TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP SÁNG 5/4: KHAI MẠC HỘI NGHỊ ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI HOẠT ĐỘNG CHUYÊN TRÁCH
Các đại biểu hoạt động Quốc hội chuyên trách Hội nghị
Tại kỳ họp thứ 4 (tháng 10/2022), Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi). Ngay sau kỳ họp, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách đã phối hợp với Cơ quan soạn thảo và các cơ quan hữu quan tổ chức Hội thảo khoa học, làm việc với các chuyên gia, nhà khoa học, một số cơ quan là đối tượng chịu sự điều chỉnh trực tiếp của dự thảo Luật để tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp thứ 21 (tháng 3/2023).
So với dự thảo Luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4, dự thảo Luật trình xin ý kiến các vị đại biểu Quốc hội chuyên trách đã được chỉnh lý 55 điều. Dự thảo Luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý cơ bản đạt được sự đồng thuận giữa cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo.
Về lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách đã phối hợp với cơ quan soạn thảo rà soát, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chỉnh lý quy định về lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt (tại Điều 29) theo hướng: quy định rõ điều kiện áp dụng trường hợp đặc biệt đối với các gói thầu không thể thực hiện theo các hình thức thông thường khác và chỉ đối với các trường hợp cụ thể như: Gói thầu mua sắm thông qua các tổ chức quốc tế; Gói thầu mua sắm vắc xin trong quá trình thử nghiệm, có yêu cầu của nhà sản xuất về điều kiện mua, thanh toán, bảo lãnh và luật hóa một số trường hợp thật sự cần thiết quy định tại Quyết định số 17/2019/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ để bảo đảm tính minh bạch, rõ ràng.
Về chỉ định thầu, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách phối hợp các cơ quan rà soát, chỉnh lý Điều 23 Dự thảo luật mới theo hướng giảm một số trường hợp chỉ định thầu, trong đó đã loại bỏ các trường hợp chỉ định thầu đối với: “gói thầu tái định cư” tại điểm g khoản 1; quy định rõ về “Gói thầu thuộc dự án quan trọng quốc gia được áp dụng hình thức chỉ định thầu theo Nghị quyết của Quốc hội khi phê duyệt chủ trương đầu tư dự án”. Đồng thời, bổ sung luật hóa quy định đang được hướng dẫn tại Nghị định về hạn mức áp dụng chỉ định thầu tại điểm k khoản 1 của điều 23 của dự thảo Luật chỉnh lý và để bảo đảm tính linh hoạt, bổ sung tại điểm này quy định “Trường hợp cần điều chỉnh hạn mức để phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội và yêu cầu quản lý nhà nước, Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định”.
Cụ thể, Điều 23 về chỉ định thầu quy định áp dụng chỉ định thầu đối với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, thuốc, hóa chất, phương tiện, trang thiết bị y tế, xây lắp phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh, cấp cứu người bệnh cần triển khai ngay để tránh gây nguy hại đến tính mạng, sức khỏe người dân.
Điều 28 về hình thức đàm phán giá được quy định áp dụng riêng đối với các gói thầu mua biệt dược gốc, sinh phẩm tham chiếu; thuốc, dược liệu chỉ có từ 1 đến 2 nhà sản xuất và trường hợp đặc thù khác.
Điều 56 quy định bao quát các trường hợp mua hóa chất, trang thiết bị y tế, trong đó quy định rõ về thời hạn đấu thầu hóa chất đi kèm sử dụng máy đặt, máy mượn để xét nghiệm tại các bệnh viện hiện nay là 5 năm kể từ ngày luật này có hiệu lực. Quy định việc lựa chọn nhà thầu theo số lượng dịch vụ y tế để bảo đảm tính hiệu quả, công khai, minh bạch.
Quan tâm đến nội dung này, đại biểu Quốc hội Lê Văn Khảm- Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương cho rằng, những dự thảo luật đã có những cơ chế, chính sách, những quy định tạo cơ hội rất tốt cho người hành nghề y, các cơ sở khám, chữa bệnh, cứu người bệnh trong việc sử dụng các dịch vụ phòng bệnh, chữa bệnh...
Đại biểu Quốc hội Lê Văn Khảm- Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương
Liên quan đến nội dung về đàm phán giá, dự thảo Luật đang quy định áp dụng đối với thuốc biệt dược hoặc thuốc chỉ có 1 hoặc 2 nhà sản xuất. Đại biểu tỉnh Bình Dương đề nghị, cần nghiên cứu bổ sung nội dung đàm phán giá đối với cả thiết bị và vật tư y tế.
Đại biểu Lê Văn Khảm phân tích, thiết bị y tế thường là các máy móc có yêu cầu rất cao về kỹ thuật, như trong lĩnh vực ung thư có máy xạ trị, máy nội soi can thiệp tim mạch dưới hướng dẫn của siêu âm và thường nó chỉ có 1 - 2 hãng sản xuất bán tại Việt Nam. Máy xét nghiệm sinh hóa hay xét nghiệm miễn dịch, mỗi lĩnh vực cũng có số lượng máy móc hạn chế... Bên cạnh đó, trong điều trị bệnh cũng có những sản phẩm độc quyền thường là sản phẩm có tính phát minh.
Vì vậy, đại biểu Quốc hội Lê Văn Khảm đề nghị, cần có cơ chế để đàm phán giá để mua sắm được thiết bị, vật tư y tế với giá tốt nhất. Điều này sẽ có lợi cho cả bệnh nhân và cho Quỹ bảo hiểm y tế, vì chi phí mua sắm thiết bị, vật tư y tế chính là yếu tố hình thành nên giá dịch vụ khám, chữa bệnh và chi phí khám, chữa bệnh.
Cũng quan tâm đến nội dung này, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí- Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội góp ý vào nội dung quy định tại Điều 53 về đấu thầu tập trung trong mua thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế.
Đại biểu cho biết, dự thảo luật quy định đấu thầu tập trung được áp dụng khi hàng hóa, dịch vụ cần mua sắm với số lượng lớn.Tuy nhiên, đại biểu cho rằng đấu thầu tập trung chỉ nên thực hiện đối với hàng hóa, thuốc men, vật tư với số lượng nhỏ, rất nhỏ, rất ít, rất hiếm. Quy định như vậy mới bảo đảm tính khả thi, phục vụ cho bệnh nhân ở tất cả các bệnh viện, qua đó giảm quá tải các bệnh viện. Các bệnh viện tuyến dưới hiện đều có phác đồ điều trị, nhưng vì không có thuốc nên phải đưa người bệnh lên tuyến trên điều trị. Đồng thời quy định như vậy cũng hạn chế những tiêu cực trong mua sắm, bệnh nhân không phải mua thuốc trôi nổi trên thị trường.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí cũng đề nghị, đấu thầu mua sắm thuốc hiếm nên được thực hiện ở một đơn vị thuộc Bộ Y tế để cung cấp cho tất cả các bệnh viện trên cả nước.
Nhấn mạnh công tác mua sắm thuốc men, vật tư y tế là hoạt động khó, rất dễ dẫn đến tiêu cực, vì vậy, đại biểu Trí đề nghị cần xem xét kỹ lưỡng, bảo đảm chặt chẽ, rõ ràng và khả thi. Theo đại biểu Nguyễn Anh Trí, nên quy định rõ quy trình mua sắm thuốc men, vật tư y tế theo hai bước: Bước thứ nhất, đơn vị mua sắm tập trung cấp bộ, cấp tỉnh, cấp quốc gia cần lựa chọn nhà thầu có chất lượng và có giá trần. Bước thứ hai, các cơ sở y tế có nhu cầu, căn cứ kết quả đấu thầu tập trung đã có để lựa chọn nhà thầu cung cấp phù hợp hoạt động của cơ sở mình và không cao hơn giá trần./.