Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho biết, việc đề xuất tăng số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách của TP.Hà Nội phù hợp với đặc điểm của thành phố là đô thị loại đặc biệt, là Thủ đô của cả nước, bảo đảm tính liên thông, thống nhất, xuyên suốt của quản lý đô thị. Mặt khác, qua thực tiễn hoạt động của Hội đồng nhân dân TP.Hà Nội nhiệm kỳ 2016-2021 thì việc tăng số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách của thành phố Hà Nội nhằm nâng cao vị trí, vai trò của Hội đồng nhân dân. Trên cơ sở đó, triển khai thực hiện tốt các Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm chính quyền đô thị, thí điểm cơ chế đặc thù về tài chính, ngân sách.
Từ cơ sở lý luận, thực tiễn hoạt động của Hội đồng nhân dân thành phố nhiệm kỳ 2016 - 2021, để đảm bảo chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp trong nhiệm kỳ 2021 - 2026, Thường trực Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội đã đề nghị bố trí các chức danh đại biểu hoạt động chuyên trách của HĐND thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2021 - 2026 cụ thể như sau:
- Đối với Hội đồng nhân dân thành phố: Tổng số đại biểu hoạt động chuyên trách là 19 đại biểu (tăng so với nhiệm kỳ 2016-2021 là 01 đại biểu và tăng so với quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương là 09 đại biểu), trong đó bố trí:
+ Lãnh đạo Hội đồng nhân dân thành phố gồm 03 đồng chí: Chủ tịch và 02 Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thành phố;
+ Đối với 04 Ban Hội đồng nhân dân thành phố: mỗi Ban có 01 Trưởng ban, 02 Phó Trưởng ban và 01 Ủy viên hoạt động chuyên trách.
- Đối với Hội đồng nhân dân quận, huyện, thị xã và Hội đồng nhân dân xã, thị trấn: Thực hiện việc bố trí chức danh đại biểu hoạt động chuyên trách theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Về ý kiến của Chính phủ đối với đề xuất của Tp.Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân nêu rõ, Chính phủ thống nhất với đề xuất của của TP.Hà Nội về quy định số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách của Hội đồng nhân dân TP.Hà Nội nhiệm kỳ 2021-2026. Đồng thời cho biết, nội dung đề xuất của thành phố không làm phát sinh tăng biên chế trong tổng biên chế hành chính của thành phố được cơ quan có thẩm quyền giao; không làm tăng số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân TP.Hà Nội (theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương đã được sửa đổi, bổ sung năm 2019 là 95 đại biểu), mà chỉ tăng số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách, tăng một số chức danh lãnh đạo của Thường trực Hội đồng nhân dân , các Ban của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2021 - 2026 (khi tăng số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách của Hội đồng nhân dân thành phố nhiệm kỳ 2021 - 2026 thì phải giảm số cán bộ, công chức ở các cơ quan của thành phố Hà Nội để bảo đảm tổng biên chế hành chính của thành phố Hà Nội giữ nguyên).
Mặt khác, việc đề xuất tăng số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội chỉ thực hiện trong nhiệm kỳ 2021 - 2026 là để triển khai thực hiện Nghị quyết số 97/2019/QH14 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội. Sau khi kết thúc thực hiện thí điểm sẽ tiến hành tổng kết để đánh giá, rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương cho phù hợp.
Do đó, Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội xem xét bổ sung nội dung quy định số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách của Hội đồng nhân dân TP.Hà Nội thực hiện từ nhiệm kỳ 2021-2026 vào Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIV.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về quy định số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2021-2026
Trong nhiệm kỳ 2016 - 2021, số lượng đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp của thành phố Hà Nội được thực hiện theo các quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015.
Hội đồng nhân dân thành phố có tổng số 18 đại biểu hoạt động chuyên trách trên tổng số 105 đại biểu HĐND thành phố (tỷ lệ đại biểu hoạt động chuyên trách đạt 17,1%), gồm: Lãnh đạo Hội đồng nhân dân thành phố: Chủ tịch, 02 Phó Chủ tịch HĐND; Các Ban Hội đồng nhân dân thành phố: 04 Trưởng ban, 08 Phó Trưởng ban và 02 Ủy viên chuyên trách (đại biểu Hội đồng nhân dân hoạt động chuyên trách) và Chánh Văn phòng Hội đồng nhân dân thành phố.
Về Hội đồng nhân dân quận, huyện, thị xã: Thành phố Hà Nội có 30 quận, huyện, thị xã. Nhiệm kỳ 2016 - 2021, đã bầu được tổng số 1.183/1.185 đại biểu Hội đồng nhân dân quận, huyện, thị xã, trong đó tổng số đại biểu hoạt động chuyên trách là 140 đại biểu (chiếm tỷ lệ 11,83%). Trung bình mỗi đơn vị có từ 4-5 đại biểu Hội đồng nhân dân hoạt động chuyên trách
Về Hội đồng nhân dân xã, phường, thị trấn: Thành phố Hà Nội có tổng số 584 xã, phường, thị trấn. Kết quả bầu cử, đã bầu được tổng số 15.559/16.031 đại biểu Hội đồng nhân dân xã, phường, thị trấn. Trong đó, số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách là 731 đại biểu (chiếm tỷ lệ 4,7%). Cơ bản mỗi đơn vị có từ 01 - 02 đại biểu chuyên trách.
Trong nhiệm kỳ 2016 – 2021, Hội đồng nhân dân các cấp của thành phố đã thể hiện vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng, quyền làm chủ của Nhân dân. Hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp đặc biệt là của Hội đồng nhân dân thành phố có nhiều đổi mới, thiết thực, chuyên nghiệp, hiệu lực, hiệu quả cao, được Thành ủy, cử tri, Nhân dân Thủ đô ghi nhân, đánh giá cao./.