Tại phiên họp, trình bày báo cáo của Chính phủ về hướng dẫn thực hiện một số quy định của luật về chế độ, chính sách đối với thành viên cơ quan Việt Nam ở nước ngoài, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết, để có cơ sở pháp lý cho việc hướng dẫn thực hiện một số chế độ đối với cán bộ, công chức công tác nhiệm kỳ tại cơ quan Việt Nam ở nước ngoài, Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về phạm vi áp dụng các chế độ và đối tượng áp dụng chế độ.
Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh trình bày báo cáo tại phiên họp
Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh nêu rõ, từ năm 2005 đến nay, thành viên các cơ quan Việt Nam ở nước ngoài đã được thụ hưởng các chế độ theo Nghị định số 157/2005/NĐ-CP quy định một số chế độ đối với cán bộ, công chức công tác nhiệm kỳ tại cơ quan Việt Nam ở nước ngoài. Tuy nhiên, theo Luật Cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài năm 2009 và Luật sửa đổi, bổ sung Luật Cơ quan đại diện, các chế độ quy định tại luật chỉ áp dụng đối với các thành viên cơ quan đại diện và gia đình. Như vậy sẽ dẫn đến tình trạng trên cùng một địa bàn công tác, cùng hưởng nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước, thành viên các cơ quan khác của Việt Nam sẽ không được hưởng cùng một chế độ như thành viên cơ quan đại diện như trước đây, dẫn tới sự không công bằng trong việc thực hiện chính sách, chưa phù hợp với mục tiêu chung về xây dựng chính sách của Đảng và Nhà nước.
Vì vậy, Chính phủ kiến nghị thành viên các cơ quan khác của Việt Nam ở nước ngoài và phu nhân/phu quân cũng được hưởng các chế độ quy định tại Luật Cơ quan đại diện và Luật sửa đổi, bổ sung Luật Cơ quan đại diện. Đồng thời Chính phủ kiến nghị đối tượng là phu nhân/phu quân không thể đi theo thành viên cơ quan Việt Nam ở nước ngoài được tiếp tục hưởng chế độ 50% sinh hoạt phí như quy định tại Nghị định số 48/2012/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 157/2005/NĐ-CP.
Hiện các cơ quan Việt Nam ở nước ngoài gồm các văn phòng đại diện của Thông tấn xã Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Báo Nhân dân, 02 Trung tâm văn hóa Việt Nam tại Pháp và Lào (thuộc Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch), 02 Văn phòng xúc tiến thương mại (thuộc Bộ Công thương) tại Trung Quốc và Hoa Kỳ.
Trình bày báo cáo thẩm tra báo cáo của Chính phủ về hướng dẫn thực hiện một số chế độ, chính sách đối với thành viên cơ quan Việt Nam ở nước ngoài, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu cho biết, việc Chính phủ rà soát chính sách hiện hành áp dụng của thành viên cơ quan đại diện và thành viên cơ quan khác của Việt Nam ở nước ngoài và đề nghị mở rộng đối tượng thụ hưởng so với các đối tượng quy định tại Điều 26 của Luật Cơ quan đại diện theo hướng cho áp dụng chế độ, chính sách đối với thành viên các cơ quan khác của Việt Nam ở nước ngoài là phù hợp và cần thiết.
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu trình bày báo cáo thẩm tra báo cáo của Chính phủ
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu nêu rõ, Ủy ban Đối ngoại tán thành với đề nghị của Chính phủ cho phép các cơ quan khác của Việt Nam ở nước ngoài được hưởng các chế độ như thành viên cơ quan đại diện, nhằm bảo đảm sự thống nhất trong việc thực hiện chính sách đối với các thành viên cơ quan Việt Nam ở nước ngoài trên cùng một địa bàn công tác, cùng hưởng kinh phí từ ngân sách nhà nước. Đồng thời nhận thấy rằng chế độ đối với phu nhân/phu quân không thể đi theo thành viên Cơ quan Việt Nam ở nước ngoài là nguồn động viên, hỗ trợ thiết thực góp phần yên tâm công tác, thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với cán bộ công tác nhiệm kỳ tại các cơ quan Việt Nam ở nước ngoài.
Do đó, Ủy ban Đối ngoại kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với việc thành viên các cơ quan khác của Việt Nam ở nước ngoài và phu nhân/phu quân cũng được hưởng các chế độ như quy định tại Luật Cơ quan đại diện theo Báo cáo của Chính phủ và cho phép Chính phủ ban hành Nghị định chung quy định chế độ, chính sách đối với cả các thành viên cơ quan khác của Việt Nam ở nước ngoài sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến.
Thảo luận tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định bày tỏ thống nhất với hồ sơ trình của Chính phủ cũng như báo cáo thẩm tra của Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội; kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý cho Chính phủ quy định các nội dung này trong cùng 1 nghị định vừa hướng dẫn chi tiết thi hành Luật sửa đổi, bổ sung Luật Cơ quan đại diện vừa hướng dẫn nội dung Luật không quy định. Đồng thời lưu ý Chính phủ căn cứ theo thẩm quyền, cân đối khả năng chi trả của ngân sách để xác định mức chế độ cụ thể; xác định rõ một trong những căn cứ để ban hành Nghị định là kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về vấn đề này.
Cùng ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Đức Hải cũng cho biết việc quy định phạm vi và chế độ áp dụng chính sách cho thành viên cơ quan khác của Việt Nam ở nước ngoài và phu nhân/phu quân không thể đi theo thành viên cơ quan Việt Nam ở nước ngoài là cần thiết nhằm phục vụ cho hoạt động đối ngoại của đất nước và với cân đối ngân sách như hiện nay thì hoàn toàn phù hợp.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng kết luận nội dung thảo luận
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng nêu rõ, qua nghe trình bày báo cáo của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, qua thảo luận tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với việc Chính phủ quy định chế độ chính sách cho thành viên các cơ quan khác của Việt Nam ở nước ngoài và phu nhân/phu quân cũng được hưởng các chế độ như quy định tại Luật Cơ quan đại diện.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng cũng cho biết, sau phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ có kết luận nội dung phiên họp, trên cơ sở đó Chính phủ có thêm căn cứ ban hành Nghị định hướng dẫn chi tiết thi hành theo đúng thẩm quyền; lưu ý Chính phủ ban hành Nghị định phải bảo đảm đúng căn cứ pháp lý, đúng trình tự thủ tục theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, phù hợp với Hiến pháp và bảo đảm bảo hộ công dân./.