Cùng dự có nguyên Chủ tịch Nước Nguyễn Minh Triết; Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân; Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thư ký QH, Chủ nhiệm VPQH Nguyễn Hạnh Phúc; Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, TN, TN và NĐ Phan Thanh Bình; Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng; Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre Phan Văn Mãi.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân dự Lễ hội dừa Bến Tre lần thứ 5
Tham dự còn có đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương khu vực miền Tây; đại diện Tổng Lãnh sự các nước: Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Nhật Bản; đại biểu các nước trong cộng đồng dừa quốc tế như: Ấn Độ, Indonesia, Malaysia, Philippines, Sri Lanka, Thái Lan; đại diện các tập đoàn, công ty trong và ngoài nước…
Phát biểu khai mạc, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Cao Văn Trọng cho biết, Lễ hội dừa lần thứ 5 năm 2019 có ý nghĩa đặc biệt. Đây là lần đầu tiên được tổ chức để gắn kết và lồng ghép với Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc trên địa bàn ở từng xã, ấp, tạo thành ngày vui hội làng dừa trong toàn tỉnh, lập thành tích thiết thực chào mừng kỷ niệm 60 năm Ngày Bến Tre Đồng khởi (17.1.1960-17.1.2020) và 90 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3.2.1930-3.2.2020), tiến tới chào mừng Đại hội đảng bộ các cấp.
Theo Phó Bí thư, Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre, với 72.000 ha dừa, gần 200.000 hộ trồng dừa, chiếm 50% diện tích dừa cả nước và 80% diện tích dừa đồng bằng sông Cửu Long, Bến Tre xứng đáng trở thành "thủ phủ" dừa của cả nước. Sản lượng dừa hàng năm của tỉnh đạt trên 800 triệu trái dừa, kim ngạch xuất khẩu đã vượt 200 triệu ÚD; sản phẩm dừa đã có mặt ở trên 50 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Phát biểu tại Lễ khai mạc, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình nhấn mạnh, cây dừa được xem là hình ảnh quê hương, là biểu tượng văn hóa từ tâm linh đến sinh hoạt đời thường của hàng trăm triệu người dân trên thế giới. Ở nước ta, các tỉnh Nam Bộ chiếm hơn 80% sản lượng dừa của cả nước, với khoảng 150.000 ha, trong đó Bến Tre có hơn 72.000 ha với gần 200.000 hộ trồng dừa, là tỉnh có sản lượng, tiềm năng chế biến xuất khẩu dừa lớn nhất của cả nước.
Theo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, nghề trồng dừa ở Bến Tre từ lâu đã được xem như sắc thái văn minh miệt vườn, ngành dừa luôn đóng một vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Với người dân Bến Tre, cây dừa đã trở nên hết sức thân thuộc, là cây chiến lược, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; là biểu tượng mang dấu ấn văn hóa cách mạng và đời sống tâm linh mang đậm hình ảnh quê hương Đồng khởi sống động đã đi vào văn học nghệ thuật, ăn sâu vào tâm thức của mỗi người dân xứ dừa. Trong các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc xâm lược, hình ảnh lá dừa gắn bó với “đội quân tóc dài” cùng tiến lên đấu tranh cách mạng.
Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ cho rằng, thời gian qua cây dừa và những sản phẩm dừa có những bước thăng trầm. Sản phẩm từ dừa tuy rất đa dạng phong phú nhưng giá trị mang lại chưa cao. Đời sống của người nông dân trồng dừa trong cả nước nói chung và tỉnh Bến Tre nói riêng chỉ mới có thể thoát nghèo chứ chưa thể làm giàu. Trong khi đó, biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn sớm, sâu và kéo dài, hạn hán và lũ lụt bất thường là mối đe dọa cho những vùng đồng bằng ven biển, trong đó có đồng bằng sông Cửu Long chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình phát biểu tại Lễ khai mạc
Do đó, theo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Bến Tre phải không ngừng nỗ lực năng động sáng tạo dựa vào lợi thế so sánh thiên nhiên, tiềm năng thế mạnh, phát huy tinh thần Đồng khởi trong thời kỳ mới, chuyển hóa khó khăn thành thuận lợi. Xây dựng Bến Tre phát triển mạnh mẽ, bền vững, kết nối nhanh hiệu quả, trước hết là với TP Hồ Chí Minh và vùng kinh tế trọng điểm của phía Nam, đẩy mạnh cải cách hành chính, thu hút được các nhà đầu tư trong nước, châu Á và quốc tế có nguồn lực tài chính công nghệ hiện đại, trình độ quản trị cao để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, đột phá. Trong đó, xây dựng Bến Tre trở thành “thủ phủ dừa” Việt Nam với công nghiệp chế biến dừa có giá trị gia tăng cao, đồng thời có các giải pháp chống chịu và thích ứng với biến đổi khí hậu, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững trong tương lai, nhất là cho vùng đồng bằng thấp, ven biển.
Bên cạnh đó, Bến Tre cần tăng cường liên kết trong tiêu thụ, đổi mới cơ chế, chính sách đối với doanh nghiệp chế biến xuất khẩu dừa tầm cỡ quốc gia, thế giới, tạo ra giá trị gia tăng mạnh mẽ có lợi cho người trồng dừa, giải quyết lao động tăng thu nhập cho công nhân trong các nhà máy sản xuất, chế biến dừa, phát triển mạnh các hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp tham gia chuỗi giá trị gia tăng sản phẩm dừa, không để người trồng dừa thua thiệt trên thương trường.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ hoan nghênh Bến Tre tổ chức Lễ hội dừa lần thứ 5; cho rằng, có ý nghĩa thiết thực với nhiều mang tính cộng đồng cao, nội dung phong phú, qua đó quảng bá hình ảnh đất nước, con người Bến Tre và tôn vinh những người nông dân, nhà khoa học, doanh nghiệp, nhà quản lý đã có nhiều đóng góp để phát triển cây dừa Việt Nam. Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ mong rằng, trong tương lai không chỉ là sự hợp tác sâu rộng chặt chẽ giữa các tỉnh trồng dừa trong nước mà cần đẩy mạnh nghiên cứu học tập kinh nghiệm của các nước có ngành dừa phát triển để có thêm nhiều sản phẩm mới đa dạng về chủng loại, độc đáo, có sức cạnh tranh cao trên thị trường trong nước và thế giới, để cây dừa và các sản phẩm dừa, từ dừa ngày càng đóng góp quan trọng hơn cho phát triển kinh tế - xã hội của Bến Tre và của vùng và cho cả nước.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đề nghị Bến Tre và các tỉnh có trồng dừa, các bộ, ngành liên quan thực hiện tốt quy hoạch phát triển vùng chuyên canh ở những vùng đất phù hợp, đầu tư nghiên cứu khoa học, nâng cao chất lượng về giống với tinh thần phát triển trồng dừa không chỉ là lợi ích kinh tế mà còn có khả năng thích ứng cao với biến đổi khí hậu, mà theo dự báo Bến Tre và một số tỉnh sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Có chính sách khuyến khích đầu tư phát triển thế mạnh từ cây dừa, sản phẩm từ dừa. Các doanh nghiệp sản xuất, chế biến sản phẩm dừa, các hợp tác xã nông nghiệp thủ công mỹ nghệ… cần đẩy mạnh liên kết phát triển chuỗi sản xuất từ dừa, sản phẩm từ dừa; làm tốt công tác tuyên truyền, vận động đến người dân thay đổi thói quen sản xuất định hướng cho doanh nghiệp kinh doanh sản xuất, chế biến gắn kết chặt chẽ với người nông dân trồng dừa từ quy chuẩn chất lượng cho đến cam kết tiêu thụ. Tăng cường xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ từ sản phẩm dừa, phấn đấu trong vòng 5 năm, 10 năm tới nâng kim ngạch xuất khẩu gấp 10 lần so với hiện nay, góp phần nâng cao thu nhập cho người trồng dừa tạo nguồn thu nhập ngoại tệ, cung cấp nguyên liệu lớn cho các ngành công nghiệp chế biến thực phẩm. Tuyên truyền, quảng bá sâu rộng hình ảnh quê hương xứ dừa xanh Bến Tre với không khí trong lành trên vùng đất địa linh nhân kiệt, sinh thái biển, văn minh văn hóa miệt vườn giàu bản sắc của đồng bằng sông Cửu Long trù phú, đặc biệt là với đàn ca tài tử được Unesco công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, nhằm thu hút mạnh mẽ khách du lịch trong và ngoài nước để phấn đấu Bến Tre đến năm 2020 thu hút 2 triệu lượt khách du lịch, trong đó có 900.000 lượt khách quốc tế.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ cũng nêu rõ, các bộ, ngành Trung ương cần quan tâm hỗ trợ cho ngành dừa phát triển, nhất là khâu nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ chế biến và phát triển thị trường, đề xuất các chính sách phát huy tiềm năng, thế mạnh, tác dụng của cây dừa trong điều kiện biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt để cây dừa xứng danh với tên gọi của cây của sự sống, cây của tương lai. Đồng thời, yêu cầu các Bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, các bộ, ngành liên quan cùng với Bến Tre kịp thời có các giải pháp tích cực và kế hoạch triển khai về các công trình thủy lợi, cũng như các giải pháp thi công công trình phù hợp để bảo vệ và phát triển vườn dừa quốc gia Bến Tre thích ứng với biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ tin tưởng rằng, với sự nỗ lực của các cấp, các ngành có liên quan các tỉnh trồng dừa cũng như ngành dừa Việt Nam, đặc biệt là người dân Bến Tre có bước phát triển bền vững, thu nhập của người nông dân trồng dừa được nâng lên, hoạt động của các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh sản phẩm dừa đạt hiệu quả cao hơn và phấn đấu để người dân có thể tự làm giàu từ cây dừa.
Lễ Hội Dừa Bến Tre lần thứ 5 năm 2019 có chủ đề "Cây dừa trên đường hội nhập và phát triển bền vững", diễn ra từ ngày 14 - 20.11.2019 nhằm tăng cường quảng bá, giới thiệu ngành dừa, sản phẩm dừa Bến Tre nói riêng, của Việt Nam nói chung với du khách trong nước và quốc tế; tạo cơ hội để giao lưu, trao đổi kinh nghiệm về trồng, chế biến, tiêu thụ sản phẩm dừa giữa các nông dân, doanh nghiệp trong nước và quốc tế, thúc đẩy liên kết từng bước nâng cao chuỗi giá trị sản phẩm dừa Bến Tre. Bên cạnh đó là tôn vinh cây dừa, sản phẩm dừa và những cá nhân trong hoạt động kinh tế – xã hội gắn liền với cây dừa, đặc biệt là nghệ nhân, người thợ, người nông dân đã gắn bó hết mình cho cây dừa, giúp cho các thế hệ hiểu, phát huy các giá trị từ cây dừa mang lại trên thị trường trong nước và quốc tế.