Trình bày Tờ trình của Chính phủ về dự án Luật, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, so với Luật Thi hành án hình sự năm 2010, dự thảo Luật mở rộng thêm phạm vi điều chỉnh về thi hành quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện; về thi hành bản án, quyết định đình chỉ hoạt động có thời hạn, đình chỉ hoạt động vĩnh viễn, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định, cấm huy động vốn và các biện pháp tư pháp áp dụng đối với pháp nhân thương mại phạm tội; về quyền, nghĩa vụ của pháp nhân thương mại chấp hành án hình sự, biện pháp tư pháp. Với phạm vi đó, dự thảo Luật đã sửa đổi 92/182 điều, bổ sung 52 điều, bãi bỏ một mục (Mục 3 Chương X), 4 điều...
Tán thành với việc xây dựng dự án Luật, nhiều thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, thi hành án hình sự là vấn đề quan trọng để triển khai thi hành Hiến pháp 2013, các luật liên quan đến tố tụng hình sự được Quốc hội thông qua. Các ý kiến cũng đánh giá cao sự cố gắng của Ban soạn thảo, khi chuẩn bị công phu hồ sơ, với 14 tài liệu đi kèm, 2 tài liệu mật được in riêng, tạo điều kiện cho tiếp cận thông tin liên quan đến dự án Luật này.
Cổng Thông tin điện tử Quốc hội trân trọng giới thiệu một số hình ảnh tại phiên thảo luận:
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án hình sự.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu điều hành phiên thảo luận.
Các đại biểu tham dự phiên thảo luận.
Trình bày về những nội dung sửa đổi, bổ sung lớn của dự án Luật, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, dự thảo Luật quy định theo hướng Cơ quan quản lý thi hành án thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng là Cơ quan quản lý thi hành án hình sự đối với pháp nhân thương mại phạm tội và Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, cấp quân khu chủ trì thi hành án hình sự đối với pháp nhân thương mại phạm tội.
Theo Báo cáo thẩm tra dự án Luật, do Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga trình bày, đa số ý kiến Ủy ban Tư pháp tán thành với đề nghị của Chính phủ về việc mở rộng phạm vi sửa đổi và đổi tên gọi của dự án Luật thành Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) vì dự thảo Luật sửa đổi rất nhiều nội dung, trong đó có nhiều chính sách lớn, cơ bản của Luật hiện hành.
Thảo luận tại phiên họp, một số thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận định, vấn đề thi hành án đân sự là vấn đề quan trọng, liên quan đến quyền con người, quyền công dân, do đó cần thiết phải sửa đổi một số quy định đề đáp ứng nhu cầu hiện hành. Vì khối lượng số chương, điều sửa đổi chiếm trên 50%, do đó việc đổi tên từ Luật sửa đổi, bổ sung Luật Thi hành án hình sự thành Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) là phù hợp.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định, việc đổi tên thành dự án Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) là phù hợp. Song, với phạm vi sửa đổi như vậy, thì cách viết, thể hiện từng điều, khoản trong dự thảo Luật phải khác đi.
Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Nguyễn Thúy Anh đánh giá cao việc cơ quan soạn thảo đã rà soát vấn đề bình đẳng giới; có báo cáo đánh giá tác động khi xây dựng dự án Luật. Tuy nhiên Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Thúy Anh đề nghị cơ quan soạn thảo cần làm rõ thêm về tính khả thi, nguồn lực để đảm bảo triển khai những quy định trên.
Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải đề nghị làm rõ điều khoản “Trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ có thể phối hợp với doanh nghiệp, cá nhân hoặc tổ chức trên địa bàn để tổ chức lao động cho phạm nhân với sự đồng ý của phạm nhân”. Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cho rằng doanh nghiệp luôn hoạt động trên cơ sở lợi nhuận, trong khi mục đích của trại là cải tạo, rèn luyện đạo đức cho phạm nhân. Như vậy, 2 mục đích đó đảm bảo hài hoà như thế nào? Có hoàn toàn theo sự tự nguyện của phạm nhân hay không?
Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho rằng tổ chức lao động cho phạm nhân không phải là điểm mới, vì hiện nay các trại giam đang làm rồi, nhưng cần phải lưu ý xem xét xem có hiện tượng lợi dụng việc này để trốn trại hay không.
Giải trình về vấn đề này, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, khoản 5 Điều 29 về tổ chức lao động cho phạm nhân đã quy định rất chặt chẽ là phải tuân thủ quy định về giam giữ. “Còn nếu anh lợi dụng quy định để bỏ trốn thì sẽ có người phải chịu trách nhiệm về việc này” – Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh.
Cũng tại phiên thảo luận, Phó Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao Nguyễn Thúy Hiền và Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng đã giải trình một số vấn đề liên quan.
Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nhấn mạnh, đây là dự án Luật quan trọng, Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầu vào Dự án. Trên cở sở các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày hôm nay, đề nghị cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra tiếp thu nghiêm túc, tiếp tục hoàn thiện dự án Luật để trình Quốc hội cho ý kiến và quyết định cụ thể một số vấn đề tại kỳ họp thứ 6 tới đây.