Ông Đỗ Văn Chiến, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc
Phóng viên: Xin được cảm ơn ông đã nhận lời trả lời phỏng vấn của Truyền hình Quốc hội Việt Nam. Năm 2019 vừa qua đánh dấu rất nhiều hoạt động nổi bật trong công tác dân tộc. Ông có đánh giá như thế nào về kết quả đạt được trong năm qua, thưa Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc?
Ông Đỗ Văn Chiến, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc: Năm 2019 là một trong những năm mà Ủy ban dân tộc hoàn thành nhiều nhiệm vụ quan trọng do Chính phủ giao, Thủ tướng Chính phủ giao, Quốc hội giao và Trung ương Đảng giao.
Thứ nhất, Ủy ban Dân tộc đã tham mưu trực tiếp cho ban chỉ đạo Trung ương tổng kết Nghị quyết số 24 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX và tham mưu để Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 65, tiếp tục thực hiện Nghị quyết 24 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới.
Thứ hai, Ủy ban Dân tộc đã chủ trì phối hợp với các bộ ngành địa phương xây dựng báo cáo để Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ trình Quốc hội để Quốc hội phê duyệt Đề án Tổng thể phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030.
Có thể nói rằng, năm qua, Uỷ ban Dân tộc đã thực hiện một khối lượng công việc rất đồ sộ, đòi hỏi sự tập trung cao độ của Ban cán sự Đảng, Lãnh đạo Ủy ban Dân tộc, của cán bộ công nhân viên chức.
Thứ ba, cùng với những nhiệm vụ như vậy, chúng tôi tiếp tục tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Quốc hội đã phê duyệt, bố trí 1.000 tỷ đồng để thực hiện Đề án hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi theo Quyết định số 2085 của Thủ tướng Chính phủ và hỗ trợ phát triển nhóm dân tộc thiểu số rất ít người theo Quyết định số 2086 của Thủ tướng Chính phủ.
Thứ tư, chúng tôi cũng đã tiếp tục tham mưu để tổ chức được 5 sự kiện có tính chất quốc gia để tạo sức lan tỏa trong cộng đồng các dân tộc thiểu số trong phạm vi cả nước, một mặt bày tỏ sự biết ơn đối với Đảng, Nhà nước. Mặt khác, lôi cuốn để tạo sức lan tỏa để đồng bào dân tộc thiểu số tự hào với truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình, tự tin vượt mọi khó khăn để đẩy mạnh phát triển kinh tế xã hội, bảo tồn, giữ gìn văn hóa các dân tộc thiểu số hội nhập phát triển cùng đất nước.
Nhiệm vụ nữa là chúng tôi đã tham mưu và được sự đồng ý của Ban Bí thư, sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ tổ chức rất thành công giao lưu hữu nghị giữa đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống dọc biên giới Việt Nam – Lào, tại Nghệ An. Chúng tôi cũng đã đã tổ chức được Lễ tuyên dương học sinh, sinh viên tiêu biểu toàn quốc năm 2019 phối hợp với các cơ quan hữu quan tổ chức được việc gặp mặt hơn 300 đại biểu già làng, trưởng bản của Tây Nguyên nhân dịp 10 năm thực hiện Quyết tâm Thư ở Tây Nguyên.
Một loạt sự kiện đó đã tạo ra một bầu không khí hồ hởi phấn khởi trong đồng bào dân tộc thiểu số ở miền núi tin tưởng vào đường lối chủ trương của Đảng và đã vượt qua mọi khó khăn để phát triển. Đã có 108 xã và 1960 thôn, bản ra khỏi địa bàn khó khăn trong năm 2019. Đây cũng thể hiện sự quyết tâm rất cao của đồng bào và thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đã được phát huy tác dụng trong thực tiễn.
Chúng tôi cũng đang chuẩn bị tổng kết hoạt động nhiệm kỳ 2016 - 2020 và xây dựng chiến lược phát triển công tác dân tộc trong nhiệm kỳ tiếp theo. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ hội thảo tổ chức lấy ý kiến và sẽ trình với Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ ban hành.
Nhiệm vụ quan trọng nữa là Ủy ban Dân tộc đã tiến hành kiểm đề tài để tham gia xây dựng văn kiện của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ 13 của Đảng nằm trong Tiểu ban Kinh tế xã hội và chúng tôi đã hoàn thành nhiệm vụ này. Cơ bản Tiểu ban Kinh tế xã hội chấp thuận và sẽ trở thành văn bản dự thảo chính thức để trình với Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng trình Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ 13 của Đảng.
Phóng viên: Với nhiều nỗ lực nên công tác dân tộc năm qua có rất nhiều điểm sáng, tuy nhiên sự quan tâm và đổi mới luôn bắt đầu từ những bất cập trong thực tiễn. Thực trạng công tác dân tộc luôn phát sinh những vấn đề mới và luôn cần sự điều chỉnh cho phù hợp. Thưa Bộ trưởng - Chủ nhiệm, những thực trạng nào mà thời gian tới chúng ta cần quan tâm giải quyết?
Ông Đỗ Văn Chiến, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc: Những vấn đề của đồng bào dân tộc thiểu số cần quan tâm giải quyết có 3 điểm chính.
Điểm đầu tiên và có tính chất cốt lõi là tạo sinh kế, tạo công ăn việc làm cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi với một tư duy mới tạo các sản phẩm giá trị hàng hóa theo chuỗi giá trị và cung ứng được ra thị trường. Chỉ có phát triển sản xuất, khai thác tiềm năng lợi thế của từng vùng, đẩy mạnh sản xuất, tạo ra cuộc sống ổn định thì chúng ta mới có thể tính đến nhiệm vụ khác.
Thứ hai là phải chuẩn bị một cách rất căn cơ, bài bản và tiếp tục phát triển sự nghiệp giáo dục, y tế và văn hóa để làm sao xây dựng được chất lượng nguồn nhân lực ở vùng dân tộc thiểu số ngày càng tốt hơn, để chính con em chúng ta ở vùng này là người sẽ quyết định và giải quyết những vấn đề bức thiết đặt ra trong đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số cùng với sự hỗ trợ của nhà nước và cùng với sự quan tâm của cấp trên. Còn nếu không tạo cải thiện chất lượng nguồn nhân lực ở vùng này và vẫn cứ phụ thuộc vào sự hỗ trợ từ bên trên thì sẽ không đảm bảo tính bền vững.
Thứ ba là phải làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền vận động và khơi dậy tinh thần tự lực, tự tin của đồng bào để đồng bào tự vượt qua chính mình, khắc phục những khó khăn của mình, dám bước ra thị trường và tiếp cận với cái mới để hội nhập và phát triển. Còn nếu chúng ta không làm được tốt công tác tuyên truyền mà tự đồng bào không cố gắng lên thì sẽ khó khăn trong việc tiếp nhận các chủ trương đường lối của Đảng và Nhà nước.
Phóng viên: Năm 2020 đánh dấu một khởi đầu mới trong công tác dân tộc để nhằm giải quyết những tồn tại mà Bộ trưởng – Chủ nhiệm vừa nêu. Uỷ ban Dân tộc sẽ thực hiện vai trò của mình như thế nào thưa Bộ trưởng – Chủ nhiệm Đỗ Văn Chiến?
Ông Đỗ Văn Chiến, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc: Chúng tôi xác định có ba cái chính là xây dựng chương trình mục tiêu quốc gia để Chính phủ trình với Quốc hội quyết định vào kỳ họp thứ 9, tháng 5 năm 2020 để triển khai thực hiện từ năm 2021, đó là nhiệm vụ quan trọng số một.
Nhiệm vụ quan trọng thứ hai là chúng tôi phải tập trung để triển khai thực hiện thật tốt và tổ chức thành công đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số toàn quốc lần thứ 2, dự kiến vào tháng 4 năm 2020. Qua đó chuyển tải tất cả chủ trương, đường lối mới của Đảng vào trong cuộc sống của nhân dân. Tiếp tục thể hiện sự đoàn kết của các dân tộc và sự quyết tâm nỗ lực phấn đấu để xây dựng cuộc sống mới và tiếp tục thể hiện sự trung thành đối với Đảng và Nhà Nước. Tuyệt đối tin tưởng vào đường lối của Đảng và Nhà nước và vận động đồng bào thực hiện chủ trương đường lối của Đảng một cách có hiệu quả hơn.
Nhiệm vụ thứ ba là tiếp tục triển khai các chính sách còn có hiệu lực đến năm 2020 và tổng kết đánh giá nhiệm kỳ 2016-2020 và xây dựng hoạch định những nhiệm vụ mới và xây dựng nghị định mới cho chính phủ về nhiệm kỳ 2021-2025 của Uỷ ban Dân tộc trong thời gian tới.
Phóng viên: 2019 thực sự là một năm đạt nhiều thành tựu của toàn Đảng, toàn dân nói chung, của Uỷ ban Dân tộc và của cá nhân Bộ trưởng – Chủ nhiệm nói riêng, nhưng vẫn còn rất nhiều việc phải làm trong năm mới. Trên cương vị là Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc, ông có thể chia sẻ đôi điều với đồng bào các dân tộc thiểu số?
Ông Đỗ Văn Chiến, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc: Tôi là một người dân tộc thiểu số, được Đảng và Nhà nước đào tạo từ khi còn rất nhỏ và có thể nói là một trong những người được thụ hưởng chính sách, sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Bây giờ được phân công đứng đầu một cơ quan của Chính phủ, tham mưu cho Đảng và Nhà nước về công tác dân tộc và chính sách dân tộc. Tôi cũng rất mong muốn truyền tải đến đồng bào các dân tộc thiểu số một số nội dung.
Thứ nhất, nếu không có sự quan tâm của Đảng và Nhà nước thì đời sống của đồng bào chúng ta sẽ không bao giờ có được như ngày hôm nay.
Thứ hai, cùng với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước thì đồng bào phải tự mình phải vượt qua chính mình để khắc phục khó khăn, với cách làm mới, để hội nhập phát triển với đồng bào các dân tộc trong phạm vi cả nước.
Thứ ba, nếu chúng ta vượt qua được tính tự ti và vượt qua được chính mình thì có thể nói rằng con em đồng bào thiểu số của chúng ta có thể làm được nhiều việc tốt, có thể làm được tất cả các việc mà những người khác làm được. Chỉ mong muốn rằng, đồng bào phải thật sự cố gắng, người ta cố gắng một thì chắc mình phải cố gắng hai, ba lần thì sẽ có kết quả tốt hơn.
Đón chào xuân Canh Tý, thay mặt cho Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Ủy ban Dân tộc và với tình cảm cá nhân của Bộ trưởng - Chủ nhiệm Ủy ban dân tộc, tôi xin gửi tới đồng bào các dân tộc trong phạm vi cả nước lời thăm hỏi, lời chúc mừng năm mới mạnh khỏe, hạnh phúc. Mọi nhà, mọi người thật nhiều niềm vui và chúc cho đồng bào các dân tộc trong cả nước năm 2020 sẽ phát huy được những thành tích đạt được trong năm 2019, nỗ lực cao nhất với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước chúng ta sẽ đẩy mạnh phát triển sản xuất, đảm bảo an sinh xã hội, chăm lo phát triển sự nghiệp giáo dục, đào tạo, y tế và giải quyết những vấn đề bức thiết của đồng bào. Đồng bào chúng ta tin tưởng tuyệt đối và chủ trương đường lối của Đảng và cố gắng phấn đấu để chúng ta cùng nhau xây dựng cuộc sống mới tốt hơn.
Phóng viên: Xin Cảm ơn Bộ Trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến và xin chúc ông cùng gia đình đón năm mới hạnh phúc, an khang. Xin chúc Uỷ ban Dân tộc vượt qua mọi khó khăn, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ mà Đảng, Chính phủ, Quốc hội cùng đồng bào dân tộc tin tưởng giao phó!