Toàn cảnh phiên họp
Huyện Hàm Thuận Nam là huyện khô hạn thường xuyên của tỉnh Bình Thuận. Chủ trương xây dựng hồ chứa nước Ka Pet tại Hàm Thuận Nam được địa phương kỳ vọng tạo nguồn cung cấp nước ổn định phục vụ sản xuất nông nghiệp; nước cho sinh hoạt của người dân; cấp nước cho sản xuất công nghiệp của Khu công nghiệp Hàm Kiệm II. Cùng với đó là cắt giảm đỉnh lũ cho vùng hạ du sông Cà Ty (giảm lưu lượng đỉnh lũ 320 m3/s, giảm mực nước lũ 55 cm) đi qua TP. Phan Thiết, đồng thời cải thiện môi trường sinh thái do tăng lưu lượng xả nước về hạ du trong mùa khô.
Thảo luận tại Hội trường về dự án hồ chứa nước Ka Pét, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận, nhiều đại biểu Quốc hội tán thành với chủ trương đầu tư dự án này.
Khẳng định sự cần thiết của dự án, đại biểu Quốc hội Lưu Văn Đức – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk nhấn mạnh, Hàm Thuận Nam là một huyện thường xuyên bị khô hạn của tỉnh Bình Thuận và cả nước. Nguồn nước hàng năm được khai thác chủ yếu từ ba con sông chính là sông Phan, sông Mương Mán và sông La Ngà. Tuy nhiên, nguồn nước này phân bố không đều trong năm, vào mùa mưa lượng nước trên các sông rất lớn gây lũ lụt, trong khi vào mùa khô nước sông cạn kiệt gây nhiều khó khăn trong việc cung cấp nước sản xuất và sinh hoạt cho nhân dân trong vùng. Do đó, việc xây dựng hệ thống các hồ chứa là vấn đề rất cần thiết nhằm điều tiết nguồn nước, đáp ứng nhu cầu nước cho sản xuất và sinh hoạt, đặc biệt là đảm bảo sinh hoạt cho trung tâm thị trấn Hàm Thuận Nam và cấp nước cho sản xuất cây trồng chủ lực của vùng là cây thanh long vào mùa khô. Do vậy, nếu được đầu tư xây dựng hồ chứa nước Ka Pet sẽ là một trong những công trình quan trọng, có tính quyết định đến bảo đảm cung cấp nước sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp cho địa bàn huyện Hàm Thuận Nam, cung cấp nước sinh hoạt và sản xuất cho thành phố Phan Thiết và các vùng Nam Bình Thuận, để phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh biến đổi khí hậu rất phức tạp hiện nay.
Đại biểu phát biểu tại phiên họp
Mặt khác, với việc xây dựng hồ chứa nước sẽ có khả năng phòng, chống lũ và cải tạo môi trường hồ chứa nước. Hồ chứa nước Ka Pet được xây dựng sẽ làm giảm lũ và điều tiết nước cho vùng hạ du Phan Thiết và Hàm Thuận Nam, tăng lưu lượng dòng chảy trong mùa khô, góp phần cải thiện sinh thái và hạ du, nhất là đoạn qua thành phố Phan Thiết, góp phần phát triển du lịch, dịch vụ của tỉnh về sự phù hợp với chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và các luật có liên quan.
Các đại biểu cho rằng dự án phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bình Thuận đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 25-23 năm 2016; Quy hoạch tổng thể thủy lợi vùng Đông Nam Bộ và quy hoạch thủy lợi của tỉnh Bình Thuận đã được phê duyệt của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Ủy ban nhân dân tỉnh; Quy hoạch ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn của tỉnh đã được Chủ tịch Ủy ban dân tỉnh phê duyệt…
Đáng chú ý, các đại biểu Quốc hội cho rằng, hồ chứa nước Ka Pet có nguồn vốn đầu tư thuộc nhóm B (mức đầu tư thấp), chủ yếu từ nguồn ngân sách nhà nước; hạng mục xây dựng công trình không phức tạp (công trình cấp II), phù hợp với năng lực tổ chức thực hiện của Bình Thuận. Do vậy, đề nghị Quốc hội cho phép áp dụng cơ chế đặc biệt trong tổ chức thực hiện dự án nhằm giảm bớt một số thủ tục hành chính.
Theo đại biểu Quốc hội Đinh Duy Vượt- Đoàn ĐBQH tỉnh Gia Lai, hồ chứa nước Ka Pet với diện tích 680,41 ha, trong đó diện tích rừng đặc dụng 162,55 hecta là không lớn, nguồn vốn thuộc nhóm B 585,6 tỷ đồng thuộc thẩm quyền cấp tỉnh. Dự án cũng đã đánh giá tác động môi trường, đã quy hoạch, chuẩn bị đủ diện tích là 1.941,7 ha và kinh phí trồng rừng thay thế là 185,1 tỷ đồng. Đồng thời cũng đã được đánh giá tính hiệu quả, khả thi về kinh tế - xã hội và môi trường, tính lan tỏa của dự án, theo đó, cấp nước cho vùng tưới là 7.762 ha, cấp nước thô cho sinh hoạt là 120.000 người và cho khu công nghiệp là 2,63 triệu m3/năm, tạo cảnh quan môi trường sinh thái và khí hậu ở khu vực này. Đại biểu cho rằng, nguồn vốn dự án không lớn thuộc nhóm B, bồi thường giải phóng mặt bằng cơ bản thuận lợi không có tranh chấp mà thời gian kéo dài là 5 năm sẽ chậm phát huy tác dụng. Do vậy, cần xem xét rút ngắn thời gian hoàn thành xuống khoảng 3 đến 4 năm là phù hợp.
Đại biểu Quốc hội Đinh Duy Vượt đề nghị Quốc hội thông qua dự án hồ chứa nước Ka Pet và cho phép dự án được áp dụng cơ chế đặc thù giao cho tỉnh Bình Thuận chủ động tổ chức thực hiện, góp phần đẩy nhanh tiến độ. Đồng thời, chịu trách nhiệm toàn diện nhất là về chất lượng, tiến độ, hiệu quả dự án góp phần cho kinh tế - xã hội và môi trường tỉnh Bình Thuận phát triển bền vững./.