TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP SÁNG 29/5: QUỐC HỘI THẢO LUẬN VỀ VIỆC HUY ĐỘNG, QUẢN LÝ VÀ SỬ DỤNG CÁC NGUỒN LỰC PHỤC VỤ CÔNG TÁC PHÒNG, CHỐNG DỊCH COVID -19; THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH, PHÁP LUẬT Y TẾ CƠ SỞ, Y TẾ DỰ PHÒNG

29/05/2023

Sáng 29/5, tiếp tục Chương trình kỳ họp thứ 5, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội họp phiên toàn thể tại Hội trường thảo luận về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP SÁNG 27/5: QUỐC HỘI THẢO LUẬN VỀ DỰ KIẾN CHƯƠNG TRÌNH GIÁM SÁT NĂM 2024

Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV

Theo đó, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định trước khi tiến hành thảo luận, Quốc hội nghe Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Phó Trưởng Đoàn giám sát của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng; Xem video clip về kết quả giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

8h00: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung phiên họp

Điều hành nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 5, hôm nay 29/5, Quốc hội sẽ thảo luận ở hội trường về Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Phiên thảo luận được phát sóng, phát thanh trực tiếp trên Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Truyền hình Quốc hội Việt Nam. 

Tiếp đến, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Phó Trưởng Đoàn giám sát của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

8h01: Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Phó Trưởng Đoàn giám sát của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Trình bày Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội, Phó Trưởng Đoàn giám sát của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, chuyên đề giám sát tối cao của Quốc hội được triển khai trong bối cảnh dịch COVID-19 được kiểm soát, mọi hoạt động của đời sống kinh tế - xã hội trở lại trạng thái bình thường, những vấn đề tồn tại, phát sinh trong quá trình phòng, chống dịch đã và đang trong quá trình được khắc phục. 

Khi dịch COVID-19 diễn biến nhanh chóng, phức tạp, nguy hiểm, nhiều hoạt động liên quan đến công tác phòng, chống dịch đã được triển khai thực hiện trong hoàn cảnh chưa có quy định của pháp luật hoặc khác với quy định của pháp luật hiện hành dẫn đến phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc. Do đó, việc đánh giá, nhận định của Đoàn giám sát đặt trong diễn biến cụ thể của công tác phòng, chống dịch. Đồng thời với việc nhận định, đánh giá chung về y tế cơ sở, y tế dự phòng trong điều kiện bình thường, Đoàn giám sát cũng  nhận định, đánh giá về hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng trong bối cảnh dịch COVID-19 để có kiến nghị, đề xuất giải pháp phù hợp.

Đoàn giám sát đã ban hành Kế hoạch, Đề cương giám sát yêu cầu Chính phủ, các Bộ, ngành, cơ quan trung ương, Ủy ban nhân dân, Đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương báo cáo. Đoàn giám sát trực tiếp giám sát tại 10 tỉnh, thành phố, làm việc với 14 Bộ và một số cơ quan liên quan; tổ chức làm việc với Chính phủ để thống nhất các nội dung giám sát.

Về kết quả đạt được trong việc huy động, quản lý, sử dụng nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội cho biết: Thể chế hóa chủ trương của Đảng, các kết luận, chỉ thị của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, từ tháng 01/2020 - 01/2023, Quốc hội đã ban hành 06 Nghị quyết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 12 Nghị quyết, xem xét, cho ý kiến về việc sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các luật để đáp ứng kịp thời yêu cầu phòng, chống dịch; Chính phủ ban hành 14 Nghị định, 23 Nghị quyết, Thủ tướng Chính phủ ban hành 35 Quyết định, hàng trăm văn bản để chỉ đạo công tác phòng, chống dịch; các bộ, ngành, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trên cả nước đã có nhiều nỗ lực, chủ động, linh hoạt, bám sát tình hình, kịp thời ban hành nhiều văn bản, hướng dẫn về phòng, chống dịch và huy động, quản lý, sử dụng nguồn lực phòng, chống dịch COVID-19 trên địa bàn.

Thực hiện mục tiêu “kép” vừa phòng, chống dịch vừa phát triển kinh tế, đảm bảo đời sống Nhân dân, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 30/2021/QH15 ngày 28/7/2021 về kỳ họp thứ nhất (sau đây gọi là Nghị quyết số 30), trong đó quy định một số cơ chế, chính sách đặc thù phục vụ công tác phòng, chống dịch.

Tính đến 31/12/2022, tổng số tiền đã được huy động để trực tiếp phục vụ công tác phòng, chống dịch và thực hiện các chính sách an sinh xã hội là khoảng 230 nghìn tỷ đồng. Trên 11,6 nghìn tỷ đồng đã được huy động vào Quỹ Vắc-xin phòng COVID-19. Tiếp nhận khoảng 259,3 triệu liều vắc-xin phòng COVID-19. Đã có hàng triệu tình nguyện viên, đặc biệt là đội ngũ cán bộ y tế, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang trực tiếp tham gia tuyến đầu chống dịch. Các tầng lớp Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, Chính phủ các nước và các tổ chức quốc tế đã trực tiếp tham gia phòng, chống dịch và đóng góp sức lực, tiền, hiện vật và nhiều khoản đóng góp khác với nhiều hình thức khác nhau, trong đó có nhiều khoản đóng góp, ủng hộ không lượng hóa được bằng tiền. 

Qua giám sát cho thấy, công tác quản lý, sử dụng, thanh toán, quyết toán các nguồn lực phục vụ cho công tác phòng, chống dịch cơ bản thực hiện đúng chủ trương, chính sách đã ban hành. Trong đó, đã hỗ trợ người dân, người lao động, người sử dụng lao động, hộ kinh doanh bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19; thực hiện chế độ, chính sách cho lực lượng tuyến đầu và các lực lượng khác tham gia chống dịch; mua vắc-xin phòng COVID-19; hỗ trợ nghiên cứu, thử nghiệm vắc-xin phòng COVID-19; mua sắm kit xét nghiệm; mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, thuốc, sinh phẩm; chi trả khám, cấp cứu, điều trị bệnh nhân COVID-19; sàng lọc, thu dung, cách ly y tế; hổ trợ xây dựng mới, sửa chữa, nâng cấp cơ sở điều trị COVID-19, cơ sở cách ly, bệnh viện dã chiến…

Bên cạnh kết quả đạt được, Đoàn Giám sát cũng chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19, như: hệ thống pháp luật hiện hành chưa bao quát hết, chưa điều chỉnh được các quan hệ, tình huống phát sinh. Việc quản lý, sử dụng, thanh toán, quyết toán kinh phí phòng, chống dịch từ ngân sách nhà nước trong và sau giai đoạn cao điểm phòng, chống dịch còn chậm trễ, phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc nhưng chưa được giải quyết kịp thời, dứt điểm. Công tác quản lý, điều phối nguồn lực xã hội có lúc, có nơi còn hạn chế, lúng túng trong tổ chức, thực hiện, hiệu quả sử dụng chưa cao. Đã có những sai phạm nghiêm trọng trong huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phòng, chống dịch...

Về kết quả đạt được của việc thực hiện chính sách pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết qua giám sát cho thấy, thể chế hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến y tế cơ sở, y tế dự phòng được ban hành tương đối toàn diện, đồng bộ và từng bước được hoàn thiện để phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ và tình hình thực tế. 

Giai đoạn 2018-2022, việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở và y tế dự phòng đã đạt được nhiều kết quả tích cực, ngày càng đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe Nhân dân và góp phần quan trọng vào thành công của công tác phòng, chống dịch bệnh, nhất là đối với đại dịch COVID-19. 
Đến năm 2022, mạng lưới y tế cơ sở phát triển rộng khắp cả nước, 100% các đơn vị hành chính cấp huyện đều có trung tâm y tế huyện, bệnh viện huyện đóng trên địa bàn, 99,6% số xã, phường, thị trấn có trạm y tế, 92,4% trạm y tế xã có bác sỹ làm việc, trên 70% thôn, bản có nhân viên y tế thôn, bản hoạt động. Ngoài ra còn có hàng chục ngàn phòng khám tư nhân, phòng khám bác sỹ gia đình tư nhân, bệnh viện tư nhân tương đương tuyến huyện.

Hệ thống y tế dự phòng được kiện toàn, sắp xếp theo hướng tinh gọn bộ máy. Đến năm 2022, 63/63 tỉnh, thành phố đã thành lập Trung tâm Kiểm soát bệnh tật trên cơ sở sáp nhập các trung tâm thuộc lĩnh vực y tế dự phòng tuyến tỉnh. Công tác phòng, chống các bệnh không lây nhiễm và bệnh truyền nhiễm đạt được nhiều thành tựu nổi bật, ghi dấu trong cộng đồng quốc tế với nhiều “điểm sáng” như Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên khống chế được dịch SARS, cúm A(H1N1); khống chế, đẩy lùi nhiều dịch bệnh nguy hiểm; cơ bản đã khống chế dịch HIV/AIDS và đặc biệt là việc kiểm soát được dịch COVID-19.

Các tồn tại, hạn chế trong thực hiện chính sách pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng cũng được Đoàn giám sát chỉ rõ, trong đó: nhận thức về vai trò của y tế cơ sở, y tế dự phòng chưa đầy đủ; Tổ chức hệ thống y tế cơ sở chưa thực sự ổn định, trải qua nhiều lần thay đổi, mô hình quản lý trung tâm y tế huyện chưa thực hiện thống nhất trên cả nước; Nhân lực y tế cơ sở, y tế dự phòng tuy đã được củng cố song vẫn còn thiếu về số lượng, hạn chế về trình độ, năng lực chuyên môn; Đầu tư cho y tế cơ sở, y tế dự phòng còn chưa thỏa đáng, chưa tương xứng với quan điểm "y tế dự phòng là then chốt, y tế cơ sở là nền tảng", một số địa phương có tỷ lệ chi cho y tế dự phòng chưa đạt 30% trên tổng chi ngân sách nhà nước cho y tế theo Nghị quyết số 18/2008/QH12 của Quốc hội.

Đoàn giám sát đã chỉ ra những nguyên nhân của tồn tại, hạn chế và trách nhiệm trong việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng; đồng thời nêu các bài học kinh nghiệm, giải pháp, kiến nghị cụ thể đối với Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương.

8h36: Quốc hội xem videoclip về kết quả giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng (do Truyền hình Quốc hội Việt Nam và Đoàn Giám sát phối hợp thực hiện)

Trong những năm qua, mạng lưới y tế cơ sở, y tế dự phòng đã được quan tâm, củng cố, kiện toàn, phát huy vai trò quan trọng trong bảo vệ, chăm sóc sức khỏe ban đầu và nâng cao sức khỏe cho Nhân dân. Đặc biệt, trong giai đoạn dịch COVID-19 hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng trở thành mắt xích, là lực lượng quan trọng thực hiện truy vết, xác minh, điều tra dịch tễ, theo dõi sức khỏe các ca nhiễm, cũng như diễn biến dịch bệnh trong cộng đồng dân cư, nhằm phát hiện sớm, phân loại các trường hợp nghi nhiễm, nhiễm COVID-19 và quản lý, điều trị từ sớm, kiểm soát tình hình, ngăn chặn dịch. 

Đại dịch COVID-19 cũng làm bộc lộ những tồn tại, yếu kém, chưa đáp ứng được yêu cầu của hệ thống quan trọng này khi dịch bệnh xảy ra. Đồng thời, làm nổi lên một số vấn đề trong việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến huy động huy động, quản lý, sử dụng nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19. Tất cả đòi hỏi phải có đánh giá đầy đủ, toàn diện, khách quan để kiến nghị các giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả.

Trong bối cảnh dịch COVID-19 được kiểm soát, mọi hoạt động của đời sống kinh tế - xã hội đã cơ bản trở lại trạng thái bình thường, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 51/2022/QH15, thành lập đoàn giám sát chuyên đề “Việc huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác Phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng”. Phạm vi giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 trên phạm vi cả nước trong giai đoạn 2020 – 2022 và Việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng trên phạm vi cả nước giai đoạn từ 2018- 2022.

Mời Quý độc giả xem đầy đủ videoclip về kết quả giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng: TẠI ĐÂY

8h52: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định gợi ý một số nội dung tập trung thảo luận

Phát biểu điều hành nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết hồ sơ kết quả giám sát, báo cáo của Chính phủ và các cơ quan liên quan đã được gửi tới các đại biểu Quốc hội. Đây là chuyên đề giám sát nhận được sự quan tâm rộng rãi của đông đảo nhân dân và cử tri.

Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, với sự quan tâm chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã trực tiếp làm việc với 10 tỉnh, thành phố; chia thành các nhóm công tác làm việc với các cơ sở ở cấp xã, cấp huyện, các đơn vị y tế cơ sở; nhiều lần tổ chức các cuộc họp, làm việc với lãnh đạo Chính phủ, 14 Bộ, ngành, các cơ quan trung ương và UBTW MTTQ Việt Nam và các đoàn thể trung ương. 

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các ĐBQH tập trung thảo luận, cho ý kiến vào các nội dung chủ yếu như: kết quả giám sát tổng hợp về các nội dung đã trình bày trong báo cáo; những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm đã đúng và đầy đủ chưa, đã phản ánh đúng tình hình chưa; các đề xuất, kiến nghị đã thống nhất với kết quả giám sát và tình hình thực tiễn chưa, giải quyết được những tồn tại, hạn chế không, có khả thi không. 

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị các đại biểu đề xuất những biện pháp để vừa phát huy tốt nhất những kết quả, thành tựu đã đạt được trong thời gian qua, vừa kịp thời xử lý có hiệu quả những vướng mắc, bất cập, hạn chế còn tồn tại qua giám sát, để đảm bảo xử lý nhanh được các tồn tại trước mắt, đồng thời có tầm nhìn chiến lược dài hạn, khả thi.

8h58: Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định: số hóa ngành y tế là chìa khóa thành công cho hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho rằng nên xét công bố hết dịch COVID-19. Theo đạo đại biểu, Việt Nam có thể yên tâm công bố khi đã đủ điều kiện về tỉ lệ bệnh nặng, đạt tỉ lệ bao phủ vaccine rộng, tình hình dịch bệnh trên thế giới đã ổn định. Theo đó, dịch bệnh COVID-19 có thể được chuyển từ bệnh bênh truyền nhiễm nhóm A sang bệnh truyền nhiễm nhóm B tức là tương tự như các bệnh lý chuyên khoa khác. Khi đó, việc chi trả cũng cần thực hiện như những bệnh lý chuyên khoa khác. 

Theo đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, trải qua 3 năm chống dịch, cần rút bài học kinh nghiệm từ những thành công và sai lầm trong quá khứ. Không thể không thấy sự cố gắng của mọi tầng lớp xã hội, chung tay chống dịch để có hững việc tưởng như không thể mà đã hoàn thành trong thời gian rất ngắn và rất tốt như việc thành lập Quỹ vaccine, tiêm vaccine diện rộng, thành lập các bệnh viện điều trị người bệnh COVID-19; hàng nghìn bệnh nhân nặng và nguy kịch đã được chữa khỏi…Bên cạnh đó, qua đại dịch cũng những bài học kinh nghiệm. Vì vậy, cần khẩn trương chuẩn bị cả cơ sở vật chất, văn bản pháp luật, quy trình hướng dẫn cần thiết để ứng phó tốt hơn các dịch khác và có thể khả năng COVID-19 bùng phát trở lại. 

Về y tế dự phòng, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, nhiệm vụ phát triển y tế dự phòng là thách thức lớn nhất trong giai đoạn hiện nay. Theo đại biểu, tăng lương, xây cơ sở đẹp, mua máy móc không giải quyết được gốc rễ vấn đề. Bởi lương không thể tăng mãi. Cơ sở khang trang mà không có bệnh nhân. Máy móc hiện đại mà không ai biết sử dụng. Cuối cùng là lãng phí rất lớn. 

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho biết, trạm y tế xã là có 2 nhiệm vụ dự phòng như là tiêm chủng, phòng, chống dịch, giáo dục, tuyên truyền và điều trị, chăm sóc sức khỏe người bệnh, quản lý các bệnh mãn tính, sơ cứu, cấp cứu tại cộng đồng. Tuy nhiên, nhiệm vụ thứ hai ngày càng teo tóp, khiến cho việc hoàn thành nhiệm vụ thứ nhất trở nên bội phần khó khăn so với trước.

Đặt câu hỏi, làm cách nào để một hệ thống dày công xây dựng từ nhiều thế hệ đi trước không bị teo tóp và mất hoàn toàn chức năng điều trị? Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu nêu rõ cần nên thử nghiệm mô hình mới, coi trạm y tế xã, phường là phòng khám của Trung tâm y tế huyện. Các tiêu chuẩn con người là tương đương nhau cả người bệnh và nhân viên y tế. Các bác sĩ Trung tâm y tế quận, huyện sẽ có buổi khám ngoại trú cố định ở các xã, phường. Đặc biệt các bệnh mãn tính không lây nhiễm như huyết áp, đái đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính; cũng sẽ có buổi khám về ngoại sản, nhi để tư vấn cho người bệnh đi khám chữa đúng địa chỉ….Đồng thời, giao thêm quyền và trách nhiệm cho Trưởng trạm y tế động viên họ để phát triển thế mạnh của mình. Khi đã vận hành trơn tru, có thể tiến lên bước nữa là phối hợp giữa các bệnh viện tỉnh và các trung tâm y tế quận, huyện. 

Cũng theo đại biểu Nguyễn Lân Hiếu, số hóa ngành y tế bao gồm quản lý sức khỏe, khám chữa bệnh từ xa sẽ là chìa khóa thành công cho hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu.

9h04: Đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi - Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre

Phát biểu ý kiến tại Phiên họp, ĐBQH Nguyễn Thị Yến Nhi - Đoàn ĐBQH tỉnh Bến Tre bày tỏ thống nhất với các nội dung của Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng. 

Từ góc độ tham gia sám sát nội dung này tại địa phương, đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi cho rằng, dịch COVID-19  tạo ra những hoàn cảnh chưa có tiền lệ, nhiều vấn đề phát sinh chưa có quy định, hoặc nếu có sự hướng dẫn cũng chưa được thống nhất, đồng bộ…

Do vậy, theo đại biểu, việc giải quyết tại thời điểm hiện tại cũng phải đặt trong bối cảnh này để có hướng xử lý sao cho phù hợp. Ví dụ ở địa phương trong quá trình phòng, chống dịch, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Chính phủ có nhiều văn bản hướng dẫn việc sử dụng nguồn kinh phí vận động, trong đó có cho phép đối với các tỉnh có dịch bệnh phức tạp thì ưu tiên kinh phí vận động cho công tác phòng, chống dịch tại địa phương chỉ ngoại trừ nguồn ủng hộ có ghi rõ mua vaccine và sau đó sẽ nộp số tiền còn lại về cho Quỹ vắc xin phòng, chống dịch COVID- 19 của Trung ương và thực hiện theo tinh thần chỉ đạo của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh đã sử dụng nguồn kinh phí vận động này để ưu tiên cho công tác phòng, chống dịch tại địa phương và từng nội dung sử dụng. Phân bổ kinh phí phòng, chống dịch đều có báo cáo xin ý kiến và trình cho Thường trực Tỉnh ủy để phê duyệt.

Tuy nhiên, qua kết luận của Kiểm toán Nhà nước năm vừa rồi, căn cứ theo hướng dẫn của Chính phủ, Kiểm toán cũng đã yêu cầu Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh phải nộp về Quỹ vắc xin phòng, chống dịch COVID -19 Trung ương toàn bộ số tiền theo mức 80% tổng số tiền vận động cho công tác phòng, chống dịch. 

Trong khi nguồn kinh phí vận động này của tỉnh đã chi cho công tác phòng, chống dịch hiện chỉ còn ít cũng không thể nộp đủ theo đề nghị của Kiểm toán nhà nước. Đại biểu cho rằng, nhiều tỉnh khác cũng rơi vào tình trạng tương tự, gặp khó khăn trong vấn đề này. Do vậy, đề nghị Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có tổng hợp tình hình chung của các địa phương để phối hợp cùng với Chính phủ có biện pháp tháo gỡ khó khăn này.

9h11: Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh - Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng: tiếp tục đầu tư nhân lực, vật lực, tài lực để phát triển hệ thống y tế cơ sở

Phát biểu tại phiên họp, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh bày tỏ cơ bản tán thành với Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội. Báo cáo đã được chuẩn bị rất kỹ lưỡng, công phu với 124 trang và 26 phụ lục.

Góp ý cụ thể về y tế cơ sở, đại biểu cho biết, Đảng đã xác định đầu tư cho bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân là đầu tư cho phát triển, mang lại lợi ích chung và lâu dài cho toàn xã hội. Chủ trương này của Đảng đã được chỉ ra tại một số Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng như Nghị quyết số 4 ngày 14/1/1993 của Hội nghị Trung ương lần thứ tư khóa VII về những vấn đề cấp bách của sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe Nhân dân. Chỉ thị số 06 ngày 22/1/2002 về củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở; Nghị quyết số 46 ngày 23/2/2005 của Bộ Chính trị về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới đã đưa ra quan điểm đột phá về đổi mới tài chính y tế là xây dựng và thực hiện chính sách viện phí phù hợp trên cơ sở tính đúng, tính đủ các chi phí trực tiếp phục vụ bệnh nhân...

Bên cạnh đó, Nghị quyết số 20-NQ/TW, Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII cũng khẳng định, xây dựng hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả và hội nhập theo phương châm phòng bệnh hơn chữa bệnh; y tế dự phòng là then chốt, y tế cơ sở là nền tảng phát triển vững chắc hệ thống y tế cơ sở, hướng tới thực hiện bao phủ chăm sóc sức khỏe và bảo hiểm y tế toàn dân. 

Đồng thời thực hiện giải pháp đổi mới mạnh mẽ cơ chế và phương thức hoạt động của y tế cấp xã để thực hiện vai trò là tuyến đầu trong phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe nhân dân. Tuy nhiên, thực tiễn công tác chống dịch vừa qua đã bộc lộ những vấn đề như hệ thống y tế cơ sở chưa được quan tâm đầu tư đúng mức, chưa đáp ứng được yêu cầu đảm đương công việc. Khó khăn lớn nhất là về mô hình tổ chức, cơ chế hoạt động, cơ chế chính sách và phát triển nguồn nhân lực đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng công tác phòng bệnh, khám bệnh, chữa bệnh. Người dân đến y tế cơ sở để được chăm sóc sức khỏe ban đầu chiếm tỷ lệ rất thấp. 

Theo đại biểu, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, nhưng trực tiếp nhất là chất lượng dịch vụ và lòng tin của người dân; nguyên nhân gián tiếp phải nói đến cơ chế chính sách và đầu tư của Nhà nước. Cơ chế chính sách chưa thực sự tạo điều kiện cho y tế cơ sở phát huy khả năng và tiềm năng, dẫn tới người dân tiếp tục vượt tuyến, chịu chi phí cao cho chăm sóc sức khỏe. Các bệnh viện tuyến trên tiếp tục quá tải và sự hài lòng của người dân khó được cải thiện.

Trong giai đoạn hiện nay, mặc dù đảm nhiệm rất nhiều công việc nhưng đội ngũ y sĩ, bác sĩ tuyến y tế cơ sở cũng chưa được quan tâm, đãi ngộ thỏa đáng. Thu nhập của cán bộ y tế còn thấp, chủ yếu là từ lương, phụ cấp nghề trung bình từ 5-7 triệu đồng/tháng.

Mặt khác, ngày 5/12/2016, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2348 về việc phê duyệt Đề án xây dựng và phát triển hệ thống y tế cơ sở trong tình hình mới và đã đặt ra nhiều mục tiêu cần triển khai thực hiện. Tuy nhiên, báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội chưa đề cập đến quyết định này. Đại biểu đề nghị tiếp tục đầu tư nhân lực, vật lực, tài lực để phát triển hệ thống y tế cơ sở. Đồng thời, tiếp tục thực hiện những mục tiêu đặt ra tại Quyết định số 2348 của Thủ tướng Chính phủ nhằm phát huy tối đa nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe toàn dân trong tình hình mới trên tinh thần bảo vệ sức khỏe, tính mạng của nhân dân là trước hết, trên hết.

09h19: Đại biểu Tráng A Dương - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang: Cần hướng dẫn việc xác lập sở hữu toàn dân đối với những tài sản tài trợ trong phòng, chống dịch COVID 

Phát biểu tại hội trường, đại biểu Tráng A Dương - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang đánh giá cáo Báo cáo của Đoàn giám sát về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng. Báo cáo đã tổng hợp khách quan, giúp đại biểu có thông tin toàn diện. Góp ý về những khó khăn trong sử dụng nguồn lực trong phòng chống dịch, đại biểu Tráng A Dương cho rằng, công tác tiêm chủng vắc-xin không chủ động nguồn vắc-xin nên địa phương không chủ động trong tổ chức thực hiện.

Việc thực hiện xây dựng kế hoạch triển khai khi được phân bổ vaccine trong thời gian rất ngắn, gây khó khăn trong việc huy động nguồn lực để thực hiện, không có phác đồ tiêm chủng vaccine nên không biết phải tiêm bao nhiêu mũi vaccine. Việc phối hợp giữa các loại vaccine không cụ thể, nhất quán cũng gây khó khăn cho công tác tuyên truyền và tổ chức thực hiện chỉ định mũi, tiêm vaccine còn phụ thuộc vào số lượng vaccine có chứa theo minh chứng về khoa học. Về việc tiếp cận vaccine còn chậm, muộn nên nhiều người sau khi tiêm mũi 1 mà không có vaccine để tiêm mũi 2… Bên cạnh đó, đại biểu cũng chỉ rõ khó khăn trong việc xác lập sở hữu toàn dân đối với tài sản được tài trợ trong phòng chống dịch. 

Để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trên, đại biểu Tráng A Dương đề nghị Quốc hội quy định rõ Nghị quyết giám sát, đưa những quy định rõ Nghị quyết giám sát chuyên đề về việc giao Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính, Bộ Y tế khẩn trương hướng dẫn ngay việc xác lập sở hữu toàn dân đối với những tài sản tài trợ trong phòng, chống dịch COVID để quản lý, sở hữu, sử dụng, nhất là đối với các cơ sở y tế, xác định tính giá dịch vụ và thanh toán bảo hiểm y tế. Đồng thời đề nghị Chính phủ công bố tình trạng dịch Covid, chỉ đạo Bộ Y tế hướng dẫn chuyên môn về quản lý, sử dụng vaccine, nhất là phác đồ tiêm chủng, hệ số hao chi phí vaccine.

9h47: Đại biểu Ma Thị  Thúy - Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang: Chưa thống nhất mô hình hoạt động của trung tâm y tế huyện

Cơ bản nhất trí với Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng, đại biểu Ma Thị  Thúy - Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang đánh giá cao nỗ lực của ngành y tế trong công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 gian khó trong thời gian vừa qua.

Đóng góp ý kiến hoàn thiện báo cáo, đại biểu phản ánh, hiện mô hình hoạt động của trung tâm y tế cấp huyện đang có sự không đồng đều, chưa thống nhất giữa các tỉnh thành, các địa phương, dẫn đến nhiều khó khăn, bất cập, tồn tại, hạn chế trong vận hành cũng như phát triển đồng bộ mô hình này. Đại biểu đề nghị sửa đổi, bổ sung mục 9, Điều 2 của dự thảo Nghị quyết theo hướng: “Thực hiện việc giao UBND cấp huyện quản lý cơ sở y tế trên địa bàn về tài chính và cơ sở vật chất, đồng thời giao Sở Y tế quản lý về chuyên môn, tổ chức.”

Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị Chính phủ quan tâm, có quy định hướng dẫn đồng bộ, cụ thể và căn cơ, tạo sự thống nhất về quản lý và hoạt động trong cả nước. 
Với trạm y tế xã và công tác y tế dự phòng tuyến cơ sở, đại biểu phản ánh hiện nay trang thiết bị của các cơ sở này đã cũ, nhân lực hạn chế, chế độ, chính sách chưa được đảm bảo, người dân còn thiếu tin tưởng, gây khó khăn trong việc thu hút bệnh nhân đến khám bệnh. Đại biểu đề nghị Bộ Y tế quan tâm, chỉ đạo sát sao và có giải pháp tháo gỡ để xử lý hiệu quả các tồn tại, hạn chế này.

9h53: Đại biểu Nguyễn Thành Nam - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ

Quan tâm đến y tế cơ sở, đại biểu Nguyễn Thành Nam – Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ cho biết, tỷ lệ khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế tại y tế cơ sở là khoảng 75% thì tỷ trọng chi khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế tại tuyến y tế cơ sở đạt 34,5% năm 2022, trong đó tại y tế xã chỉ đạt 1,7%. Điều này cho thấy y tế cơ sở chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra, đòi hỏi cần có giải pháp hiệu quả cho vấn đề này.

Về y tế dự phòng, đại biểu nêu một số khó khăn, tồn tại, hạn chế, trong đó giai đoạn 2018- 2012, tỷ lệ chi cho y tế dự phòng trong tổng chi ngân sách nhà nước dành cho y tế tuy tăng dần qua các năm nhưng vẫn chưa đạt 30% so với quy định tại Nghị quyết 18 của Quốc hội và Nghị quyết 20 của Ban chấp hành Trung ương đảng, nên không thể đảm bảo thực hiện hiệu quả hoạt động y tế dự phòng nói chung nhất là Chương trình trình tiêm chủng mở rộng. Vì vậy, tỷ lệ trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin giảm liên tiếp từ 94,8 % năm 2018 xuống còn 80,4 % năm 2022.

Đại biểu cho rằng, không đầu tư thỏa đáng cho y tế dự phòng thì không thể tập trung thực hiện các nhiệm vụ phòng, chống bệnh truyền nhiễm, kiểm soát các yếu tố nguy cơ nâng cao sức khỏe cho người dân. 

Để công tác y tế dự phòng đi vào nề nếp và phát huy hiệu quả, đạt được mục tiêu, tiến tới một nền y tế Việt Nam công bằng và hiệu quả, đại biểu đề nghị tăng cường bảo đảm cho y tế dự phòng đủ 30% ngân sách của ngành y tế theo tinh thần Nghị quyết 20 của Ban Chấp hành Trung ương. Trong đó đề nghị Chính phủ tiếp tục nghiên cứu ngân sách trung ương hỗ trợ cho các địa phương nhất là các địa phương còn khó khăn về thu ngân sách cho y tế dự phòng nói chung và chương trình tiêm chủng mở rộng nói riêng.

Trước mắt cần phân bổ ngay gần 5.000 tỷ đồng và có giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để giải ngân 14.000 tỷ đồng của chương trình phục hồi đầu tư cho y tế cơ sở, y tế dự phòng để đáp ứng nhiệm vụ đặt ra, đảm bảo tinh thần y tế dự phòng là then chốt, y tế cơ sở là nền tảng.

9h59: Đại biểu Nguyễn Văn Huy - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình: Còn nhiều bất cập, vướng mắc, khó khăn trong hoạt động y tế cơ sở

Đại biểu Nguyễn Văn Huy bày tỏ cơ bản nhất trí với báo cáo kết quả giám sát và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng. Đại biểu ghi nhận cùng với sự nỗ lực của toàn dân và cả hệ thống chính trị, công tác huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 trong thời gian qua đã góp phần quan trọng, có tính chất quyết định để kiểm soát thành công đại dịch COVID-19, phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Y tế cơ sở, y tế dự phòng ngày càng có đóng góp quan trọng trong sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe Nhân dân và góp phần quan trọng vào thành công của công tác phòng, chống dịch bệnh, nhất là trong đại dịch COVID-19. Hệ thống y tế cơ sở ngày càng được tổ chức theo hướng tinh gọn, giảm đầu mối, nâng cao hiệu lực, hiệu quả.

Đại biểu Nguyễn Văn Huy cho biết, đến năm 2022, cả nước có trên 80% trạm y tế xã thực hiện khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế; 100% đơn vị cấp huyện có trung tâm y tế và 99,6% xã, phường, thị trấn có trạm y tế. Tuy nhiên, qua Báo cáo của Đoàn Giám sát cũng cho thấy còn nhiều bất cập, vướng mắc, khó khăn trong hoạt động y tế cơ sở.

Đại biểu Nguyễn Văn Huy chỉ rõ, do thiếu hướng dẫn cụ thể khi thay đổi nên dẫn tới tình trạng không thống nhất, có sự khác nhau về mô hình tổ chức của trung tâm y tế huyện và trạm y tế xã. Điều kiện về thuốc, trang thiết bị y tế tại trạm y tế xã chưa bảo đảm để thực hiện các nhiệm vụ được giao. Vì lẽ đó, tỷ lệ khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế tại trạm y tế xã trên tổng số lượt khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế ở tất cả các cấp chuyên môn kỹ thuật trên toàn quốc giảm (từ 19,8% năm 2017 xuống còn 14,6% năm 2022). Đây là điều rất đáng phải suy nghĩ để có những giải pháp khắc phục, đại biểu Nguyễn Văn Huy nhấn mạnh.

Ngoài ra, cũng phải kể đến tình trạng nhân lực và năng lực y tế cơ sở chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Chế độ đãi ngộ cho cán bộ, nhân viên y tế còn nhiều bất cập.

Nêu rõ, cần phải đổi mới mạnh mẽ cơ chế và phương thức hoạt động của y tế cấp xã để thực hiện vai trò là tuyến đầu trong phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe Nhân dân, đại biểu Nguyễn Văn Huy lưu ý rằng, cần phải thể chế rõ phạm vi của y tế tuyến huyện, y tế tuyến xã và y tế thôn, bản gắn với chức năng, nhiệm vụ cụ thể của từng tuyến. Xác định mối quan hệ giữa các tuyến y tế hiện nay được quy định tại Nghị quyết số 20 và Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023. Nhất là phải làm rõ chức năng, nhiệm vụ tuyến y tế cơ sở với 3 cấp chuyên môn kỹ thuật: ban đầu, cơ bản và chuyên sâu.

Quy định rõ chức năng nhiệm vụ và tổ chức hệ thống trạm y tế xã, phường, thị trấn phù hợp với quy mô, cơ cấu dân số, điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng tiếp cận dịch vụ y tế của người dân. Tổ chức hoạt động của trạm y tế xã gắn với đẩy mạnh quản lý toàn diện sức khỏe cá nhân, quản lý các bệnh mạn tính, bệnh không lây nhiễm, dinh dưỡng cộng đồng; gắn hoạt động của y tế học đường với trạm y tế xã.

Bên cạnh đó, cần quan tâm đổi mới cơ chế tài chính, cơ chế chi trả của quỹ bảo hiểm y tế theo hướng tăng chi cho y tế cơ sở. Đổi mới chính sách và phương thức đào tạo, bồi dưỡng; nâng cao năng lực cho cán bộ y tế cơ sở, nhất là nhân lực làm việc tại trạm y tế xã. Thực hiện điều động, luân phiên hợp lý bác sĩ, cán bộ y tế để khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế tại trạm y tế xã.

Để góp phần khắc phục tình trạng nhân viên y tế xin nghỉ việc, chuyển việc được Nhân dân và cử tri rất quan tâm trong thời gian vừa qua, đại biểu Nguyễn Văn Huy kiến nghị cần quan tâm chăm lo các giải pháp để tăng thu nhập, bảo đảm tiền lương, phụ cấp, chế độ đãi ngộ thỏa đáng và phát triển bản thân đối với nhân viên y tế nói chung, nhân viên y tế cơ sở nói riêng, tương xứng với đặc thù công việc và yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

10h05: Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc

Phát biểu ý kiến tại phiên họp, ĐBQH Nguyễn Văn Mạnh cho biết, sau khi nghiên cứu, đại biểu cơ bản thống nhất với các nội dung của Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng, cũng như Nghị quyết của Quốc hội. 

Tuy nhiên, liên quan đến chế độ phụ cấp cho nhân viên y tế tổ dân phố, đại biểu cho biết quy định hiện tại còn có nhiều hạn chế…

Đại biểu cho biết, quy định này chưa phù hợp với thực tiễn. Quyết định hiện tại mới chỉ quy định chế độ phụ cấp đối với nhân viên y tế thôn, bản và không áp dụng đối với nhân viên y tế các tổ dân phố, các xã, phường, thị trấn. Trong khi hai lực lượng này có chức năng thực hiện nhiệm vụ như nhau, đặc biệt trong thời gian phòng, chống dịch bệnh COVID-19 thì lực lượng y tế tổ dân phố đã có nhiều đóng góp tích cực trong công tác phòng, chống dịch bệnh và họ cũng thực hiện đầy đủ các chức năng theo quy định tại Thông tư của Bộ Y tế, giống như nhân viên y tế thôn, bản nhưng lại không có phụ cấp.

Hiện nay, đại biểu cho biết, nhiều tỉnh đã triển khai xây dựng, ban hành Nghị quyết đặc thù về quy định phụ cấp cho nhân viên y tế dân phố. Tuy nhiên còn chưa có đầy đủ căn cứ pháp lý. Vì vậy, đề nghị với Quốc hội, Chính phủ, Bộ Y tế cần ban hành quy định về phụ cấp đối với nhân viên y tế tổ dân phố để cho các tỉnh có căn cứ để ban hành Nghị quyết của tỉnh mình thống nhất trong cả nước.

10h11: Đại biểu Châu Quỳnh Dao - Đoàn ĐBQH tỉnh Kiên Giang

Thảo luận tại phiên họp, đại biểu Châu Quỳnh Dao nêu rõ, từ lâu đã nhất quán quan điểm y tế dự phòng là then chốt, bởi y tế dự phòng có một vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ, nâng cao sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống và tuổi thọ cho người dân, từ đó góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. 

Đánh giá cao những nỗ lực, thành tựu y tế dự phòng đã đạt được trong thời gian qua, tuy nhiên, đại biểu Châu Quỳnh Dao bày tỏ trăn trở về công tác phòng bệnh hiện nay. Theo đó, trong thực tế, công tác phòng bệnh hiện nay tập trung nhiều vào các bệnh truyền nhiễm. Trong khi đó, gánh bệnh tật do các bệnh không lây nhiễm chiếm tỷ lệ 70% trên tổng số gánh nặng bệnh tật trong cả nước, ước tính mỗi năm các ca tử vong do các bệnh không lây nhiễm chiếm trên 74% trong tổng số các ca tử vong...

Bên cạnh đó, nhiều đại biểu đã nêu, tỷ lệ tử vong tại Việt Nam và trên thế giới trong đợt đại dịch COVID-19 chủ yếu là mắc bệnh nền, đó là những bệnh không lây nhiễm như tim mạch, ung thư, tiểu đường,… đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến gây quá tải ở các bệnh viện. Đại biểu cho rằng, nguyên nhân dẫn đến các bệnh trên có thể do một số người dân đồng bào vùng sâu, vùng xa lo chưa xong cơm áo gạo tiền, cái ăn, cái mặc lo nên không chú ý đến công tác phòng bệnh. Đại bộ phận người dân cũng chưa hiểu rõ, thậm chí rất mơ hồ về các nguy cơ dẫn đến bệnh không lây nhiễm. Theo đại biểu, nguyên nhân chủ yếu vẫn là ý thức chủ quan, chưa thực hiện nhất quán, thống suốt về vấn đề phòng bệnh hơn chữa bệnh.

Đại biểu cũng bày tỏ vui mừng khi lệ tuổi thọ trung bình của người dân Việt Nam là trên 73 tuổi, nhưng tỷ lệ tuổi thọ sống tốt, sống khỏe chỉ có 64 tuổi, thấp nhất so với các nước trong khu vực. Đây là điều đáng lưu tâm. 

Quan tâm tới nguồn nhân lực trong y tế dự phòng, đại biểu bày tỏ băn khoăn khi thấy, nguồn nhân lực phục vụ cho y tế dự phòng chỉ đáp ứng được 42% phục vụ, trong khi đó tỷ lệ lao động ở Việt Nam là trên 55 triệu người. Hiện tại, số làm việc trong môi trường độc hại, nguy hiểm ngày càng tăng. Lấy dẫn chứng thực tế về vụ 8 công nhân mắc bệnh bụi phổi mới đây, đại biểu mong muốn có chính sách để không còn thấy hiện tượng trên. 

Đồng thời, đại biểu cũng bày tỏ băn khoăn về sự không thống nhất giữa các quy định về đào tạo, mô tả vị trí, chức năng nghề nghiệp cũng như các quy định liên quan đến tổ chức hiện nay. Đại biểu Châu Quỳnh Dao nêu rõ, y tế dự phòng là then chốt, nhưng sự nỗ lực hiện tại, y tế dự phòng vẫn chưa đáp ứng kỳ vọng của người dân trong tình thế hiện nay.

10h18: Đại biểu Hoàng Ngọc Định - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang: Đề nghị vinh danh khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phòng chống dịch

Phát biểu tại hội trường, đại biểu Hoàng Ngọc Định - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang góp ý về việc quản lý, sử dụng, huy động nguồn lực phục vụ công tác phòng chống dịch trong quân đội. Là một trong những lực lượng nòng cốt tham gia phòng chống dịch, đại biểu cho biết, ngay từ đầu, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã quyết liệt huy động các nguồn lực và trên 192 nghìn chiến sỹ có trình độ chuyên môn, đáp ứng các yêu cầu của thực tiễn phòng chống dịch, hỗ trợ các địa phương kiểm soát dịch bệnh hiệu quả, tham gia phòng chống dịch qua nhiều công việc khác nhau: thực hiện công tác khám chữa bệnh, thực hiện cách ly công dân, tiêm chủng, tham gia tích cực việc bảo đảm an sinh xã hội… 

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, đại biểu Hoàng Ngọc Định cũng chỉ rõ còn nhiều vấn đề hạn chế và đó cũng là bài học kinh nghiệm cho công tác ứng phó với những tình huống tương tự đại dịch Covid-19 vừa qua. Đó là đòi hỏi phải có kế hoạch đồng bộ, thống nhất trong việc huy động, điều động nhân lực và cả lực lượng tư nhân; chế độ chính sách cho lực lượng tham gia quản lý; chưa khen thưởng kịp thời những tấm gương tiêu biểu trong công tác phòng chống dịch…

Do đó, đại biểu Hoàng Ngọc Định đề nghị Chính phủ và các địa phương tiếp tục rà soát để đề nghị vinh danh khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc khi tham gia công tác phòng chống dịch.

Đại biểu cho rằng, đây là quy định hết sức phù hợp, đặc biệt là trong điều kiện đất nước chúng ta vừa trải qua đại dịch chưa từng có trong lịch sử với nhiều bài học tín hiệu về ứng phó với các tình huống dịch bệnh, các bệnh thảm họa, thiên tai, chiến tranh, trong đó có bài học về chủ động.

Về chế độ, chính sách cho lực lượng gián tiếp cùng tham gia phòng, chống dịch, địa biểu đề nghị Chính phủ, Quốc hội, các cơ quan, tổ chức hữu quan xem xét bổ sung chính sách và tăng mức phụ cấp ưu đãi nghề đối với đội ngũ lái xe, hành chính, kế toán và các cán bộ khác trong hệ thống y tế dự phòng.

10h24: Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương: Cần nâng cao hiệu quả truyền thông về phòng bệnh, nâng cao sức khỏe

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga- Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương bày tỏ đồng tình với Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Bên cạnh đó, đại biểu phản ánh, công tác truyền thông, nâng cao nhận thức của nhân dân về phòng bệnh, bảo vệ sức khỏe còn hạn chế về nội dung, phương thức, nguồn lực thực hiện. Đây là một trong những nguyên nhân quan trọng khiến công tác y tế dự phòng còn chưa đạt được kết quả đúng như tiềm năng. 

Đại biểu cho biết, muốn tạo lối sống lành mạnh, tích cực để đẩy lùi nguy cơ đe dọa của bệnh không lây nhiễm thì các giải pháp tăng cường truyền thông là vô cùng quan trọng. Đại biểu đề nghị Quốc hội xem xét, bổ sung trong dự thảo Nghị quyết giám sát chuyên đề vào Điều 2 khoản 4, mục b nội dung: y tế dự phòng tiếp tục tập trung hơn nữa, nâng cao hiệu quả việc thực hiện các nhiệm vụ phòng chống bệnh truyền nhiễm, bệnh không lây nhiễm, không chỉ đơn thuần là y tế dự phòng tiếp tục tập trung các nhiệm vụ phòng, chống bệnh truyền nhiễm, bệnh không lây nhiễm. Đại biểu nhấn mạnh, nếu không làm tốt công tác này thì sẽ gây ra áp lực dài hạn cho ngành y tế, an sinh xã hội, bởi gánh nặng của các bệnh không lây nhiễm.

10h28: Đại biểu Nguyễn Anh Trí - Đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội: Đề nghị ngừng nghiên cứu, sản xuất vắc xin COVID-19 tại Việt Nam.

Liên quan đến công tác phòng, chống đại dịch COVID -19, đại biểu Nguyễn Anh Trí nhấn mạnh, Việt Nam là một trong những quốc gia đã khống chế thành công nhất đại dịch COVID 19. Trong đó, chiến lược ngoại giao vắc xin rất tốt, rất nhanh và rất thành công, đã có đủ, kịp thời và có ngay vắc xin để tiêm phòng cho Nhân dân.

Đại biểu đồng tình với đánh giá của Đoàn giám sát nêu: Quốc hội trân trọng sự chung sức đồng lòng của Nhân dân và những cá nhân, tập thể đã đóng góp vào công cuộc phòng, chống COVID. Đây là thông điệp lớn lao và đầy ý nghĩa về tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, tình thương. Thấu hiểu điều này, đại biểu đề nghị các cơ quan chức năng thanh quyết toán kinh phí phòng, chống dịch cho các lực lượng, các địa phương, các đơn vị; làm tốt hơn nữa công tác biểu dương, khen thưởng cho các đơn vị, cá nhân tham gia phòng chống dịch.

Tuy nhiên, đã có những sai phạm nghiêm trọng trong hoạt động phòng, chống dịch COVID 19, thậm chí có những sai phạm xảy ra trong những lĩnh vực rất ít có sai phạm như nghiên cứu khoa học, nghiệm thu, chuyển giao công nghệ. Đại biểu đồng tình với quan điểm, tham ô, tham nhũng trong hoạt động phòng, chống cần xử lý thật nghiêm khắc nhưng cũng cần xem xét thật có lý, có tình thật công bằng với những ai nhưng không phải vụ lợi mà vì để kịp thời chống dịch nhằm lợi ích của cộng đồng theo đúng tinh thần chỉ đạo của Đảng, của Quốc hội.

Đại biểu cũng đề nghị ngừng nghiên cứu sản xuất vắc xin phòng COVID - 19 Việt Nam, vì đã là quá muộn để nghiên cứu sản xuất loại vaccine này, mà cần tìm mua loại vắc xin tốt, với giá cả hợp lý và đủ để tiêm phòng cho Nhân dân. Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Anh Trí cũng đề xuất một số giải pháp liên quan đến việc thực hiện chính sách pháp luật và y tế cơ sở, y tế dự phòng.

10h35: Đại biểu Nguyễn Hữu Thông- Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận: Việc lựa chọn chuyên đề giám sát này là rất trúng và đúng

Tham gia phát biểu tại phiên thảo luận về báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng, đại biểu Nguyễn Hữu Thông- Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Thuận bày tỏ thống nhất cao với báo cáo giám sát. 

Đồng thời, đại biểu cho biết, việc lựa chọn chuyên đề giám sát này là rất trúng và đúng, khi đất nước đã trải qua giai đoạn phòng, chống dịch gian khó, chúng ta thấy được truyền thống tốt đẹp của dân tộc đã được phát huy mạnh mẽ, đồng thời cũng thấy được những tồn tại, hạn chế để có giải pháp khắc phục.

Làm rõ hơn những bất cập trong thực tế, đại biểu Nguyễn Hữu Thông phản ánh, trong quá trình phòng, chống dịch, đội ngũ y, bác sĩ đã cố gắng hết sức để có trang thiết bị cứu sống người bệnh, tuy nhiên, sau dịch, nhiệm vụ chiếm nhiều thời gian và tâm trí của nhiều y, bác sĩ lại là chuẩn bị các nội dung giải trình, làm rõ việc huy động nguồn lực, hoàn trả trang thiết bị cho các doanh nghiệp, tổ chức.

Về y tế cơ sở, y tế dự phòng, đại biểu cho rằng, bên cạnh mặt tích cực, lĩnh vực này vẫn chưa được đầu tư thỏa đáng, chưa tương xứng với quan điểm “y tế dự phòng là then chốt, y tế cơ sở là nền tảng”, cơ chế tài chính chậm đổi mới, điều kiện về thuốc, trang thiết bị chưa đảm bảo để thực hiện nhiệm vụ được giao, nguồn lực ngân sách còn hạn hẹp.
Đại biểu kiến nghị Chính phủ cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật liên quan đến huy động, phân bổ, quản lý sử dụng nguồn lực phòng, chống dịch; có cơ chế riêng để thực hiện việc mua sắm phục vụ phòng, chống dịch khi dịch xuất hiện, tránh bị động, bất ngờ, lúng túng. 

Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng cần có chỉ đạo để các cơ quan, đơn vị hữu quan giải quyết, thanh toán việc mua sắm, mượn vật tư y tế phục vụ việc chống dịch. Ngoài ra, cần nâng số lượng biên chế ở các trạm y tế cấp cơ sở để đảm bảo hoạt động hiệu quả phục vụ người dân, tăng cường đầu tư trang thiết bị ở tuyến cơ sở để nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh tại các trạm y tế. 

10h41: Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn: Cần có lộ trình xây dựng hệ thống y tế được thống nhất, đồng bộ

Phát biểu thảo luận ở hội trường, Đại biểu Hồ Thị Kim Ngân đánh giá cao báo cáo của Đoàn Giám sát về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng. Đại biểu cho biết, với phạm vi giám sát rộng, nhiều nội dung số liệu cần tổng hợp xử lý từ các Bộ, ngành, địa phương rất lớn nhưng được Đoàn Giám sát tổng hợp đầy đủ, chỉ rõ những kết quả đạt được, tồn tại hạn chế, nguyên nhân và đưa ra những kiến nghị cụ thể để làm tốt hơn trong thời gian tới…

Qua giám sát thực tế về công tác phòng, chống dịch Covid-19 và báo cáo của Đoàn Giám sát, đại biểu Hồ Thị Kim Ngân cho biết, trong quá trình thực hiện, do nhiều nguyên nhân khác nhau như một số cán bộ được phân công tham gia đấu thầu thiếu kinh nghiệm; thủ tục thực hiện đấu thầu kéo dài vì liên quan đến xác định giá dự toán gói thầu, trong khi đó việc cung ứng vật tư hóa chất, sinh phẩm là đòi hỏi cấp bách; tại một số thời điểm các mặt hàng y tế khan hiếm, giá cả thường xuyên dao động nên đã xảy ra tình trạng thiếu vật tư, sinh phẩm, trang thiết bị phục vụ công tác phòng, chống dịch nên phải đi vay, mượn hóa chất, sinh phẩm, trang thiết bị y tế để phục vụ kịp thời công tác phòng, chống dịch. Đại biểu đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ, ngành liên quan sớm tham mưu có phương án xử lý dứt điểm vướng mắc nêu trên.

Bên cạnh đó, đại biểu Hồ Thị Kim Ngân cũng đồng tình với kiến nghị của Đoàn giám sát là cần thiết phải có rà soát, thống kê, tổng hợp và phân tích những thuận lợi, khó khăn, vướng mắc, bất cập và có báo cáo tổng kết, đánh giá về việc thực hiện mô hình quản lý và chức năng nhiệm vụ của trung tâm y tế huyện trên địa bàn cả nước hiện nay để có lộ trình thực hiện cụ thể. Theo đó, đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ chuyên môn cần có đề án, chương trình thực hiện để đánh giá được khách quan, toàn diện, qua đó xem xét có lộ trình xây dựng hệ thống y tế được thống nhất, khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Trong giai đoạn cao điểm phòng chống dịch Covid 19 tình trạng thiếu nhân lực trầm trọng diễn ra ở các tuyến, các cơ sở y tế phải huy động tăng cường tất cả công chức, viên chức ngành y đều phải trực tiếp tham gia công tác phòng, chống dịch, không có phân biệt đối tượng đang hưởng phụ cấp nghề 30% hay 40%, nhưng đến khi có chính sách hỗ trợ lại có sự phân biệt về đối tượng thụ hưởng. Quy định như vậy là chưa đảm bảo công bằng trong thực hiện chính sách. Do đó, đai biểu đề nghị Chính phủ xem xét chính sách bảo đảm công bằng cho các đối tượng đã trực tiếp tham gia phòng, chống dịch trong thời gian qua.

10h49: Đại biểu Dương Văn Phước - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam: Nguồn lực xã hội , đóng góp của Nhân dân cho phòng, chống dịch bệnh là rất to lớn

Đại biểu Dương Văn Phước thống nhất cao với báo cáo của Đoàn giám sát; ghi nhận báo cáo được chuẩn bị công phu, khoa học, phản ánh được bức tranh toàn cảnh tình hình. Qua đó, phản ánh được sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả của cả hệ thống chính trị, sự đoàn kết, đồng lòng của Nhân dân trong công tác phòng chống dịch COVID- 19. Báo cáo cũng nêu đầy đủ trung thực những tồn tại, hạn chế và cả những giải pháp khắc phục rất thuyết phục, sát với yêu cầu thực tiễn. 

Đại biểu Dương Văn Phước cho rằng nguồn lực chi cho công tác phòng chống dịch vừa qua chủ yếu mới được thống kê từ nguồn ngân sách nhà nước. Trong khi đó, nguồn huy động từ Nhân dân, từ xã hội chưa được thống kê đầy đủ. Đóng góp của Nhân dân trong công tác phòng chống dịch COVID- 19 là vô cùng to lớn, không thể cân đong, đo đếm được. Đây là tình nghĩa đồng bào, là ý thức trách nhiệm, là truyền thống tốt đẹp của dân tộc, cần được ghi nhận, biểu dương, tôn vinh cả nước, đại biểu nêu rõ.

Đại biểu Dương Văn Phước cũng chỉ rõ, chế độ chính sách cho đối tượng tham gia phòng chống dịch chưa tương xứng, chưa bao quát hết các đối tượng. Việc hỗ trợ người lao động nhất là lao động tự do chịu sự ảnh hưởng của đại dịch chưa kịp thời. Vẫn còn nhiều đối tượng chưa được thụ hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Tình hình thiếu thuốc, trang thiết bị vật tư y tế hóa chất xảy ra phổ biến ở các bệnh viện và hầu hết ở các địa phương đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm….Cùng với đó, hệ thống y tế, nhất là y tế cơ sở y tế dự phòng dù đã được quan tâm nhưng chưa đủ năng lực để đảm bảo công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho Nhân dân, chưa đáp ứng được yêu cầu phòng chống dịch. Công tác điều hành phối hợp trong công tác phòng chống đại dịch còn bị động, lúng túng. Cơ sở vật chất và nguồn lực trong nhiều năm chưa được quan tâm đầu tư đúng mức, chưa có chính sách phù hợp đối với cán bộ y tế cấ cơ sở. 

Để nâng cao hiệu quả việc huy động, quản lý, sử dụng nguồn lực công tác phòng chống dịch và huy động hiệu quả hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng trong thời gian tới, đại biểu Dương Văn Phước đề nghị: Quốc hội cần xem xét sớm ban hành Luật Tình trạng khẩn cấp; khẩn trương rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành mới chính sách, pháp luật, khắc phục bất cập, hoàn thiện hệ thống pháp luật y tế, phòng chống dịch, tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân.

Đại biểu cho rằng nếu áp dụng chính sách pháp luật trong thời bình để giải quyết để đánh giá những quyết định trong “thời chiến” thì thật không công bằng. Do đó, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành, các cơ quan phải tập trung chỉ đạo giải quyết những khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn, đồng cảm, chia sẻ với những khó khăn, vướng mắc từ cơ sở. Tiếp tục nghiên cứu, ban hành cơ chế chính sách hướng dẫn giải quyết những tồn tại. Đồng thời, giao quyền cho Hội đồng nhân dân các tỉnh căn cứ tình hình thực tế ở địa phương để quyết định giải quyết những vấn đề như thanh toán, quyết toán những vấn đề chi phí phục vụ công tác phòng chống dịch, thanh toán tiền ăn nghỉ cho nhân viên y tế tại cơ sở cách ly tự nguyện; giải quyết dứt điểm những chế độ, chính sách liên quan đến lực lượng tham gia phòng chống dịch tại cơ sở v.v 

Đại biểu Dương Văn Phước cũng đề nghị Bộ Y tế tiếp tục tập trung chỉ đạo giải quyết các tồn tại, phát sinh, khắc phục tình trạng thiếu thuốc vật tư y tế hiện nay; tham mưu Chính phủ sửa đổi Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế. Đề xuất với Quốc hội, Chính phủ ban hành các cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ đào tạo phát triển nguồn nhân lực y tế chất lượng cao, thu hút và giữ chân nhân viên y tế tuyến huyện, tuyến xã; giao thẩm quyền cho các địa phương tự cân đối ngân sách, ban hành cơ chế chính sách để thu hút đào tạo, ưu đãi nguồn nhân lực y tế phù hợp với tình hình của từng địa phương.

10h56: Đại biểu Thạch Phước Bình - Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh: Tập trung phát triển y tế dự phòng là then chốt, y tế cơ sở là nền tảng 

Phát biểu ý kiến tại phiên họp, ĐBQH Thạch Phước Bình cơ bản thống nhất với những kết quả đạt được, những khó khăn hạn chế và các nhóm giải pháp liên quan đến việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng. Tuy nhiên, qua phản ánh của cử tri, đặc biệt là cử tri ngành y tế và các chuyên gia, đại biểu Thạch Phước Bình đề nghị cần bổ sung thêm một số giải pháp nhằm phát triển nhân lực y tế dự phòng và nhân lực y tế cơ sở trong thời gian tới…

Để hoàn thiện tổ chức hệ thống y tế nói chung, y tế cơ sở và y tế dự phòng nói riêng nhằm đảm bảo công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân theo tinh thần Nghị quyết của Trung ương về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, đại biểu cho rằng, cần phát triển theo hướng y tế dự phòng là then chốt, y tế cơ sở là nền tảng. 

Hiện nay cả nước có rất nhiều trạm y tế xã, phường, thị trấn, thôn, bản. Đại biểu cho rằng, đây là mảng y tế cơ sở trực tiếp, gần dân nhất, được kỳ vọng với vai trò là tuyến đầu trong phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe cũng như sàng lọc, phát hiện sớm và kiểm soát bệnh tật. Tuy nhiên, hiện nay mạng lưới cơ sở y tế cơ sở này chưa chưa đáp ứng cũng như chưa thích ứng sự với thay đổi của cơ cấu bệnh tật, sự phát triển của xã hội cũng như chưa đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe người dân.

Chính vì vậy, đại biểu cho rằng, giải pháp tổ chức lại hệ thống y tế thực sự là một giải pháp căn cơ nhưng cần có mô hình cụ thể, trong đó cấp khám, chữa bệnh ban đầu cần được xây dựng theo mô hình hoạt động y học gia đình kết hợp cả khu vực tư nhân và hệ thống trạm y tế. Đặc biệt phải xây dựng được sự kết hợp giữa cách khám, chữa bệnh ban đầu và các tuyến trên, quản lý bệnh nhân theo chiều dọc về chuyên môn, hồ sơ bệnh án, đảm bảo hài hòa về nguồn thu giữa các tuyến…

11h03:  Đại biểu Nguyễn Quốc Luận - Đoàn ĐBQH tỉnh Yên Bái

Thảo luận tại phiên họp, đại biểu Nguyễn Quốc Luận cơ bản đồng tình, nhất trí cao với Báo cáo kết quả giám sát chuyên đề việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng. Đại biểu nhận thấy, báo cáo đã đánh giá khách quan, toàn diện những kết quả đã đạt được, chỉ ra được những khó khăn, tồn tại, vướng mắc, phân tích kỹ các nguyên nhân, rút ra được những bài học kinh nghiệm trong việc huy động, quản lý và sử dụng nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch cũng như việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng trong thời gian qua. Đồng thời đã có được những đề xuất, kiến nghị giải pháp căn cơ, bài bản, toàn diện tới Quốc hội, Chính phủ, Bộ, ban, ngành và các địa phương...

Đóng góp ý kiến cụ thể về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội, đại biểu Nguyễn Quốc Luận cho biết, tại khoản 9 Điều 2 dự thảo có quy định “Thực hiện việc giao Ủy ban nhân dân cấp huyện trực tiếp quản lý Trung tâm y tế huyện, đồng thời phát huy vai trò và trách nhiệm quản lý chuyên môn của ngành y tế”, đại biểu đề nghị Quốc hội nghiên cứu, xem xét lại quy định này.

Theo đó, thực tế thời gian qua, việc thực hiện quy định Trung tâm y tế huyện là đơn vị sự nghiệp y tế công lập trực thuộc Sở Y tế được đa số tỉnh áp dụng và được đánh giá là mô hình có hiệu quả, thuận lợi trong quản lý hệ thống chỉ đạo xuyên suốt theo ngành dọc. Bên cạnh đó, có sự linh hoạt trong điều phối nhân lực, nguồn lực giữa các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh, giữa tuyến tỉnh với tuyến huyện, giữa các huyện, giải quyết kịp thời các nhiệm vụ cấp bách, nhờ đó đáp ứng tốt hơn yêu cầu phòng, chống dịch, đảm bảo hiệu quả cho công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân. 

Sở Y tế có thể thực hiện dễ dàng việc điều chuyển trang thiết bị giữa các đơn vị, giữa các huyện phù hợp với khả năng, nhu cầu sử dụng cũng như phân tuyến kỹ thuật của mỗi đơn vị ở từng giai đoạn khác nhau, tránh lãng phí nguồn nhân lực nguồn lực. 

Theo đại biểu, chuyển đổi số y tế cũng đang được quan tâm triển khai. Việc ứng dụng công nghệ thông tin để người dân vùng sâu, vùng xa tiếp cận thuận lợi hơn với các dịch vụ y tế chất lượng cao là một trong những ưu tiên của chuyển đổi số y tế. Do vậy, chỉ có thể thống nhất mô hình quản lý theo ngành dọc mới đảm bảo được các điều kiện trên.
Đại biểu cũng cho biết, nếu thực hiện giao Ủy ban nhân dân huyện quản lý Trung tâm y tế huyện sẽ khó khăn trong công tác chỉ đạo, điều hành, quản lý nhà nước. Việc chỉ đạo về chuyên môn sẽ không sát sao, thuận lợi như khi Trung tâm Y tế trực thuộc Sở Y tế.

Từ những phân tích trên, đại biểu đề nghị Quốc hội xem xét sửa đổi nội dung này trong dự thảo Nghị quyết theo hướng giữ nguyên mô hình Trung tâm y tế huyện là đơn vị sự nghiệp y tế công lập trực thuộc Sở Y tế như hiện nay, không giao Ủy ban nhân dân cấp huyện trực tiếp quản lý Trung tâm y tế huyện như trong dự thảo Nghị quyết.

11h08: Đại biểu Trần Văn Tuấn - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang: Quan tâm hoàn thiện đầu tư tương xứng cho hệ thống y tế cơ sở và y tế dự phòng

Cơ bản nhất trí với báo cáo của Đoàn giám sát, đại biểu Trần Văn Tuấn nêu rõ, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phòng chống dịch Covid-19 thời gian qua còn bộc lộ nhiều tồn tại, yếu kém của y tế cơ sở, ý tế dự phòng. Nguyên nhân chính là do y tế dự phòng, y tế cơ sở chưa được quan tâm đúng mức, đầu tư chưa tương xứng, cơ sở vật chất của nhiều đơn vị, nhất là các trạm y tế xã còn thiếu thốn, cơ chế tài chính còn nhiều vướng mắc, chậm được khắc phục, chất lượng đội ngũ nhân viên y tế cơ sở, y tế dự phòng ở địa phuơng còn nhiều hạn chế, chế độ đãi ngộ, tiền lương còn thấp, chưa phù hợp… 

Từ thực tế nêu trên, đại biểu Trần Văn Tuấn đề nghị Quốc hội, Chính phủ cần quan tâm hơn việc củng cố, hoàn thiện đầu tư tương xứng cho hệ thống y tế cơ sở và y tế dự phòng. Trong đó cần tổng kết, đánh giá một cách toàn diện, trên cơ sở đó xây dựng, triển khai Đề án cụ thể về củng cố, hoàn thiện hệ thống tổ chức của hệ thống y tế cơ sở và y tế dự phòng cho phù hợp với từng địa phương, từng vùng miền, không nhất thiết chỉ tổ chức theo đơn vị hành chính. 

Đồng thời cần khẩn trương rà soát, ban hành, sửa đổi, bổ sung các văn bản về chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị thuộc hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng ở địa phương, xác định rõ mối quan hệ giữa tuyến y tế  cơ sở với ba cấp chuyên môn kỹ thuật gồm: cấp, ban đầu cấp cơ bản và cấp chuyên sâu theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023. 
Tăng cường đưa nhiều hơn các dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe từ tuyến trên về y tế tuyến huyện, tuyến xã gắn với nâng cao năng lực, tạo điều kiện thuận lợi phát huy vai trò của y tế tuyến huyện, tuyến xã, đáp ứng yêu cầu khám bệnh, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân ngay tại cơ sở.

Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị cần tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, máy móc, trang thiết bị tương xứng với vai trò của hệ thống y tế cơ sở và y tế dự phòng. Khẩn trương tháo gỡ vướng mắc, bất cập cho các đơn vị trong thực hiện các cơ chế tài chính, cơ chế tự chủ.

11h14: Đại biểu Nguyễn Hải Dũng - Đoàn ĐBQH tỉnh Nam Định: Tháo gỡ khó khăn trong quản lý trung tâm y tế cấp huyện

Tham gia ý kiến về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng, đại biểu Nguyễn Hải Dũng - Đoàn ĐBQH tỉnh Nam Định bày tỏ quan tâm tới dự thảo Nghị quyết, cụ thể là về quy định giao UBND huyện quản lý trung tâm y tế cấp huyện. 

Theo phản ánh của đại biểu, UBND cấp huyện đã gặp nhiều khó khăn với mô hình quản lý của ngành y tế hiện nay trong việc huy động lực lượng chống dịch hoặc khi có vụ việc về vi phạm an toàn thực phẩm. Đó là những trường hợp cần huy động nhanh người và vật lực y tế để xử lý tình huống, tuy nhiên UBND huyện không thể điều động cán bộ y tế ở cơ sở y tế huyện, mà phải báo cáo để Sở y tế tỉnh điều động, gây chậm trễ trong quá trình xử lý ban đầu, cũng không được tham gia chỉ đạo xử lý để giải quyết tốt sự cố. 
Đại biểu cho rằng việc quy định như trong dự thảo sẽ tháo gỡ khó khăn cho địa phương trong vận hành bộ máy quản lý, đáp ứng kịp thời yêu cầu phòng, chống dịch bệnh và những vụ việc cần điều động nhân lực, vật lực để xử lý kịp thời, bảo vệ sức khỏe của nhân dân.

11h19: Đại biểu Lò Thị Luyến - Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên: Nguy cơ bùng phát một số bệnh do thiếu vắc xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng.

Tham gia dự thảo Nghị quyết giám sát, đại biểu Lò Thị Luyến cho biết, theo báo cáo của các địa phương, một số vắc xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng đã hết. Theo tính toán, đến tháng 7/2023, các địa phương sẽ không còn vắc xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Như vậy, nguy cơ bùng phát một số dịch bệnh đã kiểm soát và khống chế được đang hiện hữu; kết quả to lớn của chương trình tiêm chủng mở rộng hơn 40 năm qua là có thể bị phá vỡ. Theo đại biểu Lò Thị Luyến, nguyên nhân thiếu vắc xin có nhiều nhưng cơ bản nhất vẫn là vướng mắc trong mua sắm vắc xin.

Đại biểu Lò Thị Luyến cho biết, qua theo dõi Bộ Y tế đã tham trình Chính phủ, theo đó, Bộ Y tế sẽ tổ chức đặt hàng đối với vắc xin sản xuất trong nước. Khi Bộ Y tế thống nhất giá, các địa phương ký hợp đồng và thanh toán trực tiếp cho nhà cung cấp. Đối với vắc xin phải nhập khẩu, Bộ Y tế sẽ đấu thầu tập trung, ký hợp đồng khung với nhà cung ứng trên cơ sở hợp đồng khung thì các địa phương sẽ căn cứ hợp đồng đó để ký hợp đồng cung ứng và trực tiếp thanh toán với nhà cung cấp. Nhưng theo đại biểu, đây cũng chỉ là giải pháp tình thế để giải quyết vấn đề thiếu vắc xin trong năm 2023 và 6 tháng đầu năm 2024. 

Để đảm bảo tính ổn định, lâu dài và hiệu quả, đại biểu đề nghị Chính phủ tiếp tục cân đối ngân sách trung ương và giao cho Bộ Y tế mua, cung ứng vắc xin cho địa phương như trước đây.

Đề nghị bổ sung nội dung này và Khoản 7, Điều 2 dự thảo nghị quyết giám sát, tạo cơ sở pháp lý cụ thể, rõ ràng trong tổ chức thực hiện. Cụ thể: Tiếp tục thực hiện chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia hằng năm, Chính phủ cân đối nguồn ngân sách trung ương để phân bổ kinh phí cho Bộ Y tế mua vắc xin cung ứng vắc xin tiêm chủng mở rộng cho các địa phương.

Cổng Thông tin điện tử Quốc hội