnh vực này là rất cần thiết. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết quan điểm của Bộ về vấn đề này và phương pháp trong thời gian tới như thế nào?
15h29: Đại biểu Trần Thị Thu Hằng- Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông: Nêu rõ kế hoạch triển khai một số tuyến đường sắt kết nối?
Đặt vấn đề chất vấn tại phiên họp, đại biểu Quốc hội Trần Thị Thu Hằng- Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông cho biết, đường sắt kết nối với các cảng biển, sân bay, các khu công nghiệp rất quan trọng. Việc thúc đẩy vận tải đường sắt khối lượng lớn, an toàn sẽ giảm tải cho đường bộ. Quy hoạch đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 cũng đã đề ra một số tuyến đường sắt kết nối như Hải Phòng, Hà Nội, Lào Cai, Biên Hòa, Vũng Tàu, Long Thành...
Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải cho biết đã có kế hoạch gì để triển khai đầu tư các tuyến đường này?
15h30: Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang phát biểu tranh luận
Tranh luận với Bộ Tài nguyên và Môi trường về tình trạng nguồn nước sông Cầu ô nhiễm nặng, đại biểu Đỗ Thị Việt Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang cho biết, đã đặt ra 2 vấn đề với Bộ trưởng là tình hình thực hiện các nội dung đã chất vấn và các giải pháp đã đưa ra.
Với 2 công văn gần đây nhất (Công văn số 128 ngày 7/1/2022 và Công văn số 1580 ngày 14/3/2023), Bộ trưởng đã đưa ra rất nhiều giải pháp tuy nhiên cử tri và nhân dân tỉnh Bắc Giang quan tâm đến tình hình thực hiện các giải pháp đưa ra như thế nào?
Đặc biệt, đại biểu Đỗ Thị Việt Hà nêu rõ, cử tri và nhân dân mong muốn Bộ trưởng trả lời vì sao hiện nay tình trạng này chưa được giải quyết và liệu có giải quyết được hay không?
15h31: Nghỉ giải lao (20 phút)
15h50: Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên trả lời chất vấn.
Trả lời chất vấn đại biểu Lê Tất Hiếu, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, trong Quy hoạch điện VIII, năng lượng tái tạo ở mức cao (tổng nguồn năng lượng tái tạo không kể thủy điện chiếm 28,5% cơ cấu so với tổng nguồn), như vậy ngoài nỗ lực của Việt Nam, rất cần sự hỗ trợ của quốc tế.
Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết, với cơ cấu năng lượng tái tạo ở Việt Nam cao hơn nhiều nước phát triển, có trình độ công nghệ phát triển, đặc biệt trong lĩnh vực lưới điện thông minh và lưu trữ điện (ở mức 20%).
Để thực hiện được Quy hoạch điện VIII cần đầu tư hệ thống lưới điện thông minh, đầu tư phát triển hệ thống lưu trữ điện; đồng thời thúc đẩy thị trường điện ở cả ba cấp độ: phát điện cạnh tranh, bán buôn điện cạnh tranh và bán lẻ điện cạnh tranh. Biểu giá bán lẻ cũng cần nghiên cứu hiệu quả hơn, trong đó nhiệt điện và thủy điện có biểu giá cao để có thể bù đắp cho điện năng lượng tái tạo khi thực hiện hệ thống điện tự sản, tự tiêu hoặc huy động nguồn năng lượng tái tạo, nhất là điện gió, điện mặt trời, huy động đầu tư; xây dựng và ban hành cơ chế mua bán điện trực tiếp; thúc đẩy phát triển các loại thị trường điện.
Hiện Bộ Công thương đã và đang trình Chính phủ ban hành nghị định phát triển mặt trời áp mái, nếu Chính phủ cho phép chủ trương xây dựng nghị định theo khuyến nghị của Bộ Tư pháp sẽ xây dựng theo quy trình. Bộ cũng đang xây dựng cơ chế mua bán điện trực tiếp….
15h54: Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị trả lời chất vấn
Trả lời chất vấn đề vấn đề chỉnh trang xây dựng đô thị Việt Nam theo hướng hiện đại, xanh, sạch, thích ứng biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, vừa qua, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 06 về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Nghị quyết đã khẳng định vai trò của hệ thống đô thị Việt Nam, đánh giá những kết quả cũng như các tồn tại, thách thức.
Thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị, Chính phủ đã ban hành Kế hoạch hành động, trong đó đưa ra mục tiêu đến năm 2030 thực hiện đầu tư trọng tâm, trọng điểm các đô thị có khả năng chống chịu, giảm phát thải, thông minh, có bản sắc, hoàn thiện điều kiện hạ tầng đô thị, đúng như mong muốn của đại biểu. Chương trình của Chính phủ cũng đề ra 5 nhóm nhiệm vụ cụ thể gồm: thống nhất nhận thức, hành động về quy hoạch, xây dựng, quản lý, phát triển bền vững đô thị Việt Nam; nâng cao chất lượng quy hoạch, quản lý quy hoạch, đáp ứng yêu cầu xây dựng, quản lý đô thị bền vững; đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng đô thị đồng bộ, hiện đại, liên kết…
Với các nhiệm vụ này, Chính phủ tiếp tục đề ra 33 giải pháp cụ thể, trong đó có 19 nhiệm vụ về xây dựng cơ chế, chính sách, văn bản pháp luật, 14 nhiệm vụ về đầu tư phát triển hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, hiện đại, liên kết ứng phó biến đổi khí hậu. Bộ Xây dựng đang tập trung triển khai 8 nhóm nhiệm vụ giải pháp để có thể thực hiện tốt các chương trình, kế hoạch trong nội dung này.
15h57: Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh trả lời chất vấn
Trả lời câu hỏi về ô nhiễm môi trường sông Cầu (Bắc Giang), Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh cho biết ô nhiễm của sông Cầu có nguyên nhân từ nguồn ô nhiễm từ sông Ngũ Uyển Khê, một ngày xả thải khoảng 15.000m3 chưa được xử lý từ các cụm công nghiệp. Thời gian qua, Bộ đã thành lập tổ giám sát bảo vệ môi trường, giám sát hoạt động của Làng giấy Phong Khê trong đó lựa chọn 22 cơ sở giám sát trực tiếp. Bộ đã đôn đốc tỉnh Bắc Ninh phối hợp Bắc Giang chỉ đạo các Sở để xử lý dứt điểm liên quan đến làng giấy nghề này.
Giải pháp trong thời gian tới, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề xuất giải pháp là tập trung rà soát xây dựng khu xử lý nước thải cho các khu Phong Khê 1-2, khu Phú Lâm…Do đó, đề nghị tỉnh Bắc Ninh quan tâm vấn đề này quan tâm giám sát xử lý nước thải ở đây. Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục quan trắc, phối hợp với các tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang xử lý nghiêm vi phạm. Cùng với đó, tăng cường tuyên truyền vận động các tổ chức cá nhân làng nghề chung tay với cộng đồng, cũng như huy động ngân sách và xã hội hóa trong thu gom xử lý nước thải.
15h59: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ điều hành chất vấn
Tiếp tục điều hành chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói rõ thêm về việc xử lý ô nhiễm môi trường và các lưu vực sông. Chủ tịch Quốc hội cho biết, trước đây Chính phủ đã có nhiều Chương trình mục tiêu quốc gia, trong đó có Chương trình mục tiêu xử lý ô nhiễm môi trường.
Trao đổi với Thủ tướng trong giờ giải lao về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát lại để khôi phục các Chương trình mục tiêu này với phạm vi nhỏ hẹp hơn, mục tiêu cụ thể hơn. Chủ tịch Quốc hội nêu dẫn chứng thời gian qua đã có các Chương trình mục tiêu ở các lĩnh vực như văn hóa, du lịch và môi trường. Và không biết vì lí do chủ quan hay khách quan, hiện các Chương trình này đều đã dừng.
Tiếp đó, Chủ tịch Quốc hội mời Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải trả lời chất vấn.
16h01: Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết, về quan điểm của Bộ về phân kỳ đầu tư với các dự án đường cao tốc 2 làn xe, 4 làn xe chưa có làn dừng khẩn cấp liên tục, trong thời gian qua, đặc biệt là giai đoạn 2021-2026, Đảng và Nhà nước đã rất quan tâm đến việc đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, trong đó đặc biệt là hạ tầng giao thông. Trong nhiệm kỳ này, hiện đã dành trên 375 ngàn tỷ để triển khai xây dựng phát triển kết cấu hạ tầng, chủ yếu là xây đường cao tốc. Tuy nhiên, việc xây dựng đó mới chỉ đạt hơn 70% nhu cầu. Do đó, việc đầu tư hoàn chỉnh tuyến đường cao tốc trong bối cảnh nguồn lực có hạn là rất khó khả thi.
Theo Bộ trường, nhiều nước phát triển như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản đều phải thực hiện phân kỳ đầu tư đối với các tuyến đường cao tốc. Chính vì thế, trên cơ sở học hỏi kinh nghiệm các nước, Bộ đã nghiên cứu, báo cáo cơ quan có thẩm quyền để thực hiện phân kỳ đầu tư theo những nguyên tắc để đảm bảo đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh nguồn lực có hạn, nhưng cũng tạo tiền đề và sự thuận lợi trong giai đoạn sau khi có nguồn lực để nâng cấp.
Bộ trưởng nêu rõ, cần ưu tiên đầu tư hoàn chỉnh đối với các đoạn tuyến có nhu cầu vận tải lớn. Nhiều đoạn tuyến đã đầu tư hoàn chỉnh: Hà Nội – Hải Phòng, Bến Lức – Long Thành, Phan Thiết – Dầu Giây, Biên Hòa – Vũng Tàu. Nguyên tắc thứ hai là đối với các tuyến nhu cầu vận tải chưa cao, thì thực hiện phân kỳ đầu tư. Chỉ phân kỳ đầu tư về bề rộng mặt cắt, còn các yếu tố kỹ thuật để nâng cấp đều phải đảm bảo. Cần thực hiện giải phóng mặt bằng một lần theo quy hoạch.
Với những nguyên tắc trên, Bộ Giao thông Vận tải đã phối hợp với Bộ Kế hoạch Đầu tư để tham mưu báo cáo Chính phủ, Quốc hội xem xét bổ sung danh mục, nguồn vốn tăng thu ngân sách 2022 để mở rộng hai tuyến đường chưa được đầu tư hoàn chỉnh. Thời gian tới, Bộ sẽ phối hợp với các bộ, ngành địa phương, đề xuất hoàn thiện các đoạn tuyến cao tốc còn lại theo quy hoạch, ưu tiên các tuyến mới có 2 làn xe, có lưu lượng lớn để đảm bảo cả nước có hệ thống đường cao tốc đồng bộ, hiện đại.
Trả lời câu hỏi của các đại biểu về phân cấp, phân quyền đấu nối các công trình thiết yếu trên các tuyến quốc lộ, Bộ trưởng cho biết, năm 2021, Bộ đã trình Chính phủ ban hành Nghị định 117 về phân cấp, phân quyền liên quan đến quản lý, bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, trong đó Chính phủ đồng ý giao UBND cấp tỉnh quyết định phê duyệt các điểm đấu nối vào Quốc lộ. Trước khi quyết định, địa phương phải có quy hoạch, trong quy hoạch tỉnh phải có quy hoạch đấu nối. Địa phương cũng phải có trao đổi với Bộ Giao thông vận tải về yêu cầu, tiêu chí kỹ thuật đảm bảo an toàn cho việc đấu nối trước khi quyết định. Các địa phương trong triển khai có gì vướng mắc thì cần liên hệ, làm việc với Bộ Giao thông vận tải.
Ngoài ra, Bộ trưởng cũng trả lời các nội dung chất vấn liên quan đến xã hội hóa các cảng hàng không, giải pháp giảm thiểu tai nạn giao thông.
16h13: Đại biểu Nguyễn Tạo - Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng: Giải pháp thu hút nguồn lực đối với các dự án PPP?
Đại biểu Nguyễn Tạo cho biết, thực hiện Nghị quyết của Quốc hội và Chương trình hành động của Chính phủ giai đoạn 2021 - 2025 với phương châm tập trung phát triển hạ tầng, góp phần phát triển bền vững kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng của đất nước, liên kết vùng và địa phương.
Trong thời gian qua, công trình, dự án lớn với phương thức đầu tư công tư PPP của ngành giao thông vận tải đã được phê duyệt theo quy hoạch còn gặp nhiều trở ngại, khó khăn và bất cập. Ngoài hạn chế về công tác thu hút qua xúc tiến đầu tư trong nước và quốc tế, trong đó có việc hạn chế rủi ro đã xảy ra đối với các tổ chức tín dụng chỉ dừng lại ở thời hạn bảo lãnh tín dụng, cho vay tín dụng từ 10 - 15 năm. Trong khi đó, khả năng thuần vốn hợp lý của các nhà đầu tư là 10, 20 đến 30 năm đối với với từng dự án PPP.
Do đó, đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ rõ giải pháp nhằm tháo gỡ thực trạng những vướng mắc nêu trên nhằm thu hút nguồn lực đối với các dự án PPP đã được phê duyệt?
16h14: Đại biểu Mai Văn Hải - Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa: Quan điểm về quy định tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch tập trung?
Đại biểu Mai Văn Hải cho biết, thời gian qua, xây dựng nông thông mới tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực, đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được nâng lên, diện mạo nông thôn ngày càng được khởi sắc. Tuy nhiên, bên cạnh đó việc tổ chức thực hiện một số tiêu chí còn gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc, bất cập.
Cử tri có nhiều ý kiến về việc quy định tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch tập trung, nhất là ở các xã miền núi là rất khó khăn và không khả thi. Đề nghị Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết quan điểm về vấn đề này và hướng xử lý?
16h15: Đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng - Đoàn ĐBQH tỉnh Cần Thơ: Giải pháp đẩy nhanh tiến độ thực hiện thông luồng Định An - Sông Hậu?
Đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, vừa qua, thành phố Cần Thơ đang rất khẩn trương phối hợp với các bộ, ngành nhằm giải quyết các vướng mắc liên quan đến việc thông luồng Định An - Sông Hậu. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải chỉ rõ nội dung nạo vét luồng Định An - Sông Hậu và thu hồi các sản phẩm nạo vét hiện nay còn có những vướng mắc, vấn đề như nào? Cần những giải pháp nào để đẩy nhanh tiến độ việc thực hiện thông luồng Định An - Sông Hậu?
16h16: Đại biểu Trần Văn Tiến - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc tranh luận
Tại phiên chất vấn, đại biểu Trần Văn Tiến tranh luận về câu hỏi của đại biểu Nguyễn Văn Mạnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc về việc đầu tư tuyến đường cao tốc mà không có làn xe khẩn cấp thì có phù hợp với tiêu chuẩn hay không thì Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải chưa trả lời thẳng vào vấn đề, chỉ cần trả lời là có hay không phù hợp nhưng Bộ trưởng lại trả lời về tiêu chí để xây dựng đường.
Với phần trả lời trên, đại biểu Trần Văn Tiến cho rằng là chưa phù hợp. Hiện nay, chúng ta đang tiếp tục đầu tư để tiến hành đầu tư xây dựng làn đường cho đỗ xe đỗ khẩn thì là sự rất lãng phí. Trong các cuộc thảo luận tại hội trường, đối với các tuyến đường đầu tư về giao thông mà không có làn xe, đường làn cho xe dừng khẩn cấp thì đại biểu đã có ý kiến nhưng mà không được tiếp thu. Đến nay, chúng ta lại tiến hành đầu tư về làn đường khẩn cấp thì là rất lãng phí trong đầu tư.
16h17: Đại biểu Hoàng Đức Thắng - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị phát biểu tranh luận
Tranh luận với Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, đại biểu Hoàng Đức Thắng - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị cho biết, đại biểu đã phát biểu về tuyến đường Cam Lộ - Túy Loan tại phiên thảo luận kinh tế - xã hội (01/11) vừa qua và khẳng định đây là sự việc có thực. Chia sẻ với Bộ, đại biểu Hoàng Đức Thắng cho rằng, trách nhiệm chính về vấn đề này thì không phải của Bộ, nhưng cần nêu ra vấn đề đây là tuyến đường cao tốc có 2 làn xe, chưa được giải phóng mặt bằng. Cho nên trong giai đoạn 2 mở rộng thì phải chắc chăn thực hiện, do đó sẽ gây ra lãng phí, tốn kém rất lớn về nguồn lực quốc gia.
Đại biểu Hoàng Đức Thắng đề nghị Bộ trưởng kiêm tra lại vấn đề này và tham mưu Chính phủ khẩn trương thực hiện giải phóng mặt bằng và nâng cấp tuyến đường này.
16h19: Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan trả lời chất vấn.
Giải trình vấn đề đại biểu chất vấn liên quan đến thực hiện chương trình nước sạch nông thôn, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, Bộ đã tổ chức đoàn khảo sát ở địa phương, qua đó sẽ nghiên cứu điều chỉnh một số tiêu chí về nông thôn mới, để đảm bảo sự linh hoạt, theo hướng giao độ mở, độ linh hoạt cho các cấp chính quyền địa phương trong việc xây dựng và thẩm định bộ tiêu chí nông thôn mới.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tổ chức đối thoại với tất cả các địa phương ở phía Tây dãy Trường Sơn với các tiêu chí về đặc thù về điều kiện địa lý.
Thông tin thêm về chất vấn của đại biểu Hồ Thị Kim Ngân – Đoàn ĐBQH tỉnh Bắk Cạn, Bộ trưởng cho biết, vấn đề nợ kinh phí khoán bảo vệ rừng cho tỉnh Bắc Kạn cũng như một số tỉnh liên quan tới chương trình phát triển nông nghiệp bền vững do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chịu trách nhiệm chương trình này. Sau khi có chủ trương xây dựng chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, đến năm 2020 vẫn tiến hành cấp ngân sách như bình thường cho các địa phương vùng 1, vùng 2, vùng 3. Khi có chương trình mục tiêu quốc gia dân tộc và miền núi, theo chỉ đạo của Chính phủ, chuyển vùng 2, vùng 3 sang chương trình mục tiêu quốc gia phát triển dân tộc miền núi, nhưng do việc triển khai chương trình này khởi động sau, nên công tác tổng hợp không kịp thời.
Vì vậy, hiện tại đang nợ kinh phí của đồng bào trong năm 2021, với trách nhiệm là thành viên Chính phủ, Bộ trưởng xin nhận trách nhiệm và phối hợp với các bộ, ngành trình Chính phủ cấp bù số kinh phí này.
16h24: Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn
Trả lời đại biểu Nguyễn Tạo về vấn đề thu hút các dự án PPP, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cho biết từ khi có Luật PPP được ban hành thì việc thu hút các dự án chưa được nhiều, chưa hiệu quả. Thời gian gần đây Bộ Giao thông vận tải đã phối hợp với các bộ ngành địa phương để kêu gọi doanh nghiệp tham gia. Lý do các dự án PPP chưa thu hút doanh nghiệp thì về khách quan do tình hình kinh tế trong nước và quốc tế khó khăn nên doanh nghiệp gặp khó. Mặt khác, đầu tư trong lĩnh vực giao thông lợi nhuận không cao nhưng lại có nhiều rủi ro.
Liên quan đến hiệu quả của dự án, nhà đầu tư thu hồi vốn trên lưu lượng xe, các dự án lưu lượng phân bổ không đồng đều nên có những bất lợi cho nhà đầu tư. Cùng với đó, phần vốn nhà nước hỗ trợ tối đa 50%, trong khi chi phí cho giải phóng mặt bằng nên vốn thực chất hỗ trợ cho doanh nghiệp chưa nhiều. Ngoài ra còn một số vấn đề về cơ chế nên hiện chưa có nhà đầu tư nước ngoài tham gia.
Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cho biết, vấn đề lớn quan ngại là giải phóng mặt bằng, thường các dự án PPP thường tách giải phóng mặt bằng làm trước và doanh nghiệp chủ yếu triển khai dự án. Nhận diện được các khó khăn này, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cho biết, Bộ Giao thông vận tải sẽ tham mưu Chính phủ để trình điều chỉnh cơ chế chính sách, thu hút nhà đầu tư. Với tinh thần đó, ngay tại kì họp này, Chính phủ trình Quốc hội có những tháo gỡ cho các dự án đầu tư giao thông đường bộ như nâng tỉ lệ vốn Nhà nước hỗ trợ nhà đầu tư.
Trả lời đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng về luồng Định An, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cho biết hiện vướng mắc tiêu chuẩn quy chuẩn để nạo vét sâu hơn để bảo đảm cho tàu có trọng tải từ 10 nghìn tấn trở lên có thể vào được thì hiện chưa có cơ sở khoa học. Vừa qua khi mời gọi nhà đầu tư, doanh nghiệp, Bộ Giao thông vận tải đã có làm việc với lãnh đạo UBND Tp.Cần Thơ và cho rằng tỉnh cần có nghiên cứu về mặt khoa học và bảo đảm thuyết phục, phân định trách nhiệm những nội dung Bộ Giao thông vận tải cần phải làm. Điều quan trọng nhất là điều chỉnh Nghị định 159 để Cần Thơ có đủ cơ sở pháp lý triển khai dự án. Do đó, Bộ Giao thông vận tải đã trình Chính phủ sửa đổi. Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải khẳng định, hiện Bộ phối hợp chặt chẽ với Cần Thơ để tháo gỡ khó khăn.
Trả lời đại biểu Trần Văn Tiến về tiêu chuẩn đường cao tốc, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải khẳng định đối với tiêu chuẩn của Việt Nam hiện đang phù hợp; đối với quy chuẩn hiện cũng đang xây dựng. Thủ tướng Chính phủ đã giao nhiệm vụ của Bộ Giao thông vận tải xây dựng quy chuẩn đường cao tốc của Việt Nam, dự kiến sẽ hoàn thành quy chuẩn này trong quý 1/2024.
Trả lời đại biểu Hoàng Đức Thắng về tuyến cao tốc Cam Lộ - Túy Loan, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cho biết Cam Lộ - La Sơn là dự án đầu tư công, có đoạn 4 lan xe, có đoạn 2 làn xe; đoạn La Sơn – Túy Loan triển khai theo hình thức BT có 2 làn xe. Quan điểm từ nhiệm kì này là cố gắng giải phóng 1 lần, còn đầu tư có thể hoàn chỉnh hoặc phân kì. Cả 2 đoạn tuyến này đều đã giải phóng mặt bằng xong. Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cho biết thời gian tới sẽ có tham mưu đề xuất mở rộng 2 tuyến này.
16h34: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ điều hành chất vấn
Tiếp tục điều hành phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội nói rõ thêm về vấn đề thiết kế xây dựng đường cao tốc. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, đã có nhiều đại biểu tranh luận về vấn đề này. “Vốn liếng của ta không có nhiều nên phân kỳ đầu tư là đúng. Nhưng vấn đề phân kỳ đầu tư phải đạt mức tối thiểu như thế nào để đảm bảo an toàn giao thông thì Bộ Giao thông vận tải cần suy nghĩ thêm”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Chủ tịch Quốc hội nêu dẫn chứng, ngay cả những đoạn vừa hoàn thành trong cao tốc Bắc - Nam, đoạn từ Cao Bồ đi Thanh Hóa và Thanh Hóa đi Diễn Châu, theo quan sát và nhiều người cho rằng, số lượng xe tham gia giao thông rất ít, vì tốc độ chỉ có 80 km/giờ và không có làn đường giật cấp. Do đó, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, chỉ cần một xe bị tai nạn hoặc bị xịt lốp thì sẽ tắc nghẽn hết tất cả, vì vậy rất cần xem xét vấn đề này.
Liên quan đến Cửa Định An - Sông Hậu, Chủ tịch Quốc hội cho biết, tại buổi làm việc gần đây của Chủ tịch Quốc hội với lãnh đạo Tp.Cần Thơ, ngoài Nghị định 159, các đại biểu và Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đều cho rằng, vấn đề này liên quan đến trách nhiệm của Bộ Giao thông vận tải trong quy định chuẩn tắc cho tàu có trọng tải 20 nghìn tấn. Hiện nay chỉ có chuẩn tắc cho tàu có trọng tải 10 nghìn tấn.
Chủ tịch Quốc hội cũng cho biết, trong Nghị quyết về cơ chế đặc thù, doanh nghiệp có vốn trên 500 tỷ thì được phép nạo vét kết hợp thu hồi cát để cho luồng này được mở với trọng tải 20.000 tấn. Và đây là nghị quyết do Chính phủ trình, trong đó Bộ Giao thông vận tải là thành viên. Cho nên, Chủ tịch Quốc hội khẳng định, Bộ Giao thông vận tải không thể không biết chuyện này.
Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội nhận thấy, cho đến nay vấn đề ách tắc nhất là quy định chuẩn tắc cho tàu có trọng tải 20 nghìn tấn mà chưa có quy định của Bộ. Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị tại buổi làm việc đó gửi các kiến nghị với Chính phủ để chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải nghiên cứu, xem xét, giải quyết những ý kiến của ĐBQH Nguyễn Mạnh Hùng - Đoàn Tp. Cần Thơ.
Nêu rõ vấn đề này liên quan đến Nghị quyết về cơ chế đặc thù cho thành phố Cần Thơ, thời gian thí điểm rất ngắn và đã gần ba năm trôi qua, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, rõ ràng hiệu lực của các Nghị quyết đi vào cuộc sống còn rất chậm.
16h37: Đại biểu Nguyễn Hữu Thông - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận: Làm rõ khi nào xây dựng trạm dừng chân trên tuyến đường cao tốc đi qua Bình Thuận?
Đặt vấn đề chất vấn tại phiên họp, đại biểu Quốc hội Nguyễn Hữu Thông - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận cho biết, hiện nay đường cao tốc đi qua tỉnh Bình Thuận gần 200 km đi vào vận hành và lưu thông nhưng lại chưa bố trí trạm dừng chân. Theo phản ánh của người dân và cử tri, khi lưu thông trên tuyến đường cao tốc này không biết phải giải quyết nỗi buồn vệ sinh môi trường như thế nào. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết sẽ giải quyết vấn đề này ra sao và khi nào có trạm dừng chân để cho người dân an tâm khi lưu thông qua tuyến cao tốc trên?
16h38: Đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy - Đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh: Giải pháp cụ thể khắc phục tình trạng cao tốc đi vào khai thác sớm hư hỏng, sửa chữa?
Đặt vấn đề chất vấn tại phiên họp, đại biểu Quốc hội Hoàng Thị Thanh Thúy - Đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh cho biết, với việc cùng một lúc phải thực hiện khối lượng công việc rất lớn, thời gian hoàn thành mục tiêu 3000 km cao tốc đã rất gấp rút và cận kề vào năm 2025 thì điều mà cử tri băn khoăn, lo lắng là chất lượng của các công trình giao thông.
Đại biểu Thúy đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp cụ thể để không xảy ra tình trạng cao tốc đi vào khai thác sớm hư hỏng, sửa chữa, gây thất thoát lớn, lãng phí như tuyến Đà Nẵng Quảng Ngãi, Hà Nội, Lào Cai… trong thời gian vừa qua?
16h39: Đại biểu Trịnh Xuân An - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai: Thời gian cụ thể giải quyết dứt điểm những vướng mắc về trạm thu phí dự án BOT?
Đặt vấn đề chất vấn tại phiên họp, đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai cho biết, tại Nghị quyết số 62, Quốc hội đã giao nhiệm vụ trong năm 2022 phải giải quyết dứt điểm những vướng mắc, bất cập về trạm thu phí dự án BOT. Trong hơn một năm qua, mặc dù Bộ Giao thông vận tải đang nỗ lực triển khai thực hiện, tuy nhiên chưa hoàn thành.
Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp và thời gian cụ thể để hoàn thành nhiệm vụ này?
16h40: Đại biểu Nguyễn Lâm Thành - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên tranh luận
Tại phiên chất vấn, đại biểu Nguyễn Lâm Thành tranh luận về phần trả lời của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trả lời câu hỏi của đại biểu Hồ Thị Kim Ngân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn.
Thứ nhất là vấn đề nợ tiền bảo vệ rừng, không chỉ riêng Bắc Kạn nợ mà diễn ra ở tất cả các cái tỉnh có rừng. Công tác bảo vệ rừng của người dân cần được nhanh chóng giải quyết và kể cả việc chuyển nguồn để mà thực hiện nhiệm vụ này.
Thứ hai, đại biểu Nguyễn Lâm Thành đề nghị cần phải xem xét lại công tác bảo vệ rừng. Bởi chúng ta thực hiện Nghị quyết 100 về chương trình 5 triệu hecta rừng thì cái tiền bảo vệ rừng thì được tính và ghi là vốn sự nghiệp và chi thường xuyên hàng năm. Nhưng hiện nay chúng ta lại đưa vào chương trình mục tiêu quốc gia và đưa vào nội dung chương trình dân tộc và trải qua rất nhiều các quy trình, thủ tục. Như vậy là không cần thiết mà lúc đấy thì các địa phương thiếu nguồn để triển khai thực hiện.
Thứ ba là vấn đề định mức, trong rất nhiều các nghị quyết của Đảng đã ghi là phải có chính sách để người dân sống được và bảo vệ rừng được và Kết luận 65 của Bộ Chính trị triển khai Nghị quyết 24 về công tác dân tộc cũng chỉ rõ là phải xây dựng chính sách để đổi mới cái công tác bảo vệ rừng, nâng định mức rừng, giao khoán bảo vệ rừng cho người dân ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, đến hiện nay, việc sửa Nghị định 75 còn rất chậm, dẫn đến câu chuyện nguồn vốn hiện nay cũng không được thống nhất, chỗ thì lấy từ tiền khoán bảo vệ môi trường, phí bảo vệ môi trường, chỗ thì bố trí từ nguồn chương trình mục tiêu quốc gia và một số từ phần hành chính sự nghiệp bên ngoài.
Trước bất cập trên, đại biểu Nguyễn Lâm Thành cho rằng, cần phải đưa thành một cái nguồn vốn sự nghiệp. Về định mức cũng phải nâng lên, mà trên thực tế hiện nay thì người dân phải qua một công đoạn nữa là khâu thuê lại, khoán lại từ các vườn quốc gia và các khu bảo tồn,tổ chức lâm nghiệp khác. Cho nên nguồn định mức đến trực tiếp người dân còn được rất ít. Vì vậy, đề nghị nội dung chính sách này phải được làm rõ.
16h41: Đại biểu Nguyễn Thị Thu Thủy - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định tranh luận.
Trao đổi với Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Lê Minh Hoan về các bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới, đại biểu Nguyễn Thị Thu Thủy cho biết, đối với các tiêu chí liên quan tới kinh phí công tác bảo vệ rừng, tiêu chí chuyển tiếp thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trong trình thực hiện, nhiều vùng xã miền núi đã đạt chuẩn nông thôn mới. Tuy nhiên đặc thù về địa lý đời sống của vùng đồng bào dân tộc thiểu số cũng còn rất nhiều khó khăn và các tiêu chí đạt được chưa thực sự bền vững. Người dân đặc biệt là các hộ mới thoát nghèo và khả năng tái nghèo rất dễ xảy ra. Theo quy định hiện hành, những xã đạt chuẩn nông thôn mới không được tiếp tục hưởng các chính sách an sinh xã hội.
Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết có cần quy định một lộ trình kéo dài thời gian được hưởng và giảm dần việc thụ hưởng các chính sách an sinh xã hội đối với các xã miền núi, vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số đạt chuẩn nông thôn mới hay không?
16h43: Đại biểu Nguyễn Trường Giang - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông tranh luận
Tranh luận về việc xử lý khó khăn các dự án PPP và khai thác vật liệu xây dựng thông thường đối với các công trình giao thông, đại biểu Nguyễn Trường Giang cho rằng, phải làm đúng trình tự, thủ tục. Qua nghiên cứu các giải pháp đưa ra trong 03 Chương trình mục tiêu quốc gia, đại biểu nhận thấy, 7 chính sách lớn trình Quốc hội kèm theo Tờ trình 557 về đánh giá tác động vẫn chưa đủ. Khi giám sát về việc thực hiện Nghị quyết 101 của Quốc hội về việc rà soát văn bản quy phạm pháp luật, một trong những đánh giá của Chính phủ cũng như của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội là việc chưa tuân thủ triệt để quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về đánh giá tác động đối với các chính sách.
Đại biểu cho rằng, những chính sách thí điểm khác luật, nên một mình Bộ Giao thông vận tải sẽ rất khó để triển khai thực hiện việc này, mà phải dưới sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ để có hồ sơ đầy đủ, trong đó có đánh giá tác động đầy đủ đối với các chính sách và có chính sách để tháo gỡ khó khăn đối với các dự án PPP cũng như việc khai thác vật liệu xây dựng thông thường để triển khai thực hiện các dự án giao thông trong thời gian tới.
16h45: Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan trả lời chất vấn
Trao đổi với đại biểu Nguyễn Lâm Thành, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, khi xây dựng dự thảo nâng mức khoán bảo vệ rừng, Bộ đã trình Chính phủ mức là 1,1 -1,3 triệu, căn cứ trên đơn giá định mức. Nhưng trong vấn đề này, mà nguồn lực lại hạn chế, nên con số dừng lại ở sự thống nhất ở các Bộ ngành là từ 400 – 600 ngàn.
Bộ trưởng đề nghị các đại biểu tiếp cận vấn đề này ở một khía cạnh khác, ngoài kinh phí bảo vệ rừng, cần tạo ra sinh kế dưới tán rừng để cộng đồng bảo vệ rừng, ban quản lý rừng, lực lượng kiểm lâm có nhiều việc làm. Bộ đang chuẩn bị trình Chính phủ việc sửa đổi Nghị định liên quan đến lâm nghiệp, đầu tư trong lĩnh vực lâm nghiệp, trong đó nhấn mạnh vào phát triển dược liệu, du lịch dưới tán rừng, tín chỉ cacbon rừng, chi trả dịch vụ môi trường rừng… Chúng ta cần có cách tiếp cận tổng hợp, tạo ra nhiều việc làm, sinh kế để bù vào công sức bỏ ra bảo vệ rừng, để công tác bảo vệ rừng được thực hiện toàn diện hơn.
Về vấn đề liên quan đến tiêu chí chuyển tiếp trong việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, khi các xã đạt chuẩn nông thôn mới, có nguồn lực hỗ trợ từ ngân sách trung ương, ngân sách địa phương để hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới. Khi đã hoàn thành tiêu chí nông thôn mới thì rút lại chính sách hỗ trợ. Việc cào bằng khi đạt chuẩn nông thôn mới tạo tâm lý đối nghịch: các địa phương mong muốn có nhiều xã đạt chuẩn nông thôn mới để hoàn thành chỉ tiêu, nhưng cũng nhiều xã không dám đạt chuẩn nông thôn mới.
Bộ sẽ nghiêm túc xem xét vấn đề này, để bàn với Ban Chỉ đạo, tạo điều kiện để những xã khó khăn sau khi đạt được tiêu chí nông thôn mới thì vẫn phải có những chính sách cần thiết, có thể nằm ngoài Chương trình mục tiêu quốc gia, để vẫn tạo điều kiện phát triển mà không tạo ra tâm lý ỷ lại cho địa phương, tăng cường năng lực của cộng đồng dân cư, tạo ra nhiều mô hình khác để cộng đồng có thể vượt qua khó khăn, phát triển bền vững.
16h51: Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn
Trả lời chất vấn đại biểu về trạm dừng nghỉ trên cao tốc, Bộ trưởng nhận trách nhiệm của Bộ trưởng trong việc chậm triển khai thực hiện các trạm dừng nghỉ.
Bộ trưởng cho biết, thời gian qua, việc triển khai các tuyến cao tốc thực hiện theo kiểu: vừa chạy vừa xếp hàng. Trong khi đó, nếu khai thác tốt các trạm dừng nghỉ sẽ mang lại hiệu quả các trạm dừng nghỉ. Bộ Giao thông đã chỉ đạo quyết liệt, khẩn trương ban hành thông tư hướng dẫn chọn các nhà đầu tư trong thực hiện xã hội hóa. Trước đây, chưa có quy định cụ thể về quy mô của các trạm dừng nghỉ, do vậy Bộ đã quyết liệt trong xây dựng hành lang pháp lý, quy hoạch và triển khai đấu thầu, mời gọi nhà đầu tư.
Hiện nay, đã tiến hành đấu thầu và lựa chọn nhà đầu tư, 9 trạm dừng nghỉ thuộc dự án thành phần thuộc giai đoạn 1 đang trong quá trình triển khai. Còn với giai đoạn 2 của dự án sẽ được tiến hành song song với quá trình hoàn thiện tuyến đường.
Về ý kiến đại biểu liên quan đến chất lượng các tuyến cao tốc, Bộ trưởng khẳng định có nhưng chỉ xảy ra ở một, hai vị trí, có nguyên nhân chủ quan và khách quan. Bộ Giao thông luôn đặt chất lượng lên hàng đầu và theo chuẩn quốc tế. Bộ đã phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường tháo gỡ khó khăn cho các nhà thầu, trong đó có khó khăn về tài chính. Vấn đề thuộc trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước cần được giải quyết nhanh nhất. Bộ chịu trách nhiệm cao nhất trước Quốc hội và Chính phủ về chất lượng các công trình giao thông.
Đối với phần chất vấn của đại biểu Trịnh Xuân An, Bộ trưởng khẳng định, thực hiện Nghị quyết 62 của Quốc hội, Bộ đã quyết liệt triển khai tháo gỡ khó khăn của 8 dự án BOT, nhiệm vụ này đã được triển khai từ lâu nhưng có nhiều vấn đề phức tạp trong việc tháo gỡ cho các dự án này.
Sau khi Nghị quyết của Quốc hội được ban hành, Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến và ban hành kết luận, yêu cầu Bộ Giao thông và Chính phủ giải trình một số vấn đề trong đó, ngoài 8 dự án trên, các địa phương có gặp khó, cần làm rõ để có giải pháp tháo gỡ; làm rõ nguồn vốn, các vấn đề liên quan đến pháp lý. Bởi 8 dự án đều triển khai trước khi Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư có hiệu lực, hiện nay Bộ Giao thông đã tích cực triển khai các bước tháo gỡ khó khăn trong đó, nhà đầu tư cần hy sinh lợi nhuận, ngân hàng phải hy sinh lãi suất để bảo tồn vốn…
Bộ Giao thông đã tổng hợp và giải trình cụ thể, sẽ báo cáo Chính phủ trước ngày 15/11, hy vọng trong thời gian sớm nhất, Chính phủ sẽ trình Quốc hội tháo gỡ 8 dự án BOT.
17h02: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ điều hành chất vấn
Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, về nhóm vấn đề này, trong phiên họp sáng mai, Quốc hội sẽ dành 60 – 70 phút để tiếp tục chất vấn, trả lời chất vấn. Đại biểu Phạm Thúy Chinh, Lê Hoàng Anh, Phạm Văn Hòa sẽ nêu vấn đề tranh luận vào sáng mai. Các đại biểu sẽ tiếp tục đăng ký chất vấn.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, phạm vi kinh tế ngành rất rộng, đề nghị các đại biểu Quốc hội quan tâm đến nhiều lĩnh vực khác để đảm bảo nội dung chất vấn bao quát, toàn diện. Phiên chất vấn và trả lời chất vấn chiều 06/11 kết thúc.