CẦN CÓ CƠ CHẾ, CHÍNH SÁCH KÊU GỌI NGUỒN LỰC XÃ HỘI HOÁ TRONG XỬ LÝ NƯỚC THẢI

06/11/2023

Chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường tại phiên chất vấn ngày 6/11, nhiều đại biểu đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường đưa ra giải pháp căn cơ để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường tại hệ thống dòng sông như Bắc Hưng Hải hay Sông Cầu. Theo đó, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh cho rằng cần tạo cơ chế, chính sách để huy động nguồn lực xã hội hoá vào xử lý nước thải, giải quyết ô nhiễm nhiều dòng sông.

TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP CHIỀU 06/11: TIẾP TỤC PHIÊN CHẤT VẤN VÀ TRẢ LỜI CHẤT VẤN

Cần có cơ chế, chính sách kêu gọi nguồn lực xã hội hóa để xử lý nước thải

Nêu chất vấn, đại biểu Nguyễn Tuấn Anh, đại biểu Quốc hội tỉnh Long An nêu rõ, Nghị quyết số 499/NQ-UBTVQH15 về hoạt động chất vấn tại phiên họp thứ 9 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Khóa XV có yêu cầu xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp để giải quyết ô nhiễm môi trường của hệ thống Bắc Hưng Hải. Tuy nhiên, qua giám sát Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho thấy, tình trạng ô nhiễm nguồn nước ở hệ thống Bắc Hưng Hải chưa được giải quyết triệt để, còn gặp nhiều khó khăn.Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh đề nghị, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết chính sách nào đã được Bộ ban hành hoặc tham mưu ban hành? Giải pháp căn cơ để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường tại hệ thống Bắc Hưng Hải?

Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh, đại biểu Quốc hội tỉnh Long An

Cũng liên quan đến vấn đề ô nhiễm dòng sông, đại biểu Đỗ Thị Việt Hà, đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Giang đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường làm rõ những giải pháp cải thiện tình trạng nguồn nước sông Cầu bị ô nhiễm, đáp ứng mong mỏi cử tri và Nhân dân.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh

Trả lời chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh nêu rõ tầm quan trọng của hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải. Đây là một hệ thống thủy lợi để cấp tiêu nước, cấp nước và phục vụ cho hệ thống nông nghiệp của các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ. Vừa qua, Bộ Tài nguyên và Môi trường sau khi thực hiện giám sát của Quốc hội về chất vấn và đã phối hợp với các bộ, ban, ngành kiểm tra hệ thống ô nhiễm của hệ thống Bắc Hưng Hải. Từ một hệ thống thủy nông, bây giờ hệ thống Bắc Hưng Hải đang gánh thêm một nhiệm vụ nữa là nơi xả thải cho một phần của Hà Nội và các tỉnh Hải Dương, Bắc Ninh và Hưng Yên. Hiện nay, theo số liệu, hệ thống Bắc Hưng Hải một ngày phải tiếp nhận 450.000 đến 500.000m3 xả thải của các địa phương, trong đó khu vực từ cống của Xuân Thụy, có quận Long Biên và Gia Lâm xả thải vào đây 260.000m3, xả thải có các loại từ các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, làng nghề; Từ các khu đô thị và khu dân cư. Hiện nay, hầu hết khu đô thị và khu dân cư trên các địa phương đều chưa có hệ thống xử lý chất thải. Nước sinh hoạt hòa với nước mưa nữa đều xả thải ra hẳn Bắc Hưng Hải. Vừa qua, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì họp Chính phủ và yêu cầu các bộ, ngành, các địa phương phải tiếp tục có những giải pháp triệt để, thích hợp và ngắn hạn, dài hạn để xử lý ô nhiễm này.

Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, vừa qua Bộ Tài nguyên Môi trường phối hợp với Bộ Công an rà soát, kiểm tra các khu công nghiệp, cụm công nghiệp và đã xử phạt hành chính rất nhiều doanh nghiệp xả thải không đúng quy định; Tiếp tục, tăng cường quan trắc ở hệ thống thủy lợi.

Hiện Bộ Tài nguyên và Môi trường đã làm việc với các địa phương, từ đó dùng các nguồn lực để tiếp tục cố gắng để xử lý nước thải của đô thị và nông thôn vào hệ thống này. Hiện nay, một số địa phương như Hưng Yên cũng đã có những giải pháp đến các xã và các đơn vị dân cư là đưa thu gom và xử lý nước thải của nông thôn. Theo Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh, để giải quyết vấn đề ô nhiễm các dòng sông lớn, Bộ đã báo cáo với Thủ tướng Chính phủ đề xuất cấp thẩm quyền, một chương trình mục tiêu quốc gia để xử lý các dòng sông chết, xử lý ô nhiễm các dòng sông và xử lý về môi trường, rác thải và nước thải nói chung vì đây là một giải pháp và cũng báo cáo với Quốc hội để Quốc hội ủng hộ để có một chương trình mục tiêu quốc gia.

Thứ hai là cần có cơ chế, chính sách để có nguồn lực về xã hội hóa để kêu gọi các doanh nghiệp xử lý nước thải, rác thải, đặc biệt là nước thải và gắn vào đó là việc cơ chế, chính sách của những cá nhân, tổ chức, đơn vị xả thải ra phải có tham gia đóng góp vào công cuộc xử lý nước thải. Thứ ba là tiếp tục công tác tuyên truyền, vận động từ nhân dân, các đơn vị, doanh nghiệp thực hiện nghiêm túc Luật Bảo vệ môi trường và các văn bản hướng dẫn để đảm bảo lượng chất thải chúng ta kiểm soát được. Thứ tư là tăng cường công tác quan trắc, đặc biệt là quan trắc cả hệ thống Bắc Hưng Hải, kể cả hệ thống của sông Cầu.

Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, hiện nay Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tăng cường đầu tư xây dựng cùng với các Sở Tài nguyên và Môi trường và kết nối về Bộ, các địa phương để kiểm soát việc này và kịp thời kiểm tra, giám sát việc xả thải. Phải nói rằng để xử lý được Bắc Hưng Hải cũng như xử lý được sông Cầu thì chúng ta phải có thời gian và có nguồn lực. Hiện nay chúng tôi phải đề nghị các tỉnh có quy hoạch để di chuyển làng nghề và có các khu để thu gom, xử lý làng nghề thì mới xử lý được dứt điểm và nguồn lực này cũng cần phải có ngân sách cả Trung ương, cả địa phương để thực hiện, các tỉnh phải phối hợp với nhau. Trong Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) đã đưa ra tổ chức quản lý lưu vực sông, việc này rất quan trọng để phối hợp giữa Bộ Tài nguyên và Môi trường, các tỉnh, các bộ, ngành mới xử lý được đồng bộ trong việc này.

Tiếp tục phối hợp với các địa phương, các ngành, các cấp để kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm việc khai thác khoáng sản trái phép.

Cũng chất vấn bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường về quản lý khai thác khoáng sản trái phép, đại biểu Ma Thị Thuý, đại biểu Quốc hội tỉnh Tuyên Quang đề nghị Bộ trưởng Bộ TN&MT cho biết trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Tài nguyên và Môi trường trong thời gian vừa qua, giải pháp khắc phục trong thời gian tới?

Đại biểu Quốc hội Ma Thị Thúy, đại biểu Quốc hội tỉnh Tuyên Quang

Còn đại biểu Phạm Thị Kiều, đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông đặt vấn đề về nguyên nhân và giải pháp để cảnh báo, dự báo nhằm hạn chế tối đa thiệt hại do sạt lở và lũ quét gây ra cho cộng đồng và cho người dân.

Đại biểu Phạm Thị Kiều, đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông

Trả lời về vấn đề quản lý khai thác khoáng sản trái phép, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, vừa qua, Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường với các địa phương để tập trung trong việc cấp phép kiểm tra, giám sát việc khai thác khoáng sản và vật liệu xây dựng. Hiện nay có 2 loại, một là loại khoáng sản. Các địa phương có vai trò rất lớn trong việc kiểm tra, giám sát việc này, nên theo bộ trưởng Đặng Quốc Khánh, thời gian tới, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương, các ngành, các cấp để kiểm tra, giám sát chặt chẽ trong việc này và xử lý nghiêm việc khai thác khoáng sản trái phép.

Đưa ra giải pháp cấp thiết để chống biến đổi khí hậu, đặc biệt vùng ĐBSCL

Liên quan đến tình hình sạt lở, mưa lũ diễn ra nhiều tại nhiều vùng, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh bày tỏ lo ngại về tình trạng biến đổi khí hậu, khi Việt Nam là một trong 6 quốc gia bị ảnh hưởng rất lớn về biến đổi khí hậu. Đặc biệt vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Vùng Tây Nguyên trên nền địa chất có các lát cắt và khi mưa lớn và mưa tập trung cục bộ sẽ tạo ra sự sạt lở và rất nguy hiểm.

Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cũng nêu rõ các giải pháp của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Thứ nhất, tăng cường khả năng cảnh báo về thiên tai và đã tham mưu cho Chính phủ ban hành dự án khả năng dự báo và sau đó lại cảnh báo phối hợp với các địa phương.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh

Thứ hai, phối hợp với các địa phương khi làm các bản đồ nền, tổng hợp những vùng sạt lở, nguy cơ sạt lở. Chúng ta sẽ quy hoạch di dời dân cư, quy hoạch để phát triển theo những dự báo về sạt lở để tránh được ảnh hưởng đến dân cư và ảnh hưởng đến sự phát triển. Thứ ba, đề xuất các dự án về công trình và phi công trình. Vừa qua Thủ tướng cũng đã đi khảo sát Đồng bằng Sông Cửu Long, chỉ đạo Bộ TNMT soạn thảo đề án trình Quốc hội các dự án về kè các sông ở Đồng bằng Sông Cửu Long. Hiện nay đồng bằng sông Cửu Long có hơn 16 dự án, gần 2 tỷ USD, nguồn vốn vay ODA để triển khai thực hiện, gồm các dự án về các chương trình mục tiêu quốc gia cũng gắn với chống sạt lở. Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cũng nhấn mạnh thêm giải pháp phi công trình, đó là đề nghị các địa phương trồng những cây bản địa. Như vùng đồng bằng sông Cửu Long có cây đước, cây bần, v.v..vùng miền núi có cây tre, cây nứa và không để tải trọng những công trình lớn vào những vùng có nguy cơ sạt lở cao.

Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cũng thông tin thêm về việc thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 và những thách thức của biến đổi khí hậu khi Việt Nam. Hiện Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ đạo quyết liệt các nội dung này tới các bộ, ban, ngành. Vừa qua Bộ Tài chính đã trình Chính phủ để ban hành thị trường carbon. Bộ Tài nguyên và Môi trường đang soạn thảo các nghị định liên quan đến quản lý và việc thực hiện phát thải dòng bằng nguyên tắc công lý công bằng đối với tiếp cận toàn cầu. Thực tế hiện nay thị trường cacbon là công cụ hữu hiệu để giúp các quốc gia thực hiện mục tiêu. Bộ Tài nguyên cùng với các bộ ngành sẽ hoàn thiện thể chế và chuẩn bị năng lực chuyên môn, hạ tầng và các điều kiện thiết yếu.

Hiên Bộ Tài nguyên và Môi trường đang triển khai thí điểm và sớm vận hành tín chỉ carbon, Bộ sẽ tiếp tục phối hợp với các Bộ để tham mưu tốt nhất cho Chính phủ của Thủ tướng Chính phủ để giải quyết vấn đề này.

Hải Yến

In bài viết

Các bài viết khác

Tin tức