HAI QUY ĐỊNH MỚI CỦA LUẬT ĐẤT ĐAI CÓ HIỆU LỰC TỪ NGÀY 01/4/2024

31/03/2024

Dự án Luật Đất đai đã được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5. Đây là dự án luật đặc biệt quan trọng, có tác động sâu rộng đến các tầng lớp Nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp. Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2025, trừ một số trường hợp đặc thù. Trong đó, Điều 190 và Điều 248 của Luật này sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/4/2024.

QUỐC HỘI CHÍNH THỨC THÔNG QUA LUẬT ĐẤT ĐAI (SỬA ĐỔI) SAU 4 KỲ HỌP: THÀNH QUẢ TỪ QUYẾT TÂM NỖ LỰC CAO, HÀNH ĐỘNG QUYẾT LIỆT, THẬN TRỌNG, PHỐI HỢP CHẶT CHẼ, HIỆU QUẢ

Tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV đã chính thức thông qua Luật Đất đai 2024. Đây là dự án luật lớn, có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt trong đời sống chính trị, kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường của đất nước; có tác động sâu rộng đến các tầng lớp Nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp; đồng thời, cũng là dự án Luật rất khó và phức tạp.

Quốc hội thông qua Luật Đất đai tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5

Dự án Luật đã được Quốc hội, UBTVQH, Chính phủ và các cơ quan, tổ chức hữu quan chuẩn bị rất trách nhiệm, kỹ lưỡng, công phu qua nhiều vòng, nhiều bước; được trình Quốc hội tại 04 kỳ họp, 02 Hội nghị ĐBQH hoạt động chuyên trách, 08 phiên họp chính thức của UBTVQH (trong đó có 01 phiên cho ý kiến về Kế hoạch lấy ý kiến Nhân dân) và được chỉnh lý, tiếp thu ý kiến của các cơ quan, tổ chức, chuyên gia, nhà khoa học, đối tượng chịu sự tác động và trên 12 triệu lượt ý kiến của Nhân dân. Quốc hội xem xét dự thảo Luật tại Kỳ họp bất thường thứ 5 theo quy trình đặc biệt và tất cả ý kiến ĐBQH đã được tiếp thu, giải trình, không còn ĐBQH nào phát biểu thêm. Điều đó cho thấy tinh thần cẩn trọng của Quốc hội và các cơ quan trong hoạt động lập pháp, luôn đề cao chất lượng và hiệu quả.

Dự thảo Luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý gồm 16 chương và 260 điều; đã quán triệt đầy đủ và thể chế hóa theo đúng tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, phù hợp với Hiến pháp, đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật. Việc hoàn thiện các nội dung cụ thể và các vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau phù hợp với điều kiện thực tế của đất nước và thực hiện theo đúng quan điểm đã xác định tại Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. Đến nay, UBTVQH, Chính phủ và các cơ quan đã thống nhất cao về dự thảo Luật đủ điều kiện để trình Quốc hội xem xét, thông qua.

Theo Điều 252, Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025, trừ một số trường hợp đặc thù. Trong đó, Điều 190 và Điều 248 của Luật này sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 01/4/2024.

Các đại biểu biểu quyết thông qua Luật Đất đai

Điều 190 quy định Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân sử dụng vốn, kỹ thuật, công nghệ thực hiện các hoạt động lấn biển; có chính sách hỗ trợ, ưu đãi cho nhà đầu tư thực hiện hoạt động lấn biển theo quy định của pháp luật. Việc giao khu vực biển để thực hiện hoạt động lấn biển được tiến hành đồng thời với việc giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư.

Đây là nội dung nhận được nhiều sự quan tâm từ các chuyên gia, đại biểu Quốc hội. Có ý kiến cho rằng, chi phí lấn biển nên được xác định ngay từ đầu vì dự án lấn biển thường là các dự án có quy mô lớn, có thể lên đến nhiều tỉ USD. Do đó cần đánh giá ngay từ đầu cho nhà đầu tư biết để chủ động phương án tài chính, cũng như không bị rơi vào thế bỏ cả tỉ USD để lấn biển mà không biết được giao đất hay không…

Cũng theo Điều 190, hoạt động lấn biển phải tuân thủ các nguyên tắc luật định như: Bảo đảm quốc phòng, an ninh, chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán, lợi ích quốc gia trên biển; phù hợp với quy định của luật khác có liên quan và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; dựa trên cơ sở đánh giá đầy đủ về kinh tế, xã hội, môi trường, bảo đảm phát triển bền vững, đa dạng sinh học, các yếu tố tự nhiên, tác động của thiên tai, biến đổi khí hậu và nước biển dâng; hoạt động lấn biển phải được lập thành dự án đầu tư hoặc hạng mục của dự án đầu tư theo quy định; phù hợp với quy hoạch tỉnh hoặc quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch đô thị…

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh cùng các đại biểu Quốc hội trao đổi bên lề sau Kỳ họp bất thường lần thứ 5

Hoạt động lấn biển mà có phần diện tích thuộc: Khu vực bảo vệ di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh; di sản thiên nhiên; Vườn quốc gia, khu dự trữ thiên nhiên, khu bảo tồn loài - sinh cảnh, khu bảo vệ cảnh quan, vùng đất ngập nước quan trọng; khu bảo tồn biển, khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản, cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá; khu vực cảng biển, vùng nước trước cầu cảng, vùng quay trở tàu, khu neo đậu, khu chuyển tải, khu tránh bão, vùng đón trả hoa tiêu, vùng kiểm dịch, luồng hàng hải, vùng nước để xây công trình phụ trợ; cửa sông và các khu vực đã được quy hoạch, sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh thì chỉ được thực hiện khi được Quốc hội, Thủ tướng chấp thuận, quyết định chủ trương đầu tư…

Bên cạnh đó, cùng có hiệu lực từ ngày 01/4/2024, Điều 248 Luật Đất đai 2024 sửa đổi, bổ sung 9 điều tại Luật Lâm nghiệp 2017. Cụ thể, sửa đổi nguyên tắc giao rừng, cho thuê rừng, chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác, thu hồi rừng tại Điều 14 bằng quy định “không được chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên sang mục đích sử dụng vào dự án phục vụ quốc phòng, an ninh quốc gia” thành ““không được chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên sang mục đích sử dụng vào dự án phục vụ quốc phòng, an ninh”.

Luật cũng sửa đổi Điều 15 về căn cứ giao rừng, cho thuê rừng, chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác; bổ sung đối tượng được Nhà nước giao rừng phòng hộ không thu tiền sử dụng rừng tại Điều 16; sửa đổi, bổ sung Điều kiện chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác tại Điều 19…

Minh Hùng