Tại Phiên Chất vấn và trả lời chất vấn, một trong những nội dung được nhiều đại biểu quan tâm là vấn đề quản lý về các hoạt động cứu trợ, thiện nguyện nhân đạo. Liên quan đến nội dung này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, đối với hoạt động thiện nguyện Nghị định số 64/2008/NĐ-CP ngày 14 tháng 5 năm 2008 của Chính phủ đã bộc lộ một số nhược điểm như: tính minh bạch, công khai hoạt động thiện nguyện; quy định đối với việc quản lý, sử dụng và phân phối các hàng, tiền và vấn đề mở tài khoản, vấn đề đăng ký vận động, …
Theo Bộ trưởng, những hạn chế, nhược điểm này được khắc phục bởi Nghị định số 93/2021/NĐ-CP ngày 27/10/2021. Trước đó, Bộ Tài chính đã chủ động tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định này với nhiều điểm mới như: Nghị định số 93/2021/NĐ-CP đã hạn chế những tồn tại, khuyết điểm của Nghị định số 64/2008/NĐ-CP và đã quy định rõ các đối tượng từ Mặt trận Tổ quốc đến Hội chữ thập đỏ đến tổ chức, cá nhân, các đơn vị liên quan thực hiện vấn đề thiện nguyện ( vận động tài trợ) và quy định rõ việc quản lý tiền, các loại hàng hóa như vàng, ngoại tệ; việc phân bổ các vật tư hàng hóa, tiền cho các đối tượng được thụ hưởng. Đồng thời, quy định vấn đề ghi chép đầy đủ quá trình hoạt động và được mở tài khoản tại ngân hàng thương mại theo từng đợt vận động hoặc tại kho bạc và sau đợt mỗi đợt vận động, các tổ chức, cá nhân phải đóng tài khoản và vấn đề phải niêm yết công khai đối với hàng hóa, tiền, tài sản đã nhận vận động, phân phối một cách minh bạch; quy định chế độ báo cáo chặt chẽ;...
.jpg)
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc
Đại biểu nêu ví dụ, trước khi vận động phải đăng ký với Ủy ban nhân dân nơi tổ chức vận động và trong thời hạn 3 ngày thì Ủy ban nhân dân phải phối hợp với tổ chức, cá nhân để giải quyết vấn đề vận động thiện nguyện. Ngoài ra, việc phối hợp giữa Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội chữ thập đỏ cũng như các tổ chức cá nhân, chính quyền địa phương trong quá trình vận động cũng được quy định một cách chặt chẽ.
Bên cạnh đó, Nghị định số 93/2021/NĐ-CP cũng quy định các hình thức vận động đóng góp tự nguyện như tự nguyện giảm giá các loại dịch vụ như giá nước, giá điện và các loại dịch vụ khác;… Quy định về vấn đề thanh tra và kiểm tra, giao cho Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ được tổ chức thanh tra hay Bộ Tài chính được thực hiện vấn đề thanh tra, và các bộ ngành khác đều quy định rất chặt chẽ trong quá trình thực hiện thanh tra hoạt động về vận động tài trợ đảm bảo đúng quy định của pháp luật, kịp thời xử lý nghiêm minh hành vi vi phạm.
Như vậy, vấn đề hoàn thiện thể chế, Bộ Tài chính đã kịp thời trình ban hành Nghị định mới thay thế Nghị định Nghị định số 64/2008/NĐ-CP; vấn đề đặt ra là Nghị định này cần sớm được triển khai quyết liệt và đầy đủ trên thực tế.
Liên quan đến ý kiến của một số đại biểu về tiếp nhận giải quyết các đơn tố cáo về sai phạm trong khuyên góp từ thiện, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, hiện nay Bộ Công an đã giao cho Cục Cảnh sát hình sự tiến hành thụ lý, kiểm tra xác minh các nguồn tin phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng về hoạt động khuyên góp tiền từ thiện, cứu trợ trong đợt bão, mưa lũ xảy ra ở khu vực miền Trung năm 2020 của một số nghệ sỹ nhằm làm rõ vụ việc theo quy định của pháp luật.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm
Triển khai các công việc kiểm tra xác minh, Cục Cảnh sát hình sự đang phối hợp với các ngân hàng tiến hành rà soát, xác định các tài khoản đã huy động từ thiện để làm rõ quá trình khuyên góp, giải ngân. Đồng thời, phối hợp với Ủy ban nhân dân và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp thuộc các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, xác minh làm rõ số tiền, hàng hóa các nghệ sỹ đã tiến hành cứu trợ từ thiện tại các địa phương. Ngoài ra, Cục Cảnh sát đã mời làm việc đối với một số cá nhân, tổ chức để cung cấp các thông tin có liên quan để sớm kết luận vụ việc theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, Cục Cảnh sát hình sự cũng chỉ đạo lực lượng cảnh sát hình sự toàn quốc rà soát, nắm tình hình hoạt động từ thiện diễn ra trên địa bàn, kịp thời phát hiện các trường hợp cá nhân, tổ chức lợi dụng hoạt động kêu gọi từ thiện để thực hiện các hành vi chiếm đoạt tài sản.
Cùng với đó, qua rà soát tại các địa phương hiện nay, các cơ quan cảnh sát điều tra Tp. Hồ Chí Minh đã tiếp nhận 6 tố giác về tội phạm của công dân có liên quan đến việc huy động tiền từ thiện của các nghệ sỹ. Hiện nay, Cơ quan cảnh sát điều tra Tp. Hồ Chí Minh đã tổ chức tiếp nhận, phân loại 6 tố giác theo đúng quy trình pháp luật tố tụng hình sự, mọi công việc hiện nay đang tiến hành theo đúng quy định của pháp luật.
Bộ trưởng cũng cho biết, qua công tác rà soát nắm tình hình thì Bộ Công an cũng sẽ kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu, sửa đổi các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động tiếp nhận, phân bổ các nguồn đóng góp tự nguyện, hỗ trợ nhân dân khắc phục khó khăn do ảnh hưởng của thiên tai, các sự cố nghiêm trọng, bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo theo hướng bổ sung quy định về các hoạt động này đảm bảo công khai minh bạch và nội dung này vừa qua cũng đã được tiếp thu ban hành Nghị định số 93/2021/NĐ-CP./.