ĐẨY MẠNH LIÊN THÔNG, LIÊN KẾT, CHIA SẺ CƠ SỞ DỮ LIỆU GIỮA CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC

18/09/2018

Trong xu thế hội nhập cách mang công nghiệp 4.0, việc liên thông, liên kết, chia sẻ cơ sở dữ liệu giữa các trường Đại học là rất quan trọng và cần thiết, giúp lan tỏa tri thức, tiết kiệm, tránh lãng phí trong đầu tư... là chia sẻ của Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Hoàng Thị Hoa tại buổi làm việc với Trung tâm Thông tin, Thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội về việc thực hiện Pháp lệnh Thư viện.

Toàn cảnh buổi làm việc tại Trung tâm Thông tin – Thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội

Tại buổi làm việc, Tiến sỹ Nguyễn Hoàng Sơn, Giám đốc Trung tâm Thông tin – Thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết: Trung tâm Thông tin – Thư viện là mô hình Thư viện đại học Việt Nam đầu tiên có tư cách pháp nhân, được tự chủ trong nhiều lĩnh vực hoạt động; cơ sở dùng chung cho cả Đại học Quốc gia Hà Nội - một trung tâm đào tạo đa ngành lớn của cả nước với 7 trường và 5 khoa trực thuộc cùng nhiều đơn vị nghiên cứu khác. Mô hình thư viện đã tạo ra lợi thế lớn cho cán bộ và người học khi có thể sử dụng rất nhiều phòng đọc và kho sách phong phú ở nhiều vị trí khác nhau trên địa bàn Hà Nội (Thanh Xuân, Cầu Giấy). Trung tâm sớm lựa chọn và áp dụng các chuẩn nghiệp vụ thư viện quốc tế trong xử lý và tổ chức, sắp xếp kho tài liệu in cũng như áp dụng các công nghệ hiện đại để xử lý và tổ chức khai thác nguồn tài liệu số. Hàng năm Trung tâm nhận khoảng gần 4.000 tài liệu có giá trị khoa học thông qua hợp tác và trao đổi với gần 60 thư viện và cơ quan thông tin trong nước và quốc tế. Năm 2017, Trung tâm Thông tin Thư viện đã phục vụ hơn 582 nghìn lượt người dùng thư viện truyền thống và gần 2,4 triệu lượt người truy cập thư viện số.

Với đặc thù thư viện đại học, đối tượng bạn đọc chủ yếu là sinh viên, vì vậy phương thức phục vụ mượn tài liệu cũng được thay đổi để phù hợp với học chế tín chỉ (trước đây phục vụ mượn giáo trình đầu học kỳ theo lớp niên chế, nay sinh viên được tự do mượn theo nhu cầu cá nhân); phục vụ ngoài giờ hành chính và bố trí nhiều không gian mở như khu tự học, phòng học nhóm, cà phê sách, không gian văn hóa - ngôn ngữ … để người học thuận tiện sắp xếp thời gian đến thư viện và lên lớp theo giờ học tín chỉ…

 

Lãnh  đạo Trung tâm Thông tin – Thư viện nhấn mạnh: Pháp lệnh Thư viện được ban hành cách đây gần 20 năm nên chưa bao quát được hết mọi vấn đề phát sinh trong thực tiễn 

Lãnh  đạo Trung tâm Thông tin – Thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng nhấn mạnh: Pháp lệnh Thư viện được ban hành cách đây gần 20 năm nên chưa bao quát được hết mọi vấn đề phát sinh trong thực tiễn hiện nay. Pháp lệnh Thư viện và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan của Nhà nước chỉ chủ yếu tập trung cho hệ thống thư viện công cộng, mà chưa chú ý nhiều đến hệ thống thư viện chuyên ngành, đa ngành trong đó có các thư viện đại học. Nhiều vấn đề liên quan đến hoạt động thư viện cần được khái quát hóa và quy định ổn định lâu dài trong Luật, đồng thời khắc phục những vấn đề bất cập, bổ sung những vấn đề mới phát sinh cho phù hợp với thực tiễn. Do đó, đề nghị Quốc hội sớm đưa Dự án Luật Thư viện vào chương trình xây dựng Luật và thông qua, ban hành trong thời gian sớm nhất để việc áp dụng các quy định có liên quan đến thư viện tương thích với những quy định của Hiến Pháp, Luật Xuất bản, Luật Giáo dục, Luật Khoa học Công nghệ, Luật Công nghệ thông tin… Đồng thời sớm ban hành văn bản quy định về vấn đề xây dựng thư viện số, quy định về số hóa tài liệu, vấn đề bản quyền số, quyền truy cập tài liệu số, vấn đề liên kết, chia sẻ nguồn lực thông tin và các biểu ghi thư mục, các dịch vụ mượn liên thư viện giữa các thư viện trong và ngoài nước…

Tại buổi làm việc, các thành viên trong Đoàn khảo sát đánh giá cao những thành tựu Trung tâm Thông tin Thư viện đạt được. Đồng thời đề nghị đơn vị cho biết thêm về văn hóa đọc trong giới trẻ hiện nay? Chia sẻ kinh nghiệm thu hút bạn đọc, nhất là học sinh, sinh viên? Bên cạnh đó làm rõ hơn nữa một số vấn đề thực tế liên quan đến hiện đại hóa thư viện, xây dựng, phát triển thư viện số. Các vấn đề về tổ chức, quản lý, sử dụng, khai thác thông tin; dịch vụ, sản phẩm; an ninh, an toàn dữ liệu ...trong môi trường số. Vấn đề về bảo quản, bản quyền, liên kết, chia sẻ, mượn liên thư viện trong thư viện số; Về cơ chế chính sách đối với cán bộ, công nhân viên...?

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Hoàng Thị Hoa đề nghị Trung tâm thông tin Thư viện tiếp tục đổi mới thu hút độc giả

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Hoàng Thị Hoa ghi nhận và biểu dương những chia sẻ, giải đáp của lãnh đạo Trung tâm Thông tin Thư viện. Đồng thời nhấn mạnh, mặc dù còn nhiều bất cập trong quá trình thực hiện Pháp lệnh Thư viện, song Trung tâm Thông tin Thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội không ngừng đổi mới, đưa trung tâm phát triển với cơ sở dữ liệu lớn, ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại trong các hoạt động thư viện, đáp ứng tốt nhu cầu cán bộ, giảng viên và người học, xứng đáng đơn vị hàng đầu trong hệ thống thư viện Việt Nam.

Phó Chủ nhiệm Hoàng Thị Hoa đề nghị, trong xu thế hội nhập cách mạng công nghiệp số, công nghiệp 4.0, việc liên thông, liên kết, chia sẻ cơ sở dữ liệu giữa các trường Đại học là rất quan trọng và cần thiết, giúp lan tỏa tri thức, tiết kiệm, tránh láng phí trong đầu tư, tránh chồng chéo trong các đề tài nghiên cứu luận văn, luận án… Với lợi thế về thông tin, lợi thế về số lượng độc giả, Trung tâm Thông tin Thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội cần tiếp tục nâng cấp, phát triển các sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện hơn nữa theo hướng tích hợp các giải pháp công nghệ hiện đại. Hướng tới triển khai các dịch vụ tiên tiến khác như: nộp luận án, luận văn trực tuyến; đào tạo kiến thức thông tin trực tuyến…để giới trẻ hòa nhập, lĩnh hội trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 phát triển, tạo văn hóa đọc rộng rãi trong giới trẻ, học sinh, sinh viên...

Đoàn khảo sát thăm và khảo sát hoạt động thực tế của Trung tâm Thông tin Thư viện

Cũng tại buổi làm việc, các thành viên trong Đoàn khảo sát của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng đã thăm và khảo sát hoạt động thực tế của Trung tâm Thông tin Thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội./.

Lê Phương