Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Lực lượng dự bị động viên
Trình bày Tờ trình tại phiên họp, thừa ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang cho biết, Pháp lệnh về Lực lượng dự bị động viên được Ủy ban Thường vụ Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nam khóa IX thông qua ngày 27/8/1996, có hiệu lực thi hành từ ngày 09/9/1996.
Sau hơn 20 năm thực hiện, Pháp lệnh đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, là cơ sở góp phần thiết thực xây dựng lực lượng vũ trang nói chung và lực lượng dự bị động viên nói riêng ngày càng hùng hậu, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Tuy nhiên, nhiều chủ trương, quan điểm mới của Đảng, quy định mới của Hiến pháp năm 2013 liên quan đến lực lượng dự bị động viên chưa được thể chế, cụ thể hóa; một số nội dung của Pháp lệnh chưa thống nhất, đồng bộ với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện hành có quy định liên quan đến lực lượng dự bị động viên như Luật Quốc phòng, Luật Sỹ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng, Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Dân quân tự vệ; nhiều nội dung đang được điều chỉnh ở văn bản quy phạm pháp luật tính pháp lý chưa cao, chưa được điều chỉnh hoặc điều chỉnh chưa đầy đủ; quá trình thực hiện đã bộc lộ nhiều bất cập, vướng mắc, chưa phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc trong tình hình mới. Do đó, việc xây dựng Luật Lực lượng dự bị động viên là hết sức cần thiết.
Thượng tướng Phan Văn Giang - Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, trình bày tờ trình về Luật Lực lượng dự bị động viên
Tờ trình cũng nêu rõ, việc xây dựng dự án Luật nhằm mục đích xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu, có chất lượng cao làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng; phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của tổ quốc, bảo vệ Nhân dân, Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ công cuộc đổi mới, sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; bảo vệ nền văn hóa dân tộc; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định chính trị, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
Thẩm tra sơ bộ Tờ trình, thay mặt Ủy ban Quốc phòng và An ninh, Chủ nhiệm Ủy ban Võ Trọng Việt cho biết, Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật Lực lượng dự bị động viên như đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ, nhằm đáp ứng kịp thời yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ tổ quốc trong tình hình hiện nay; đồng thời cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, quy định của Hiến pháp năm 2013 liên quan đến lực lượng dự bị động viên; việc hạn chế quyền con người, quyền công dân phải do luật quy định; khắc phục những vướng mắc, bất cập và hạn chế sau hơn 20 năm thực hiện Pháp lệnh Lực lượng dự bị động viên; bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất của dự thảo Luật với hệ thống pháp luật, nhất là các Luật về lĩnh vực quốc phòng, an ninh mới được ban hành; tạo hành lang pháp lý đầy đủ để lực lượng hoạt động hiệu quả, hiệu lực.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt trình bày báo cáo thẩm tra
Về hồ sơ dự án Luật, một số ý kiến Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, hồ sơ dự án Luật cơ bản soạn thảo theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến. Tuy nhiên, đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, thể hiện sâu sắc hơn trong Tờ trình quan điểm xây dựng Luật, trong đó có quy định bảo đảm quyền về tài sản theo Hiến pháp; về những nội dung mới; những hạn chế, bất cập trong thực hiện Pháp lệnh hiện hành; làm rõ về mục tiêu, nội dung các giải pháp để thực hiện chính sách và dự kiến nguồn lực, điều kiện bảo đảm. Do đó, Uỷ ban Quốc phòng và An ninh đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu các ý kiến trên để bổ sung đầy đủ các nội dung theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Thảo luận tại Phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành sự cần thiết ban hành Luật Lực lượng dự bị động viên như lý do đã trình bày tại Tờ trình của Chính phủ và quan điểm của Cơ quan thẩm tra; đánh giá cao việc Cơ quan soạn thảo đã chuẩn bị hồ sơ tương đối đầy đủ, kỹ càng.
Cho ý kiến về sự cần thiết ban hành, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng nêu rõ, Pháp lệnh về lực lượng dự bị động viên năm 1996 đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình. Tuy nhiên, để thể chế hóa nhiều chủ trương, quan điểm mới của Đảng, quy định mới của Hiến pháp năm 2013 liên quan đến lực lượng dự bị động viên và để xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu, có chất lượng cao làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng thì cần thiết phải ra đời một văn bản có giá trị pháp lý cao, đó là Luật Lực lượng dự bị động viên.
Phát biểu vào nội dung cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Nguyễn Thúy Anh chỉ ra rằng, tại Khoản 4, Điều 33 có quy định về chế độ chính sách đối với quân nhân dự bị ốm đau, bị tai nạn lao động hoặc bị chết. Theo đó, quân nhân dự bị đang tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn lao động mà bị ốm đau, bị tai nạn được xác định là tai nạn lao động hoặc bị chết thì được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, tai nạn lao động theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, an toàn vệ sinh lao động hiện hành. Quân nhân dự bị chưa tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn lao động mà bị ốm đau, bị tai nạn được xác định là tai nạn lao động hoặc bị chết thì được nhà nước bảo đảm. Trên cơ sở quy định của Dự luật, Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Thúy Anh đề nghị Chính phủ cần có quy định cụ thể, chi tiết hơn về nội dung này để đảm bảo tính khả thi khi áp dụng.
Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ kết luận nội dung làm việc
Quan tâm đến một số chính sách mới của Dự luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng, đi kèm với những chính sách mới bao giờ cũng là những vấn đề về tài chính, ngân sách; do đó đề nghị Cơ quan soạn thảo quan tâm rà soát kỹ một số nội dung liên quan đến chính sách mới để đảm bảo tính phù hợp, khả thi.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành các nội dung đã nêu trong Tờ trình và báo cáo Thẩm tra sơ bộ của Ủy ban Quốc phòng và An ninh; hồ sơ dự án Luật được chuẩn bị tương đối đầy đủ, công phu, đáp ứng yêu cầu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, trên cơ sở các ý kiến thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành trình dự án Luật tại Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội; đề nghị Cơ quan soạn thảo và các cơ quan có liên quan hoàn thiện dự án Luật, Ủy ban Quốc phòng và An ninh tiến thành thẩm tra chính thức dự án Luật theo đúng quy trình./.