TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP CHIỀU 24/5: QUỐC HỘI THẢO LUẬN MỘT SỐ NỘI DUNG CÒN Ý KIẾN KHÁC NHAU CỦA DỰ ÁN LUẬT PHÒNG THỦ DÂN SỰ
Quỹ phòng thủ dân sự đáp ứng yêu cầu chuẩn bị “từ sớm, từ xa”
Thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Phòng thủ dân sự đại biểu Lý Thị Lan – Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang cho rằng, về quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức trong hoạt động phòng thủ dân sự, quy định tại Điều 38 của dự thảo luật, cần nghiên cứu, xem xét bổ sung nội dung quy định về trách nhiệm của các tổ chức kinh tế, đó là: Chủ động khắc phục hậu quả, bồi thường, chi trả chi phí nếu để xảy ra thảm họa, sự cố trong quá trình hoạt động, sản xuất. Ngoài ra, cũng cần bổ sung nhiệm vụ nghiêm cấm hành vi che giấu khi chính các tổ chức kinh tế đó gây ra thảm họa, sự cố để nâng cao trách nhiệm của các tổ chức kinh tế, đặc biệt là các doanh nghiệp lớn có nguy cơ gây xảy ra thảm họa, sự cố như đã từng xảy ra trước đây.
Đại biểu Lý Thị Lan – Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang
Về Quỹ Phòng thủ dân sự quy định tại Điều 41, dự thảo luật đưa ra 2 phương án. Đại biểu cho rằng dự thảo luật quy định Quỹ phòng thủ dân sự cố định theo phương án 1 là phù hợp, đảm bảo linh hoạt, đáp ứng được yêu cầu cấp thiết trong khắc phục hậu quả sự cố, thảm họa, góp phần thể chế hóa Nghị quyết 22 của Bộ Chính trị. Phòng thủ dân sự phải chủ động từ sớm, từ xa, từ trước khi xảy ra chiến tranh, thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch bệnh. Hoạt động phòng thủ dân sự có phạm vi rất rộng, liên quan đến nhiều lĩnh vực đời sống xã hội, xử lý những vấn đề quan trọng tầm quốc gia, nhằm đảo bảo vệ Nhân dân, cơ quan, tổ chức và nền kinh tế quốc dân. Quỹ phòng thủ dân sự thực hiện trên nguyên tắc tự nguyện, không bắt buộc, sử dụng trong điều kiện nguồn ngân sách nhà nước không đáp ứng kịp thời, trong khi yêu cầu tài lực khi có sự cố, thảm họa xảy ra là rất lớn, cấp thiết và khẩn trương, để góp phần hạn chế đến mức thấp nhất ảnh hưởng của sự cố, thảm họa.
Thực tiễn cho thấy nếu có Quỹ phòng thủ dân sự sẽ có ngay nguồn lực để thực hiện các hoạt động cứu trợ khẩn cấp, làm giảm thiểu thiệt hại do sự cố, thảm họa gây ra. Nếu thành lập Quỹ phòng thủ dân sự theo phương án 2, trong trường hợp cấp bách Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập quỹ theo quy định của pháp luật để quản lý, sử dụng. Quy định như vậy trường hợp khi xảy ra sự cố, thảm họa thì sẽ không có ngay nguồn lực mà phải chờ thời gian huy động. Như vậy, việc ứng phó, khắc phục hậu quả đối với sự cố, thảm họa xảy ra không kịp thời, hiệu quả không cao, trong khi các sự cố, thảm họa, chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh là khó dự báo.
Làm rõ cơ sở hợp nhất các Ban chỉ đạo, Ban chỉ huy trong hoạt động phòng thủ dân sự
Về cơ quan chỉ đạo quốc gia, cơ quan chỉ huy phòng thủ dân sự, đại biểu cho rằng, cần làm rõ hơn cơ sở hợp nhất các Ban chỉ đạo, Ban chỉ huy trong hoạt động phòng thủ dân sự. Để giúp Đảng, Nhà nước, Chính phủ và bảo vệ Nhân dân, cơ quan, tổ chức và nền kinh tế quốc dân khi có sự cố, thảm họa, dịch bệnh, môi trường do thiên nhiên, con người hoặc chiến tranh, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành thành lập nhiều Ban, Ủy ban phối hợp liên ngành làm nhiệm vụ này. Hiện nay, trong lĩnh vực phòng thủ dân sự ở Trung ương có 3 tổ chức, gồm Ban chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia, Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai, Ủy ban quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, trong khi đó ở cấp bộ, ngành, địa phương chỉ có một tổ chức đó là Ban chỉ huy phòng thủ dân sự.
Toàn cảnh phiên họp
Về chức năng, nhiệm vụ thì các tổ chức này đều làm nhiệm vụ phòng, chống, khắc phục hậu quả chiến tranh; phòng, chống, khắc phục hậu quả sự cố, thảm họa, thiên tai, dịch bệnh, bảo vệ Nhân dân, cơ quan, tổ chức và nền kinh tế quốc dân. Tổng thể nhiệm vụ của Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai và Ủy ban quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn vẫn chưa thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ trong lĩnh vực phòng thủ dân sự. Trong khi đó, Ban phòng thủ dân sự quốc gia do Thủ tướng Chính phủ thành lập giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc tổ chức, chỉ đạo, điều hành công tác phòng thủ dân sự trên phạm vi cả nước.
Ban chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia có đầy đủ chức năng, nhiệm vụ để đảm bảo phòng, chống, khắc phục hậu quả của chiến tranh; phòng chống, khắc phục hậu quả sự cố, thảm họa, thiên tai, dịch bệnh, bảo vệ Nhân dân, cơ quan, tổ chức và nền kinh tế quốc dân. Thành viên của 3 tổ chức trong lĩnh vực phòng thủ dân sự ở Trung ương đều là do lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ngành trung ương, ở bộ, ngành, địa phương thì 3 tổ chức này là một, như vậy 3 tổ chức của trung ương đều cùng chỉ đạo một tổ chức ở bộ, ngành, địa phương, do đó sẽ gây chồng chéo về công tác chỉ đạo, khó khăn trong tổ chức thực hiện ở bộ, ngành, địa phương. Vì vậy, việc hợp nhất 3 tổ chức Ban Chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai, Ủy ban Quốc gia Ứng phó sự cố thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn là hết sức cần thiết, đảm bảo tinh giản bộ máy chỉ đạo, chỉ huy hoạt động hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tiễn theo tinh thần Nghị quyết số 56/QH14 của Quốc hội.