Đại biểu Ngọ Duy Hiểu, Đoàn ĐBQH Tp. Hà Nội
Cho ý kiến vào các báo cáo, đại biểu bày tỏ quan điểm đồng tình và đánh giá cao hoạt động của các cơ quan trong nhiệm kỳ 2016 -2021. Đại biểu nhấn mạnh, đối với báo cáo công tác nhiệm kỳ của Chủ tịch nước, phải khẳng định Chủ tịch nước đã thể hiện xuất sắc vai trò của nguyên thủ quốc gia, là biểu tượng, trung tâm của đoàn kết dân tộc và biểu tượng của niềm tin trong nhân dân. Chúng ta đều thấy hình ảnh Tổng Bí thư, Chủ tịch nước xuất hiện ở đâu thì có thể nói rằng người dân, cán bộ, đảng viên đều rất vui mừng, đều rất là hoan hỉ. Tất cả những yếu tố này, tạo nên tình cảm, sự đồng thuận, sự đoàn kết chung trong Đảng, trong xã hội và nhất là trong bối cảnh khó khăn. Và có lẽ đấy cũng là một trong những yếu tố quan trọng để chúng ta đạt được nhiều kết quả quan trọng trong nhiệm kỳ vừa rồi.
Đại biểu cho biết, trong nhiệm kỳ ấn tượng rất sâu sắc đối với hoạt động của Chủ tịch nước, đặc biệt trong việc giải quyết được rất nhiều mối quan hệ đối ngoại nhất là với các nước lớn, các tổ chức quốc tế để giúp nhà nước ta phát triển ổn định. Trong đấy có nhiều vấn đề nhạy cảm, phức tạp, có những vấn đề cũng chưa có tiền lệ nhưng chúng ta đều giải quyết một cách linh hoạt, hài hòa, hiệu quả, luôn đặt lợi ích của dân tộc làm đầu. Cuối cùng khẳng định tinh thần đối ngoại của chúng ta đấy là đa phương hóa và chúng ta cũng làm bạn với tất cả các nước có cùng thiện chí và đều tôn trọng độc lập chủ quyền.
Về hoạt động của Quốc hội trong nhiệm kỳ, đại biểu cho rằng, Quốc hội đã tiếp tục khẳng định được vai trò, vị trí là cơ quan quyền lực cao nhất. Quốc hội đã có nhiều đổi mới: một Quốc hội đã tiếp cận công nghệ, một Quốc hội giàu sức tranh luận, sức nóng của đời sống, sự bức xúc của cử tri đã trở thành sức nóng trong nghị trường. Những vấn đề mà cử tri quan tâm cũng trở thành trăn trở, thành trách nhiệm của đại biểu Quốc hội. Nhiều vấn đề cử tri phản ánh đã được các đại biểu Quốc hội trao đổi, rồi thảo luận sôi nổi. Lãnh đạo Chính phủ, đến các kênh quyền lực khác nhau cũng đã trao đổi để cùng nhau giải quyết các vấn đề đặt ra. Đại biểu khẳng định, chúng ta đã có một Quốc hội được người dân gửi trọn niềm tin.
Bên cạnh đó, đại biểu cũng cho rằng, Quốc hội đã quan tâm tới việc nâng cao chất lượng giám sát, cụ thể là chất vấn. Công tác xây dựng pháp luật trong nhiệm kỳ vừa qua đã được thực hiện rất nhiều, trong đó có nhiều văn bản rất chất lượng đã kịp thời giải quyết các vấn đề của cuộc sống, tạo hành lang pháp lý để chúng ta triển khai các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Với những thành tựu đạt được, một lần nữa đại biểu khẳng định Quốc hội đã thể hiện được vị trí, vai trò của cơ quan đại biểu cao nhất, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Về Chính phủ, đại biểu nhận thấy công tác điều hành có nhiều đổi mới, quyết liệt; tạo sự chuyển động cơ bản trong cả hệ thống; sâu sát, quan tâm, lắng nghe doanh nghiệp, người dân. Các quyết sách đã quan tâm tới việc xuất phát từ cuộc sống, từ thực tiễn và đã tập trung cho việc xử lý nhiều vấn đề phát sinh từ thực tiễn đời sống. Có thể thấy, càng đổi mới chúng ta càng phát triển, xã hội càng phát triển thì càng xuất hiện rất nhiều những vấn đề mới chưa có tiền lệ. Trong bối cảnh đó Chính phủ đã rất nhanh nhạy từ việc tiếp cận, xử lý, đưa ra các giải pháp, trong đó COVID 19 là một trong những điều khẳng định như vậy.
Ở giác độ tổ chức công đoàn, đại biểu khẳng định, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã rất quan tâm, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của công nhân lao động, của tổ chức công đoàn, của người sử dụng lao động để từ đó quan tâm xây dựng các chính sách, pháp luật cũng như chỉ đạo giải quyết những vấn đề khó khăn mà công nhân lao động, doanh nghiệp đang gặp phải, góp phần cho việc xây dựng quan hệ lao động hài hòa.
Cả nhiệm kỳ vừa qua, tình hình quan hệ lao động đã ổn định hơn rất nhiều sau nhiệm kỳ trước. Số vụ đình công năm nay so với 5 năm trước đã giảm gần một nửa; Giảm bớt những vụ đình công, ngừng việc tập thể gay gắt. Điều đó thể hiện trong quan hệ lao động có những quan hệ hai bên, nhưng có những quan hệ ba bên. Trong những quan hệ 3 bên thì vai trò của Chính phủ tham gia vào việc xây dựng quan hệ lao động đã thể hiện rõ nét hơn, góp phần cho việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, ổn định tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Về báo cáo của Viện kiểm sát và Tòa án, đại biểu cho rằng, trong nhiệm kỳ vừa qua đã có nhiều cải cách, đổi mới trên tinh thần chung đó là Nghị quyết về cải cách tư pháp: đảm bảo nguyên tắc tranh tụng trong xét xử; coi trọng hơn vai trò của luật sư; sự thân thiện của Tòa án rồi của các cơ quan tiến hành tố tụng với người dân cũng đã được quan tâm hơn và đặc biệt là chúng ta đã quan tâm để khắc phục tình trạng án oan sai. Chúng ta cũng quan tâm tới việc nâng cao chất lượng cán bộ trong ngành và quan tâm giải quyết các kiến nghị giám đốc thẩm của nhân dân. Đây cũng là nhiệm kỳ mà số những vụ giám đốc thẩm của chúng ta cũng được giải quyết rất nhiều.
Từ đánh giá các báo cáo công tác nhiệm kỳ, đại biểu kiến nghị một số giải pháp nhằm tiếp tục nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của Quốc hội và Chính phủ trong thời gian tới:
Trước hết đối với Quốc hội, đại biểu đề nghị vấn đề xây dựng chính sách pháp luật phải là nhiệm vụ chính, cơ bản của Quốc hội và cần phải coi chính sách pháp luật chính là một nguồn lực phát triển. Đây là một nguồn lực mà chúng ta nếu không coi trọng thì không cẩn thận chính sách pháp luật sẽ cản trở việc phát triển. Do vậy, đại biểu đề nghị nhiệm kỳ tới Quốc hội phải tiếp tục quan tâm hơn nữa đến công tác lập pháp, chất lượng xây dựng các dự án luật. Cụ thể: thứ nhất, phải đầu tư hơn nữa về con người, nguồn lực cho việc xây dựng chính sách pháp luật. Đại biểu cho rằng, hiện nay có nhiều bộ, ngành chưa thực sự chọn những người có nhiều kinh nghiệm, người giỏi để làm luật. Công tác xây dựng luật chính là quá trình chắt lọc, tổng hợp lại những gì đã diễn ra trong đời sống để thành các quy phạm được tổ chức thực hiện. Do vậy, nếu cán bộ, chuyên viên là những người quá ít kinh nghiệm và trải nghiệm thì không thể chắt lọc, không thể kết tinh được. Đây là vấn đề chúng ta cần phải quan tâm. Thứ hai, cần quan tâm đến kinh phí xây dựng luật. Thứ ba, cần phải lắng nghe các bên; đối tượng tác động, thậm chí trong Quốc hội, kể cả ý kiến thiểu số cũng phải lắng nghe. Chúng ta giải trình thấy ít ý kiến. Đại biểu cho rằng, chúng ta lắng nghe, giải trình phải đến nơi đến chốn và thực sự thấu đáo để tìm ra được chân lý, tính phù hợp. Xây dựng luật yêu cầu rất cao về tính dự liệu, dự báo; đòi hỏi rất cao về năng lực dự liệu, dự báo tình hình. Trên thực tế không có đạo luật nào dự liệu hết tất cả, nhưng rõ ràng khi nói đến Hiến pháp Mỹ người ta vẫn nói rằng một Hiến pháp có tuổi thọ rất lâu đời. Nước Mỹ thì trẻ trung như Hiến pháp thì có tuổi thọ rất lớn. Phải chăng đấy chính là tính dự liệu các tình huống, sự vận động phát triển của xã hội, tính dự báo để đưa vào luật. Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề xuất về nâng cao hơn nữa chất lượng đại biểu, đặc biệt là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách.
Về Chính phủ, đại biểu đề xuất một số giải pháp để tiếp tục nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động của Chính phủ trong nhiệm kỳ tới:
Thứ nhất, là tập trung lựa chọn những vấn đề lớn, những điểm nghẽn để có các chương trình, kế hoạch tác động và chỉ đạo điều hành thật quyết liệt. Cần đánh giá xem là trong bối cảnh mới, nhất là có khủng hoảng vừa rồi đâu là vấn đề lớn, đâu là điểm nghẽn để chúng ta đề xuất ra một lộ trình trong nhiệm kỳ 5 năm của Chính phủ cho phù hợp.
Thứ hai, là tăng cường phân cấp, phân quyền. Phải tăng cường phân cấp, phân quyền. Hiện nay Chính phủ vẫn còn phải giải quyết quá nhiều những vấn đề cụ thể và đặc biệt là tâm lý của các bộ, ngành, địa phương là cứ thấy gì khó giải quyết là xin ý kiến của Chính phủ, Thủ tướng.
Thứ ba, là Chính phủ nhiệm kỳ này phải theo đuổi được đó là mục tiêu nền kinh tế số và xã hội số, chúng ta phải theo đuổi mục tiêu này bằng những giải pháp rất là quyết liệt, đồng bộ.
Cuối cùng, đại biểu đề nghị cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát cấp dưới và tạo nên sự chuyển động của cả hệ thống. Một Chính phủ nỗ lực điều hành quyết liệt nhưng mà xuống đến huyện, xuống đến xã cứ từ từ, thủng thẳng thì hiệu quả không thể tạo được niềm tin trong nhân dân. Nhiều chính sách vẫn nằm im, cho nên là chần chừ, trì trệ chính là đối tượng phải tấn công trong nhiệm kỳ mới của Chính phủ để khắc phục tình trạng như hiện nay./.
