Toàn cảnh phiên họp
Tham dự phiên họp có: Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long và đại diện một số Bộ, ngành có liên quan; đại diện một số Ủy ban của Quốc hội, cùng các thành viên Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội.
Đáp ứng nhu cầu người dân
Ngày 24/9/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét, thảo luận, thống nhất ban hành Nghị quyết bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 đối với “Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá” để trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại kỳ họp thứ 4 theo quy trình một kỳ họp; đồng thời giao cho Uỷ ban Quốc phòng và An ninh chủ trì, phối hợp với các Hội đồng dân tộc, các cơ quan của Quốc hội tiến hành thẩm tra dự thảo Nghị quyết trên. Ngày 26/9/2022, Tổng thư ký Quốc hội đã có Thông báo kết luận số 1484 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ khẩn trương chỉ đạo cơ quan soạn thảo xây dựng và hoàn thiện hồ sơ dự thảo Nghị quyết đảm bảo chặt chẽ, chất lượng.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới
Phát biểu khai mạc phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, thực hiện phân công của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và để có thêm cơ sở phục vụ thẩm tra chính thức, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi trình Quốc hội tại kỳ họp tới, hôm nay Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh tổ chức phiên họp mở rộng để thẩm tra sơ bộ đối với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá.
Trước đây, Bộ Công an đã 02 lần báo cáo Chính phủ xin phép thực hiện thí điểm đăng ký, cấp biển số, thu lệ phí biển số tự chọn (năm 1993) và đấu giá biển số xe (năm 2008) tại một số địa phương, nhưng còn vướng mắc về cơ sở pháp lý và quy trình, thủ tục nên chưa thực hiện rộng rãi. Lần này, để đáp ứng nhu cầu của một bộ phận không nhỏ người mua xe muốn sở hữu biển số xe theo mong muốn cá nhân; nâng cao hiệu quả công tác quản lý phương tiện giao thông đường bộ; tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước và tránh dư luận cho rằng có sự thiếu minh bạch, có hành vi trục lợi trong việc cấp biển số xe, nên Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng, trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá.
Trên tinh thần đó, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới mong các đại biểu tham dự phiên họp phát huy trí tuệ, tinh thần trách nhiệm có những ý kiến tham gia thẳng thắn, chất lượng, sâu sắc để cho phiên họp đạt hiệu quả cao.
Đại diện Bộ Công An- Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông Lê Xuân Đức
Đại diện Bộ Công An cho biết, thực tế xã hội cho thấy nhiều cá nhân, tổ chức có nhu cầu sở hữu những biển số theo sở thích, thường gọi là “biển số đẹp” tùy theo quan niệm và sẵn sàng trả giá cao đối với các biển số đó. Việc cấp quyền lựa chọn sử dụng “biển số đẹp” bằng hình thức đấu giá vừa đáp ứng được nhu cầu của cá nhân, tổ chức, tạo sự công bằng giữa các chủ thể có nhu cầu và cũng là tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Xuất phát từ nhu cầu của người dân, Thủ tướng Chính phủ đã cho phép đấu giá và thu lệ phí cấp biển số tự chọn.
Từ năm 2017 đến nay, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp nghiên cứu, xây dựng Đề án thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá. Tuy nhiên, Chính phủ thấy rằng việc đấu giá biển số ô tô nếu thực hiện theo quy định pháp luật hiện hành sẽ gặp vướng mắc về pháp lý, khó đạt được hiệu quả cao, bởi vậy cần có những quy định mang tính đặc thù so với các quy định của pháp luật hiện hành. Chính phủ thấy rằng việc xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá là hết sức cần thiết và đề xuất trình Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết này với hình thức văn bản là Nghị quyết “thực hiện thí điểm một số chính sách mới thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội nhưng chưa có luật điều chỉnh hoặc khác với quy định của luật hiện hành” theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 15 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh Vũ Huy Khánh
Nêu quan điểm thẩm tra tại phiên họp, Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh Vũ Huy Khánh cho biết, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí với sự cần thiết ban hành Nghị quyết về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá với các lý do như đã được nêu trong Tờ trình của Chính phủ; đồng thời cho rằng việc cấp quyền sử dụng biển số xe ô tô thông qua đấu giá sẽ đáp ứng ô nhu cầu của một bộ phận không nhỏ người mua xe muốn sở hữu biển số xe theo mong muốn cá nhân; nâng cao hiệu quả công tác quản lý phương tiện giao thông đường bộ; tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước và tránh dư luận cho rằng có sự thiếu minh bạch, có hành vi trục lợi trong việc cấp biển số xe, nhất là có nhiều xe ô tô giá trị cao, “xe sang” thường hay có “biển số đẹp”. Một số nước cũng đã triển khai đấu giá biển số xe (Thái Lan, Malaysia, Singapore) hoặc tự chọn biển số xe theo sở thích (Mỹ, Nhật Bản, Myanmar). Tuy nhiên, việc cấp quyền sử dụng biển số xe ô tô thông qua đấu giá là chính sách mới, có nhiều đặc thù, khác với quy định của một số luật hiện hành, nên phải trình Quốc hội ban hành Nghị quyết về thực hiện thí điểm là phù hợp.
Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho rằng, hồ sơ dự thảo Nghị quyết cơ bản đầy đủ theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện để trình Quốc hội thảo luận, cho ý kiến tại kỳ họp thứ 4. Tuy nhiên, để bảo đảm thông tin cần thiết cho đại biểu Quốc hội thảo luận, cho ý kiến và xem xét thông qua dự thảo Nghị quyết, đề nghị Ban soạn thảo báo cáo bổ sung để làm rõ thêm về các giải pháp để thực hiện các chính sách trong dự thảo Nghị quyết, tiêu chí đánh giá kết quả thực hiện thí điểm, nguồn lực, điều kiện bảo đảm cho việc thi hành Nghị quyết sau khi được Quốc hội thông qua.
Thí điểm trên phạm vi toàn quốc
Về phạm vi thí điểm, đa số các ý kiến trong Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí với Tờ trình và dự thảo Nghị quyết là thực hiện thí điểm trên phạm vi toàn quốc việc cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số xe ô tô tất cả các địa phương; đồng thời, cũng là để khai thác hiệu quả tài sản công là thông qua kho số đăng ký xe ô tô, tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước từ đấu giá và là cơ sở để tổng kết, đánh giá, kiến nghị Quốc hội sửa đổi, bổ sung các luật có liên quan khi kết thúc thí điểm để thực hiện ổn định, lâu dài.
Một số ý kiến đề nghị bổ sung vào dự thảo Nghị quyết các quy định về xác định, lựa chọn các biển số xe đưa ra đấu giá; bước giá; trình tự, thủ tục đấu giá biển số xe ô tô; quyền và nghĩa vụ của người tham gia đấu giá; trách nhiệm của các bộ, ngành có liên quan; trách nhiệm của tổ chức đấu giá tài sản được Bộ Công an giao đấu giá biển số xe ô tô…
Về thời gian thí điểm, dự thảo Nghị quyết quy định thời gian thí điểm là 3 năm kể từ ngày Nghị quyết có hiệu lực thi hành. Về vấn đề này, nhiều ý kiến nhất trí với dự thảo Nghị quyết, vì cho rằng thời gian thí điểm 03 năm là phù hợp để các cơ quan có đủ thời gian triển khai thực hiện, kiểm nghiệm, tổng kết, đánh giá việc thí điểm. Thực tế, hầu hết các nghị quyết thí điểm do Quốc hội ban hành thời gian gần đây đều quy định thời gian thí điểm là từ 03 năm đến 05 năm. Một số ý kiến đề nghị quy định thời gian thí điểm là 02 năm để kịp thời tổng kết, đánh giá, kiến nghị luật hóa nội dung này đồng bộ với việc sửa đổi Luật Giao thông đường bộ. Có ý kiến đề nghị quy định kết hợp theo hướng: Thời gian thí điểm là 3 năm kể từ ngày Nghị quyết có hiệu lực thi hành hoặc thực hiện thí điểm cho đến khi nội dung này được quy định trong luật, nhưng không quá 3 năm kể từ ngày Nghị quyết có hiệu lực thi hành.
Đại biểu phát biểu tại phiên họp
Liên quan đến loại biển số xe ô tô đưa ra đấu giá, các đại biểu cơ bản nhất trí với quy định về biển số đấu giá tại Điều 1 dự thảo Nghị quyết là chỉ đấu giá đối với biển số ô tô nền trắng trong kho biển số chưa được đăng ký; không đấu giá đối với biển số cấp cho xe mua sắm từ ngân sách Nhà nước, xe của doanh nghiệp Quân đội làm kinh tế, xe ô tô hoạt động kinh doanh vận tải, xe ô tô của dự án, tổ chức kinh tế liên doanh với nước ngoài, xe ô tô của tổ chức, doanh nghiệp nước ngoài, cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế và người nước ngoài làm việc trong cơ quan, tổ chức nước ngoài và quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam.
Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị mở rộng thí điểm đấu giá cả biển số xe ô tô nền vàng chữ đen (xe hoạt động kinh doanh vận tải) và mở rộng đấu giá cả biển số xe mô tô, xe gắn máy để góp phần tăng ngân sách nhà nước, vì hiện nay số xe taxi công nghệ, xe mô tô, xe gắn máy rất lớn. Ý kiến khác cho rằng, đối với loại hình xe hoạt động kinh doanh vận tải thì nhu cầu của người dân muốn sở hữu biển số đẹp, biển số theo sở thích là rất ít; đối với mô tô, xe gắn máy là phương tiện giao...
Đa số các ý kiến trong Ủy ban Quốc phòng và An ninh nhất trí với quy định giao Bộ Công an lựa chọn một tổ chức đấu giá tài sản trong thời gian thực hiện thí điểm (tại khoản 2 Điều 2) để bảo đảm việc thực hiện được liên tục và thông suốt; hơn nữa, tài sản là biển số xe đưa ra đấu giá không cố định, mà tùy thuộc vào đăng ký của người dân, nên không chờ khi có tài sản đấu giá mới lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản.
Nhiều ý kiến thành với quy định về người tham gia đấu giá là doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trên toàn quốc kể cả biển số của các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương không phải là nơi đăng ký thường trú, đặt trụ sở của người tham gia đấu giá (tại khoản 1 Điều 2). Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị quy định thí điểm chỉ cá nhân được tham gia đấu giá; đề nghị chỉ được đăng ký đấu giá biển số tại nơi thường trú để đảm bảo công tác quản lý nhà nước về giao thông đường bộ.
Ngoài ra, Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị Ban soạn thảo rà soát, chỉnh lý về văn phong và kỹ thuật văn bản của dự thảo Nghị quyết cho phù hợp.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Nguyễn Hải Hưng
Thừa ủy quyền của Chủ nhiệm Ủy ban Lê Tấn Tới phát biểu kết thúc phiên họp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Nguyễn Hải Hưng đề nghị, trên các cơ sở ý kiến tại phiên họp hôm nay, Ban soạn thảo tiếp tục tiếp thu, làm rõ thêm các nội dung mà các đại biểu đề nghị, phối hợp chặt chẽ với Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh để hoàn thiện các nội dung để chuẩn bị cho phiên họp thẩm tra chính thức sắp tới về dự thảo Nghị quyết này.
Một số hình ảnh tại phiên họp:
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới mong các đại biểu tham dự phiên họp phát huy trí tuệ, tinh thần trách nhiệm có những ý kiến tham gia thẳng thắn, chất lượng, sâu sắc để cho phiên họp đạt hiệu quả cao
Từ năm 2017 đến nay, Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp nghiên cứu, xây dựng Đề án thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá. Tuy nhiên, Chính phủ thấy rằng việc đấu giá biển số ô tô nếu thực hiện theo quy định pháp luật hiện hành sẽ gặp vướng mắc về pháp lý, khó đạt được hiệu quả cao, bởi vậy cần có những quy định mang tính đặc thù so với các quy định của pháp luật hiện hành
Chính phủ thấy rằng việc xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá là hết sức cần thiết
Các đại biểu phát biểu tại phiên họp
Thừa ủy quyền của Chủ nhiệm Ủy ban Lê Tấn Tới phát biểu kết thúc phiên họp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Nguyễn Hải Hưng đề nghị, trên các cơ sở ý kiến tại phiên họp hôm nay, Ban soạn thảo tiếp tục tiếp thu, làm rõ thêm các nội dung mà các đại biểu đề nghị, phối hợp chặt chẽ với Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh để hoàn thiện các nội dung để chuẩn bị cho phiên họp thẩm tra chính thức sắp tới về dự thảo Nghị quyết này