Chuyển cơ quan điều tra xử lý chủ đầu tư chiếm đoạt quỹ bảo trì tòa nhà chung cư.
Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Mai Bộ trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn trực tiếp tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội Khóa XIV về các biện pháp xử lý chủ đầu tư chiếm đoạt quỹ bảo trì tòa nhà chung cư, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà cho biết, việc áp dụng các biện pháp để xử lý các chủ đầu tư chiếm đoạt quỹ bảo trì tòa chung cư được xét xử theo đúng quy định của Điều 175 Bộ luật Hình sự. Bộ trưởng Bộ Xây dựng khẳng định quan điểm ủng hộ việc chuyển cơ quan điều tra xử lý chủ đầu tư cố tình vi phạm.
Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng, đến hết năm 2019, cả nước có khoảng 4.422 nhà chung cư, trong số đó hơn 90% số lượng nhà chung cư được quản lý, vận hành an toàn, ổn định. Có khoảng gần 10% có tranh chấp, có vấn đề tồn tại, cụ thể: Một là, chậm tổ chức hội nghị chung cư, chậm thành lập Ban Quản trị; Hai là, đóng góp bàn giao, quản lý và sử dụng quỹ bảo trì nhà chung cư; Ba là, xác định sở hữu chung, sở hữu riêng.
Ngoài ra, còn một số tranh chấp, như thu chi tài chính, quy chế hoạt động của Ban Quản trị, giá dịch vụ, đơn vị vận hành, cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu, chất lượng công trình...
“Một số nguyên nhân của những hạn chế này là một số quy định pháp lý về quản lý và sử dụng nhà chung cư còn chưa thật đầy đủ, rõ ràng, vừa là cách tính diện tích căn hộ diện tích lô gia, kỹ thuật, diện tích riêng, v.v.. Một số chủ đầu tư cũng chưa đủ năng lực để thực hiện dự án và chưa quan tâm thích đáng tới nghĩa vụ sau bán hàng và không công khai đầy đủ các thông tin theo quy định”, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết.
-.jpg)
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà trả lời chất vấn đại biểu Nguyễn Mai Bộ.
Cũng theo Bộ trưởng Phạm Hồng Hà, một số hợp đồng mua bán căn hộ chung cư chưa tuân thủ đầy đủ các quy định và thường có một số khoản chưa rõ ràng, thiên về bảo vệ quyền lợi của chủ đầu tư và còn tình trạng buông lỏng quản lý nhà nước về chung cư. Một số chủ đầu tư, Ban Quản trị quản lý vận hành nhà chung cư chưa thực hiện tốt vai trò trách nhiệm của mình theo quy định.
Về việc này cũng gây ra bức xúc trong dư luận và truyền thông, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cũng đã tổ chức một phiên giải trình về lĩnh vực này và sau đó thì chúng ta đã xử lý một số các giải pháp; Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Chỉ thị số 29, về tăng cường quản lý nhà nước về nhà chung cư; Bộ Xây dựng cũng đã ban hành các Thông tư số 06, sửa đổi các thông tư trước đó về quản lý nhà chung cư, cũng đã ban hành quy chuẩn về nhà chung cư và đã bổ sung chế tài xử phạt vi phạm hành chính đối với quản lý nhà chung cư và các địa phương.
Thực tế, trong thời gian vừa qua cũng đã có rất nhiều cố gắng để tăng cường công tác quản lý nhà chung cư. Hà Nội cũng đã chuyển một số các vụ vi phạm về quản lý quỹ bảo trì nhà chung cư cho các cơ quan điều tra để xem xét, xử lý.
Theo Bộ trưởng Phạm Hồng Hà đến nay, sau hàng loạt các giải pháp như vậy, với sự cố gắng của các địa phương thì tình hình tranh chấp về nhà chung cư cũng đã giảm hẳn, cũng còn nhưng không còn các điểm nóng gây bức xúc nữa.
Trong thời gian tới, sẽ tiếp tục sửa đổi Nghị định số 99 về hướng dẫn Luật Nhà ở để bổ sung, sửa đổi các quy định về nhà chung cư, nhất là về kinh phí bảo trì nhà chung cư, rõ hơn về mức thu, phương thức thu, quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì nhà chung cư, mô hình quản trị nhà chung cư.
“Riêng tranh chấp liên quan đến kinh phí bảo trì, hiện nay có khoảng 5 dạng tranh chấp trong lĩnh vực này. Chúng tôi cũng đã tham mưu và Chính phủ đã có Nghị định số 139, Nghị định số 20, quy định những mức xử lý hành chính trong vi phạm về việc này và quan điểm của chúng tôi rất ủng hộ việc các địa phương tăng cường thanh tra, kiểm tra và chuyển cơ quan điều tra để xem xét, xử lý các chủ đầu tư cố tình vi phạm quy định về quản lý và sử dụng quỹ bảo trì nhà chung cư”, Bộ trưởng Bộ Xây dựng khẳng định.
Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan cần tốt trách nhiệm được giao.
Chưa đồng tình với phần trả lời của Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà tại phiên trả lời chất vấn, đại biểu Nguyễn Mai Bộ cho rằng 3 cơ quan chịu trách nhiệm là Bộ Xây dựng, ngành Công an và ngành Kiểm sát) chưa làm hết chức năng, nhiệm vụ được giao, dẫn tới tình trạng chiếm đoạt quỹ bảo trì tòa nhà chung cư vẫn diễn ra, gây bức xúc trong nhân dân. Phóng viên Cổng Thông tin Quốc hội đã phỏng vấn đại biểu Nguyễn Mai Bộ, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang về vấn đề này:
Phóng viên: Xuất phát từ thực tế nào đại biểu đã chất vấn Bộ Xây dựng về các biện pháp xử lý chủ đầu tư chiếm đoạt quỹ bảo trì tòa nhà chung cư?
Đại biểu Nguyễn Mai Bộ, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang: Lý do tôi chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng xuất phát từ thực trạng công tác quản lý tòa nhà chung cư không đúng theo quy định của Luật nhà ở. Cụ thể từ Điều 100 đến Điều 108 Luật Nhà ở đã quy định rõ phần nào là phần thuộc diện tích sử dụng chung, phần nào thuộc diện tích sử dụng riêng của từng chủ sở hữu các căn hộ; trách nhiệm của chủ sở hữu căn hộ; trách nhiệm của chủ đầu tư và trách nhiệm của Ban Quản trị.
Tuy nhiên, trong hợp đồng bán cho các chủ căn hộ nhiều chủ đầu tư cố tình ghi phần diện tích sử dụng chung thành diện tích sử dụng riêng của chủ đầu tư. Ví dụ như nơi để xe máy, trong Luật Nhà ở quy định đây là diện tích sử dụng chung nhưng chủ đầu tư lại quy định trong các hợp đồng là thuộc quyền sử dụng của chủ đầu tư. Rõ ràng, hợp đồng này vô hiệu vì trái luật.
Bên cạnh đó, thông thường chủ đầu tư giữ lại 1, 2 hoặc 3 tầng không bán nhưng với diện tích đó cũng phải đóng quỹ bảo trì 2% nhưng chủ đầu tư không đóng, như vậy là vi phạm quy định tại Luật Nhà ở.
Ngoài ra, theo quy định của Luật Nhà ở, chủ đầu tư phải tổ chức bầu Ban Quản trị khi cư dân về ở hết nhưng họ lại không tổ chức hoặc cố tình kéo dài thời gian chưa có Ban Quản trị để chiếm dụng Quỹ bảo trì chung cư và các dịch vụ thu được kèm theo như bảo trì thang máy, cho thuê diện tích chung để sử dụng vào mục đích riêng, như vậy là trái luật. Trong khi đó, theo quy định tại Điều 175 Bộ Luật Hình sự, hành vi này đã cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
-.jpg)
Đại biểu Nguyễn Mai Bộ, Đoàn Đại biểu Quốc hội cho rằng cần đẩy mạnh giám sát chuyên đề về công tác quản lý tòa nhà chung cư.
Trước đó, tại Kỳ họp thứ 8, tôi đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng với mong muốn Bộ trưởng chỉ đạo thực hiện giải quyết vấn đề này. Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã có công văn trả lời trong đó khẳng định năm 2019, Bộ trưởng sẽ trực tiếp tiến hành thanh tra và làm điểm một số trường hợp, nhưng đến hết năm 2020 gần như không có động tĩnh gì. Đây là sự trì trệ của Bộ Xây dựng.
Hơn nữa, tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản quy định tại Điều 175 Bộ Luật hình sự thuộc thẩm quyền điều tra của cơ quan điều tra ngành Công an nhưng đến nay vẫn chưa khởi tố được vụ nào.
Trong khi đó cư dân nhiều Dự án chung cư phản đối quyết liệt, điều này cho thấy từ cơ quan thanh tra (Bộ Xây dựng), cơ quan điều tra (Bộ Công an) và cơ quan kiểm sát đến nay vẫn để lọt tội phạm này, gây bức xúc lớn đối với cư dân ở nhiều chung cư. Thực tế này cũng cho thấy việc thực thi pháp luật không nghiêm và trách nhiệm thuộc về cả 3 cơ quan vừa neeum dẫn tới câu chuyện này vẫn còn tiếp tục tồn tại dai dẳng.
Phóng viên: Vậy theo đại biểu, đâu là nguyên nhân dẫn tới thực trạng đại biểu vừa nêu?
Đại biểu Nguyễn Mai Bộ, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang: Theo tôi, có nhiều nguyên nhân trong đó chủ đầu tư cố tình thực hiện và 3 cơ quan chịu trách nhiệm giám sát (Bộ Xây dựng, Bộ Công an, ngành Kiểm sát) chưa làm hết chức năng, nhiệm vụ được giao. Còn có nguyên nhân sâu xa dẫn tới sự trì trệ trong quản lý nhà chung cư liên quan đến Bộ Xây dựng đó là Bộ không mạnh dạn khẳng định phần vô hiệu – đó là phần diện tích chung nhưng biến thành diện tích riêng của chủ đầu tư, đó là hợp đồng vô hiệu, gây thiệt hại lớn cho các cư dân trong các tòa nhà chung cư hiện nay.
Phóng viên: Ngay sau khi đại biểu chất vấn tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội Khóa XIV, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà đã có phần giải trình. Đại biểu đánh giá như thế nào về phần trả lời của Bộ trưởng?
Đại biểu Nguyễn Mai Bộ, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang: Với phần trả lời của Bộ trưởng Bộ Xây dựng tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội Khóa XIV, tôi chưa hài lòng. Bởi từ Kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2019) tôi đã chất vấn về vấn đề này nhưng đến thời điểm này chưa có chuyển biến.
Vì vậy, tôi kiến nghị các cơ quan của Quốc hội cần đẩy mạnh giám sát chuyên đề về vấn đề này, thậm chí chúng ta cần có thêm phiên giải trình. Trước đó, Ủy ban Pháp luật đã tiến hành phiên giải trình nhưng điều quan trọng là tiếp tục giám sát sau giải trình về tiến độ thực hiện và những vấn đề phát sinh.
Phóng viên: Vậy vai trò, trách nhiệm của cơ quan chủ quản là Bộ Xây dựng cần được nhìn nhận như thế nào, thưa đại biểu?
Đại biểu Nguyễn Mai Bộ, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang: Tôi cho rằng, đối với trách nhiệm quản lý nhà chung cư Bộ Xây dựng vẫn chưa làm hết trách nhiệm, do vậy cần phải có cơ chế buộc các cơ quan phải thực hiện hết trách nhiệm được giao. Tôi cũng đã kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ về các giải pháp để Chỉ thị số 29 năm 2018 về việc tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước đối với công tác quản lý, vận hành, sử dụng nhà chung cư được thực hiện trên thực tế. Tuy nhiên, do thời gian chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội Khóa XIV có hạn nên Thủ tướng chưa trả lời nội dung chất vấn này.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn đại biểu!