Toàn cảnh Phiên thảo luận
Cần đẩy nhanh tiến độ và nâng cao tỷ lệ giải quyết các vụ án hành chính
Tại phiên thảo luận, đa số các đại biểu cơ bản tán thành với đánh giá của Tòa án nhân dân tối cao về những kết quả đạt được, nhận thấy năm 2021, công tác xét xử gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, song, các tòa án nhân dân đã triển khai quyết liệt nhiều giải pháp, đúng thời điểm... nên chất lượng xét xử cùng nhiều chỉ tiêu công tác tiếp tục đạt và vượt yêu cầu của Quốc hội.
Các đại biểu đánh giá cao việc Tòa án nhân dân tối cao đã kịp thời ban hành văn bản hướng dẫn và chỉ đạo các Tòa án nhân dân đưa ra xét xử kịp thời và áp dụng hình phạt nghiêm khắc đối với các trường hợp vi phạm pháp luật hình sự liên quan đến phòng, chống dịch bệnh COVID-19, góp phần tích cực vào công tác phòng, chống dịch bệnh chung của cả nước.
Tuy nhiên, các đại biểu cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế trong công tác của ngành Tòa án như: Một số chỉ tiêu Quốc hội giao thực hiện thấp hơn các năm trước; tỷ lệ giải quyết các vụ án hành chính và tỷ lệ giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra; tổ chức bộ máy của các Tòa án chưa thực sự tinh gọn, cơ cấu đội ngũ công chức Tòa án nhân dân các cấp còn thiếu; chất lượng công tác xét xử, giải quyết các vụ, việc dân sự còn một số hạn chế; việc giải quyết một số vụ án hành chính còn có vi phạm…
Tham gia ý kiến tại phiên thảo luận, đại biểu Hoàng Thị Đôi, Đoàn ĐBQH tỉnh Sơn La, cho biết, tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa nói chung do nguyên nhân chủ quan của Tòa án là 0,81%, giảm 0,25%, đáp ứng yêu cầu Quốc hội đề ra. Nhưng tỷ lệ bản án, quyết định giải quyết các bản án hành chính bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan vẫn ở mức 2,44%. Đại biểu đề nghị Chánh án Tòa án nhân dân tối cao có giải pháp mạnh mẽ đẩy nhanh tiến độ và nâng cao tỷ lệ giải quyết các vụ án hành chính.
Đại biểu Hoàng Thị Đôi, Đoàn ĐBQH tỉnh Sơn La, phát biểu từ điểm cầu trực tuyến
Đại biểu Hoàng Thị Đôi cho rằng cơ sở vật chất của nhiều đơn vị trong hệ thống Tòa án còn chưa đáp ứng được yêu cầu cải cách tư pháp, các đơn vị gặp nhiều khó khăn về trụ sở làm việc, phòng xử án. Vì vậy, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ tiếp tục tăng cường quan tâm đầu tư cơ sở vật chất cho các Tòa án nhân dân.
Phát biểu tại Phiên thảo luận, đại biểu Lý Tiết Hạnh, Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định, cho rằng, thời gian vừa qua, nhiều vụ án lớn được xét xử nghiêm minh, được dư luận và cử tri đồng tình. Đại biểu đề nghị ngành Tòa án cùng các cơ quan hữu quan sớm nghiên cứu, giải quyết dứt điểm những vụ án, vụ việc tồn đọng kéo dài, hiện đang được cử tri và nhân dân quan tâm theo dõi.
Ngoài ra, các đại biểu đề nghị ngành Tòa án tiếp tục nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án; tăng cường công tác kiểm tra, kịp thời phát hiện và chấn chỉnh các vi phạm trong công tác xét xử, hạn chế việc VKSND phải ban hành các kiến nghị yêu cầu khắc phục vi phạm; khẩn trương có các giải pháp triệt để, đột phá tạo ra chuyển biến thực sự cho công tác giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, phấn đấu trong năm 2022 đạt chỉ tiêu theo yêu cầu của Quốc hội.
Tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ ngành Tòa án
Đánh giá cao những biện pháp ứng phó kịp thời của các Tòa án nhân dân trong hoàn cảnh dịch bệnh khó khăn, đại biểu Phan Thị Nguyệt Thu, Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh, đề nghị Tòa án nhân dân tối cao và các Tòa án nhân dân tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động, điều chỉnh phù hợp với hoàn cảnh dịch bệnh, áp dụng công nghệ thông tin để tiếp nhận chứng cứ tài liệu do cơ quan liên quan, các đương sự tống đạt, cung cấp, giao nộp qua hệ thống mạng internet, Cổng thông tin điện tử của Tòa án khi không thể giao nộp trực tiếp.
Đại biểu Phan Thị Nguyệt Thu cũng đề nghị Tòa án nhân dân tối cao chỉ đạo các Tòa án tại những địa phương đã hết thực hiện giãn cách xã hội, chủ động phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân các cấp, các cơ quan tổ chức, cơ sở giam giữ để đưa vụ án ra xét xử vào ngày nghỉ (ngày thứ 7, chủ nhật), xét xử ở ngoài trụ sở Tòa án nếu phải mở nhiều phiên tòa vào cùng thời điểm.
Tại phiên thảo luận, các đại biểu đề nghị cần đặc biệt chú trọng, xét xử nghiêm minh, không áp dụng các tình tiết giảm nhẹ đối với các vụ vi phạm, sai phạm liên quan đến hỗ trợ, an sinh xã hội và phòng, chống dịch bệnh COVID-19. Theo các đại biểu, đây là vấn đề nóng được dư luận quan tâm, không chỉ gây hậu quả kinh tế mà còn ảnh hưởng đến tinh thần, lòng tin của nhân dân, gây khó khăn cho việc huy động sự đóng góp của toàn xã hội cho công tác phòng, chống dịch bệnh.
Đại biểu Nguyễn Thanh Hải, Đoàn ĐBQH tỉnh Thừa Thiên Huế, phát biểu từ điểm cầu trực tuyến
Theo đại biểu Nguyễn Thanh Hải, Đoàn ĐBQH tỉnh Thừa Thiên Huế, số lượng nhiệm vụ giao cho ngành Tòa án ngày một tăng, áp lực công việc lớn, yêu cầu trách nhiệm cao, tuy nhiên, vì thực hiện tinh giản biên chế, nên ngành Tòa án không đủ biên chế và các chức danh tư pháp để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng tăng cao trong giai đoạn hiện nay. Do vậy, để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao, hạn chế oan sai và bỏ lọt tội phạm, nâng cao hiệu quả hoạt động của Tòa án nhân dân, đại biểu đề nghị Quốc hội xem xét bổ sung biên chế cho ngành Tòa án, tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ ở các Tòa án nhân dân, đảm bảo đủ về số lượng, vững về chuyên môn nghiệp vụ.
Ngoài ra, các đại biểu cũng cho rằng một số quy định, đạo luật tư pháp còn tồn tại những nhận thức chưa thống nhất giữa các cơ quan tố tụng, dẫn đến áp dụng pháp luật một cách tùy nghi, không thống nhất, ảnh hưởng đến kết quả điều tra xét xử và tính kịp thời, nghiêm minh của pháp luật. Do vậy, các đại biểu đề nghị Tòa án nhân dân tối cao cần phối hợp cùng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao để có cơ chế giải quyết, xử lý, đảm bảo tính thống nhất trong nhận thức áp dụng pháp luật./.