Từ ngày 30/10 đến hết ngày 1/11 Quốc hội tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn.
Theo chương trình, sáng ngày 30/10, ngay sau khi Chủ tịch Quốc hội phát biểu khai mạc phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Quốc hội sẽ nghe các báo cáo. Tiếp đó, đại biểu quốc hội chất vấn các thành viên Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XIV. Trong ngày chất vấn và trả lời chất vấn cuối cùng, từ 15 giờ 50 đến 16 giờ 35 ngày 1/11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ phát biểu làm rõ thêm một số vấn đề liên quan thuộc trách nhiệm của Chính phủ.
Vì đây là kỳ họp giữa nhiệm kỳ nên trong hoạt động chất vấn Quốc hội sẽ không lựa chọn danh sách 4 Bộ trưởng, trưởng ngành trả lời chất vấn theo từng nhóm vấn đề như các kỳ họp thông thường. Thay vào đó, Quốc hội sẽ nghe các báo cáo về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XIV, nghe báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 5.
Sau đó, các đại biểu Quốc hội sẽ chất vấn các thành viên Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao báo cáo về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ đến hết kỳ họp thứ 4 của Quốc hội khóa XIV. Như vậy, bất cứ thành viên Chính phủ nào cũng sẽ trả lời chất vấn nếu đại biểu QH đặt câu hỏi.
Với chương trình làm việc như vậy, dự kiến sẽ có nhiều vấn đề thuộc nhiều lĩnh vực quản lý của các bộ trưởng, trưởng ngành được đại biểu Quốc hội chất vấn. Phóng viên Cổng thông tin điện tử Quốc hội ghi nhận một số ý kiến của đại biểu Quốc hội trước phiên chất vấn và trả lời chất vấn:
Đại biểu Dương Minh Tuấn kỳ vọng phiên chất vấn và trả lời chất vấn này sẽ diễn ra sôi nổi, đạt chất lượng, đáp ứng mong muốn của cử tri.
Đại biểu Dương Minh Tuấn, Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu: Cử tri ở Bà Rịa - Vũng Tàu kiến nghị rất nhiều vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế xã hội, các vấn đề quốc kế dân sinh. Từ đầu nhiệm kỳ khóa XIV đến nay thì đây là kỳ họp có nhiều nội dung quan trọng, thu hút được sự quan tâm của đại biểu cũng như cử tri cả nước. Vì tại phiên chất vấn, không lựa chọn bộ trưởng cụ thể nào tham gia trả lời chất vấn. Theo tôi quan sát, hầu hết các Bộ trưởng đều quan tâm và chuẩn bị khá kỹ cho việc trả lời chất vấn. Chúng tôi tâm đắc và đánh giá cao việc Quốc hội dành tới 3 ngày để chất vấn và trả lời chất vấn, trong đó có phần trả lời trực tiếp của Thủ tướng.
Việc đổi mới chất vấn và trả lời chất vấn lần này khá hay, càng ngày càng tiến lên hiện đại. Như vậy sẽ tạo sự chủ động, năng động của từng bộ trưởng. Qua đây thì các bộ trưởng đều phải rà lại công việc, nắm chắc công tác chỉ đạo điều hành để sẵn sàng trả lời đại biểu trước Quốc hội. Tôi nghĩ điều này không làm các vị bộ trưởng, trưởng ngành căng thẳng vì đã là người đứng đầu bộ ngành thì việc chuẩn bị toàn diện là cần thiết. Và đã là bộ trưởng, trưởng ngành thì cần có sự chuẩn bị đầy đủ đối với các vấn đề liên quan đến ngành, lĩnh vực mình phụ trách.
Tôi cũng kỳ vọng, phiên chất vấn và trả lời chất vấn này sẽ diễn ra sôi nổi, đạt chất lượng, đáp ứng mong muốn của cử tri cả nước. Bản thân tôi cũng sẽ chất vấn các vấn đề liên quan đến giáo dục. Bởi giáo dục là vấn đề đụng chạm đến toàn dân, toàn xã hội, do vậy tư lệnh ngành, cũng như Phó Thủ tướng, Thủ tướng cần quan tâm hơn nữa đến giáo dục. Trước khi ban hành chính sách cần cân nhắc chính sách nào ban hành trước, chính sách nào ban hành sau, tránh chồng chéo, đảm bảo tính khả thi trong thực tế.
Đại biểu Tô Văn Tám, Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum: Tại kỳ họp này, Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum tiếp tục đeo đuổi và chất vấn thành viên Chính phủ về vấn đề di dân tái định cư, giải quyết đất ở, đất sản xuất cho các hộ dân. Mặc dù có những lúc chậm trễ khiến người dân bức xúc nhưng có thể nói các bộ, ngành liên quan thời gian qua rất quan tâm đến giải quyết vấn đề dân di cư tự do. Để đánh giá việc giải quyết thời gian qua đã tốt chưa thì theo tôi vẫn chưa hoàn toàn như mong muốn, bởi địa hình ở Tây nguyên chia cắt nên việc tạo quỹ đất rất khó khăn. Có quỹ đất rồi nhưng chỉ trồng được một vài năm thì lại sói mòn, rửa trôi và như vậy người dân lại thiếu đất sản xuất. Khó khăn là vậy nhưng Chính phủ và các bộ ngành vẫn phải tìm phương án giải quyết vì đây là kế sinh nhai duy nhất của người dân.
Theo tôi đánh giá, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, phần lớn các chất vấn, lời hứa của bộ trưởng, trưởng ngành cơ bản đều được giải quyết. Tôi đánh giá cao nỗ lực của bộ trưởng, trưởng ngành đặc biệt Chánh án Tòa án nhân dân tối cao và Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã tập trung giải quyết những vấn đề đại biểu chất vấn từ đầu nhiệm kỳ đến nay. Tôi cho rằng, việc thực hiện lời hứa của bộ trưởng, trưởng ngành trước Quốc hội thể hiện rõ nhất trong Báo cáo của Chính phủ tại kỳ họp 6, đó là 12 chỉ tiêu Quốc hội giao đều đạt và vượt kế hoạch, điều này chứng tỏ nỗ lực của Chính phủ và các thành viên chính phủ trong thực hiện lời hứa, chất vấn của đại biểu.
Đại biểu Trần Văn Mão đánh giá việc đổi mới chất vấn sẽ đánh giá được năng lực, trình độ và khả năng quán xuyến và nắm bắt các lĩnh vực thuộc ngành mình quản lý.
Đại biểu Trần Văn Mão, Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An: Đổi mới tại phiên chất vấn này giúp nâng cao chất lượng chất vấn và trả lời chất vấn, rút ngắn thời gian đặt câu hỏi của đại biểu. Việc trả lời của các thành viên Chính phủ đi thẳng vào vấn đề trong thời gian 3 phút sẽ tạo điều kiện cho đại biểu có thời gian chất vấn nhiều vấn đề mà cử tri cả nước quan tâm, bức xúc. Điều này cũng đồng nghĩa tư lệnh các ngành cũng phải nắm chắc vấn đề quản lý và trả lời khái quát, ngắn gọn đầy đủ cho đại biểu. Qua đó đánh giá năng lực, trình độ và khả năng quán xuyến và nắm bắt các lĩnh vực thuộc ngành mình quản lý.
Chất vấn lần này khác với kỳ chất vấn trước là các đại biểu Quốc hội sẽ tiến hành xem xét rà soát tất cả các vấn đề từ đầu nhiệm kỳ đến nay đã chất vấn và trả lời chất vấn, các nội dung bộ trưởng, trưởng ngành đã hứa trước Quốc hội và cử tri, trên cơ sở đó đại biểu Quốc hội rà soát lại, nhìn lại kết quả việc thực hiện lời hứa. Đại biểu đánh giá vấn đề nào được giải quyết rốt ráo, còn những nội dung nào chưa được giải quyết thì đại biểu tiếp tục theo đuổi đến cùng vấn đề được đại biểu và cử tri quan tâm. Trên cơ sở đó thể hiện trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước, trước cử tri cả nước về việc thực hiện lời hứa. Tôi tin tưởng kỳ chất vấn lần này sẽ được tiến hành sôi nổi, đầy trách nhiệm, thể hiện kết quả, đáp ứng được kỳ vọng của cử tri và nhân dân cả nước./.
