Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tham dự phiên họp toàn thể của Hội đồng liên bang Nga.
Kính thưa Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Matvienko và các vị Đại biểu Hội đồng Liên bang Nga,
Đầu tiên tôi xin bày tỏ lời cảm ơn đến Chủ tịch Matvienko và Hội đồng Liên bang đã dành cho tôi niềm vinh dự lớn lao phát biểu tại Phiên họp toàn thể Hội đồng Liên bang Nga nhân chuyến thăm chính thức Liên bang Nga của Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam. Vinh dự này thể hiện sinh động tính chất tin cậy đặc biệt của quan hệ hữu nghị truyền thống và Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước Việt Nam và Nga, cũng như sự hợp tác giữa Quốc hội hai nước chúng ta.
Đến thăm nước Nga vĩ đại, chúng tôi hết sức vui mừng được chứng kiến những thành tựu to lớn về kinh tế, xã hội và đối ngoại mà nhân dân Nga, dưới sự lãnh đạo của Tổng thống V. Putin, Quốc hội và Chính phủ Liên bang Nga đã giành được trong thời gian qua. Tôi tin tưởng nước Nga luôn luôn gặt hái thành công trên con đường phát triển với thông điệp mới đây của Tổng thống Putin quyết tâm đảm bảo cuộc sống thịnh vượng cho người dân, đưa nước Nga thành một nước văn minh, có vị thế quốc tế dựa vào nội lực, trên cơ sở nền tảng các giá trị truyền thống và văn hóa. Hòa bình, đoàn kết để vượt qua khó khăn, đáp trả mọi sức ép, bảo đảm cho sự phát triển bền vững là con đường mà người lãnh đạo cao nhất của “Xứ sở Bạch Dương” đã chọn và tiếp tục dẫn dắt dân tộc mình đi theo trong những năm tới. Việt Nam mong muốn một nước Nga hùng cường; ủng hộ Nga tăng cường vai trò trong bảo đảm an ninh, hòa bình, ổn định và hợp tác tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương và trên thế giới.
Chúng tôi xúc động nhớ lại, cách đây 96 năm, ngày 30/6/1923 của thế kỷ trước, trong quá trình đi tìm con đường giải phóng cho dân tộc khỏi sự đô hộ của thực dân Pháp, vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam – Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lần đầu tiên đặt chân đến Liên Xô. Chuyến đi đã trở thành một biểu tượng lịch sử cho sự thay đổi mang tính chất quyết định đến con đường cách mạng giải phóng dân tộc, bảo vệ và xây dựng tổ quốc của đất nước Việt Nam. Chúng tôi cũng tự hào nhớ lại, đã có những người lính Việt Nam tham gia vào cuộc duyệt binh trên Quảng trường Đỏ mùa Đông năm 1941, sau đó tiến thẳng ra mặt trận và hy sinh trong chiến dịch bảo vệ Moscow. Và gần 70 năm về trước, ngày 30/01/1950, Liên Xô trở thành một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới công nhận và chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra một trang mới trong lịch sử quan hệ hai nước chúng ta.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân lần đầu tiên phát biểu tại phiên họp toàn thể của Hội đồng Liên bang Nga.
Trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và thống nhất đất nước, Việt Nam đã nhận được sự ủng hộ hết lòng của nhân dân Liên Xô và nhân dân Nga. Không chỉ viện trợ cho Việt Nam những vũ khí, khí tài hiện đại, mà còn có hàng ngàn quân nhân và chuyên gia kỹ thuật Liên Xô đã tiến hành huấn luyện cho các đồng nghiệp Việt Nam ngay trên chiến trường, trong chiến hào, dưới làn bom đạn của kẻ thù. Tấm gương anh dũng bảo vệ Tổ quốc của những người lính Hồng quân và nhân dân Nga trong chiến tranh thế giới thứ hai luôn là nguồn động viên, cổ vũ khích lệ hết sức to lớn đối với nhân dân Việt Nam trong cuộc chiến tranh lâu dài, gian khổ giành độc lập dân tộc. Việt Nam không bao giờ quên và sẽ mãi mãi luôn ghi nhớ, trân trọng sự giúp đỡ chí tình, chí nghĩa mà nhân dân Liên Xô, trong đó có nhân dân Nga, đã dành cho Việt Nam trong công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước.
Sự nghiệp khôi phục và phát triển đất nước của Việt Nam cũng mang dấu ấn vô cùng tốt đẹp của tình đoàn kết Việt – Nga. Liên Xô và Liên bang Nga đã giúp Việt Nam đào tạo hàng chục ngàn cán bộ; nhiều người trong số đó đã trở thành các lãnh đạo chủ chốt, chuyên gia hàng đầu trên nhiều lĩnh vực. Nhiều công trình của Việt Nam đã được xây dựng với sự giúp đỡ của nhân dân Nga anh em, trong đó có những công trình lớn, có ý nghĩa quan trọng hàng đầu với sự phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam.
Mối quan hệ hữu nghị và hợp tác truyền thống với Nga là tài sản vô giá mà Việt Nam quyết tâm gìn giữ và phát huy. Đây cũng là tiền đề để Việt Nam và Liên bang Nga ký kết Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị năm 1994. Hai nước đã nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược năm 2001, và tiếp tục nâng cấp trở thành “Đối tác chiến lược toàn diện”, khuôn khổ quan hệ cao nhất của Việt Nam vào năm 2012, đánh dấu bước phát triển mới vượt bậc trong quan hệ giữa hai nước.
Trên cơ sở đó, quan hệ Việt – Nga đã có những bước phát triển mạnh mẽ thời gian qua. Quan hệ chính trị giữa hai nước có độ tin cậy rất cao, với trao đổi đoàn và tiếp xúc các cấp, nhất là cấp cao được duy trì thường xuyên và trên tất cả các kênh. Nhiều cơ chế hợp tác đã được xác lập trên tất cả các lĩnh vực. Hợp tác kinh tế Việt – Nga không ngừng phát triển, năm 2018 kim ngạch thương mại đạt mức kỷ lục 4,5 tỷ USD, 9 tháng đầu năm nay đạt 3,4 tỷ USD. Việt Nam cũng đã trở thành quốc gia đầu tiên ký kết Hiệp định thương mại tự do với Liên minh Kinh tế Á - Âu năm 2015, mà Nga là thành viên chủ chốt. Đầu tư giữa hai nước tiếp tục được mở rộng, với nhiều dự án quy mô, hiện đại được triển khai tại cả Việt Nam và Nga, trong đó không thể không kể đến các dự án hợp tác dầu khí giữa hai nước. Bên cạnh Liên doanh dầu khí Vietsovpetro, nhiều tập đoàn dầu khí hàng đầu của Nga như Gazprom, Rosneft và Zarubezhneft đã và đang tiếp tục triển khai hiệu quả nhiều dự án dầu khí mới tại thềm lục địa Việt Nam. Tại Nga, Liên doanh Dầu khí Rusvietpetro đã bắt đầu khai thác dầu khí tại Khu tự trị Nenetski. Những dòng chảy của dầu khí tiếp mạch cho dòng chảy quan hệ hữu nghị và hợp tác Việt-Nga, mang lại lợi ích to lớn cho cả hai nước. Hợp tác hai nước trên các lĩnh vực quốc phòng, an ninh tiếp tục được mở rộng. Giao lưu nhân dân giữa hai nước không ngừng được tăng cường, với ngày càng nhiều bạn trẻ Việt Nam chọn Liên bang Nga là địa điểm du học. Ngược lại, Việt Nam tiếp tục là điểm đến yêu thích của người dân Nga, với hơn 600 ngàn khách Nga thăm Việt Nam năm 2018 và gần 500 ngàn trong 9 tháng đầu năm nay.
Hiếm có một đất nước nào có được tình cảm sâu đậm trong lòng người Việt Nam như nước Nga; tình cảm đó xuất phát không chỉ từ sự ủng hộ, hợp tác chính trị và kinh tế mà Nga đã dành cho Việt Nam, mà còn từ sự đồng điệu trong tâm hồn, tình cảm giữa nhân dân, thể hiện qua sự giao lưu, kết nối văn hóa. Nền văn hóa Nga rực rỡ và huy hoàng đã được truyền bá vào Việt Nam. Nhiều tác phẩm văn học có giá trị tư tưởng, nghệ thuật cao của những tên tuổi lớn như Dostoevsky, Puskin, Chekhov, Lev Tolstoi, Maksim Gorky, Sholokhov, Mayakovsky… hết sức quen thuộc đối với người Việt Nam. Nga cũng giúp Việt Nam xây dựng và phát triển các loại hình nghệ thuật như múa balê, nhạc kịch, xiếc. Nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc Việt Nam ngày càng được công chúng Nga biết đến thông qua các chương trình giao lưu nghệ thuật hàng năm và các tác phẩm văn học Việt Nam được dịch sang tiếng Nga.
Hiện nay hai nước đang tổ chức Năm Việt Nam tại Nga và Năm Nga tại Việt Nam trong năm 2019 – 2020 nhân kỷ niệm 25 năm ký Hiệp ước về các nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị (1994-2019) và 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1950-2020) với nhiều hoạt động phong phú và đa dạng. Năm 2020 là năm trọng đại với quan hệ hai nước; hai bên sẽ cùng nhau kỷ niệm nhiều sự kiện trọng đại như 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, 75 năm Chiến thắng phát xít Đức và 45 năm Giải phóng hoàn toàn miền Nam Việt Nam, thống nhất đất nước.
Trong tổng thể mối quan hệ tốt đẹp của hai nước, hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Liên bang Nga không ngừng được củng cố và phát triển. Chúng tôi đánh giá cao kết quả chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch V.Matvienko, Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga vào tháng 12.2017. Đặc biệt, nhân chuyến thăm Việt Nam của Chủ tịch Duma Quốc gia Liên bang Nga, Chủ tịch V.Volodin (tháng 12.2018), hai bên đã ký Thỏa thuận hợp tác về việc thành lập Uỷ ban Liên Nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Liên bang Nga. Đây là hình thức hợp tác cao nhất và đầu tiên của Quốc hội Việt Nam. Nhân chuyến thăm Liên bang Nga lần này, tôi và Chủ tịch V.Volodin sẽ đồng chủ trì Phiên họp đầu tiên của Ủy ban Liên Nghị viện, trong đó có nội dung đánh giá về kết quả giám sát của Quốc hội Việt Nam đối với các hiệp định và thỏa thuận Việt Nam đã ký kết với Nga. Chúng tôi cũng tin tưởng Nhóm nghị sĩ hữu nghị của hai nước sẽ trở thành nhịp cầu hữu nghị giữa hai Quốc hội và nhân dân hai nước. Hai Bên cũng luôn hợp tác chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn nghị viện khu vực và quốc tế như IPU, AIPA, APPF, ASEP..., đặc biệt trong khuôn khổ hợp tác Quốc hội Á- Âu (MSEAP) do Nga đồng sáng kiến.
Thưa các quý vị đại biểu,
Tình hình thế giới và khu vực trong thời gian qua tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ và thách thức, cả truyền thống và phi truyền thống; hòa bình, ổn định và hợp tác đang bị thách thức. Trong bối cảnh đó, việc tiếp tục tăng cường, phát triển mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước Việt Nam - Liên bang Nga không chỉ là yêu cầu khách quan mà còn là nguyện vọng của lãnh đạo và nhân dân hai nước, là sự lựa chọn chiến lược, yếu tố đảm bảo thực hiện thành công công cuộc đổi mới và phát triển của mỗi nước; đồng thời góp phần gìn giữ, củng cố hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển và thịnh vượng của khu vực và thế giới.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ và Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga Ngô Đức Mạnh tham dự phiên họp
Việt Nam đánh giá cao lập trường của Nga về Biển Đông, theo đó ủng hộ giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trước hết là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982, góp phần duy trì hòa bình, ổn định, tự do, an toàn, an ninh hàng hải và hàng không ở Biển Đông; ủng hộ thực thi đầy đủ, nghiêm túc Tuyên bố các bên ở Biển Đông (DOC) và tiến tới sớm hoàn thiện Bộ Quy tắc ứng xử của cá bên ở Biển Đông (COC). Mong Liên bang Nga, Quốc hội Nga, tiếp tục lên tiếng ủng hộ thượng tôn pháp luật quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, không chấp nhận hành vi gây căng thẳng, làm xói mòn lòng tin và đe dọa hòa bình, an ninh khu vực. Chúng tôi tin tưởng, những hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí của Liên doanh Vietsovpetro tại vùng biển thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam tại Biển Đông, phù hợp với luật pháp quốc tế và sẽ tiếp tục được duy trì, bảo đảm, không thể bị cản trở bởi bất kỳ thế lực nào.
Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Chính sách nhất quán của Việt Nam là luôn coi trọng và mong muốn củng cố, thúc đẩy hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với Liên bang Nga, coi Nga là một trong những đối tác quan trọng, tin cậy hàng đầu của Việt Nam”. Tổng thống V. Putin nhấn mạnh Việt Nam là “một đối tác hàng đầu” của Nga ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Là Chủ tịch ASEAN và AIPA năm 2020, Việt Nam sẽ tiếp tục thúc đẩy hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược giữa ASEAN và Nga, nâng cao tiếng nói và vị thế của Nga tại khu vực. Việt Nam sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Nga trên cương vị Ủy viên Không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021.
Tự hào nhìn lại chặng đường 70 năm quan hệ Việt – Nga, chúng tôi tin tưởng rằng, quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Nga – Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển, vượt qua mọi thách thức và khó khăn, xứng đáng với truyền thống hữu nghị gắn bó lâu đời giữa hai đất nước, hai dân tộc. Trong sự nghiệp phát triển quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Nga -Việt, Quốc hội hai nước sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hành lang pháp lý thuận lợi, tăng cường giám sát, thúc đẩy triển khai các thỏa thuận và dự án hợp tác, đồng thời tiếp tục phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn liên Nghị viện quốc tế, vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, hợp tác, phát triển và thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới.
Tôi xin chúc quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Liên bang Nga không ngừng củng cố và phát triển. Chúc hợp tác giữa Quốc hội hai nước Việt Nam – Liên bang Nga, ngày càng đạt hiệu quả thiết thực, đóng góp vào sự phồn vinh, thịnh vượng mỗi nước. Chúc Chủ tịch V. Matvienko và các nghị sỹ Hội đồng Liên bang Nga dồi dào sức khỏe, hạnh phúc và thành công.
Xin trân trọng cảm ơn./.