Điểm mới đáng chú ý trong dự thảo Luật Giáo dục Đại học chính là mở rộng phạm vi nâng cao hiệu quả tự chủ Đại học. Đây là chính sách lớn nhất thể hiện trong dự thảo Luật nhằm tạo hành lang pháp lý cho cơ sở giáo dục Đại học phát huy tối đa nội lực, tự chủ, linh hoạt, sáng tạo, và đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực cho phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, để quá trình tự chủ trong các trường đại học được thể hiện đúng thực chất thì cần giải quyết hài hòa các vấn đề liên quan, nhất là mối quan hệ giữa quyết định chi ngân sách đầu tư cho giáo dục, mức học phí và cơ chế tạo nguồn thu. Cổng Thông tin điện tử Quốc hội ghi nhận một số ý kiến của các đại biểu Quốc hội bên lề phiên họp.
Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Hùng, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Nguyên
Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Hùng, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Nguyên: Chúng tôi cho rằng vấn đề quan trọng nhất là vấn đề tự chủ. Việc muốn được tự chủ phải liên quan tới hội đồng nhà trường, liên quan tới tính tự chủ của mỗi nhà trường để phát triển trong giai đoạn hiện nay. Hiện nay, không thể trông chờ hết vào nguồn nhân sách nhà nước và khi các trường Đại học tự chủ thì họ sẽ tự chịu trách nhiệm đối với các hoạt động của mình. Tất cả những vấn đề liên quan tới nguồn thu của các trường Đại học cũng phải được các trường tự chịu trách nhiệm trước pháp luật. Chúng tôi cho rằng đây là điều bứt phá của dự án Luật, tránh sự lệ thuộc vào nguồn ngân sách nhà nước. Nếu thông qua Luật Giáo dục Đại học lần này, đây là điểm sẽ tạo được bước tiến phát triển rất tốt cho các trường Đại học hiện nay.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Hiển, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Hiển, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng: Trong dự thảo luật tại Điều 16a quy định về quyền hạn của nhà đầu tư cũng như cách thức thiết kế, theo đó chúng ta chấp nhận 2 phương án thiết kế. Thứ nhất, đối với nhà đầu tư, họ có quyền thành lập tổ chức kinh tế sau đó thành lập cơ sở giáo dục đại học. Thứ hai, nhà đầu tư cũng có thể trực tiếp thành lập cơ sở giáo dục đại học mà không cần thành lập tổ chức kinh tế. Tôi thấy điểm này chưa thực sự bảo đảm tính minh bạch. Nếu nhà đầu tư trực tiếp thành lập cơ sở giáo dục Đại học mà không thành lập tổ chức kinh tế sẽ dẫn đến việc luật sẽ không minh bạch, có sự lẫn lộn giữa các quy định về tổ chức và hoạt động của cơ sở giáo dục với các quy định của luật Doanh nghiệp.
Đại biểu Quốc hội Vũ Trọng Kim, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương
Đại biểu Quốc hội Vũ Trọng Kim, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương: Chúng ta phải mở ra thể chế về quản lý hành chính, quản lý kinh tế - tài chính để mỗi trường tự quyết định hướng nghiên cứu, hướng tổ chức giảng dạy sao cho chủ động và lấy sinh viên làm trung tâm trong quá trình phát triển tư duy tự chủ của mình. Vì vậy, vấn đề này bộ máy nhà trường, ban lãnh đạo nhà trường phải đi sâu vào chức năng của mình. Không nên sa vào những quy định được định hướng của ngành giáo dục. Cho nên cơ chế tự chủ tài chính là chuyện bắt buộc phải được thực hiện từ cơ sở./.
