Trong thời gian qua, thể chế hóa quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, thực hiện các nhiệm vụ cơ cấu lại nền kinh tế theo Nghị quyết số 05-NQ/TW ngày 01 tháng 11 năm 2016 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa XII) và Nghị quyết số 24/2016/QH14 ngày 8/11/2016 của Quốc hội Khóa XIV, Quốc hội khóa XIV đã ban hành Luật Đầu tư công sửa đổi với nhiều đổi mới nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nâng cao hiệu quả đầu tư công.
.jpg)
Tại Kỳ họp thứ Nhất Quốc hội khóa XV - kỳ họp đầu tiên của nhiệm kỳ mới, Quốc hội đã dành nhiều thời gian xem xét, quyết định hệ thống các kế hoạch giai đoạn 5 năm 2021-2025
Tại Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết về Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, trong đó nhấn mạnh việc “nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công” và đề ra mục tiêu “Phấn đấu tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công bình quân giai đoạn 2021 - 2025 đạt trên 90% kế hoạch Quốc hội giao; số dự án hoàn thành trong giai đoạn đạt trên 80% tổng số dự án được bố trí vốn”. Tại các Nghị quyết của Quốc hội về dự toán ngân sách nhà nước năm 2022 và phân bổ ngân sách trung ương năm 2022 đều nhấn mạnh yêu cầu đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công, “khắc phục hạn chế trong chậm triển khai thực hiện dự án đầu tư công, chậm giải ngân vốn đầu tư công”. Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo sát sao, các bộ, ngành, địa phương đã quan tâm, nỗ lực đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.
Quá trình triển khai thực hiện chính sách pháp luật về đầu tư công gắn với yêu cầu tăng cường công tác quản lý, cơ cấu lại đầu tư công, cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công đã từng bước được triển khai, đạt kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, xóa đói giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội, tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh.
Tuy nhiên, kết quả thực hiện cho thấy, còn một số tồn tại, vướng mắc, việc phân bổ, giao Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và kế hoạch hàng năm chậm, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công không đạt được mục tiêu đề ra, một số bộ, ngành, địa phương có tỷ lệ giải ngân rất thấp, nhất là vốn ODA, vay ưu đãi nước ngoài, vốn các chương trình mục tiêu quốc gia. Theo báo cáo của Bộ Tài chính, dự kiến giải ngân vốn đầu tư công năm 2021 đến 31/12/2021 đạt 77,3% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, vốn trong nước đạt 83,66%, vốn nước ngoài đạt 26,77%; có bộ, ngành đạt dưới 10%; chưa phân bổ giải ngân vốn các chương trình mục tiêu quốc gia. Điều này làm giảm hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công, gây lãng phí nguồn lực, ảnh hưởng đến thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Trước thực trạng trên, Ủy ban Tài chính - Ngân sách tổ chức phiên giải trình với chủ đề “Tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về đầu tư công, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công” nhằm tăng cường giám sát thông qua giải trình, đối thoại trực tiếp giữa các đại biểu Quốc hội với các cơ quan quản lý nhà nước, tập trung làm rõ: Những vướng mắc về chính sách pháp luật về tổ chức thực hiện chính sách pháp luật về đầu tư công; (2) Nguyên nhân việc phân bổ, giao kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, kế hoạch đầu tư công năm 2021, 2022 chậm; Nguyên nhân tiến độ thực hiện dự án, giải ngân vốn đầu tư công chậm; Đề xuất các giải pháp hoàn thiện cơ chế chính sách, tổ chức thực hiện góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng sẽ tham gia giải trình của Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội
Theo dự kiến phiên giải trình sẽ diễn ra vào chiều ngày 27/4 tại Nhà Quốc hội với sự tham gia giải trình chính của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cùng tham gia phối hợp giải trình có Phó Thủ tướng Chính phủ phụ trách khối; lãnh đạo đơn vị: Bộ Tài chính, Bộ giao thông vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế, Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội, Ủy ban Dân tộc và một số bộ, ngành, địa phương.
Phiên giải trình cũng có sự tham gia của các đại biểu Quốc hội là thành viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách, đại biểu chuyên trách của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, một số Đoàn đại biểu Quốc hội ở các địa phương, nhà quản lý, chuyên gia, một số đồng chí nguyên là đại biểu Quốc hội...
Phiên họp giải trình được tiến hành công khai, được kỳ vọng sẽ góp phần đánh giá đầy đủ, toàn diện, khách quan thực trạng tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về đầu tư công, những vấn đề vướng mắc, hạn chế, yếu kém, nguyên nhân gắn với trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức và cá nhân có liên quan; huy động được trí tuệ của đại biểu Quốc hội, các nhà quản lý, nhà khoa học để đưa ra kiến nghị, đề xuất các giải pháp, cơ chế, chính sách phù hợp nhằm thúc đẩy giải ngân đầu tư công theo mục tiêu Quốc hội đã đề ra./.