PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội
Phóng viên: Đại biểu có đánh giá thế nào về vai trò của báo chí trong sự nghiệp phát triển văn hóa đất nước?
PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội: Trong thời gian vừa qua, nhất là kể từ khi Hội nghị Văn hóa toàn quốc được tổ chức năm 2021, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều nỗ lực và thành công trong việc giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc, trong đó, báo chí góp một phần quan trọng. Báo chí cách mạng Việt Nam đã thông tin, tuyên truyền những tấm gương người tốt, việc tốt, câu chuyện truyền cảm hứng cũng như phản ánh những vấn đề liên quan đến bản sắc dân tộc, di sản văn hóa, để từ đó nâng cao ý thức của toàn xã hội về lĩnh vực này, hình thành nên tự hào dân tộc và tự tin văn hóa cho đất nước trong quá trình hội nhập quốc tế. Không chỉ có các báo của ngành văn hóa, những kênh thông tin lớn như Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Truyền hình Quốc hội Việt Nam, Báo và Truyền hình Nhân dân, Báo Thanh Niên, Tuổi Trẻ… và cả Cổng Thông tin điện tử Quốc hội Việt Nam của chúng ta đã dành nhiều thời lượng, bài viết chuyên sâu, đa dạng để tuyên truyền cho các nội dung văn hóa...
Thời gian vừa qua, đồng hành cùng với sự quan tâm đặc biệt của xã hội đối với văn hóa, báo chí đã thực sự là cầu nối rất quan trọng để văn hóa được phản ánh nhiều hơn vào các chính sách, pháp luật và thực tế sinh động của xã hội. Tôi đánh giá rất cao nỗ lực của các cơ quan báo chí nêu trên đã mở những chuyên mục mới, đầu tư sâu hơn, với những bài viết có chất lượng cao, phong phú, sinh động, cập nhật về những vấn đề về văn hóa. Tất cả đã giúp cho toàn xã hội có những nhận thức đúng đắn và đầy đủ hơn về những khía cạnh đa dạng của văn hóa, những thời cơ, thuận lợi, khó khăn, thách thức đối với sự phát triển văn hóa nước nhà, từ đó, giúp chúng ta có thêm quyết tâm trong việc xây dựng và phát triển văn hóa, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.
Trong bối cảnh phát triển của truyền thông kỹ thuật số, tôi thấy rằng, báo chí cách mạng Việt Nam cũng đã nhận thức và thích ứng rất nhanh với truyền thông kỹ thuật số và công nghệ thông tin. Các phương tiện truyền thông như báo điện tử và các kênh truyền hình trực tuyến đã mở rộng khả năng tiếp cận thông tin và tương tác với công chúng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển tải thông điệp về giữ gìn, phát huy bản sắc, truyền thống văn hóa. Những nỗ lực này thực sự đã giúp cho văn hóa dân tộc được nhận biết, yêu thích nhiều hơn, nhất là trong giới trẻ, để từ tình yêu đó, họ có thêm sự tự tin, tìm tòi, sáng tạo để tạo thêm sức sống mới cho truyền thống văn hóa dân tộc.
Phóng viên: Các ngành công nghiệp văn hóa hiện đang được đề cao và được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của nước ta. Đại biểu có đánh giá như thế nào về vai trò của báo chí đối với sự phát triển ngành công nghiệp văn hoá?
PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội: Tôi cho rằng, báo chí có vai trò quan trọng trong việc phát triển các ngành công nghiệp văn hoá ở Việt Nam. Bằng cách truyền thông, thông tin về các sự kiện văn hoá, nghệ thuật, giải trí và ẩm thực đến công chúng, báo chí đã và đang giúp nâng cao nhận thức và tạo ra sự quan tâm đối với các hoạt động văn hoá. Điều này có thể thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp văn hoá bằng cách thu hút đầu tư, tạo dựng hình ảnh tích cực và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Bản chất của ngành công nghiệp văn hoá là sáng tạo và truyền thông, và báo chí chính là cầu nối quan trọng giữa các nghệ sĩ, nhà sản xuất và khán giả. Báo chí không chỉ giúp quảng bá cho các sản phẩm văn hoá mà còn đóng vai trò giáo dục và tạo ra sự hiểu biết sâu hơn về nền văn hoá của đất nước. Các bài báo, bài viết và phóng sự về văn hoá giúp tạo ra một cộng đồng văn hoá đa dạng và phong phú.
Ngoài ra, báo chí cũng có thể thúc đẩy sự đa dạng trong ngành công nghiệp văn hoá bằng cách tạo cơ hội cho những giá trị và ý tưởng mới được truyền tải và chia sẻ. Việc phản ánh và thảo luận về các vấn đề văn hoá đương đại qua các phương tiện truyền thông giúp khán giả hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh họ và khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới trong ngành công nghiệp văn hoá.
Với sự phát triển của công nghệ thông tin, báo chí cũng có thể sử dụng các nền tảng truyền thông kỹ thuật số để mở rộng tầm ảnh hưởng và tương tác với khán giả. Việc tận dụng mạng xã hội, video trực tuyến và các ứng dụng di động không chỉ giúp báo chí tiếp cận được đa dạng đối tượng khán giả mà còn tạo ra môi trường tương tác và tham gia động hơn cho cộng đồng văn hoá…
Phóng viên: Trong xu thế hiện nay, theo đại biểu, đâu là những giải pháp để báo chí tuyên truyền đóng góp cho ngành công nghiệp văn hoá hiệu quả trong thời gian tới?
PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội: Trong xu thế hiện nay, tôi cho rằng, báo chí có thể đóng góp cho ngành công nghiệp văn hoá một cách hiệu quả bằng những cách sau:
Thứ nhất là phát hành nội dung đa dạng và chất lượng. Báo chí cần tập trung vào việc tạo ra nội dung đa dạng và chất lượng, từ bài báo, video, podcast cho đến hình ảnh minh họa. Việc mang đến trải nghiệm thú vị và giá trị cho độc giả sẽ giúp báo chí thu hút và duy trì độc giả.
Thứ hai là tận dụng công nghệ. Báo chí cần nắm bắt và áp dụng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, blockchain hay thực tế ảo để tạo ra trải nghiệm tương tác và hấp dẫn cho độc giả.
Thứ ba là tăng cường tương tác với độc giả. Báo chí cần xây dựng mối quan hệ tương tác với độc giả thông qua việc phản hồi nhanh chóng, đáng tin cậy và chia sẻ thông tin cần thiết, giúp tạo sự gắn kết và sự tin tưởng từ độc giả.
Thứ tư là tạo ra nền tảng cộng đồng trực tuyến để tạo điều kiện cho độc giả cùng thảo luận, chia sẻ ý kiến và tương tác với nhau, giúp tạo ra một cộng đồng mạnh mẽ xung quanh các vấn đề văn hoá.
Thứ năm, báo chí có thể hợp tác với các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân có liên quan để tạo ra nội dung sáng tạo và đa chiều. Hợp tác này không chỉ mang lại lợi ích về nguồn lực mà còn mở ra cơ hội tiếp cận độc giả mới.
Thứ sáu, báo chí cần theo dõi và phản ánh chính xác những xu hướng, biến đổi trong ngành công nghiệp văn hoá để cung cấp thông tin mới nhất và hấp dẫn cho độc giả.
Thứ bảy, để tối ưu hóa hiệu quả, báo chí cần lập kế hoạch bố trí nguồn lực sao cho phù hợp với mục tiêu và chiến lược của mình. Việc sử dụng nguồn lực một cách thông minh là yếu tố quan trọng giúp báo chí hoạt động hiệu quả.
Thứ tám, báo chí cần xây dựng và duy trì thương hiệu mạnh, với cam kết về chất lượng nội dung, tính minh bạch và tôn trọng giá trị văn hoá. Thương hiệu mạnh sẽ giúp báo chí thu hút độc giả và đối tác hiệu quả hơn.
Tôi cho rằng, những giải pháp trên sẽ giúp báo chí đóng góp nhiều hơn cho ngành công nghiệp văn hoá một cách tích cực và hiệu quả trong bối cảnh số hóa ngày càng phát triển. Bằng cách thích nghi và tận dụng công nghệ, xây dựng cộng đồng gắn kết và cung cấp nội dung chất lượng, tôi tin rằng, báo chí cách mạng Việt Nam sẽ tiếp tục phát huy vai trò quan trọng của mình trong việc phát triển và lan tỏa giá trị văn hoá đến cộng đồng và đất nước.
Phóng viên: Nhân dịp Kỷ niệm 99 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2024), đại biểu có gửi gắm thông điệp gì cho các nhà báo, phóng viên, biên tập viên đang công tác trong lĩnh vực báo chí?
PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội: Thời gian qua, báo chí đã đi sâu vào thực tiễn đời sống, phát hiện, giới thiệu, cổ vũ các mô hình mới, nhân tố mới, người tốt, việc tốt; thể hiện rõ quan điểm bảo vệ và phát huy bản sắc, truyền thống văn hóa dân tộc, tuyên truyền cổ vũ toàn dân phát huy có chọn lọc nền văn hóa tiên tiến của các nước trên thế giới, góp phần nâng cao dân trí, ngăn chặn văn hóa xấu len lỏi vào Việt Nam. Báo chí đã khơi dậy và biến nhiều hoạt động xã hội từ thiện trở thành phong trào của toàn xã hội. Báo chí đã quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam đến với bạn bè quốc tế, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế...
Nhân dịp Kỷ niệm 99 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2024), tôi xin gửi tới các nhà báo, phóng viên, biên tập viên, những người làm việc trong ngành truyền thông, báo chí lời chúc sức khỏe, hạnh phúc và thành công trong sự nghiệp. Chúc các đồng chí sẽ luôn luôn giữ vững ngòi bút của mình để trở thành những chiến sĩ tiên phong trên mặt trận văn hóa tư tưởng.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn đại biểu!