Là những hình ảnh thường xuyên xảy ra tại nhiều bệnh viện ở nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Bệnh viện - nơi mà nhân viên y tế làm nhiệm vụ cứu người, nhưng lại bị nhiều đối tượng có lời lẽ đe dọa, hành hung gây thương tích, thậm chí chấn thương nghiêm trọng. Nhiều vụ hành hung cán bộ y tế đã trở thành nỗi ám ảnh của đội ngũ thầy thuốc trong quá trình làm việc, trong đó có thể kể đến một số vụ việc điển hình như: Các bác sỹ tại Bệnh viện đa khoa Trung ương Thái Nguyên bị một bệnh nhân xách dao phay vào viện đòi bác sỹ tháo khớp bàn tay vì đã đánh vợ; Bệnh nhân tử vong trước khi vào bệnh viện nhưng người nhà bệnh nhân lại la hét, chửi bới, đập phá trang thiết bị tại Bệnh viện Đa khoa huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình; Hai bác sĩ Phạm Hải Ninh và Hoàng Đức Trung của Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Yên Bái sau khi phẫu thuật lấy thai nhi cho bệnh nhân thì chính bị người thân của sản phụ hành hung dẫn đến thương tích nặng cho 2 bác sĩ...
Trước đó, trong năm 2017 cũng xảy ra hàng loạt các vụ hành hung cán bộ y tế, thu hút sự quan tâm của dư luận:
- Một cán bộ Trung tâm cấp cứu 115 Thái Bình bị hành hung gãy xương sống mũi khi đang cấp cứu bệnh nhân.
- Bác sĩ bị bố bệnh nhân đập cốc uống nước vào đầu tại Bệnh viện Đa khoa Thạch Thất, thành phố Hà Nội.
- 20 côn đồ khống chế bác sĩ, chém bệnh nhân tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội
- Bác sĩ bị đập máy đo huyết áp vào đầu tại Bệnh viện Đa khoa huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang…
Ngành Y tế cần có giải pháp ngăn chặn hiệu quả nạn hành hung cán bộ y tế
Bác sỹ Nguyễn Thu Bùi - Bệnh viện Sản Trung ương, chia sẻ: “Tôi là nhân viên trong ngành y tế, trước tình trạng hành hung cán bộ y tế gia tăng thời gian qua tôi cảm thấy bất an, đau lòng. Chúng tôi dốc hết tâm sức để cứu chữa bệnh nhân nhưng nhiều người nhà bệnh nhân lại không hiểu và thông cảm với những nỗ lực của chúng tôi".
Theo thống kê của Bộ Công an, trong năm 2017, số vụ việc hành hung bác sỹ, nhân viên y tế là 25 vụ, 37 đối tượng; trong đó truy tố 10 vụ, 10 đối tượng, xử lý hành chính 11 vụ, 19 đối tượng, trong đó có 1 vụ, 1 đối tượng là quân nhân đã chuyển cho lực lượng quân đội xử lý cho xuất ngũ. Đặc biệt tính chất, hành vi của các đối tượng ngày càng manh động, thậm chí các đối tượng còn đạp phá máy móc, cơ sở vật chất của bệnh viện. Bên cạnh việc buông lỏng công tác đảm bảo an ninh trật tự tại của các cơ sở y tế thì vấn đề nhức nhối đang đặc đặt ra, đó là báo động về sự xuống cấp đạo đức xã hội.
Đại biểu Phạm Tất Thắng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội khẳng định: “Thầy thuốc có nhiệm vụ cao cả là chữa bệnh cứu người đáng lẽ ra phải biết ơn thầy thuốc thì nhiều trường hợp người nhà bệnh nhân có thể chỉ vì bất đồng, xích mích mà có hành vi đây là biểu hiện không chấp nhận được. Dường như chuẩn mực đạo đức thông thường của xã hội đang bị xuống cấp. Đây là biểu biện xuống cấp về xã hội”.
Còn với PGS.TS Nguyễn Anh Trí, Chủ tịch Hội đồng cố vấn Bệnh viện Đa khoa Medlatec, Nguyên Viện trưởng Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương thì lo ngại tình trạng hành hung cán bộ y tế đang tăng lên rất nhiều, về số lượng, nặng lên về tính chất và phức tạp. Đây là dấu hiệu đáng lo, chứng tỏ sự xuống cấp đạo đức trong x"ã hội. Tất nhiên cũng thừa nhận, cán bộ y tế có thể có gây ra hiện tượng tử vong cho bệnh nhân, nhưng đây là nước nào cũng gặp, không phải nước nào cũng tuyệt đối an toàn. Nếu do chủ quan thì không phải giải quyết bằng nắm đấm mà chúng ta có pháp luật.
Tình trạng người nhà hành hung cán bộ y tế ngày càng gia tăng đang gây tâm lý bất an cho nhân viên y tế, từ trạm y tế xã, tới bệnh viện tuyến huyện, tuyến tỉnh, tuyến Trung ương. Vì vậy, tại kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XIV, đại biểu Nguyễn Tạo, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng đã chất vấn người đứng đầu Bộ Y tế về những giải pháp quyết liệt để cán bộ y tế yên tâm làm việc.
Ngày 14/6/2018, Bộ trưởng Bộ Y tế đã có Công văn số 3376 trả lời chất vấn của Đại biểu Nguyễn Tạo, Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng về giải pháp ngăn chặn tình trạng tấn công, đe dọa đội ngũ y, bác sỹ làm việc tại các bệnh viện công lập. Công văn của Bộ Y tế khẳng định: Tình trạng mất an ninh trật tự trong bệnh viện, bạo hành nhân viên y tế khi đang thực thi nhiệm vụ là vấn đề vô cùng bức xúc hiện nay. Theo ghi nhận của Bộ Y tế số vụ việc xảy ra trong năm 2017 vừa qua nhiều hơn so với tất cả các năm trước đây, với 13 vụ, cao hơn so với 3 năm 2014, 2015, 2016 cộng lại.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, để ngăn chặn nạn hành hung cán bộ y tế cần sự vào cuộc của nhiều bộ, ngành, địa phương.
Bộ trưởng Bộ Y tế đã phân tích 6 nhóm nguyên nhân dẫn tới tình trạng này, như cơ sở pháp lý chưa đầy đủ để đảm bảo răn đe tình trạng bạo hành nhân viên y tế; nhận thức của người dân chưa cao; bệnh viện là môi trường đặc thù cao dễ xảy ra xung đột; tính chuyên nghiệp của một số cán bộ, nhân viên trong bệnh viện còn thấp; sự quan tâm chỉ đạo của các cấp chính quyền và lãnh đạo bệnh viện còn chưa cao…
Theo Bộ Y tế, trách nhiệm bảo đảm an ninh bệnh viện cần được xem xét từ nhiều phía: từ phía người bệnh; người cung cấp dịch vụ y tế; cơ sở khám chữa bệnh; cộng đồng; xã hội. Trong đó, ngành Y tế chịu trách nhiệm làm đầu mối để phối hợp với các bộ, ban ngành liên quan theo chức năng nhiệm vụ cụ thể của mỗi cơ quan.
Bộ trưởng Bộ Y tế cũng nêu lên nhiều giải pháp, trong đó chú trọng:
- Nghiêm chỉnh thực hiện các quy định, xử lý nghiêm, thích đáng các vi phạm của nhân viên y tế theo quy định, giúp giảm sự căng thẳng, hạn chế bức xúc của bệnh nhân và người nhà bệnh nhân… ngăn chặn nguy cơ xảy ra mất an ninh trật tự tại cơ sở y tế.
- Tiếp tục chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh thực hiện nghiêm Chỉ thị 08 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc bảo đảm an ninh, trật tự tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và các văn bản của Bộ Y tế về an ninh, trật tự bệnh viện.
- Tiếp tục chỉ đạo tích cực nâng cao tinh thần thái độ phục vụ người bệnh, khẳng định vị trí vai trò, nhân cách của cán bộ y tế Việt Nam xứng đáng với truyền thống văn hóa dân tộc.
Bộ Y tế cũng đề nghị và tích cực phối hợp với Bộ Công an, Ban Tuyên giáo Trung ương, chính quyền địa phương nơi có cơ sở y tế, sở y tế các tỉnh thành phố, các cơ sở khám chữa bệnh tăng cường truyền thông, nâng cao nhận thức của người bệnh, cán bộ y tế và xử phạt nghiêm các đối tượng hành hung y, bác sỹ.
Liệu những giải pháp mà Bộ Y tế đưa ra trong phần trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Tạo có hiệu quả trong thực tế, phóng viên Cổng thông tin điện tử Quốc hội đã có cuộc trao đổi với đại biểu Nguyễn Tạo về vấn đề này:
Đại biểu Nguyễn Tạo, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng
Phóng viên: Thưa đại biểu, tại kỳ họp thứ 5 Quốc hội Khóa XIV, Đại biểu đã có văn bản chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ y tế Nguyễn Thị Kim Tiến. Đại biểu có thể cho biết cụ thể nội dung chất vấn của đại biểu?
Đại biểu Nguyễn Tạo, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng: Trước tình hình thực tế, dư luận xã hội cũng như thông tin từ các phương tiện thông tin đại chúng, một số vụ việc đã bạo hành y, bác sỹ tại các khoa cấp cứu tại các bệnh viện trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng nói riêng và cả nước nói riêng, cử tri cũng đã phản ánh. Chúng tôi cũng chất vấn và đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế trả lời để có sự đánh động với toàn xã hội, từ đó có sự tôn trọng đối với đội ngũ thầy thuốc để họ an tâm phục vụ bệnh nhân ngày càng tốt hơn, đặc biệt những y, bác sỹ làm nhiệm vụ cấp cứu tại các bệnh viện.
Phóng viên: Thưa đại biểu, xuất phát từ nguyên nhân nào mà đại biểu lại chất vấn về vấn đề này?
Đại biểu Nguyễn Tạo, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng: Những bức xúc, thái độ của một bộ phận người nhà của bệnh nhân khi đưa người bệnh vào cấp cứu; cộng với sự quá tải bệnh viện; việc phục vụ của bệnh viện chưa thật sự tốt; và đâu đó có một số nơi thái độ phục vụ của một số y, bác sỹ và người nhà bệnh nhân không phù hợp, dẫn tới tình trạng cán bộ y tế bị tấn công.
Thực trạng này đã được cử tri phản ánh đến Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng trong các buổi tiếp xúc cử tri, điều này gióng lên hồi chuông báo động cho toàn xã hội. Do vậy, chúng tôi đã chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế đề nghị có biện pháp phù hợp, trong đó có sự phối hợp với Bộ Công an, chính quyền các địa phương; đồng thời xây dựng đội ngũ bảo vệ bệnh viện chuyên nghiệp để có phương án đảm bảo vệ bệnh viện an toàn. Trong đó, lực lượng bảo vệ tại bệnh viện giữ vai trò nòng cốt, giảm tình trạng hành hung cán bộ y tế. Tất nhiên, cũng cần thông cảm, trong những bức xúc của người nhà bệnh nhân thì thái độ phục vụ của cán bộ y tế chưa tốt nhưng ngành y tế cũng cần chủ động có phương án tối ưu bảo đảm an toàn cho thầy thuốc trong quá trình cấp cứu, chăm sóc bệnh nhân.
Phóng viên: Để khắc phục tình trạng hành hung y bác sỹ ngay trong nệnh viện, Bộ Y tế đã đưa ra nhiều giải pháp. Theo quan điểm của đại biểu, những giải này có khắc phục được vấn đề trên ?
Đại biểu Nguyễn Tạo, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng: Nạn bạo hành không chỉ xảy ra ở ngành Y tế mà đang len lỏi ở các cơ quan, đơn vị của nhà nước, như tòa án, trường học… Đây là vấn đề đặt ra không chỉ riêng ngành Y tế cần khẩn trương đưa ra các biện pháp giải quyết hữu hiệu. Tôi cũng đồng tình với những giải pháp mà Bộ Y tế đưa ra là phối hợp chặt chẽ với các ban ngành chức năng, trong đó có chính quyền địa phương; phối hợp chặt chẽ giữa ngành y tế với ngành công an; xây dựng và đủ kinh phí để tổ chức lực lượng bảo vệ chuyên nghiệp 24/24h đáp ứng yêu cầu đảm bảo an toàn trong khu vực bệnh viện. Bên cạnh đó, cũng cần tổ chức các điều kiện phục vụ bệnh nhân cấp cứu ngày càng tốt hơn và thái độ phục vụ của đội ngũ y bác sỹ cũng cần chuẩn mực và tiếp tục được cải thiện hơn nữa. Như vậy tình trạng hành hung cán bộ y tế mới được giải quyết dứt điểm trong thời gian tới.
Phóng viên: Bên cạnh những giải pháp mà Bộ Y tế đưa ra, theo đại biểu cần có giải pháp căn cơ nào để triệt để khắc phục tình trạng hành hung cán bộ y, bác sỹ, nhân việc phục vụ tại các bệnh viện?
Đại biểu Nguyễn Tạo, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng: Những điều kiện đảm bảo an toàn cho bệnh viện cần được đặt lên hàng đầu. Bệnh viện cần trang bị những thiết bị cơ bản để đảm bảo an toàn cho cán bộ y tế như hệ thống cổng, hàng rào, camera an ninh, có khu vực cách ly khoa học. Thứ hai, cần cải thiện môi trường bệnh viện, có thái độ phục vụ tốt hơn nữa để giảm căng thẳng của người nhà bệnh nhân. Thứ ba, theo tôi cần cần có một khoản kinh phí nhất định đẻ tổ chức và duy trì hoạt động của đội bảo vệ chuyên nghiệp tại bệnh viện và tôi cũng thống nhất quan điểm của Bộ trưởng Bộ Y tế là cần có sự tham gia phối hợp của lực lượng công an, chính quyền địa phương nơi có bệnh viện, như vậy mới hy vọng nạn hành hung cán bộ y tế mới được khắc phục triệt để.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn Đại biểu!