Tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Cảnh sát cơ động với nhiều chính sách mới, quy định cụ thể hơn quyền hạn của lực lượng cảnh sát cơ động, qua đó góp phần quan trọng trong các hoạt động của lực lượng đặc biệt này cũng như công tác đấu tranh, phòng ngừa các loại tội phạm, giữ gìn an ninh trật tự trong tình hình mới.
Cụ thể, Luật đã bổ sung thêm một số quyền hạn của lực lượng cảnh sát cơ động trong quá trình thực thi nhiệm vụ. Theo đó, vị trí của cảnh sát cơ động là lực lượng vũ trang thuộc Công an nhân dân, với chức năng là lực lượng “nòng cốt thực hiện biện pháp vũ trang” bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và được quy định cụ thể về nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức, hoạt động trong Luật. Đây chính là đặc thù và sự khác biệt của cảnh sát cơ động so với các lực lượng khác trong công an nhân dân.
Các đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Cảnh sát cơ động tại Kỳ họp thứ 3
Bên cạnh đó, Luật cũng đã bổ sung thêm nhiệm vụ của lực lượng cảnh sát cơ động trong tham gia phối hợp với các lực lượng cảnh sát trong công tác đấu tranh, triệt phá các băng nhóm tội phạm, chuyên án có tính chất phức tạp về các lĩnh vực tội phạm như: hình sự, kinh tế, ma túy, môi trường, các vụ án liên quan đến an ninh quốc gia... Qua đó sẽ góp phần rất lớn trong công tác giữ gìn an ninh trật tự.
Luật cũng có quy định cụ thể nhằm tăng quyền hạn, tạo điều kiện thuận lợi cho lực lượng cảnh sát cơ động hoàn thành được nhiệm vụ quan trọng của mình. Cụ thể, cảnh sát cơ động được mang theo người vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ vào cảng hàng không, lên máy bay dân sự để làm nhiệm vụ trong các trường hợp chống khủng bố, giải cứu con tin; trấn áp đối tượng thực hiện hành vi nguy hiểm có sử dụng vũ khí, vật liệu nổ… Cảnh sát cơ động còn có quyền ngăn chặn, vô hiệu hóa máy bay không người lái và các phương tiện bay siêu nhẹ trực tiếp tấn công, đe dọa tấn công hoặc xâm phạm mục tiêu bảo vệ của cảnh sát cơ động trong phạm vi khu vực cấm bay, khu vực hạn chế bay theo quy định của Thủ tướng.
Luật cũng nêu rõ, khi thực hiện nhiệm vụ theo quy định của Luật, trong trường hợp cấp bách để bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội hoặc để ngăn chặn hậu quả thiệt hại cho xã hội đang xảy ra hoặc có nguy cơ xảy ra, cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát cơ động được huy động người, phương tiện, thiết bị dân sự và người đang sử dụng, điều khiển phương tiện, thiết bị đó.
Theo dõi các phiên thảo luận về dự án Luật này trong Kỳ họp Quốc hội vừa qua, nhiều chuyên gia cho rằng, Luật cảnh sát cơ động được thông qua sẽ tháo gỡ những khó khăn, bất cập của Pháp lệnh hiện hành về cảnh sát cơ động. Đây cũng sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng để xây dựng lực lượng cảnh sát cơ động chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội. Cùng với đó, một số ý kiến cho rằng, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, các hoạt động của lực lượng cảnh sát cơ động sẽ có những tác động đến quyền con người, quyền công dân nên việc quy định rõ một số nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng cảnh sát cơ động là phù hợp với yêu cầu thực tế nhằm đảm bảo những nhiệm vụ mà lực lượng này đã và đang thi hành.
Đại biểu Bùi Xuân Thống- Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai
Quan tâm đến Luật Cảnh sát cơ động, đại biểu Bùi Xuân Thống- Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai cho biết, trên thực tế, những vụ việc, tình huống phức tạp về an ninh trật tự thuộc chức năng, nhiệm vụ của cảnh sát cơ động có thể xảy ra ở bất kỳ địa bàn nào trong phạm vi toàn quốc. Đặc biệt, có những vụ việc có thể xảy ra và lan rộng đến nhiều tỉnh, thành đòi hỏi cảnh sát cơ động phải kịp thời, nhanh chóng triển khai lực lượng để giải quyết.
Đại biểu nhấn mạnh, việc quy định nghĩa vụ và trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ cảnh sát cơ động trong một văn bản có tính pháp lý cao nhất là Luật cảnh sát cơ động cho thấy sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và Quốc hội đối với sự phát triển của một trong những lực lượng nòng cốt trong duy trì thực thi pháp luật, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội cũng như tầm quan trọng của yếu tố con người trong xây dựng, phát triển lực lượng này. Việc Quốc hội thông qua dự án Luật cảnh sát cơ động sẽ phát huy sức mạnh tổng hợp của lực lượng cảnh sát cơ động trong bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội.
Luật Cảnh sát cơ động chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2023. Với các chính sách đột phá, Luật kỳ vọng sẽ tạo cơ sở vững chắc để Cảnh sát cơ động thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, phù hợp với yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đáp ứng yêu cầu đổi mới, phát triển và hội nhập của đất nước.