PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Văn hoá Giáo dục của Quốc hội
Thời gian qua, một số phim nước ngoài có hình ảnh bản đồ xuất hiện “đường lưỡi bò” phi pháp đã được phát hiện kịp thời và ngay lập tức bị cấm chiếu tại thị trường Việt Nam.
Sau khi phát hiện phim “Hướng gió mà đi” có hình ảnh “đường lưỡi bò” phi pháp được phổ biến trên không gian mạng qua địa chỉ https://www.netflix.com và ứng dụng Netflix cũng như tại địa chỉ https://fptplay.vn và ứng dụng FPT Play, Cục Điện ảnh (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã có công văn yêu cầu 2 công ty này gỡ bỏ phim.
Ngày 9 và 10/07, các nền tảng của FPT Play và Netflix lần lượt gỡ bỏ bộ phim Hướng gió mà đi sau khi có công văn yêu cầu của Cục Điện ảnh Việt Nam. Mặc dù vậy sự việc vẫn gây phản ứng trong dư luận. Nhiều ý kiến cho rằng, Việt Nam đã được quy định trong Luật Điện ảnh, tại sao một số công ty phát hành phim vẫn vi phạm hoặc tái phạm?
Trước đó mấy ngày, bộ phim “Barbie” bị Cục Điện ảnh từ chối cấp phép phổ biến vì có hình ảnh “đường lưỡi bò” phi pháp lặp lại nhiều lần. Cũng vì lý do tuyên truyền sai lệch về chủ quyền lãnh thổ Việt Nam, Cục Điện ảnh đã ra lệnh cấm các bộ phim “Thợ săn cổ vật” (Uncharted) năm 2022, “Em là thành trì doanh lũy của anh” năm 2021, “Điệp vụ biển đỏ” năm 2018…
PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Văn hoá Giáo dục của Quốc hội cho rằng, đây là một hành động thiếu nhạy cảm từ phía FPT Play. Đối với người dân Việt Nam, chủ đề bản đồ "đường lưỡi bò" hết sức được quan tâm, chính vì thế bất cứ hình ảnh nào liên quan đến chủ đề này cũng nhận phản ứng từ khán giả.
Việc FPT Play chỉ làm mờ mà vẫn chiếu phim vì lý do nào đó không biết, nhưng đây là chi tiết thể hiện sự không tôn trọng tình cảm của khán giả Việt Nam. Việc làm này cần có sự chấn chỉnh để là tiền lệ đối với các phim khác, không chỉ trên FPT Play mà còn của các kênh phân phối thông tin khác.
Việc Trung Quốc đưa "đường lưỡi bò" vào các sản phẩm văn hóa, giáo dục, phim ảnh... đã có từ lâu. Trong những năm qua, báo chí và dư luận Việt Nam nhiều lần phản ứng. Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Văn hoá Giáo dục của Quốc hội, tình trạng này diễn ra không chỉ ở phạm vi Việt Nam mà còn ở nhiều nơi trên thế giới. Dư luận không chỉ tại Việt Nam mà còn ở nhiều nước có liên quan đều phản đối vấn đề này.
Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Văn hoá Giáo dục của Quốc hội, việc các bộ phim nước ngoài cố tình cài cắm hình ảnh bản đồ chứa “đường lưỡi bò” để công chiếu tại Việt Nam chính là hình thức “xâm lăng” văn hóa.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Văn hoá Giáo dục của Quốc hội nhấn mạnh, an ninh văn hóa cũng là an ninh quốc gia. Chúng ta phải luôn quan tâm đến vấn đề văn hóa và phải xem đây là những vấn đề hết sức quan trọng, không được phép chủ quan, lơ là. Mỗi cơ quan chức năng, mỗi người dân phải hết sức cảnh giác với những văn hóa phẩm tuyên truyền sai lệch về chủ quyền quốc gia và các vấn đề chính trị khác.
Để không bỏ lọt những bộ phim có “hình lưỡi bò” khi chiếu tại thị trường Việt Nam, PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Văn hoá Giáo dục của Quốc hội cho rằng, các ban, bộ, ngành và nhất là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - đơn vị có thẩm quyền trực tiếp - cần nâng cao trách nhiệm trong công tác quản lý, kiểm duyệt các bộ phim trước khi công chiếu tại Việt Nam.
“Chúng ta cần xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm để “làm gương” cho những trường hợp vi phạm khác. Bên cạnh đó, sự tham gia nhiệt tình, ý thức trách nhiệm của cộng đồng trong việc phát hiện, cảnh báo, ngăn chặn kịp thời các sản phẩm văn hóa có hình ảnh xuyên tạc chủ quyền lãnh thổ Việt Nam là vô cùng quan trọng và là hành động thiết thực để thể hiện lòng yêu nước”, PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Văn hoá Giáo dục của Quốc hội nhấn mạnh.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Văn hoá Giáo dục của Quốc hội cũng cho rằng, một tín hiệu lạc quan trong vụ việc là khán giả Việt Nam đã tham gia tích cực vào vai trò hậu kiểm của xã hội đối với các phim nước ngoài phổ biến trên không gian mạng Việt Nam.
Trong tương lai, có thể hậu kiểm sẽ ngày càng tiến triển và trở nên quan trọng hơn trong quá trình sản xuất và trình chiếu phim chiếu mạng. Với sự phát triển của công nghệ và Internet, việc quản lý chất lượng, kiểm tra nội dung và đảm bảo an toàn cho khán giả sẽ trở thành vấn đề quan trọng. Hậu kiểm không chỉ đảm bảo các nội dung phù hợp được trình chiếu, mà còn xem xét xem liệu có nội dung vi phạm hay gây hại nào không?
PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Văn hoá Giáo dục của Quốc hội cho rằng, với sự tham gia tích cực và quan tâm của khán giả vào hậu kiểm, các nhà sản xuất và nhà điều hành sẽ có thể nhận được phản hồi và đánh giá chính xác hơn về các bộ phim và chương trình, từ đó cải thiện chất lượng, xử lý các vấn đề và nâng cao trải nghiệm cho khán giả Việt Nam./.