TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP SÁNG 8/6: QUỐC HỘI CHẤT VẤN PHÓ THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ LÊ MINH KHÁI
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành Phiên họp
Theo đó, dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) là một trong số 9 dự án Luật được Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5. Ngay sau khi Quốc hội tiến hành thảo luận toàn thể ở hội trường, Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam thực hiện giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
Cổng Thông tin điện tử Quốc hội liên tục cập nhật nội dung phiên họp:
14h00: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung thảo luận
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 5, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi). Phiên họp được truyền hình trực tiếp trên Truyền hình Quốc hội Việt Nam.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, tại các phiên thảo luận tại tổ, đã có 99 lượt ý kiến phát biểu về dự án luật này. Cơ bản các ý kiến tán thành với sự cần thiết sửa đổi luật để thể chế hóa chủ trương của Đảng, khắc phục những bất cập, hạn chế của luật hiện hành, tạo cơ sở pháp lý để tiếp tục xử lý nợ xấu, tăng cường phòng ngừa rủi ro, nâng cao năng lực kiểm tra, kiểm soát, nâng cao năng lực của các tổ chức tín dụng, đảm bảo an toàn, lành mạnh ổn định hệ thống các tổ chức tín dụng.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu tiếp tục thảo luận về các nội dung đã nêu trong tờ trình của Chính phủ, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế cùng các vấn đề các đại biểu quan tâm.
14h01: Đại biểu Trần Chí Cường - Đoàn ĐBQH Tp.Đà Nẵng: Đánh giá kỹ tác động trong giảm giới hạn tỷ lệ cấp tín dụng
Góp ý dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), đại biểu Trần Chí Cường - Đoàn ĐBQH TP. Đà Nẵng thống nhất với Tờ trình của Chính phủ về sự cần thiết sửa đổi luật để hoàn thiện hệ thống pháp luật, các tổ chức tín dụng phát triển an toàn.
Dự thảo luật quy định giới hạn cấp tín dụng theo hướng giảm tỷ lệ giới hạn cấp tín dụng so với luật hiện hành của một khách hàng. Theo đó, tổng mức dư nợ cấp tín dụng của khách hàng và tổng mức cấp tín dụng đối với một khách hàng và người có liên quan xuống còn 10%, 15% vốn tự có.
Đại biểu cho rằng, việc giảm tỷ lệ giới hạn cấp tín dụng cần có sự đánh giá kỹ tác động, phân tích rõ hơn về tình trạng vay vốn và rủi ro để có giải pháp phù hợp, căn cơ nhất. Quy định mới nhưng không làm tác động quá lớn đến dòng vốn để doanh nghiệp có thể tiếp cận để đảm bảo phục vụ tốt nhất cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
14h07: Đại biểu Trịnh Xuân An - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai: Cần thiết sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng vào thời điểm hiện nay
Tham gia đóng góp ý kiến tại phiên thảo luận nhằm hoàn thiện dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), đại biểu Trịnh Xuân An, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai nhấn mạnh lĩnh vực tín dụng đóng vai trò rất quan trọng, liên quan đến tất cả các lĩnh vực, nên việc sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng là hết sức cần thiết, nhất là vào thời điểm hiện nay.
Đóng góp ý kiến hoàn thiện dự thảo luật, đại biểu cho biết, trong các phiên giải trình, chất vấn, Thống đốc Ngân hàng nhà nước thường xuyên nhắc tới việc phòng ngừa rủi ro, dự thảo luật cũng có nhiều quy định để phòng ngừa các rủi ro cho hệ thống ngân hàng. Đây là nội dung rất quan trọng, được quy định cụ thể ở Luật Các tổ chức tín dụng. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng ban hành nhiều thông tư về nội dung này. Các thiết kế trong dự thảo cũng góp phần đề phòng rủi ro cho các ngân hàng, các tổ chức tín dụng cụ thể.
Tuy nhiên, đại biểu đề nghị bổ sung thêm nội dung đề phòng rủi ro cho hệ thống. Từ sự kiện của các ngân hàng ở Việt Nam, hay trên thế giới vừa qua, đại biểu cho rằng cần thiết kế thêm các quy định đề phòng rủi ro mang tính chất hệ thống, để khi xảy ra sự cố thì hệ thống có thể chống đỡ hiệu quả.
Bên cạnh đó, đại biểu cũng quan tâm đến việc xử lý sở hữu chéo liên quan đến các tổ chức tín dụng. Đại biểu cho rằng, vấn đề đặt ra không phải là hạn chế, mà cần chấm dứt tình trạng sở hữu chéo trong hệ thống tín dụng. Đây là vấn đề rất khó khăn, những quy định trong Điều 55, Điều 127 trong dự thảo chưa đủ mạnh để chấm dứt tình trạng sở hữu chéo.
Theo đại biểu, các giải pháp trong dự thảo luật còn thụ động, chưa hiệu quả. Nhấn mạnh việc chấm dứt sở hữu chéo liên quan đến việc công khai, minh bạch, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân sai phạm, đại biểu cho rằng, cần xem xét, thiết kế lại mô hình cơ quan giám sát, kiểm tra tài chính liên quan đến ngân hàng, để giải quyết hiệu quả hơn nữa vấn đề này.
14h14: Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang: Cần rà soát, đánh giá kỹ lưỡng toàn bộ nội dung của dự thảo luật để đảm bảo tính tương thích
Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà cho rằng, dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) còn có nội dung chưa phù hợp, chưa thống nhất với quy định của Hiến pháp, của một số Luật hiện hành có liên quan cả về thẩm quyền và nội dung; nhiều nội dung còn chưa đảm bảo tính khả thi. Do đó, đại biểu đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng thực trạng về hệ thống, các tổ chức tín dụng, làm rõ các vướng mắc, bất cập của pháp luật hay do quá trình thực thi pháp luật, trên cơ sở đó sẽ rà soát lại phạm vi, các quy định cần sửa đổi bổ sung.
Đại biểu cũng đề nghị cần rà soát, đánh giá kỹ lưỡng toàn bộ nội dung của dự thảo luật để đảm bảo tương tích với các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên.
Liên quan đến nội dung về quyền thu giữ tài sản bảo đảm, đại biểu Đỗ Thị Việt Hà đề nghị nghiên cứu quy định theo hướng đánh giá, làm rõ vai trò của cơ quan nhà nước, phù hợp với Hiến pháp, luật Dân sự và các bộ luật liên quan, không hình sự hóa các quan hệ kinh tế dân sự...
14h20: Đại biểu Nguyễn Hải Trung - Đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội: Cần bổ sung quy định tăng cường vai trò của Ngân hàng nhà nước nhằm hạn chế hành vi lạm quyền của cổ đông lớn
Đại biểu Nguyễn Hải Trung cho rằng tình trạng sở hữu chéo, thao túng lợi ích nhóm trong lĩnh vực ngân hàng vẫn là vấn đề đáng lo ngại. Dự thảo Luật sửa đổi, điều chỉnh giảm tỷ lệ sở hữu của các cá nhân, tổ chức tăng tính đại chúng của các tổ chức tín dụng và mở rộng thêm các diện đối tượng liên quan là cần thiết. Tuy nhiên đại biểu cho rằng các giải pháp nêu trong dự thảo chỉ là giải pháp kỹ thuật để hạn chế các cổ đông lớn.
Đại biểu Nguyễn Hải Trung cho rằng cần nghiên cứu bổ sung nghiên cứu 2 vấn đề. Một là, bổ sung thêm các quy định, tăng cường vai trò của Ngân hàng Nhà nước để hạn chế hành vi lạm quyền cổ đông lớn, quyền quản trị điều hành để thao túng hoạt động của các tổ chức tín dụng. Hai là phải cần nghiên cứu, đề xuất thêm các biện pháp, giải pháp để quản lý, kiểm soát việc lách luật, sử dụng nhiều cá nhân pháp nhân khác đứng tên cổ phần tạo nhóm cổ đông lớn để điều hành các tổ chức tín dụng.
Cho ý kiến về quy định về cung cấp thông tin cho các cơ quan chuyên trách phòng chống tội phạm, đại biểu Nguyễn Hải Trung cho rằng quy định dự thảo Luật chưa đáp ứng yêu cầu về mặt thời gian trong thực tiễn của công tác phòng chống tội phạm, nhất là phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao lừa đảo trên không gian mạng hiện nay. Tình hình tội phạm sử dụng không gian mạng và công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, đánh bạc, tổ chức đánh bạc, rửa tiền diễn biến rất phức tạp, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Khi tội phạm xảy ra, lực lượng công an phải nhanh chóng triển khai truy xét dòng tiền và phong tỏa tài khoản.
Tuy nhiên, với các quy định pháp luật hiện hành thì không đáp ứng được yêu cầu ngăn chặn kịp thời về chuyển tiền vào các đối tượng. Vì vậy, để nâng cao hiệu quả công tác phòng chống tội phạm, đại biểu Nguyễn Hải Trung cho rằng cần thiết ban hành quy định và rút ngắn về thời gian cung cấp thông tin tài khoản khách hàng để phục vụ công tác đấu tranh phòng chống tội phạm và có thể giao Chính phủ nghiên cứu quy định chi tiết.
Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Hải Trung cho rằng, để nâng cao hiệu quả công tác phòng chống tội phạm, cần phải rà soát luật hóa các quy định tính chính danh của tài khoản tại các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan; hoàn thiện đồng bộ các văn bản hướng dẫn đảm bảo hiệu lực thi hành tại các văn bản quy phạm pháp luật phải liên thông với nhau, hỗ trợ việc xác định tính chính danh.
Đồng thời trong luật này cần có quy định cụ thể về các điều kiện bắt buộc các tổ chức tín dụng phải có nền tảng công nghệ, cơ sở vật chất trong nhận diện khách hàng để đảm bảo tính chính danh; yêu cầu tổ chức tín dụng có trách nhiệm rà soát, phát hiện và phối hợp với cơ quan Công an các cơ quan có liên quan xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm về tài khoản không chính danh.
Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Hải Trung cũng đề nghị không quy định Ngân hàng Nhà nước có thẩm quyền điều tra vi phạm pháp luật về lĩnh vực ngân hàng.
14h25 : Đại biểu Hoàng Minh Hiếu - Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An: Tạo hành lang pháp lý vững chắc cho việc số hóa các hoạt động ngân hàng
Thảo luận ở hội trường về dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), ĐBQH Hoàng Minh Hiếu - Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An cho rằng, các chính sách số hóa hoạt động của ngân hàng là chính sách lớn. Tuy nhiên, qua nghiên cứu, đại biểu nhận thấy, các quy định về nội dung này trong dự thảo Luật còn tương đối mỏng…
Đại biểu Hoàng Minh Hiếu cho biết, các quy định trong dự thảo Luật về số hóa hoạt động ngân hàng mới chỉ chủ yếu dẫn chiếu sang các quy định của các Luật khác, hoặc giao cho Chính phủ quy định chi tiết…
Cho rằng việc quy định các chính sách số hóa các hoạt động của ngân hàng cần dựa trên tập hợp các quy định của nhiều Luật khác có liên quan như pháp luật về giao dịch điện tử, an ninh mạng, bảo vệ người tiêu dùng, bảo vệ dữ liệu cá nhân… Đại biểu Hiếu nhấn mạnh, số hóa trong lĩnh vực ngân hàng có mức độ chuyên sâu, do vậy dự thảo Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) cần có những quy định cụ thể, chi tiết hơn về nội dung này.
Đại biểu cũng đề nghị Ban soạn thảo rà soát, nghiên cứu kinh nghiệm của các nước, luật hóa những quy định đã được áp dụng ổn định trong các văn bản dưới luật để bổ sung vào dự thảo Luật, góp phần tạo công cụ pháp lý vững chắc cho các tổ chức tín dụng trong hoạt động số.
14h31: Đại biểu Trần Nhật Minh – Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An: Việc luật hóa các quy định của Nghị quyết 42 cần được đánh giá kỹ lưỡng, thận trọng
Phát biểu tại hội trường, đại biểu Trần Nhật Minh – Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An góp ý về xử lý nợ xấu tài khoản bảo đảm của các khoản nợ xấu. Đại biểu bày tỏ đồng tình cao với ý kiến thẩm tra cùa Ủy ban Kinh tế của Quốc hội trong Báo cáo thẩm tra đầy đủ. Nghị quyết số 42 là nghị quyết thí điểm được ban hành trong bối cảnh nợ xấu của các TCTD cao, phức tạp và tập trung trong một thời gian nhất định.
Đại biểu Trần Nhật Minh cho rằng, việc luật hóa các quy định của Nghị quyết 42 cần được đánh giá kỹ lưỡng, thận trọng, đặt trong bối cảnh các quy định pháp luật hiện nay được thực hiện rõ ràng, đầy đủ hơn. Đồng thời cần đánh giá tổng thể, khách quan trong bối cảnh hiện nay yêu cầu đặt ra với công tác xử lý nợ xấu.
Từ đó hoàn thiện các quy định bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên, tránh hành chính hóa quan hệ dân sự, kinh tế, bảo đảm hài hòa, công bằng với các chủ thể tham gia quan hệ dân sự, kinh tế trên nguyên tắc chỉ luật hóa những nội dung phù hợp trong điều kiện bình thường.
Về những nội dung được luật hóa trong dự thảo, đại biểu Trần Nhật Minh cho rằng, một số quy định chưa giải quyết được căn cơ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Nghị quyết 42 của Quốc hội.
Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu quy định trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng và thi hành án dân sự trong việc hỗ trợ các Tổ chức tín dụng khi có yêu cầu xác định tình trạng tài sản bảo đảm để thu giữ tài sản bảo đảm.
Về giải pháp xử lý trường hợp bên bảo đảm không hợp tác hoặc không có mặt theo thông báo với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu được quy định tại khoản 5 Điều 184, đại biểu Trần Nhật Minh nhận thấy, dự thảo luật mới quy định được hành vi pháp lý nhưng chưa quy định được quyền pháp lý của bên tiến hành thu giữ tài sản.
Đại biểu đề nghị Cơ quan soạn thảo nghiên cứu cân nhắc việc quy định xác định quyền thu giữ, thủ tục thu giữ tài sản cho phù hợp với các quy định của pháp luật, trái xung đột pháp luật dẫn đến không khả thi, vướng mắc trong quá trình áp dụng pháp luật.
14h37: Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp: Làm rõ quy định không thực hiện dự trữ bắt buộc đối với ngân hàng chính sách
Đại biểu Phạm Văn Hòa bày tỏ thống nhất với Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về sự cần thiết ban hành luật. Cho ý kiến về đối tượng áp dụng thực hiện mua bán xử lý nợ, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng nên mở rộng các đối tượng khác có khả năng tài chính, uy tín, thay vì chỉ bó hẹp như dự thảo Luật quy định chỉ có 2 tổ chức được mua bán nợ.
Cho ý kiến về ngân hàng chính sách, đại biểu Phạm Văn Hòa thống nhất với việc quy định về ngân hàng chính sách thuộc phạm vi điều chỉnh. Đại biểu đề nghị có giải thích rõ quy định ngân hàng chính sách không thực hiện dự trữ bắt buộc như ngân hàng thương mại khác. Trong khi đó, ngân hàng chính sách tỷ lệ rủi ro rất cao, khả năng mất cân đối là khá lớn vì phần lớn cho vay đối tượng yếu thế, đối tượng khó khăn, không có tài sản đảm bảo. Nếu không có dự trữ bắt buộc sẽ rất khó khăn trong nguồn vốn nếu bị rủi ro. Ngân hàng Nhà nước bổ sung để tăng vốn mà không thể tăng vốn để cho bù đắp rủi ro.
Về tỷ lệ sở hữu cổ phần, đại biểu Phạm Văn Hòa cho biết dự thảo Luật điều chỉnh tỷ lệ sở hữu cổ phần của cổ đông cá nhân, tổ chức không vượt quá từ 5%-15%-20% xuống còn 3%-10%-15%. Đại biểu đề nghị làm rõ lý do điều chỉnh giảm tỷ lệ; có đánh giá thực trạng sở hữu cổ phần tại các tổ chức tín dụng thời gian qua, hệ quả của việc giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần, nhất là cổ đông chiến lược. Đại biểu nêu rõ, việc hạn chế, thao túng hoạt động ngân hàng là cần thiết nhưng cũng cần lưu ý là sự ổn định của cổ đông cũng rất quan trọng.
Về việc quỹ dự trữ bắt buộc, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng quy định về Quỹ đầu tư phát triển là rất cần thiết nhưng chưa quy định rõ các yêu cầu liên quan đến được Quỹ, mức trích lập Quỹ, điều kiện lập và vận hành Quỹ này để bảo đảm có hiệu quả.
Về áp dụng các biện pháp can thiệp sớm, đại biểu Phạm Văn Hòa cho chưa có đánh giá làm rõ tương quan giữa giám sát, tăng cường đến can thiệp sớm, vẫn chưa có biện pháp kiểm soát đặc biệt để nâng cao tinh thần trách nhiệm cao hơn; đồng thời cần quy định can thiệp sớm của tổ chức tín dụng, cơ quan quản lý nhà nước nếu để xảy ra các trường hợp phải can thiệp sớm mà chưa có biện pháp xử lý từ đầu; đề nghị bổ sung biện pháp không cho phép tổ chức tín dụng thực hiện các khoản đầu tư và làm rõ là bị rút tiền hàng loạt đến mức độ nào thì cần có sự can thiệp của Ngân hàng Nhà nước để đảm bảo sự minh bạch.
Về khoản vay đặc biệt, đại biểu Phạm Văn Hòa đồng tình với những nội dung quy định trong dự thảo là rất cần thiết để đảm bảo an toàn cho cả hệ thống tạo lòng tin tưởng tuyệt đối với khách hàng, tuy nhiên cũng cần rạch ròi áp dụng sự cố rút tiền hàng loạt hoặc có nguy cơ đổ vỡ cả hệ thống, gây bất ổn cho xã hội.
Về thẩm quyền cho vay đặc biệt, đại biểu đề nghị quyết định tổ chức tín dụng cho vay đặc biệt phải khoanh nợ vay, đến khi nào thu hồi nợ được, khách hàng sẽ hoàn trả lại. Nếu không quy định rõ sẽ không công bằng với các tổ chức tín dụng hoạt động có hiệu quả, đại biểu Phạm Văn Hòa nêu rõ. Về tài sản đảm bảo cho vay đặc biệt, đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị là phải có chính tài sản đảm bảo của khách hàng gửi cho tổ chức tín dụng.
Về xử lý nợ xấu, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng Nghị quyết 42/2017/QH14 đã mở ra những thuận lợi cho tổ chức tín dụng thu hồi được vốn nợ vay của khách hàng thông qua tài sản đảm bảo là rất cần thiết. Nghị quyết 42 đã quy định các cơ chế hỗ trợ thu giữ tài sản đảm bảo với sự tham gia của chính quyền, công an, tòa án thi hành án nhằm thúc đẩy các khoản nợ xấu và tồn đọng .Do đó đại biểu tán thành với dự thảo luật trên cơ sở kế thừa quy định của Nghị quyết 42 về các nội dung mua bán nợ xấu của các tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu, thủ tục thu giữ tài sản đảm bảo. thứ tự ưu tiên thanh toán nợ xấu…
Về bán nợ xấu và tài sản đảm bảo quy định bán phù hợp với giá thị trường, đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị cần có quy định hướng dẫn chi tiết thực hiện. Đại biểu tán thành với việc trình Quốc hội xem xét thông qua theo quy trình 2 kỳ họp như Tờ trình của Chính phủ nếu các nội dung đã rõ, cụ thể và được sự đồng tình thống nhất.
14h43: Đại biểu Nguyễn Lâm Thành - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên: Đảm bảo người dân ở vùng sâu vùng xa tiếp cận với dịch vụ ngân hàng
Đóng góp ý kiến tại Hội trường, đại biểu Nguyễn Lâm Thành thống nhất với sự cần thiết phải sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng nhằm khắc phục các hạn chế, bất cập trong luật hiện hành; tăng cường sự an toàn, lành mạnh và ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng. Ngoài ra, việc sửa đổi Luật cũng nhằm hạn chế sở hữu chéo; hoàn thiện cơ sở pháp lý bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, tạo thuận lợi với việc tiếp cận dịch vụ ngân hàng của doanh nghiệp, người dân.
Theo đại biểu Nguyễn Lâm Thành, việc sửa đổi Luật đảm bảo người dân ở vùng sâu vùng xa, vùng miền núi tiếp cận với dịch vụ ngân hàng. Ngoài ra, cần xem xét hồ sơ cấp phép và hồ sơ đăng ký kinh doanh. Nhằm đảm bảo an toàn cho khách hàng, trong dự án Luật cần quy định rõ về mức phí, loại phí, đặc biệt là ở vùng khó khăn...
Về ngân hàng chính sách xã hội, đại biểu Nguyễn Lâm Thành cho rằng, hoạt động của Ngân hàng chính sách xã hội cần phải được quy định và điều chỉnh trong luật của các tổ chức tín dụng. Liên quan nội dung này, đại biểu Nguyễn Lâm Thành đề nghị tại Điều 4 dự án Luật nên bổ sung thêm hai khái niệm quy định rõ hơn về ngân hàng Chính sách và tín dụng chính sách xã hội. Mặc khác, đề nghị Ban soạn thảo dự án Luật xem xét Điều 17 nên được điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung quy định riêng cho Ngân hàng chính sách xã hội, còn sắp xếp thêm một điều khoản để cho Ngân hàng chính sách phát triển.
Tại Khoản 1, Điều 17 nên bổ sung thêm cụm từ “thực hiện an sinh xã hội” sau cụm từ “thực hiện chính sách kinh tế xã hội” để nhấn mạnh thêm mục đích, đối tượng, phạm vi hoạt động của Ngân hàng chính sách xã hội. Ngoài ra, tại khoản 2 của Điều 17 cần bổ sung quy định Ngân hàng chính sách xã hội được Nhà nước cấp bổ sung vốn điều lệ và các khoản huy động khác để bảo đảm khả năng thanh toán; chỉ rõ cơ cấu nguồn vốn của Ngân hàng chính sách. Tại Khoản 3 thì bổ sung Ngân hàng chính sách xã hội không phải thực hiện dự trữ bắt buộc và bảo hiểm tiền gửi.
Khoản 4 quy định về xử lý nợ xấu và xử lý tài sản đảm bảo các khoản nợ xấu do tính chất hoạt động đề nghị áp dụng theo quy định riêng và được ghép vào khoản năm 0 áp dụng thực hiện chung theo quy định của luật này. Đồng thời, đề nghị bỏ Khoản 4 và ghép với Khoản 5 và viết lại là “việc thành lập, tổ chức hoạt động, tổ chức lại, giải thể cơ chế tài chính, xử lý nợ xấu, xử lý tài sản đảm bảo của khoản nợ xấu và các nội dung khác có liên quan đến Ngân hàng chính sách xã hội do Chính phủ quy định chi tiết”.
14h51: Đại biểu Phạm Văn Thịnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang: Bổ sung trách nhiệm chống thất thu thuế trong dự thảo Luật
Đại biểu Phạm Văn Thịnh - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang đánh giá cao dự thảo luật khi cơ quan soạn thảo đã kế thừa, giữ lại những quy định nhằm giảm thiểu rủi ro cho các tổ chức tín dụng, các quy định cần thiết để xử lý nợ xấu, bổ sung các quy định mới đáp ứng yêu cầu ứng phó với những tình huống rủi ro. Đại biểu nhấn mạnh, tổ chức tín dụng có 3 chức năng cơ bản: nhận tiền gửi, cho vay, làm trung gian thanh toán.
Theo đó, phần lớn tài sản, hoạt động của tổ chức, cá nhân được lưu trữ, thực hiện thông qua các tổ chức tín dụng, nhất là trong xã hội hiện nay, khi thanh toán không dùng tiền mặt đã trở nên phổ biến. Đại biểu cho biết, xã hội sẽ thượng tôn pháp luật hơn khi các quyết định xử phạt vi phạm hành chính đều được các đối tượng bị xử phạt tuân thủ nghiêm túc. Nền kinh tế sẽ năng động, hiệu quả hơn nếu các giao kết đều được mỗi bên nỗ lực tuân thủ. Để quản lý được thuế, phải quản lý được doanh thu có khả năng chịu thuế.
Đại biểu cho rằng, nếu mỗi tổ chức tín dụng có chung 1 chuẩn hệ thống thông tin gắn với căn cước công dân của khách hàng, mã số thuế của tổ chức cá nhân, thì nhà nước sẽ có căn cứ để buộc các tổ chức, cá nhân chịu thiệt hại về kinh tế khi bị xử phạt hành chính cũng như vi phạm các giao kết dân sự. Vì vậy, đại biểu đề nghị bổ sung trách nhiệm chống thất thu thuế vào Điều 11 của dự thảo luật, bên cạnh các trách nhiệm chống rửa tiền, tài trợ khủng bố.
Ngoài ra, đại biểu đề nghị bổ sung quy định về hệ thống thông tin khách hàng vào Chương 4 về hoạt động của tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài với tinh thần hệ thống thông tin được bảo mật.
14h56: Đại biểu Mai Văn Hải - Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa: Quy định cụ thể hơn về cơ cấu tố chức, hoạt động của Ngân hàng chính sách xã hội.
Góp ý về Ngân hàng chính sách, đại biểu đề nghị quy định cụ thể hơn vềtổ chức hoạt động, cơ chế tài chính, kể cả việc xử lý nợ xấu ngân hàng chính sách cũng khác với xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng khác.
Về Hội đồng quản trị Quỹ tín dụng nhân dân quy định Chủ tịch Hội đồng quản trị Quỹ tín dụng nhân dân không được giữ chức vụ quá hai nhiệm kỳ liên tiếp, đại biểu đề nghị cần xem xét không nên quy định Chủ tịch Hội đồng quản trị quỹ tín dụng nhân dân không giữ chức vụ quá hai nhiệm kỳ.
Theo đại biểu, Quỹ tín dụng nhân dân là một tổ chức kinh tế, nếu được Đại hội thành viên tín nhiệm, có thể bầu tái cử nhiều nhiệm kỳ. Hơn nữa, cán bộ làm Quỹ tín dụng nhân dân đòi hỏi phải có phẩm chất, uy tín, trình độ, năng lực; nếu quy định không có hành kỳ cũng là vấn đề khó khăn trong công tác cán bộ của Quỹ tín dụng nhân dân.
Tại Điều 184 về thủ tục thu giữ tài sản đảm bảo, đại biểu Mai Văn Hải đề nghị quy định các tổ chức tín dụng ở các chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu được phép thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu với sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, mà không cần có thỏa thuận trong hợp đồng.
Tại khoản 5, Điều 154 quy định trách nhiệm của chính quyền địa phương và công an, ngoài việc đảm bảo an ninh, trật tự có nhiệm vụ hỗ trợ tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu trong thu giữ tài sản bảo đảm, nếu không hợp tác thì lập biên bản. Tuy nhiên, quy định này chưa đảm bảo chặt chẽ, bởi trong Luật Đất đai năm 2013 không có quy định biên bản thu giữ tài sản là một trong những loại giấy tờ được xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Vì vậy, đại biểu đề nghị trong trường hợp không hợp tác cần có quy định giao cho cơ quan có thẩm quyền ra quyết định cưỡng chế thu giữ và bàn giao tài sản đảm bảo cho tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán, xử lý nợ xấu.
15h01: Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng - Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu: Cần luật hóa các vấn đề liên quan đến phạm vi điều chỉnh
Phát biểu tại hội trường về dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Tâm Hùng - Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đề nghị luật hóa quy định các vấn đề liên quan đến phạm vi và đối tượng điều chỉnh vào nội dung dự thảo luật.
Đại biểu cho rằng, một số nội dung quan trọng liên quan đến phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng chưa được dự thảo luật quy định, đó là các nội dung liên quan đến tài chính của tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại bao gồm doanh thu, chi phí, doanh thu nhận trước, lãi dự thu, trích lập dự thu, chế độ kế toán, kiểm toán… Đại biểu đề nghị bổ sung các nội dung này vào nội dung dự thảo luật.
Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị bổ sung quy định điều chỉnh nội dung ngân hàng thương mại có vốn của nhà nước đầu tư sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp, ví dụ như các trường hợp góp vốn mua cổ phần các công ty con kinh doanh trong các lĩnh vực như bảo hiểm, chứng khoán, cho thuê tài chính. Dù dự thảo luật có đề cập vấn đề này tại Điều 4 và Điều 103, tuy nhiên, đại biểu cho rằng, các quy định này chưa cụ thể.
Cho rằng đây là vấn đề phức tạp, có liên quan đến nội dung Luật Quản lý sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp, Luật Quản lý thuế, cụ thể là về xác định doanh thu, lỗ lãi… Đại biểu cho rằng cần luật hóa, quy định cụ thể hơn nữa, cân nhắc thiết kế một chương quy định riêng về tài chính của các ngân hàng thương mại trong dự thảo luật.
Về một số điều khoản cụ thể, về cơ chế xác định giá khoản nợ xấu, đại biểu cho rằng dự thảo chưa nêu rõ cơ sở xác định giá thị trường, chưa nêu rõ thế nào là phù hợp với giá thị trường, gây khó khăn cho triển khai trong thực tế. Đại biểu đề nghị cần làm rõ hơn cơ sở xác định giá thị trường, nguyên tắc phù hợp với giá thị trường của các khoản nợ xấu, tài sản có liên quan hoặc giao Chính phủ hướng dẫn thực hiện.
15h07 Đại biểu Nguyễn Việt Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang: Cần thiết sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng
Thảo luận ở hội trường về dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), Đại biểu Nguyễn Việt Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang bày tỏ nhất trí với sự cần thiết sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng, đồng tình với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế. Dự thảo Luật đã quy định nhiều nội dung cho hoạt động của các tổ chức tín dụng cũng như công tác quản lý nhà nước về vấn đề này hiệu quả hơn.
Dự thảo Luật luật hoá các quy định về xử lý nợ xấu của Nghị quyết 42 theo hướng kế thừa toàn bộ một số quy phạm được thực hiện hiệu quả và có tác động tích cực trong xử lý nợ xấu thời gian qua, đồng thời có chỉnh sửa một số quy phạm để đảm bảo tính phù hợp, ổn định của dự thảo luật; tạo hành lang pháp lý cho việc cung ứng các sản phẩm dịch vụ ngân hàng qua phương tiện điện tử, giúp tối ưu hóa quy trình, nghiệp vụ, tiết kiệm chi phí, thời gian cho khách hàng và ngân hàng.
Bên cạnh đó, dự thảo Luật đã đơn giản hoá thủ tục vay với khoản cho vay tiêu dùng, nhỏ lẻ phục vụ đời sống, tạo điều kiện để tăng khả năng tiếp cận vốn của người dân, giúp khơi thông nguồn vốn tín dụng. Ngoài ra cũng sửa đổi, bổ sung một số quy định để khắc phục bất cập, vướng mắc liên quan đến cơ cấu lại tổ chức tín dụng yếu kém giúp đảm bảo an toàn hệ thống tổ chức tín dụng cũng như góp phần ổn định kinh tế - xã hội.
Góp ý vào một số nội dung cụ thể, về điều kiện thu giữ tài sản bảo đảm, đại biểu Nguyễn Việt Hà đề nghị trong dự thảo có nội dung giao các cơ quan liên quan hướng dẫn thực hiện nội dung này bởi hiện nay không có hệ thống dữ liệu cho phép các tổ chức tín dụng được tra cứu các thông tin trên dẫn đến điểm nghẽn trong thực hiện và tạo rủi ro cho các tổ chức tín dụng.
Về Quy định về việc xác nhận đã thực hiện niêm yết văn bản thông báo thu giữ tài sản bảo đảm tại trụ sở UBND xã, đại biểu đề nghị bổ sung thêm hình thức UBND xã xác nhận việc niêm yết này ngoài hình thức sử dụng dịch vụ thừa phát lại.
Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Việt Hà đề nghị cần có lộ trình thực hiện phù hợp để đảm bảo không gây đứt gãy đột ngột nguồn vốn hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp, tránh dẫn đến rủi ro cho cả ngân hàng và khách hàng khi có thay đổi về tỷ lệ giới hạn cấp tín dụng của tổ chức tín dụng cho một khách hàng…
15h13 : Đại biểu Tạ Đình Thi - Đoàn ĐBQH Tp. Hà Nội: Đề xuất xem xét, thông qua trong 2 kỳ họp nếu đủ điều kiện
Phát biểu ý kiến dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), ĐBQH Tạ Đình Thi - Đoàn ĐBQH Tp.Hà Nội bày tỏ nhất trí cao với Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế, cho rằng các nội dung thẩm tra đã thể hiện rất sâu sắc…
Tuy nhiên để đảm bảo tính cấp bách, cần sớm đưa vào cuộc sớm, về thời gian thông qua, đại biểu Tạ Đình Thi đề nghị Quốc hội có thể xem xét, thông qua dự Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) theo quy trình 2 kỳ họp, thay vì 3 kỳ họp nếu Chính phủ và Cơ quan soạn thảo chuẩn bị tốt, tiếp thu đầy đủ các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các đại biểu Quốc hội.
Ngoài ra, đại biểu Tạ Đình Thi cũng đề nghị dự thảo Luật cần tiếp tục rà soát kỹ lưỡng và bổ sung làm rõ các nội dung để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với các Luật khác có liên quan như Luật doanh nghiệp 2020, Bộ luật dân sự năm 2015, các quy định về cơ chế bảo vệ cổ đông thiểu số…
15h20: Đại biểu Cầm Thị Mẫn - Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa: Chưa quy định cụ thể về tạm ngừng giao dịch của các tổ chức tín dụng
Góp ý vào dự án Luật này, đại biểu Cầm Thị Mẫn - Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa thống nhất cao với sự cần thiết sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng lần này, đồng thời đề nghị thông qua tại 2 kỳ họp.
Đối với quy định về tạm ngừng giao dịch của các tổ chức tín dụng tại khoản 5 Điều 10, đại biểu Cầm Thị Mẫn cho rằng, dự thảo chưa dự liệu để quy định cụ thể các vấn đề liên quan như phạm vi, giới hạn các loại giao dịch bị ngừng, thời gian ngừng và thời gian niêm yết như thế nào. Quy định như dự thảo chưa nêu rõ, chưa đầy đủ việc công khai việc ngừng giao dịch, công khai về sự cố, về phương án hoặc kết quả khắc phục sự cố dẫn đến ngừng giao dịch.
Đại biểu Cầm Thị Mẫn nêu rõ, trên thực tế, việc ngừng giao dịch không hẳn chỉ xuất phát từ sự cố, lỗi ngừng giao dịch mà có thể do các nguyên nhân, lý do khác nhau dẫn đến việc tổ chức tín dụng ngừng giao dịch và việc thông tin công bố công khai ngừng giao dịch được thực hiện như thế nào; nội dung, thời gian, phương tiện cụ thể trên môi trường điện tử ra sao cũng chưa được quy định.
Đại biểu cho rằng, việc niêm yết, công bố công khai về ngừng giao dịch đối với giao dịch trực tiếp cũng như giao dịch bằng phương tiện điện tử cần phải quy định đầy đủ các vấn đề nêu trên để đảm bảo tính khả thi, hiệu lực, đảm bảo tính tương thích, thống nhất với các quy định của dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) cũng đang được xem xét thông qua tại Kỳ họp này.
Bên cạnh đó, đại biểu nhận thấy, trên thực tế việc công bố công khai thông tin tạm ngừng giao dịch hoạt động kinh doanh của Tổ chức tín dụng chính là một trong những cơ sở pháp lý để loại trừ trách nhiệm pháp lý của khách hàng đối với bên thứ ba liên quan tới việc dừng giao dịch. Do đó, đại biểu Cầm Thị Mẫn đề nghị cần bổ sung quy định về việc công bố công khai thông tin tạm ngừng hoạt động trong trường hợp nêu trên.
Dự thảo Luật tại các Điều 10, Điều 29, Điều 40 đang sử dụng các cụm từ “ngừng giao dịch” và “tạm ngừng hoạt động” để cùng chỉ về một nội dung tương tự như nhau mà chưa có sự thống nhất hoặc có thể dẫn đến những cách hiểu khác nhau trong quá trình thực thi luật. Do vậy, đại biểu Cầm Thị Mẫn đề nghị cần sửa đổi lại cho phù hợp.
15h28: Đại biểu Nguyễn Văn Thân - Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình: Tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn sẵn có
Phát biểu tranh luận tại hội trường, đại biểu cho rằng, các ý kiến đã đưa ra nhiều ý kiến liên quan đến phòng chống rủi ro, chưa có nhiều ý kiến liên quan đến việc xây dựng. Đại biểu cho rằng, hiện nay, các doanh nghiệp đang rất cần tiếp cận với nguồn vốn để sản xuất, kinh doanh, người dân cũng có những nhu cầu cấp thiết về tiêu dùng. Ngân hàng có tiền, nhưng theo cơ chế không thể cho doanh nghiệp vay.
Vì vậy, đại biểu đề nghị, trong mục đích, quan điểm xây dựng luật, cần thể hiện rõ cơ chế tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận với nguồn tài chính. Ban soạn thảo cần bám sát hơn nữa nhu cầu tài chính của người dân và doanh nghiệp trong tình hình hiện nay để tháo gỡ vướng mắc cơ chế, để giải quyết bức xúc trong xã hội đối với việc thiếu vốn.
15h31: Nghỉ giải lao (20 phút)
15h50: Đại biểu Phạm Thị Thanh Mai - Đoàn ĐBQH Tp. Hà Nội: Rà soát, bổ sung quy định về kiểm soát đặc biệt tổ chức tín dụng
Góp ý về giải thích từ ngữ tại điểm d, khoản 28, Điều 4 của dự thảo luật quy định giải thích từ ngữ người có liên quan, đại biểu Phạm Thị Thanh Mai đề nghị rà soát, đối chiếu với Điều 651 của Bộ Luật dân sự năm 2015 quy định về ba hàng thừa kế. Tại dự thảo luật mới quy định đến hai hàng thừa kế, như vậy còn thiếu hàng thừa kế thứ ba của cá nhân theo Bộ luật dân sự, gồm cụ nội, cụ ngoại.
Đại biểu cho biết, thực tế xảy ra nhiều trường hợp phát sinh người có liên quan trong hoạt động ngân hàng từ thừa kế. Do vậy, cần phải rà soát, bổ sung các đối tượng tại Điểm d, khoản 28, Điều 4 của dự thảo luật. Ngoài ra, cũng cần cân nhắc kế thừa thuật ngữ người có liên quan tại điểm c, khoản 203, Điều 4 của Luật doanh nghiệp năm 2020. Khái niệm trong Luật doanh nghiệp mang tính bao trùm, mô tả được bản chất về người có liên quan khi chi phối hoạt động của doanh nghiệp.
Đại biểu cũng cần bổ sung quy định về tập đoàn tài chính, nhóm công ty mẹ công ty con có tổ chức tín dụng là công ty mẹ, bởi Luật doanh nghiệp năm 2020 quy định về nhóm công ty, trong đó có quy định về tập đoàn kinh tế, nhóm công ty nhưng chưa rõ ràng và cụ thể. Đại biểu nhấn mạnh, tổ chức tín dụng là loại hình doanh nghiệp đặc thù có ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế nói chung nên cần quy định cụ thể về vấn đề này.
Để xử lý dứt điểm đối với các tổ chức tín dụng yếu kém, đại biểu đề nghị dự thảo cần rà soát, bổ sung quy định về kiểm soát đặc biệt tổ chức tín dụng do Ngân hàng Nhà nước quy định nêu tại khoản 5, Điều 160 của dự thảo luật theo hướng: quy định cụ thể các thời hạn, các phương án tương ứng trong trường hợp các tổ chức tín dụng không phục hồi được sau thời hạn đặt tổ chức tín dụng vào kiểm soát đặc biệt.
Đại biểu cũng đề nghị rà soát, bổ sung Khoản 1, Điều 152 về thực hiện phương án khắc phục theo hướng yêu cầu tổ chức tín dụng áp dụng các biện pháp can thiệp sớm, hàng quý báo cáo tình hình thực hiện phương án khắc phục để đảm bảo được tính cấp thiết, hiệu quả của việc can thiệp sớm.
Dự thảo luật cũng cần xem xét, hướng dẫn quy định chuyển tiếp đối với việc định giá các ngân hàng thương mại đã được mua bắt buộc trước ngày Luật tổ chức tín dụng sửa đổi năm 2017 có hiệu lực, theo hướng cho phép chuyển nhượng phần vốn góp theo phương thức thỏa thuận trực tiếp với bên mua và quy định phương pháp xác định giá chuyển nhượng phần vốn góp trong trường hợp này.
Về hoàn trả tài sản bảo đảm là vật chứng trong vụ án hình sự, vụ việc vi phạm hành chính quy định tại dự thảo luật (Điều 188). Theo Điều 106 của Bộ luật tố tụng hình sự thì trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại Khoản 1 điều này có quyền trả lại ngay tài sản đã thu giữ, tạm giữ nhưng không phải là vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp tài sản đó; trả lại ngay vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp nếu xét thấy không ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án và thi hành án.
Như vậy, việc hoàn trả tài sản đảm bảo cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp là đã có căn cứ pháp lý. Việc đẩy nhanh thời gian ra quyết định của các cơ quan tố tụng là trách nhiệm của các cơ quan tố tụng, vì vậy cần được bổ sung, sửa đổi tại văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành nhằm đảm bảo tính công khai, khách quan, công bằng trong thi hành pháp luật...
15h57: Đại biểu Nguyễn Tạo - Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng: Khắc phục các vấn đề mới phát sinh trong cơ cấu lại các tổ chức tín dụng
Thảo luận về dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Tạo - Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng cho biết, Luật Các tổ chức tín dụng đã đóng góp quan trọng trong đảm bảo ổn định cho hệ thống ngân hàng, làm lành mạnh hóa các tổ chức tín dụng, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, thúc đẩy các hoạt động sản xuất kinh doanh, thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội.
Tuy nhiên, đại biểu cho biết, trong quá trình cơ cấu lại các tổ chức tín dụng, đã phát sinh một số vấn đề mới chưa được pháp luật quy định, cụ thể là các vấn đề liên quan đến mua bán các loại chứng khoán khác không phải là cổ phiếu, trái phiếu, hoạt động cung cấp thông tin của các chi nhánh ngân hàng nhà nước nước ngoài cho ngân hàng mẹ, xử lý sự cố khách hàng rút tiền hàng loạt tại các tổ chức tín dụng. Vì vậy việc xây dựng dự án luật này là cần thiết.
Tán thành cao với nhiều nội dung của dự thảo luật, đại biểu cho rằng, về lãi suất phí trong hoạt động kinh doanh của các tổ chức tín dụng được quy định tại Điều 91, khoản 2 Điều này có quy định về lãi suất trong hoạt động tín dụng của ngân hàng chưa thực sự rõ ràng, minh bạch, khi xảy ra sự cố thì có áp dụng trần lãi suất tối đa tại khoản 1 Điều 486 của Bộ luật Dân sự.
Đại biểu đề nghị sửa lại khoản 2 Điều 91 như sau: Việc áp dụng lãi suất, phí cấp tín dụng trong hoạt động ngân hàng của các tổ chức tín dụng theo quy định của pháp luật ngân hàng, để thích ứng với đối tượng, thời điểm cho vay cụ thể, bảo đảm tính khả thi, chặt chẽ nhằm xác định rõ quyền, lợi ích hợp pháp của các chủ thể trong hợp đồng tín dụng trước các rủi ro pháp lý xảy ra trong quá trình thực hiện.
16h05: Đại biểu Trương Trọng Nghĩa - Đoàn ĐBQH Tp. Hồ Chí Minh: Đề xuất điều chỉnh quy định liên quan đến việc cung cấp thông tin khách hàng
Phát biểu ý kiến dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), ĐBQH Trương Trọng Nghĩa - Đoàn ĐBQH Tp. Hồ Chí Minh cho biết, theo thông lệ quốc tế, thông tin của khách hàng trong một số ngành nghề được bảo vệ rất nghiêm ngặt như ngành ngân hàng, luật sư…
Tuy nhiên đại biểu Trương Trọng Nghĩa cho biết, nội dung liên quan đến quy định bảo mật thông tin khách hàng tại Điều 14 của dự thảo Luật chưa thật sự đầy đủ. Cụ thể dự thảo Luật này đang quy định, nhân viên, người quản lý, người điều hành của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không được tiết lộ bí mật kinh doanh của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải bảo đảm bí mật thông tin khách hàng của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài theo quy định của Chính phủ. Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không được cung cấp thông tin khách hàng của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, trừ trường hợp có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật hoặc được sự chấp thuận của khách hàng.
Theo đại biểu Nghĩa, mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân với gia đình. Thông tin về đời sống riêng tư cá nhân hoặc gia đình được pháp luật bảo đảm theo Hiến pháp, trừ trong các trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội…
Vì vậy, đại biểu đề nghị sửa lại Điều 14 theo hướng chỉ cung cấp thông tin khách hàng theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi) và các luật có liên quan; đồng thời đề nghị chỉ yêu cầu cung cấp thông tin đối với những khách hàng có liên quan đến vụ án được khởi tố, điều tra…
16h11: Đại biểu Vũ Thị Liên Hương - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi: Cần quy định rõ trường hợp nào được cấp thông tin của khách hàng
Tham gia đóng góp ý kiến vào dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), đại biểu Vũ Thị Liên Hương đồng thuận với những nội dung mà Ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra dự án Luật đưa ra; đồng thời khẳng định sự cần thiết của việc sửa đổi Luật để phù hợp hơn với thực tiễn đời sống hiện nay. Việc sửa đổi Luật cũng là nhằm đổi mới và hội nhập sâu rộng về hoạt động ngân hàng trong nền kinh tế toàn cầu; tương thích với các cam kết quốc tế của Việt Nam liên quan đến lĩnh vực tài chính, ngân hàng.
Để hoàn thiện dự án Luật, đại biểu Vũ Thị Liên Hương đóng góp ý kiến về người ủy quyền, người có liên quan đến hoạt động tín dụng. Về bảo mật thông tin của khách hàng, trong dự án Luật cần được quy định rõ hơn trường hợp nào thì được cấp thông tin của khách hàng...
Theo đó, đại biểu Vũ Thị Liên Hương đề nghị bổ sung trường hợp được cấp thông tin của khách hàng hoặc thực hiện theo quy định của pháp luật vào khoản 3, Điều 14. Ví dụ trường hợp khách hàng chết, mất năng lực hành vi dân sự, người thừa kế đến để yêu cầu cung cấp thông tin hoặc pháp luật yêu cầu ngân hàng phải thực hiện báo cáo định kỳ. Vì vậy, đề nghị quy định những trường hợp nào thì được cung cấp thông tin của khách hàng một cách rõ nét trong dự án Luật.
Về quyền của cổ đông phổ thông tại khoản 5, Điều 53 về xem xét, tra cứu và trích lục thông tin về tên và địa chỉ liên lạc trong danh sách cổ đông có quyền biểu quyết và yêu cầu sửa đổi thông tin không chính xác của mình. Với quy định của dự án Luật có thể hiểu rằng cổ đông có quyền yêu cầu xem tên, địa chỉ không chỉ của mình mà của cả các cổ đông khác.
Để đảm bảo tính bảo mật thông tin, đại biểu Vũ Thị Liên Hương đề xuất sửa thành cổ đông phổ thông được quyền xem xét, tra cứu và trích lục thông tin về tên và địa chỉ liên lạc của mình trong danh sách. Cổ đông có quyền biểu quyết và yêu cầu sửa đổi thông tin không chính xác của mình.
16h18: Đại biểu Văn Thị Bạch Tuyết - Đoàn ĐBQH Tp. Hồ Chí Minh: Cần đánh giá kỹ công tác quản lý Nhà nước liên quan đến hoạt động của các ngân hàng thương mại
Từ thực tiễn liên quan đến hoạt động của ngân hàng thương mại thời gian qua, đại biểu Văn Thị Bạch Tuyết – Đoàn ĐBQH Tp.Hồ Chí Minh kiến nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan có liên quan đánh giá kỹ công tác quản lý Nhà nước, công tác thanh tra, kiểm tra, các quy định pháp luật có liên quan, các quy định cần sửa đổi để đảm bảo thực hiện tốt hơn nữa công tác quản lý nhà nước trên địa bàn, phát hiện sớm các dấu hiệu vi phạm của các ngân hàng thương mại, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời, ngăn chặn những tác động xấu ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng. Qua đó, bổ sung sửa đổi các quy định khác và Luật Tổ chức tín dụng để đảm bảo ngăn ngừa hiệu quả các sai phạm của các Tổ chức tín dụng.
Đại biểu Văn Thị Bạch Tuyết thống nhất với các ý kiến đại biểu đã phát biểu trước liên quan đến vấn đề sở hữu chéo giữa các ngân hàng thương mại với nhau, giữa ngân hàng thương mại với các doanh nghiệp và việc các tập đoàn kinh tế thành lập ngân hàng để huy động vốn phục vụ chủ yếu cho hoạt động kinh doanh của chính doanh nghiệp mình giữ cổ phần vốn sở hữu, dẫn đến khó kiểm soát, hoạt động thiếu minh bạch, dễ dẫn đến sai phạm và ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng chung, nguy cơ ảnh hưởng nhiều đến quyền lợi hợp pháp của người gửi tiền. Do đó, đại biểu kiến nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước và cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu để quy định chặt chẽ để xử lý các vấn đề này.
Về tỉ lệ sở hữu cổ phần được quy định tại Điều 55, việc quy định tỷ lệ tối đa sở hữu cổ phần của cá nhân theo hướng giảm so với quy định của luật hiện hành, đại biểu cho rằng, đứng trên khía cạnh kinh tế sẽ làm giảm năng lực đầu tư và hiệu quả sinh lời của dòng tiền, hạn chế việc huy động nguồn vốn từ xã hội vào lĩnh vực tài chính, ngân hàng.
Do đó, đại biểu Văn Thị Bạch Tuyết đề nghị vốn điều lệ của Tổ chức tín dụng cần xem xét ở góc độ là khoản đầu tư và yếu tố quản trị từ Ngân hàng Nhà nước về các chỉ số tài chính cần mở rộng phạm vi sở hữu vốn của cổ đông tính trên vốn điều lệ để đảm bảo ít hạn chế về đầu tư cổ phần tại Tổ chức tín dụng nhưng các cổ đông này chỉ thuần túy tìm kiếm lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của Tổ chức tín dụng.
Về cơ chế bảo vệ cổ đông thiểu số, đại biểu Văn Thị Bạch Tuyết kiến nghị Ban soạn thảo cần nghiên cứu có quy định cơ chế bảo vệ cổ đông thiểu số và các tổ chức tín dụng là ngân hàng thương mại cổ phần tương tự như Luật Doanh nghiệp.
16h24: Đại biểu Nguyễn Thành Trung - Đoàn ĐBQH tỉnh Yên Bái: Luật hóa những nội dung đã chín đối với hoạt động của ngân hàng chính sách
Phát biểu ý kiến dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), ĐBQH Nguyễn Thành Trung - Đoàn ĐBQH tỉnh Yên Bái bày tỏ thống nhất với việc sửa đổi toàn diện dự án Luật; cho rằng phạm vi điều chỉnh của dự án Luật đã kế thừa Luật hiện hành…
Đại biểu Nguyễn Thành Trung cho biết, dự thảo Luật sửa đổi đã kế thừa quy định về ngân hàng chính sách tại luật hiện hành, giao Chính phủ quy định về thành lập, tổ chức, hoạt động, cơ chế tài chính, tổ chức lại, giải thể và các nội dung khác có liên quan đến Ngân hàng chính sách. Đồng thời bổ sung quy định áp dụng việc xử lý nợ xấu, xử lý tài sản đảm bảo khoản nợ xấu của Ngân hàng chính sách tại Điều 17 của dự thảo luật.
Đại biểu tỉnh Yên Bái bày tỏ tán thành với việc bổ sung phạm vi điều chỉnh dự thảo luật đối với Ngân hàng chính sách. Đại biểu cho biết, Ngân hàng chính sách là ngân hàng do Nhà nước thành lập với mục tiêu thực hiện các nhiệm vụ, chính sách phát triển kinh tế- xã hội của nhà nước. Tuy nhiên, tổ chức và hoạt động của Ngân hàng chính sách hiện nay chỉ được quy định bởi các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Do đó, đại biểu cho rằng, đối với nội dung này, cần luật hóa những vấn đề đã chín, đã rõ được thực tiễn chứng minh là đúng trong hoạt động của ngân hàng…
Theo đó, cần bổ sung vào dự thảo Luật quy định về tổ chức, hoạt động của Ngân hàng sách để đảm bảo căn cứ pháp lý khi triển khai thực hiện. Đồng thời, đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục rà soát, bổ sung một số quy định chung đối với hoạt động của Ngân hàng chính sách…
16h31: Đại biểu Nguyễn Hải Nam - Đoàn ĐBQH tỉnh Thừa Thiên Huế: Xem xét thông qua dự án luật theo quy trình 3 Kỳ họp
Vì tính chuyên ngành, tính quan trọng của Luật Các tổ chức tín dụng, đại biểu Nguyễn Hải Nam - Đoàn ĐBQH tỉnh Thừa Thiên Huế cho rằng Quốc hội cần xem xét kỹ lưỡng, thông qua dự án luật này theo quy trình 3 Kỳ họp.
Từ tham khảo các kinh nghiệm quốc tế, đại biểu cho rằng việc sở hữu chéo hệ thống ngân hàng, tổ chức tín dụng đã gây ra nhiều hệ quả tiêu cực. Để giải quyết vấn đề này, chính quyền các nước đã tăng cường đẩy mạnh cổ phần hóa để sắp xếp lại ngân hàng, cùng với đó là việc cải tổ hệ thống pháp luật, thành lập hội đồng giám sát tài chính, tăng cường trách nhiệm của cơ quan tham gia giám sát ngân hàng, nâng cao trách nhiệm của các ngân hàng, các tổ chức tín dụng.
Đại biểu cho rằng, Điều 37, 38, 39 của dự thảo luật cần có quy định chặt chẽ hơn nữa để tăng cường trách nhiệm thành viên Hội đồng quản trị, thành viên Ban Giám đốc, Ban Điều hành, Ban Kiểm soát. Theo đó, thành viên Ban Kiểm soát cần có năng lực, độc lập, tuy nhiên, thời gian qua, chốt chặn cuối cùng này chưa chứng minh được hiệu quả.
Đại biểu cũng kiến nghị cần tăng cường công khai, minh bạch, giảm tỷ lệ giới hạn sở hữu cổ phần, xem xét kỹ lưỡng hiệu quả tác động của quy định. Ngoài ra, cần rà soát, nghiên cứu kỹ để đảm bảo nhất quán, đồng bộ trong các quy định trong dự thảo luật.
16h37: Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng phát biểu tiếp thu, giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
Phát biểu tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu nêu, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cảm ơn các ý kiến góp ý tại buổi thảo luận tổ và thảo luận tại hội trường trên tinh thần trách nhiệm, thẳng thắn, sâu sắc. Ban soạn thảo tiếp thu tối đa ý kiến của đại biểu, hoàn thiện dự thảo luật.
Báo cáo về một số vấn đề lớn, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, đối với các ý kiến cần có một chương hay một phần riêng quy định về ngân hàng chính sách, trên cơ sở tham khảo kinh nghiệm quốc tế, qua các cuộc hội thảo, tọa đàm và ý kiến của các cơ quan liên quan, ban soạn thảo đã thiết kế Điều 17 đối với loại hình ngân hàng chính sách xã hội theo hướng quy định chung nhất.
Về ý kiến phát biểu của đại biểu tại tổ, cũng như thảo luận tại hội trường đề nghị có một chương riêng hoặc một phần riêng quy định cụ thể về cơ cấu tổ chức, hoạt động và thậm chí về xử lý nợ xấu cũng như về tái cơ cấu các ngân hàng này này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, nhưng trên thực tế, luật chung khó có thể quy định cụ thể cho từng loại ngân hàng.
Đối với vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm liên quan đến giảm giới hạn về sở hữu của cổ đông, sở hữu của cổ đông và người có liên quan, giới hạn về cấp tín dụng cho một khách hàng và một khách hàng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng khẳng định, dự thảo luật thiết kết như vậy nhằm mục đích hướng đến là hạn chế việc chống thao túng và sở hữu chéo trong hoạt động ngân hàng. Đây là yêu cầu của các cấp có thẩm quyền (Bộ Chính trị, Nghị quyết của Quốc hội.
Cũng tại quy định này có khái niệm “người có liên quan”, dự thảo luật đã mở rộng phạm vi người có liên quan so với những quy định về người có liên quan quy định tại Luật Doanh nghiệp. Thống đốc khẳng định, với tính chất đặc thù của ngành ngân hàng, Ban soạn thảo xây dựng theo hướng mở rộng người có liên quan.
Thống đốc nhấn mạnh, đi đôi với thực hiện quy định trong luật, khâu tổ chức thực hiện rất quan trọng. Thực tế, quy định về sở hữu cổ đông, sở hữu chéo không cho phép và trên thực tiễn, tỷ lệ sở hữu, sở hữu chéo cơ bản được khắc phục. Nhưng trong thực tiễn có tình trạng cổ đông nhờ người có liên quan đứng tên nhưng ngân hàng không thể nắm được, đòi hỏi rất nhiều công cụ và giải pháp và từ nhiều cơ quan khác nhau, như minh bạch hóa cơ sở dữ liệu các giao dịch của dân cư, cơ sở dữ liệu các giao dịch về vốn, các giao dịch của các doanh nghiệp…
Đối với quy định về can thiệp sớm, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng khẳng định, đây là một điểm mới của dự thảo luật, được Ban soạn thảo xây dựng trên cơ sở thực tiễn những vướng mắc trong quá trình tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém thời gian qua, cũng như thực tiễn từ sự kiện rút tiền hàng loạt SCB tháng 10 năm 2002; tham khảo kinh nghiệm từ sự đổ vỡ của các ngân hàng trên thế giới.
Vì vậy, dự thảo luật trình lần này có các biện pháp hỗ trợ từ phía Ngân hàng Nhà nước với vai trò là người cho vay cứu cánh cuối cùng khi các tổ chức tín dụng khó khăn về thanh khoản, đáp ứng nhu cầu chi trả cho người dân. Quy định huy động nguồn lực hỗ trợ từ các tổ chức tín dụng khác, bảo hiểm tiền gửi và từ ngân hàng hợp tác xã…
Liên quan đến luật hóa Nghị quyết 42, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, thực tiễn triển khai cho thấy, nợ xấu đã giảm rất nhanh, thông qua Nghị quyết 42 tăng cường trách nhiệm trả nợ của người đi vay, tăng tính kỷ luật trong hoạt động đi vay và cho vay.
Trên thực tế, trong quá trình xử lý nợ xấu, vấn đề rất quan trọng đó là thu giữ tài sản đảm bảo rất quan trọng. Do vậy, dự thảo luật đã quy định việc thu giữ tài sản đảm bảo phải gắn thỏa thuận giữa tổ chức tín dụng và khách hàng trong hợp đồng bảo đảm. Khi khách hàng không trả được nợ, tổ chức tín dụng mới thu giữ tài sản đảm bảo… Các quy định về thu giữ tài sản đảm bảo cũng phải được thực hiện theo các quy định của pháp luật; nếu không có quy định này. các tổ chức tín dụng rất e ngại khi quyết định cấp tín dụng cho các doanh nghiệp…
16h56: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải kết luận nội dung thảo luận
Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, trong phiên thảo luận có 21 ý kiến phát biểu, 1 đại biểu tranh luận, còn 9 ý kiến đã đăng ký nhưng chưa phát biểu, đề nghị các đại biểu gửi ý kiến bằng văn bản qua Ban Thư ký để tổng hợp tiếp thu đầy đủ. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng đã giải trình, làm rõ một số vấn đề các đại biểu Quốc hội đã nêu.
Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, qua thảo luận, các đại biểu Quốc hội nhất trí về sự cần thiết sửa đổi luật để khắc phục bất cập của luật hiện hành, thể chế hóa chủ trương của Đảng, đảm bảo an toàn, lành mạnh các hệ thống tổ chức tín dụng, tạo cơ sở pháp lý để tiếp tục triển khai có hiệu quả công tác xử lý nợ xấu, tiếp tục phát huy vai trò kênh dẫn vốn quan trọng cho nền kinh tế của các tổ chức tín dụng.
Các đại biểu đã tham gia nhiều ý kiến vào các điều khoản cụ thể của dự thảo luật. Ý kiến của các đại biểu đã được ghi âm, ghi chép đầy đủ.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo cơ quan thẩm tra phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan nghiên cứu các ý kiến thảo luận để tiếp thu, hoàn chỉnh dự án luật trình Quốc hội xem xét.
