Tin tức

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương: Cần làm rõ, tách bạch giữa “tham vấn” và “lấy ý kiến”

12/02/2025

Tiếp tục chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 9, sáng 12/2, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội và dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi). Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương dự và phát biểu tại Tổ 10.

Tổng thuật: Khai mạc Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV

Toàn cảnh Phiên thảo luận tại Tổ 10

Đồng chí Bùi Minh Châu, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ điều hành Phiên thảo luận tại Tổ 10 gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh: Quảng Ngãi, An Giang và Phú Thọ.

Thảo luận tại Tổ 10 về dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi), các đại biểu tán thành việc sửa đổi toàn diện Luật Ban hành VBQPPL nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng về đổi mới, hoàn thiện quy trình xây dựng pháp luật; góp phần đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng xây dựng, ban hành VBQPPL, hoàn thiện thể chế đáp ứng yêu cầu xây dựng và phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi), có 08 chương, 72 điều, giảm 101 điều so với Luật hiện hành mặc dù phạm vi điều chỉnh được mở rộng hơn bao hàm một số nội dung về trách nhiệm tổ chức thi hành pháp luật.

Đại biểu Hoàng Hữu Chiến - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang

Phát biểu trong phiên thảo luận tổ, đại biểu Hoàng Hữu Chiến - Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang cho biết, so với luật hiện hành, điểm mới của dự án Luật Ban hành VBQPPL (sửa đổi) là quy định về tham vấn chính sách. Tuy nhiên, đề nghị cần làm rõ giữa vấn đề “tham vấn chính sách” và vấn đề “lấy/xin ý kiến”.

“Nếu chúng ta không làm rõ hai vấn đề này thì sẽ gây khó khăn cho các cơ quan lấy ý kiến và các cơ quan được tham vấn. Theo quy định của luật hiện nay, chỉ được tham vấn các cơ quan như Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các cơ quan ngang bộ đối với chính sách. Như vậy, muốn “tham vấn rộng hơn, mở hơn” lại không được. Trong khi đó, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các cơ quan ngang bộ cũng là đối tượng xin ý kiến. Như vậy là vừa có văn bản xin ý kiến, vừa có văn bản tham vấn chính sách, do đó khó bảo đảm tính độc lập và minh bạch”, đại biểu Hoàng Hữu Chiến phân tích.

Nhấn mạnh “tham vấn” rộng hơn “lấy/xin ý kiến” và “lấy/xin ý kiến” chỉ là một bước trong quy trình xây dựng luật, đại biểu Hoàng Hữu Chiến nêu ví dụ, vấn đề điện hạt nhân có thể tham vấn cả quốc tế, các chuyên gia hàng đầu về hạt nhân… thậm chí tham vấn đối với người dân nếu chính sách lớn, có tác động thì cần thiết có tham vấn. Do đó, đại biểu Hoàng Hữu Chiến đề nghị làm rõ khái niệm “tham vấn” trong phần giải thích từ ngữ tại Điều 3 của dự thảo Luật để bảo đảm tính độc lập, minh bạch, giúp ích cho các cơ quan xây dựng chính sách.

Về hình thức tham vấn chính sách, đại biểu Hoàng Hữu Chiến cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, nếu chỉ tham vấn bằng Hội nghị rất là khó, vì vậy, đề nghị nên mở rộng hơn hình thức tham vấn. Đơn cử, không phải lúc nào chuyên gia quốc tế cũng có thể đến dự họp để tham vấn chính sách, trong thời đại công nghệ thông tin, nên linh hoạt hơn về hình thức, phương pháp tham vấn chính sách để đem lại hiệu quả tốt hơn.

Do đó, tại Điều 30 của dự thảo Luật quy định về lấy ý kiến, tham vấn chính sách, đại biểu Hoàng Hữu Chiến đề nghị nên tách riêng vấn đề lấy ý kiến (gồm quy trình, thủ tục, đối tượng) cũng như vấn đề tham vấn chính sách vì đây là vấn đề mới, đồng thời nghiên cứu thêm về kỹ thuật lập pháp.

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương phát biểu tại Phiên họp

Cùng quan điểm, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương cho biết, mục đích, bản chất của tham vấn là tạo sự đồng thuận và quá trình tham vấn chính sách là quá trình liên tục, từ khi phát hiện thực tiễn, hình thành ý định về chính sách, đến khi hoạch định chính sách, bàn và thông qua chính sách, sau đó đưa ra luật về chính sách. Việc này do các cơ quan hoạch định chính sách (như cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, hoặc của Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao…).

“Đối tượng tham vấn là cá nhân, tổ chức, các chuyên gia, cá nhà khoa học và cả người dân. Quá trình lấy ý kiến người dân trên các cổng thông tin chính là quá trình tham vấn chính sách”, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Nhấn mạnh "lấy/xin ý kiến" các cơ quan là một quy trình của lập pháp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị cần phải rành mạch giữa tham vấn và xin ý kiến.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị làm rõ khái niệm “tham vấn chính sách” và “lấy ý kiến”

“Lúc nào xin ý kiến, lúc nào thẩm tra thì cần phải làm rõ. Cần phải tách bạch giữa tham vấn, xin ý kiến và quyền thẩm tra. Nếu không tách bạch rành mạch giữa tham vấn, xin ý kiến và quyền thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội thì sẽ không đúng với bản chất của tham vấn. Theo Từ điển Tiếng Việt, tham vấn là một quá trình hoạch định chính sách từ khi phát hiện cho đến khi quyết định, ban hành chính sách và tổ chức thực thi chính sách”, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm.

Về giải thích từ ngữ (Điều 3), Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần nghiên cứu, xem xét lại quy định này và làm rõ khái niệm “tham vấn chính sách” và “lấy ý kiến”.

Đại biểu Vũ Tuấn Anh - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ

Đồng tình với các ý kiến nêu trên, đại biểu Vũ Tuấn Anh - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ cũng cho rằng, đã tham vấn chính sách thì phải tham vấn ý kiến các chuyên gia sẽ phù hợp hơn, thay vì tham vấn ý kiến các cơ quan.

Cũng tại Phiên họp, các đại biểu thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội và khẳng định sự cần thiết ban hành, phạm vi sửa đổi, bổ sung và các nội dung cơ bản của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội. Một số ý kiến góp ý về tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội được quy định tại Điều 39 của dự thảo Luật.

Trân trọng giới thiệu một số hình ảnh tại Phiên họp: