Ảnh: TL
Các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tập trung thảo luận cho ý kiến về một số vấn đề lớn như: Về thưởng vượt thu ngân sách nhà nước, Về vấn đề bội chi ngân sách địa phương và mức dư nợ vay của chính quyền địa phương....
Vấn đề về thưởng vượt thu ngân sách nhà nước, hiện nay đang có hai nhóm ý kiến khác nhau. Nhóm thứ nhất, đề nghị giữ nguyên như Luật Ngân sách nhà nước hiện hành đó là tính thưởng dựa trên số thu các khoản phân chia giữa Ngân sách Trung ương và Ngân sách địa phương. Phương án này có ưu điểm là đã được áp dụng nhiều năm, ổn định nhưng có nhược điểm là khu phân chia giữa Ngân sách Trung ương và Ngân sách địa phương. Song phần vượt dự toán của Trung ương thưởng cho địa phương là chưa hợp lý; mặt khác, không khuyến khích được các địa phương tích cực thu phần Ngân sách Trung ương được hưởng 100%. Nhóm ý kiến thứ 2 đề nghị, quy định mức thưởng không quá 20% các khoản thu ngân sách trung ương hưởng 100%. Trừ thu từ dầu thô, thuế giá trị gia tăng hàng nhập khẩu, thuế TTĐB hàng nhập khẩu.
Đa số ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý với phương án quy định mức thưởng không quá 20% các khoản thu ngân sách trung ương hưởng 100%, trừ thu từ dầu thô, thuế giá trị gia tăng hàng nhập khẩu, thuế TTĐB hàng nhập khẩu. Bởi vì, phương án này khuyến khích các địa phương tăng cường quản lý thu ngân sách và có thêm nguồn lực đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; nhưng cũng có nhược điểm là nếu không có sự quản lý chặt chẽ ở các địa phương, cũng có trường hợp vì quyền lợi của các địa phương mà gây ra những hoạt động bất thường về nhập khẩu hàng hóa thông qua các cửa khẩu.
Về vấn đề bội chi ngân sách địa phương và mức dư nợ vay của chính quyền địa phương, đa số ý kiến tán thành với phương án cho phép ngân sách trung ương và ngân sách địa phương được phép bội chi. Trong đó, ngân sách địa phương đồng thời phải khống chế các điều kiện được vay. Chỉ những địa phương thu vượt dự toán năm trước và có khả năng trả nợ mới được phép bội chi và sẽ giao cho Chính phủ quy định chi tiết về vấn đề này.
Qua thảo luận, một số ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, theo quy định hiện hành không có sự phân định nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước giữa trung ương và địa phương mà tất cả các nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, quốc phòng và an ninh do ngân sách trung ương và địa phương cùng tham gia đóng góp dẫn đến tình trạng không rõ ràng và minh bạch. Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Phùng Quốc Hiển đề nghị, về phân cấp nhiệm vụ chi phát triển kinh tế - xã hội cần thực hiện theo pháp luật về tổ chức chính quyền địa phương. Riêng chi nghiên cứu khoa học cho các cấp chính quyền địa phương thì giao cho cấp tỉnh, còn các cấp huyện, xã chỉ thực hiện nhiệm vụ ứng dụng khoa học công.
Phát biểu tại buổi làm việc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng, nếu bội chi ngân sách nhà nước bao gồm bội chi ngân sách địa phương thì con số bội chi sẽ đội lên rất lớn vì còn liên quan tới nợ công. Chúng ta không thể áng chừng mà phải có con số cụ thể để kiểm soát chặt chẽ việc bội chi ngân sách nhà nước. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, các cơ quan cần phải xem xét thận trọng hơn về việc có nên đưa bội chi ngân sách địa phương vào bội chi ngân sách nhà nước hay không.