Chuyến thăm lần này của Đoàn nhằm đáp lại lời mời của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân; thể hiện sự coi trọng và mong muốn tăng cường, củng cố mối quan hệ truyền thống đặc biệt, đoàn kết và hợp tác toàn diện giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước Việt Nam- Cuba. Đồng thời, trao đổi kinh nghiệm để tìm ra những giải pháp nhằm giải quyết các thách thức, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và vai trò của Quốc hội hai nước.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đón Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández Ảnh: Đình Nam
Tham dự Lễ đón, Hội đàm có các Ủy viên Trung ương Đảng: Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu; Tổng thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc; Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh, Chủ tịch Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam- Cuba, Thượng tướng Võ Trọng Việt; Trưởng Ban Công tác đại biểu Trần Văn Túy. Ngoài ra còn có Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà; Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc; Trợ lý Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Thông.
Thay mặt Quốc hội Việt Nam nhiệt liệt chào mừng Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernández và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội của Chính quyền Nhân dân nước Cộng hòa Cuba thăm hữu nghị chính thức Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân khẳng định, chuyến thăm của đồng chí Esteban Lazo Hernández và Đoàn không những mang đến cho Quốc hội, nhân dân Việt Nam những tình cảm đoàn kết, hữu nghị, nồng ấm mà còn là bước phát triển mới trong quan hệ giữa hai Cơ quan lập pháp nói riêng và Quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện Việt Nam- Cuba nói chung.
Thông báo về tình hình Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội cho biết, Việt Nam tiếp tục đạt những thành tựu quan trọng. Tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam bình quân giai đoạn 2011- 2015 đạt 5,91%, năm 2016 đạt 6,2% và dự kiến năm 2017 tăng trưởng kinh tế đạt 6,7%. Từ năm 2011 đến nay, Việt Nam tập trung triển khai 3 đột phá chiến lược và tập trung tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng từ chiều rộng sang mô hình phát triển theo cả chiều rộng và chiều sâu, thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh”. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn gặp một số khó khăn thách thức như kinh tế tiếp đà tăng trưởng nhưng chưa bền vững, một số chỉ tiêu cơ bản chưa đạt mục tiêu đề ra, đặc biệt là sản xuất nông nghiệp còn gặp nhiều khó khăn. Biến đối khí hậu, nước biển dâng tiếp tục gây ra hậu quả nặng nề, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và đời sống người dân. Cải cách hành chính được triển khai quyết liệt, có nhiều tiến bộ nhưng vẫn còn nhiều phiền hà gây bức xúc cho doanh nghiệp và người dân.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández
Về đối ngoại, Việt Nam tiếp tục kiên định chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa và hội nhập quốc tế toàn diện; chủ động đóng góp tích cực và có trách nhiệm tại các tổ chức quốc tế và diễn đàn đa phương. Tại khu vực, Việt Nam tích cực tham gia vào sự phát triển của Cộng đồng ASEAN, các cơ chế hợp tác khu vực khác như ARF, APEC (Việt Nam chủ trì Hội nghị cấp cao APEC tháng 11/2017). Việt Nam tiếp tục đóng góp vào việc duy trì môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế.
Về tình hình hoạt động của Quốc hội Việt Nam, tháng 5/2016, Việt Nam đã tổ chức thành công cuộc bầu cử Quốc hội khóa XIV; 99% cử tri Việt Nam đã tham gia bầu cử, bầu ra 494 đại biểu, trong đó có 132 nữ (chiếm 26,7%). Tại Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội đã bầu và phê chuẩn các chức danh Lãnh đạo cao nhất của Quốc hội, Chính phủ. Quốc hội Việt Nam gồm có Hội đồng Dân tộc, 9 Ủy ban và Tổng thư ký Quốc hội. Quốc hội còn có cơ quan thường trực là Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Ủy ban Thường vụ Quốc hội gồm Chủ tịch Quốc hội, 04 Phó Chủ tịch Quốc hội và 13 Ủy viên Thường vụ. Thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội không thể đồng thời là thành viên Chính phủ. Ủy ban Thường vụ Quốc hội của mỗi khoá Quốc hội thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình cho đến khi Quốc hội khoá mới bầu ra Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Ngoài ra có ba cơ quan là Ban Công tác Đại biểu, Ban Dân nguyện và Viện Nghiên cứu Lập pháp thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Chủ tịch Quốc hội cũng cho biết, Quốc hội Việt Nam đã và đang không ngừng đổi mới phương thức làm việc theo hướng công khai, minh bạch; nâng cao chất lượng hoạt động, tăng cường tính tranh luận, đối thoại và giải trình để nâng cao chất lượng các phiên họp. Các phiên họp bàn về những vấn đề quan trọng của đất nước, báo cáo giám sát tối cao Quốc hội, chất vấn và trả lời chấn vấn của Quốc hội được truyền hình trực tiếp, để cử tri cả nước theo dõi và giám sát. Quốc hội Việt Nam đang tiến hành Kỳ họp thứ 3. Tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua 13 dự án luật, 5 nghị quyết và cho ý kiến lần đầu đối với 5 dự án luật khác. Kỳ họp lần này cũng xem xét, thảo luận và quyết định về các vấn đề như các báo cáo của Chính phủ về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2016; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2017; Phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2015. Tại kỳ họp này, lần đầu tiên, chất vấn và trả lời chất vấn sẽ tăng từ 2,5 ngày lên 3 ngày.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu tại Hội đàm
Đánh giá cao quan hệ vô cùng tốt đẹp giữa hai nước và Quốc hội hai nước, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Quốc hội Việt Nam chủ trương đẩy mạnh hoạt động ngoại giao nghị viện, tăng cường và mở rộng các hoạt động song phương với nghị viện các nước, đồng thời tích cực tham gia hoạt động trên các diễn đàn đa phương, các tổ chức liên nghị viện quốc tế và khu vực. Với tinh thần đó, vui mừng trước những đóng góp tích cực của Quốc hội hai bên vào việc củng cố và tăng cường mối quan hệ “đặc biệt” và “mẫu mực” giữa Việt Nam và Cuba. Quốc hội hai nước cũng thường xuyên phối hợp chặt chẽ và hiệu quả trong công tác xây dựng và giám sát thực thi pháp luật cũng như trên các diễn đàn đa phương, các tổ chức Nghị viện quốc tế và khu vực.
Quốc hội Việt Nam rất quan tâm và thường xuyên cử đoàn các cấp thăm làm việc để trao đổi, tham khảo kinh nghiệm của hai bên, gần đây nhất là Đoàn do Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng thăm Cuba vào tháng 2/2017, Đoàn công tác chuyên môn của Quốc hội do Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng ban Công tác Đại biểu Trần Văn Túy làm Trưởng đoàn vào tháng 3/2017. Ngoài ra, hoạt động của Nhóm Nghị sĩ hữu nghị cũng được quan tâm thúc đẩy. Quốc hội khóa XIV đã thành lập Nhóm Nghị sỹ Hữu nghị Việt Nam- Cuba do Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh, Thượng tướng Võ Trọng Việt làm Chủ tịch. Và đặc biệt, ngày 28/11/2016, Chủ tịch Quốc hội cũng đã thay mặt Đảng, Nhà nước, nhân dân Việt Nam đến dự Lễ tang đồng chí Fidel- người bạn lớn, người đồng chí, người anh em vô cùng thân thiết, kính mến của nhân dân Việt Nam.
Cảm ơn sự đón tiếp chu đáo, trọng thị mà Quốc hội Việt Nam và cá nhân Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã dành cho Đoàn, thay mặt nhân dân Cuba, Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández gửi lời chào mừng nồng nhiệt nhất tới toàn thể nhân dân Việt Nam, những người bạn đã làm nên những chiến công tuyệt vời trong suốt bề dày lịch sử của đất nước; chúc Việt Nam thành công hơn nữa trong công cuộc phát triển kinh tế- xã hội.
Bày tỏ xúc động khi nhớ lại khoảnh khắc chiếc máy bay đầu tiên đưa Đoàn đại biểu cấp cao của Quốc hội Việt Nam do Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân dẫn đầu đến Cuba để dự lễ tang Tổng tư lệnh Fidel Castro, Chủ tịch Quốc hội Cuba khẳng định, điều đó không phải ngẫu nhiên, mà là tình cảm của Việt Nam dành cho Cuba. Người dân Cuba vẫn nhớ như in những lời phát biểu đầy xúc động của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân trong lễ tang Lãnh tụ Fidel Castro trên Quảng trường Cách mạng ngày đó. Chủ tịch Quốc hội Cuba cũng gửi lời cám ơn chân thành nhất tới Đảng, Quốc hội, Nhà nước, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội Hữu nghị Việt Nam- Cuba và toàn thể nhân dân Việt Nam vì đã cùng Cuba trải qua thời khắc khó khăn trước sự ra đi của vị lãnh tụ lịch sử của Cách mạng Cuba.
Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández phát biểu tại Hội đàm
Chủ tịch Quốc hội Cuba cho rằng, những cuộc trao đổi kinh nghiệm, trao đổi Đoàn sẽ giúp hai nước hiểu nhau hơn và có giải pháp đối phó với những thách thức. Trên bình diện quốc tế, Cuba hiểu rất rõ lập trường nhất quán của Việt Nam và Cuba sẽ tiếp tục cùng sát cánh bên Việt Nam. Bên cạnh đó, trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều diễn biến phức tạp trong các vấn đề về kinh tế, năng lượng, biến đổi khí hậu... Chủ tịch Esteban Lazo Hernández nhấn mạnh, những vẫn đề này có thể giải quyết được nếu tất cả các bên nhất trí, đồng lòng.
Đối với vấn đề biến đổi khí hậu, Chủ tịch Esteban Lazo Hernández cho biết, Cuba đang thực hiện việc nghiên cứu tìm biện pháp để đối phó với từng tình huống. Hiện Cuba đang thảo luận ở Bộ Chính trị và lấy ý kiến toàn dân, tháng 7 này sẽ đưa ra Quốc hội để bàn thảo. Đây là vấn đề lớn không thể giải quyết trong ngày một, ngày hai, Cuba sẽ đặt ra từng lộ trình cụ thể để giải quyết. Ngoài ra, Cuba đang nỗ lực giải quyết những vấn đề của Cuba mà Việt Nam đã và đang trải qua với kinh nghiệm của hơn 30 năm đổi mới, do đó, Chủ tịch Quốc hội Cuba mong muốn được tham khảo những kinh nghiệm thành công cũng như thất bại của Việt Nam; những kinh nghiệm trong hoạt động của Quốc hội, đặc biệt là hoạt động của các Đoàn đại biểu Quốc hội ở các địa phương.
Đánh giá cao ý kiến phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández, để tăng cường hợp tác hơn nữa giữa hai nước, Quốc hội hai nước, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị, trong thời gian tới: Thứ nhất, hai bên tiếp tục duy trì trao đổi đoàn cấp cao và các cấp, nhằm tăng cường hiểu biết, trao đổi và chia sẻ thông tin, kinh nghiệm về các lĩnh vực có thế mạnh của hai bên, cũng như những bài học thành công và thất bại trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Thứ hai, tiếp tục rà soát, cập nhật hoặc ký mới các văn kiện hợp tác nhằm hoàn thiện khung pháp lý cho quan hệ song phương phù hợp với tình hình mới ở mỗi nước; quyết tâm nâng kim ngạch trao đổi thương mại song phương sao cho tương xứng với quan hệ chính trị tốt đẹp. Thứ ba, tiếp tục ủng hộ và thúc đẩy thực hiện các chương trình và dự án hợp tác giữa hai nước, nhất là trong các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, hàng tiêu dùng ở Cuba, nghiên cứu và sản xuất sinh phẩm chữa bệnh, dịch vụ y tế, xây dựng hạ tầng dịch vụ du lịch, năng lượng...v.v..Thứ tư, tăng cường hợp tác và ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức và diễn đàn đa phương, nhất là tại Liên hợp quốc vì lợi ích của mỗi nước, vì hòa bình và ổn định, phát triển ở hai khu vực và trên thế giới. Thứ năm, hai Nhóm nghị sĩ hữu nghị tại Quốc hội mỗi nước tăng cường trao đổi và tìm ra những biện pháp cụ thể nhằm tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa quốc hội hai nước trong thời gian tới.
Bày tỏ nhất trí cao với năm kiến nghị rất cụ thể của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández đề nghị, hai bên cần bắt tay ngay vào để thực hiện 5 kiến nghị đó bằng việc xây dựng các đề cương hợp tác chi tiết. Chủ tịch Quốc hội Cuba cho rằng, hai nước hoàn toàn có thể có điều kiện để tiếp tục phát triển những hợp tác sâu rộng hơn như: dịch vụ y tế, nông nghiệp, trao đổi thương mại... Đặc biệt, điều quan trọng nhất là hai nước có tiếng nói đồng thuận rất cao trên diễn đàn quốc tế cũng như tại các diễn đàn nghị viện Quốc tế và nghị viện khu vực. Chủ tịch Esteban Lazo Hernández nhấn mạnh, việc tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác giữa hai Đảng, hai Nhà nước và Nhân dân hai nước là cách tốt nhất để tưởng nhớ tới Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Fidel Castro.
Tại Hội đàm, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández cùng tin tưởng rằng với nền tảng quan hệ chính trị tốt đẹp và tình cảm đoàn kết thủy chung trước sau như một, các thế hệ người Việt Nam và Cuba sẽ gìn giữ, viết tiếp những trang mới, làm cho mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị hợp tác anh em Việt Nam- Cuba ngày càng sâu sắc, bền chặt và đóng góp tích cực hơn nữa vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ở mỗi nước, vào hòa bình, ổn định và phát triển tại mỗi khu vực và trên thế giới.
Nhân dịp này, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân gửi lời chúc nhân dân Cuba anh hùng tiếp tục vững bước trên con đường đã chọn và giành được nhiều thành quả quan trọng trong việc triển khai chính sách cập nhật hóa mô hình phát triển kinh tế; chúc các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước Cuba sức khỏe, hạnh phúc và thành công.
+ Ngay sau Hội đàm, Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández đã có bài phát biểu quan trọng tại Hội trường Diên Hồng- Nhà Quốc hội trong Phiên họp toàn thể, Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIV và tham quan Nhà Quốc hội.
+ Chiều cùng ngày, Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội của Chính quyền Nhân dân nước Cộng hòa Cuba do Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernández dẫn đầu sẽ hội kiến Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc; chào xã giao Chủ tịch nước Trần Đại Quang.
+ Tối cùng ngày, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân sẽ chủ trì Tiệc chiêu đãi trọng thể Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội của Chính quyền Nhân dân nước Cộng hòa Cuba nhân dịp sang thăm chính thức nước ta.