Bổ sung quy định về giám sát của Hội đồng nhân dân nơi tổ chức chính quyền đô thị

10/10/2024

Tại Phiên họp thứ 38 cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, nhiều ý kiến thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành bổ sung quy định về giám sát của Hội đồng nhân dân nơi tổ chính quyền đô thị, đồng thời đề nghị rà soát, quy định mang tính khái quát tại dự thảo Luật.

Khai mạc Phiên họp thứ 38 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Phiên họp thứ 38 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội

Dự thảo Luật sửa đổi 40/91 điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân. Một trong những điểm mới tại dự thảo Luật lần này là bổ sung quy định về giám sát của HĐND nơi tổ chức chính quyền đô thị.

Đồng tình với quy định tại dự thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho rằng, việc bổ sung quy định về giám sát của HĐND nơi tổ chức chính quyền đô thị là cần thiết. Theo đó, thẩm quyền giám sát của Hội đồng nhân dân cấp trên nơi tổ chức chính quyền đô thị được quy định như sau: Thực hiện quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 5 của Luật này, trừ quy định về việc giám sát của Hội đồng nhân dân cấp dưới trực tiếp quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 5 của Luật này; Giám sát việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật, việc thực hiện nghị quyết của mình trên địa bàn đơn vị hành chính cấp dưới; Giám sát hoạt động của Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, cơ quan thi hành án dân sự ở đơn vị hành chính không tổ chức Hội đồng nhân dân;  Thẩm quyền giám sát cụ thể của Hội đồng nhân dân nơi địa phương tổ chức chính quyền đô thị được thực hiện theo văn bản quy phạm pháp luật riêng; Trình tự, thủ tục thực hiện giám sát của Hội đồng nhân dân nơi tổ chức chính quyền đô thị do Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định;…

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga

Nêu quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, hiện nay, Luật Thủ đô, các Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Đà Nẵng  và Thành phố Hồ Chí Minh quy định không tổ chức Hội đồng nhân dân ở phường hoặc ở cả phường và quận. Tuy nhiên, việc tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại mỗi địa phương lại có những đặc thù nhất định và trong thời gian tới còn có địa phương khác được thực hiện mô hình chính quyền đô thị.

Do mô hình tổ chức chính quyền đô thị ở các địa phương hiện nay chưa có sự thống nhất, Ủy ban Pháp luật đề nghị rà soát, chỉnh lý nội dung của Điều 5a theo hướng chỉ quy định khái quát về thẩm quyền giám sát của Hội đồng nhân dân cấp trên đối với chính quyền đô thị cấp dưới không tổ chức Hội đồng nhân dân. Mặt khác, Điều 14 của Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQH15  của UBTVQH đã hướng dẫn cụ thể về đối tượng tham dự và trả lời chất vấn, giải trình tại kỳ họp Hội đồng nhân dân, phiên họp Thường trực Hội đồng nhân dân ở các địa phương đang thực hiện mô hình chính quyền đô thị. Do đó, đề nghị tổng kết, đánh giá việc thực hiện nội dung này trong thực tiễn thời gian qua để nếu phù hợp thì bổ sung vào Điều 5a, bảo đảm tính tổng thể của quy định này.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng 

Bên cạnh đó, đề nghị chỉnh lý phù hợp tên Điều thành “Giám sát của Hội đồng nhân dân của đơn vị hành chính cấp trên đối với các đơn vị hành chính cấp dưới không tổ chức Hội đồng nhân dân”; đồng thời, chỉnh sửa quy định “được thực hiện theo văn bản quy phạm pháp luật riêng” tại điểm d khoản 1 Điều 5a thành “được thực hiện theo quy định của Quốc hội” để bảo đảm minh bạch, rõ ràng về thẩm quyền ban hành văn bản này.

 Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh

Cho ý kiến về nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nhất trí bổ sung Điều 5a về giám sát của Hội đồng nhân dân nơi tổ chức chính quyền đô thị tại dự thảo Luật. Tuy nhiên, đề nghị nên thu hẹp phạm vi và quy định rõ hơn, theo hướng tập trung quy định về giám sát của Hội đồng nhân dân cấp trên đối với hoạt động của Ủy ban nhân dân cấp hành chính cấp dưới trong trường hợp không tổ chức Hội đồng nhân dân ở cấp này,.. “Để phù hợp với thực tiễn, theo sự vận động của các loại hình chính quyền đô thị khác nhau trong tương lai đề nghị thu hẹp phạm vi quy định và đảm bảo chỉ quy định mang tính nguyên tắc tại dự thảo Luật”, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Cũng theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh tại khoản 3 Điều 5a có quy định về trình tự, thủ tục thực hiện giám sát của Hội đồng nhân dân nơi tổ chức chính quyền đô thị do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định chi tiết. Do đó, yêu cầu những nội dung giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định phải có dự thảo văn bản quy định chi tiết kèm theo Hồ sơ, đảm bảo thực hiện đúng theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

 Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương

Phát biểu tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất về sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân. Liên quan tới nội dung bổ sung quy định về giám sát của Hội đồng nhân dân nơi tổ chức chính quyền đô thị, Ủy ban Thường vụ đề nghị, chỉ nên quy định khái quát thẩm quyền giám sát của Hội đồng nhân dân cấp trên đối với chính quyền đô thị cấp dưới không tổ chức Hội đồng nhân dân, vì mô hình này còn tiếp tục phát triển và sẽ còn có những tổng kết trong quá trình thực hiện. Vì vậy, để quy định linh hoạt, phù hợp với thực tiễn nên giao thẩm quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định cụ thể./.

Lê Anh