GÓC NHÌN CHUYÊN GIA: GIÁM SÁT VIỆC XỬ LÝ ĐƠN THƯ KHIẾU NẠI, TỐ CÁO CỦA CÔNG DÂN TẠI CÁC CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC
Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV
Sau thời gian bị tác động của đại dịch Covid-19 và thực hiện các biện pháp thực hiện giãn cách xã hội, tình hình công dân đến các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội có xu hướng tăng trở lại. Nội dung đơn thư của công dân gửi đến trong lĩnh vực hành chính chủ yếu có liên quan đến các lĩnh vực: về quản lý đất đai, xây dựng; về việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; về công nhận và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; về tranh chấp đất đai; về đòi lại đất cũ; về quản lý và vận hành nhà chung cư; về việc đầu tư, xây dựng và hoạt động của khu xử lý rác thải, chăn nuôi tập trung gây ô nhiễm môi trường...
Phóng viên: Đại biểu có đánh giá như thế nào về kết quả công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội năm 2023?
Đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp: Công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đã được các cơ quan của Quốc hội, Đoàn ĐBQH thực hiện ngày càng bài bản, chất lượng, hiệu quả ngày càng được nâng lên.
Có thể thấy, các cơ quan đã tăng cường các hoạt động tiếp xúc cử tri, tiếp thu ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân trong việc hoàn thiện thể chế, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát, nhất là hoạt động giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân.
Đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp
Đặc biệt, thông qua việc thực hiện công tác dân nguyện, nhiều vấn đề bức xúc, nổi cộm trong xã hội, những khó khăn, vướng mắc trong việc thực thi chính sách, pháp luật trên thực tiễn đã được phản ánh kịp thời để kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu, xem xét, giải quyết; nhiều vụ việc phức tạp, đông người đã được các cơ quan có thẩm quyền giải quyết dứt điểm đã củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, Nhà nước;…
Bên cạnh đó, các cơ quan của Quốc hội, Đoàn ĐBQH, ĐBQH đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm trong việc tổ chức tiếp công dân, phối hợp với các cơ quan, cá nhân có liên quan để giải quyết, trả lời trực tiếp những vấn đề công dân đặt ra tại các buổi tiếp công dân; các ĐBQH đã tích cực, chủ động tham gia đầy đủ các buổi tiếp công dân thường xuyên tại trụ sở cơ quan cũng như tại các buổi tiếp công dân định kỳ tại Trụ sở Tiếp công dân cấp tỉnh.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn một số hạn chế như: Việc theo dõi, đôn đốc, đánh giá kết quả giải quyết, trả lời của cơ quan có thẩm quyền chưa được thực hiện thường xuyên nên dẫn đến việc tham mưu, đề xuất giám sát việc giải quyết đối với các vụ việc đã chuyển đơn, đã kiến nghị chưa thực hiện được nhiều.
Phóng viên: Từ thực tế tại địa phương, đại biểu có đánh giá như thế nào về những đổi mới trong công tác này?
Đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp: Có thể nói rằng, so với các cơ quan trực thuộc Quốc hội, Đoàn Đại biểu Quốc hội (Đoàn ĐBQH) với vị thế đặc biệt của mình, là thiết chế có mối quan hệ gần gũi nhất với cử tri. Khoản 2, Điều 43 Luật Tổ chức Quốc hội năm 2014 quy định, Đoàn Đại biểu Quốc hội có nhiệm vụ: “Tổ chức để các đại biểu Quốc hội tiếp công dân, ... theo dõi, đôn đốc việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân mà đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội đã chuyển đến cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có thẩm quyền giải quyết”...
Với nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng và vị thế của mình, bên cạnh việc thực hiện tốt các nhiệm vụ lập pháp, giám sát và tham gia quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, Đoàn ĐBQH, đại biểu Quốc hội luôn đặc biệt quan tâm đến vấn đề giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri gửi đến đại biểu Quốc hội và Đoàn ĐBQH.
Cùng với việc nỗ lực hoàn thành công tác xử lý đơn thư, khiếu nại, tố cáo, các đại biểu Quốc hội còn rất xem trọng công tác tiếp xúc cử tri, xử lý ý kiến, kiến nghị của cử tri. Cá nhân từng đại biểu Quốc hội đã có nhiều đổi mới từ nội dung đến hình thức tiếp xúc cử tri.
Nhìn chung, các cơ quan của Quốc hội, Đoàn Đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm trong việc tổ chức tiếp công dân, phối hợp với các cơ quan, cá nhân có liên quan để giải quyết, trả lời trực tiếp những vấn đề công dân đặt ra tại các buổi tiếp công dân; các đại biểu Quốc hội đã tích cực, chủ động tham gia đầy đủ các buổi tiếp công dân thường xuyên tại trụ sở cơ quan cũng như tại các buổi tiếp công dân định kỳ tại Trụ sở Tiếp công dân cấp tỉnh.
Theo đó, kết quả tổng kết cho thấy, việc tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân đã được quan tâm, chú trọng thực hiện và có nhiều chuyển biến tích cực. Số lượng đơn khiếu nại, tố cáo có căn cứ được nghiên cứu, chuyển đến cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết tăng 15,22% so với năm 2022; việc theo dõi, đôn đốc, giám sát các cơ quan có thẩm quyền giải quyết của các Đoàn ĐBQH tăng 52 vụ việc so với kỳ báo cáo năm 2022; chất lượng, hiệu quả giám sát đã được nâng lên.
Phóng viên: Theo đại biểu, để tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động xử lý đơn, thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri trong thời gian tới cần chú trọng thực hiện những giải pháp cụ thể như thế nào?
Đại biểu Phạm Văn Hòa – Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp: Nhìn chung, công tác xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo có nhiều chuyển biến tích cực; Công tác tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý và giám sát việc giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo; phản ánh, kiến nghị của công dân, việc đôn đốc các ngành các cấp chức năng giải quyết các đơn thư khiếu nại, tố cáo do Đoàn đại biểu Quốc hội chuyển đến đảm bảo theo quy định của pháp luật, việc phúc đáp của các cơ quan có thẩm quyền giải quyết có chuyển biến tốt, thể hiện cao hơn về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có thẩm quyền. Việc xử lý đơn, thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri của đại biểu Quốc hội đã đạt được kết quả cao, các vị đại biểu đã hoàn thành tốt chương trình hành động và nhiệm vụ chính trị của mình. Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi thì vẫn còn một số khó khăn, hạn chế cần tiếp tục khắc phục và đổi mới. Vì vậy, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm, cần quan tâm đẩy mạnh nhằm tiếp tục đổi mới và đạt hiệu quả cao trong công tác này như:
Một là, tiếp tục nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác tiếp công dân, xử lý đơn và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, nhất là các vụ việc phức tạp, tồn đọng, kéo dài ở địa phương;
Hai là, tăng cường hoạt động giám sát việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan hành chính trong việc thực hiện nhiệm vụ này.
Ba là, sự hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ của chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các ban ngành đoàn thể ở địa phương là yêu cầu quan trọng không thể thiếu được để Đoàn đại biểu Quốc hội và cá nhân đại biểu Quốc hội thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ theo luật định.
Bốn là, gắn bó mật thiết với cử tri, liên hệ thường xuyên với cử tri không chỉ là nhiệm vụ của đại biểu Quốc hội được pháp luật quy định, mà còn là yêu cầu bức thiết để đại biểu Quốc hội có thể hiểu rõ và làm tròn trách nhiệm là người đại diện cho tiếng nói, ý chí và nguyện vọng của cử tri.
Năm là, chú trọng hơn nữa công tác tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nâng cao kiến thức, kỹ năng cho đại biểu dân cử và cán bộ, công chức tham mưu, giúp việc về công tác tiếp công dân, xử lý đơn và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo; Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, tiếp tục nghiên cứu nâng cấp, hoàn thiện, triển khai đồng bộ phần mềm cơ sở dữ liệu quản lý đơn thư sử dụng chung giữa các cơ quan của Quốc hội, Đoàn ĐBQH để thuận lợi trong việc quản lý, lưu trữ, tra cứu, xử lý đơn thư và theo dõi kết quả trả lời giải quyết của cơ quan có thẩm quyền.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Đại biểu!