Đại biểu Trịnh Xuân An – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai bày tỏ sự đồng tình cao với Tờ trình của Ban Thường vụ Quốc hội về chương trình luật, pháp lệnh bổ sung năm 2022 và Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của năm 2023. Qua quá trình triển khai các dự án luật, pháp lệnh, đại biểu Trịnh Xuân An thấy rằng, báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nêu chưa đề cập một số tồn tại, hạn chế.
Trước hết, các dự án luật khi được trình Quốc hội rất nhiều nội dung, giao cho Chính phủ quy định chi tiết. Theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đối với những nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết phải kèm theo nghị định hướng dẫn đi cùng với hồ sơ. Tuy nhiên, đại biểu Trịnh Xuân An thấy đây là nội dung ít được quan tâm và cơ bản những dự thảo nghị định hoặc những văn bản quy định chi tiết đi kèm cũng chưa được quan tâm. Trong quá trình Quốc hội, các cơ quan Quốc hội thẩm tra rất ít quan tâm đến các văn bản chi tiết. Tuy nhiên, hệ thống này khi luật được ban hành rất quan trọng trong việc bảo đảm sức sống của các dự án luật.
Đại biểu Trịnh Xuân An – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai.
Thứ hai, trong quá trình chúng ta xây dựng dự án luật thì ý kiến của các Bộ, ngành, ý kiến của cơ quan liên quan đến dự án luật là rất quan trọng. Trong quá trình các Ủy ban, các cơ quan Quốc hội thẩm tra văn bản ý kiến của các cơ quan đối với những dự án luật rất quan trọng gồm có hàng trăm điều, nhưng mà ý kiến tham gia thì cũng chỉ dừng lại khoảng ba bốn câu "hoàn toàn nhất trí với dự thảo". Đây là những vấn đề mặc dù không lớn nhưng cần phải hết sức lưu ý để chúng ta chuẩn bị thật tốt đối với chất lượng của các dự án luật.
Ngoài ra, nhiều đại biểu Quốc hội đề xuất bổ sung thêm nhiều dự án luật quan trọng, gọi là điểm trống nhưng chưa được bố trí vào trong chương trình. Cá nhân đại biểu Trịnh Xuân An cho rằng, nếu chúng ta đề nghị bổ sung thì phải theo quy trình và phải có hồ sơ được chuẩn bị thật kỹ lưỡng thì mới đưa vào được Chương trình. Khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình ra Quốc hội Tờ trình này thì cũng đã cân nhắc và phải bảo đảm đúng theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và phải có hồ sơ, đánh giá. Tuy nhiên, đây là những ý kiến cũng là gợi mở và để chúng ta nghiên cứu tiếp.
Theo đại biểu Trịnh Xuân An, có 2 nội dung đề nghị Quốc hội cần tiếp tục quan tâm. Đó là thời gian qua, Quốc hội đã xác định chuyển đổi số sẽ chiếm 20% GDP và trên phương tiện thông tin đại chúng cũng như rất nhiều diễn đàn. Chúng ta nói rất nhiều đến blockchain, tiền ảo, tiền số, lâu nay chúng ta đã làm quen với loại thuật ngữ này. Tuy nhiên, khung pháp lý cho hệ thống này thế nào thì chúng ta chưa có. Hiện nay, Chính phủ đã giao cho Bộ Tư pháp, Ngân hàng Nhà nước phối hợp với cơ quan có liên quan để chúng ta nghiên cứu về vấn đề này. Đặc biệt là đầu năm nay, Thủ tướng đã ban hành một thí điểm về Mobile Money. Tuy nhiên, xuất phát từ vai trò cũng như là tiềm năng của lĩnh vực này, đại biểu Trịnh Xuân An đề nghị cần nghiên cứu sớm để có quy định về tài sản ảo, tiền ảo, tiền mã hóa và tài sản mã hóa. Chúng ta có rất nhiều startups lớn, có những game hiện nay được quy đổi ra tới khoảng độ 9,7 tỷ USD, nhưng mà phần lớn là các startups của chúng ta lại thành lập công ty ở Singapore mà không thành lập tại Việt Nam, vì chúng ta không có khung pháp lý. Vì vậy, đề nghị Quốc hội hết sức nghiên cứu về vấn đề này.
Vấn đề thứ hai, cách đây không lâu thì Chính phủ có trình một dự thảo nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân. Quá trình thảo luận thì nghị định này hiện nay cũng chưa được trình ra Thường vụ Quốc hội cho ý kiến. Đây là văn bản rất quan trọng, liên quan trực tiếp đến Điều 14 của Hiến pháp, liên quan đến quyền con người, quyền công dân. Tuy nhiên, hiện chúng ta đang dừng ở dự thảo nghị định. Vì vậy, Quốc hội cần ban hành một dự án luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân, nếu có thể đủ điều kiện vì liên quan trực tiếp đến Hiến pháp. Chúng ta không thể dùng nghị định để ban hành vì đây là văn bản mà Ủy ban Quốc phòng an ninh đã có cuộc họp để thẩm tra./.
