.jpg)
Toàn cảnh Phiên thảo luận
Dự án đường Hồ Chí Minh là dự án quan trọng quốc gia, được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư theo Nghị quyết số 38/2004/QH11 từ năm 2004. Dự án có điểm đầu tại Pác Bó (Cao Bằng), điểm cuối tại Đất Mũi (Cà Mau), dài 3.183 km, tuyến chính dài 2.499 km, nhánh phía Tây dài 684 km và dự kiến thông tuyến vào năm 2010. Để phù hợp với nguồn lực và thực tế triển khai, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Nghị quyết số 66/2013/QH13 ngày 29/11/2013 để điều chỉnh một số nội dung và giải pháp nhằm tiếp tục thực hiện có hiệu quả chủ trương đầu tư xây dựng đường Hồ Chí Minh.
Theo đó, phân kỳ đầu tư đến năm 2020 sẽ hoàn thành các dự án thành phần để nối thông toàn tuyến từ Pác Pó (Cao Bằng) đến Đất Mũi (Cà Mau) với 02 làn xe. Qua 18 năm thực hiện 02 nghị quyết của Quốc hội, theo Báo cáo của Chính phủ, đến hết năm 2020, đã hoàn thành đưa vào khai thác khoảng 2.362 km/2.744km, đạt 86,1% và khoảng 258 km tuyến nhánh. Còn 171km của dự án chưa được triển khai thực hiện.
Báo cáo của Chính phủ cho biết, thực hiện Luật Quy hoạch, các quy hoạch tuyến đường Hồ Chí Minh đã được tích hợp vào quy hoạch mạng lưới đường bộ Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và công bố công khai theo quy định của Luật Quy hoạch. Trong quá trình nghiên cứu lập quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, Chính phủ sẽ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương cập nhật quy hoạch đường Hồ Chí Minh vào các quy hoạch nêu trên, thực hiện rà soát và điều chỉnh nếu cần thiết bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất.
Xác định đường Hồ Chí Minh là công trình quan trọng, có ý nghĩa to lớn về chính trị, kinh tế, quốc phòng - an ninh, xóa đói giảm nghèo, Đảng và Nhà nước đã rất quan tâm và bố trí nguồn lực để triển khai Dự án. Trong giai đoạn từ năm 2000 đến 2011, dự án triển khai cơ bản đáp ứng tiến độ yêu cầu. Tuy nhiên, do chịu ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, Chính phủ đà ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 24/02/2011 về những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội nên nhiều dự án phải dừng giãn tiến độ trong đó có các dự án thành phần thuộc đường Hồ Chí Minh. Do đó, giai đoạn từ năm 2011 đến hết năm 2015 mặc dù đã được phê duyệt dự án đầu tư nhưng có rất ít các dự án giao thông nói chung và các dự án thành phần đường Hồ Chí Minh nói riêng được triển khai đầu tư.
Trong bối cảnh quy mô nền kinh tế chưa đủ lớn, khả năng nguồn lực có hạn nên đến hết năm 2020 chưa cân đối bố trí đủ nguồn vốn để nối thông toàn tuyến như mục tiêu của Nghị quyết số 66/2013/QH13.
.jpg)
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường
Cho ý kiến về việc thực hiện Nghị quyết số 66/2013/QH13 và kế hoạch triển khai dự án đường Hồ Chí Minh giai đoạn tiếp theo, Tổng Thư Ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường bày tỏ nhất trí với Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra về kế hoạch triển khai Dự án đường Hồ Chí Minh giai đoạn tiếp theo. Tổng Thư Ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cũng lưu ý, bên cạnh đường Hồ Chí Minh trên bộ, chúng ta còn đường Hồ Chí Minh trên biển. Theo đó, trong giai đoạn 2011 – 2020, đầu tư cho giao thông - vận tải của chúng ta “lệch”, với hơn 70% đầu tư vào đường bộ, trong khi chỉ hơn 7% đầu tư cho hàng hải và đường thuỷ nội bộ. Trong khi đó, giao thông - vận tải đường thuỷ có lợi thế giá thành rẻ, chi phí đầu tư thấp hơn so với đầu tư cho giao thông đường bộ. Mặt khác, việc quan tâm đầu tư cho giao thông - vận tải hàng hải, đường thủy nội bộ còn tăng kết nối mạng lưới giao thông vận tải… Tuy nhiên, tư duy, tiềm thức của chúng ta hiện nay dường như chưa quan tâm tới đầu tư cho đường thuỷ - hàng hải, nhất là sau các vụ việc liên quan đến Vinashin, Vinalines.
Về giải pháp cụ thể, Tổng Thư Ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội đề nghị cần đẩy mạnh tuyên truyền rộng khắp để người dân, doanh nghiệp và cả những người làm chính sách đều quan tâm đến việc đầu tư vào lĩnh vực đường thủy, hàng hải. Cần quan tâm đầu tư thiết kế đội tàu, xây dựng lực lượng thực hiện nhiệm vụ phát triển hàng hải. Cùng với đó, các địa phương cũng cần lưu tâm và có kế hoạch cụ thể để phát triển giao thông đường thủy, qua đó giảm áp lực ngân sách, giảm tải cho giao thông đường bộ.
Đối với tuyến đường bộ Hồ Chí Minh đang được triển khai nối thông và tiếp tục hoàn thiện ở một số đoạn tuyến, Tổng Thư Ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường nêu rõ, cần tiến hành các biện pháp quyết liệt hơn nữa, bố trí đủ nguồn vốn đầu tư để hoàn thành dứt điểm các đoạn, tuyến còn dang dở, từng bước hoàn thiện nối thông tuyến đường Hồ Chí Minh./.