Theo đại biểu Tô Văn Tám, bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở có ý nghĩa quan trọng trong việc đảm bảo an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội. Để thực hiện nhiệm vụ này, Bộ Công an đã bố trí lực lượng công an chính quy về xã, tuy nhiên, do tính chất phức tạp của vấn đề, cần có sự tham gia phối hợp của các lực lượng khác, và để cho các lực lượng này hoạt động có hiệu quả, cần tạo khuôn khổ pháp lý cho quá trình tổ chức tham gia hoạt động của các lực lượng này. Do vậy, đại biểu Tô Văn Tám tán thành việc ban hành Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở để đáp ứng yêu cầu này.
Đại biểu Tô Văn Tám – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Kon Tum phát biểu tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV.
Đại biểu Tô Văn Tám nhận định, dự luật đã xác định đây là lực lượng quần chúng tự nguyện, được tổ chức hoạt động trên cơ sở tự nguyện, tự quản của cộng đồng dân cư, như vậy là đã tiếp cận và cụ thể hóa quan điểm của Đảng về thế trận an ninh nhân dân, toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Tuy nhiên theo đại biểu Tô Văn Tám, nhiều nội dung ở các điều khoản của luật như các quy định về tuyển chọn, bố trí, sử dụng, cơ cấu, tổ chức của lực lượng, xây dựng lực lượng, chế độ chính sách, bồi dưỡng, hỗ trợ, địa điểm làm việc, bồi dưỡng, huấn luyện, v.v. lại cho cảm nhận như là đang theo hướng xây dựng một lực lượng chuyên nghiệp.
Theo đó, so với các quy định của các luật chuyên ngành về lực lượng bán chuyên trách ở cơ sở thì các quy định của dự thảo đã quá công phu, ví dụ như quy định tuyển chọn lực lượng dân quân tự vệ trong Luật dân quân tự vệ rất đơn giản, chỉ có 3 điểm: Lý lịch rõ ràng; chấp hành tốt chủ trương đường lối của đảng, chính sách pháp luật của nhà nước; đủ sức khỏe… Trong khi đó các quy định này của dự thảo lại rất chặt chẽ. Bởi vậy các quy định như trong dự thảo đã chưa có tính thuyết phục với các đại biểu Quốc hội.
Bên cạnh đó, tham gia bảo đảm an ninh trật tự ở cơ sở, ngoài lực lượng bảo vệ dân phố, dân phòng, công an xã bán chuyên trách còn có các lực lượng, tổ chức, cá nhân khác, như tổ tự quản cộng đồng dân cư, các tổ tuần tra của cựu chiến binh, các hiệp sĩ đường phố, hoạt động của những cá nhân tích cực khác. v.v.. nhưng dự thảo này đang hướng tới việc nhập 3 lực lượng lại là bảo vệ dân phố, dân phòng, công an xã bán chuyên trách, như vậy là chưa bao quát hết các lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở trên tinh thần toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Từ lý do đó, đại biểu Tô Văn Tám đề nghị cần thiết kế thêm các nội dung bao quát hơn nhằm tạo khuôn khổ pháp lý cho tất cả các lực lượng, cá nhân, tổ chức đã và đang tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.
Cuối cùng, đại biểu Tô Văn Tám chỉ rõ, báo cáo của Chính phủ đã phân tích rằng sẽ giảm số lượng, giảm chi từ ngân sách khi nhập ba lực lượng này, theo đó sẽ cắt giảm được 500.000 người hoạt động trong lực lượng này, và giảm chi 375 tỷ đồng/tháng, nhưng lại chưa phân tích đầy đủ là sẽ có bao nhiêu tổ chức, và biên chế khi thành lập lực lượng tham gia bảo đảm an ninh trật tự ở cơ sở nếu dự án luật được thông qua, do vậy chưa chứng minh bằng phương pháp so sánh của lập luận sẽ cắt giảm số lượng người và giảm chi ngân sách, bởi vậy nhiều ý kiến của đại biểu Quốc hội chưa đồng ý với lập luận của báo cáo, cũng như các quy định trong dự thảo luật, vẫn lo ngại sẽ phình tổ chức bộ máy và tăng chi ngân sách, do vậy, đại biểu đề nghị Chính phủ đánh giá, bổ sung thêm để làm rõ hơn vấn đề này.