Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng lần đầu tiên trực tiếp trả lời chất vấn của các đại biểu Ảnh: Đình Nam
Trả lời đề xuất của đại biểu về xây dựng luật riêng để phân cấp trách nhiệm giữa Chính phủ và địa phương nhằm giải quyết các vấn đề vướng mắc tại địa phương, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nêu rõ: không cần ban hành một luật riêng về phân cấp quan hệ giữa trung ương với địa phương. Bởi vì, theo Luật tổ chức chính quyền địa phương, Luật tổ chức Chính phủ, Luật tổ chức Quốc hội đã có phân cấp, phân nhiệm. Các luật này vừa vừa được Quốc hội thảo luận, ban hành xong và chưa có hiệu lực thi hành.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị, hãy tổ chức thực hiện cho tốt Luật tổ chức Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ trong hướng dẫn của mình sẽ phân cấp trách nhiệm cho chính quyền địa phương cho tốt. Luật chính quyền địa phương cũng đã nêu rõ là trách nhiệm của địa phương đến đâu, trách nhiệm của Chính phủ đến đâu, trung ương đến đâu, địa phương đến đâu ta cố gắng làm tốt 2 luật đó. Hội đồng nhân dân địa phương thì Luật tổ chức Quốc hội cũng đã có phân cấp. Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong hướng dẫn của mình sẽ có những quy định cần thiết.
Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng nêu rõ quan điểm, phân cấp gì thì phân cấp nhưng trách nhiệm cơ quan hành pháp tối cao là Chính phủ, là Thủ tướng Chính phủ. Nếu nói đến cùng thì chỉ cần trách nhiệm 1 đồng chí Thủ tướng và Chính phủ là đủ. Không phải địa phương làm sai mà Chính phủ không phải chịu, địa phương phải chịu trách nhiệm trước Chính phủ, trước Thủ tướng Chính phủ.
Trả lời câu hỏi về vấn đề lỗi cá nhân hay lỗi công vụ trong xử lý oan sai thì bồi thường có phân biệt không? Hay cứ lấy tiền ngân sách nhà nước, tiền thuế của dân để bồi thường do xử lý oan sai? Việc này luật có cần bổ sung gì không?
Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng khẳng định, các luật liên quan đến bồi thường đã có phân biệt khá rõ, lỗi nào là do cá nhân thẩm phán, lỗi nào là do cá nhân cố ý, do trình độ, do năng lực; lỗi do công tác điều tra, công tác truy tố tới công tác xét xử của các cơ quan điều tra, kiểm sát, Tòa án
Khi xem xét bồi thường, quyết định bồi thường lại do Tòa án cho nên Tòa án là cơ quan xét xử cuối cùng và là cơ quan trung tâm xét xử, đồng thời là cơ quan thực hiện quyền tư pháp theo luật mới về tổ chức Tòa án. Do đó, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm xét xử việc bồi thường thì Tòa án sẽ quyết định.
Như vậy, có thể nói Luật bồi thường, Luật tổ chức Tòa án, Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân tối cao, chúng ta sắp sửa thông qua Luật về cơ quan điều tra thì đều nói rõ trách nhiệm của từng chủ thể, tổ chức, cá nhân. Nếu lỗi cá nhân cố ý làm sai còn bị hình sự, không chỉ bồi thường.
Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng khẳng định, luật của Quốc hội ban hành quy định như vậy tương đối đủ, rõ ràng cho nên bây giờ chưa cần phải đề xuất với Quốc hội về việc bổ sung luật này, trong quá trình triển khai thực hiện, nếu có vấn đề gì xuất hiện thì chúng ta sẽ cùng nhau nghiên cứu thêm.
Đối với nội dung về thẩm quyền đề xuất sáng kiến xây dựng pháp luật, Chủ tịch Quốc hội cho biết, hiện nay trong quy trình xây dựng luật, thẩm quyền đề xuất sáng kiến lập pháp là rất rộng, có thể là đại biểu Quốc hội, Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Chủ tịch nước, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm soát nhân dân tối cao và các cơ quan, tổ chức chính trị xã hội khác…
Chính phủ là một chủ thể có trách nhiệm nghiên cứu, đề xuất trình luật để Quốc hội ban hành, đấy là một chủ thể quan trọng, bởi vì Chính phủ là cơ quan hành pháp. Trong hành pháp, người điều hành nắm rất rõ các đòi hỏi từ thực tiễn cuộc sống, cũng như yêu cầu của công tác quản lý để trình Quốc hội ban hành luật pháp, từ đó quản lý nhà nước, thực hiện nhiệm vụ Quốc hội giao tốt hơn, đây là chủ thể chính trong đề xuất các bộ luật của chúng ta.
Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng cho biết, trong năm nay, trong chương trình xây dựng pháp luật từ đầu nhiệm kỳ khóa XIII, có nhiều dự luật được xây dựng theo đề xuất của các cơ quan Quốc hội, cơ quan Chính phủ và của Mặt trận, Công đoàn... các tổ chức chính trị xã hội, cả Hội luật gia cũng trình luật.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nêu rõ: quy trình xây dựng luật của chúng ta rất rộng, dân chủ, đặt trách nhiệm rất cao vào các cơ quan tổ chức. Hơn nữa, khi làm luật chúng ta còn lấy ý kiến nhân dân cho nên cũng là hình thức dân chủ đối với toàn dân. Luật pháp quy định đến nay đầy đủ như vậy.