TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP SÁNG 12/10: GIÁM SÁT CHUYÊN ĐỀ ‘’VIỆC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH, PHÁP LUẬT VỀ PHÁT TRIỂN NĂNG LƯỢNG GIAI ĐOẠN 2016-2021’’

12/10/2023

8h00 sáng 12/10, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét cho ý kiến về tiến hành giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021”. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung phiên họp.

TỔNG THUẬT TRỰC TIẾP CHIỀU 11/10: XEM XÉT BÁO CÁO CỦA CHÍNH PHỦ VỀ CÔNG TÁC TIẾP CÔNG DÂN, GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO NĂM 2023

CHỦ TỊCH QUỐC HỘI VƯƠNG ĐÌNH HUỆ PHÁT BIỂU KHAI MẠC PHIÊN HỌP THỨ 27 CỦA UBTVQH: TẬP TRUNG CHO Ý KIẾN SÂU SẮC, ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG, SÁT HỢP THỰC TẾ VÀ TÍNH KHẢ THI CAO

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung phiên họp

Ngay sau khi báo cáo của Đoàn giám sát chuyên đề, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tiến hành thảo luận.

Cổng Thông tin điện tử Quốc hội sẽ liên tục cập nhật nội dung chi tiết:

8h00: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành Phiên họp

Điều hành phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, sáng nay, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 27, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021”. 

Tham dự phiên họp có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, Phó Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam Nguyễn Hữu Dũng, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Đức Hiển, Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phạm Thanh Hà, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Sỹ Bảy, đại diên Kiểm toán Nhà nước, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Văn phòng Chính phủ cùng các bộ, ban, ngành hữu quan. 

Tiếp đến, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy - Phó Trưởng đoàn Thường trực Đoàn Giám sát sẽ trình bày Báo cáo Kết quả giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021”.

8h02: Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy - Phó Trưởng đoàn Thường trực Đoàn Giám sát trình bày Báo cáo Kết quả giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021”

Trình bày Báo cáo tóm tắt Kết quả giám sát “việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021”, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy, Phó Trưởng đoàn Thường trực Đoàn giám sát cho biết, ngày 04/8/2022 và ngày 29/8/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành các Nghị quyết số 23/2022/UBTVQH15 về Chương trình giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2023 và số 582/NQ-UBTVQH15 về thành lập Đoàn giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016 - 2021” nhằm đánh giá khách quan, trung thực, đầy đủ và toàn diện việc Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương, các cơ quan liên quan thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021 và các giai đoạn trước, sau có liên quan, làm rõ những hạn chế, bất cập, nguyên nhân khách quan, chủ quan, từ đó đề xuất giải pháp hoàn thiện và nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật  về phát triển năng lượng, góp phần bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, làm tiền đề quan trọng phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), bảo đảm quốc phòng an ninh.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, trên cơ sở nghiên cứu, kế thừa nội dung báo cáo của các cơ quan Trung ương, kết quả xử lý, tổng hợp báo cáo của Chính phủ, các Bộ, ngành, tập đoàn kinh tế, Ủy ban nhân dân, Đoàn Đại biểu Quốc hội 63/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, căn cứ kết quả giám sát thực tế tại 11/11 địa phương, kết quả làm việc với Chính phủ, 10/10 Bộ, ngành, 03/03 tập đoàn năng lượng, kết quả 07 hội thảo, tổ chức Đoàn đại biểu đi khảo sát, học tập tại Australia, tham khảo kinh nghiệm quốc tế và nhiều vòng tham vấn chuyên gia, nhà khoa học.

Đoàn giám sát xây dựng Báo cáo tóm tắt kết quả giám sát. Theo đó, trong giai đoạn 2016 – 2021, với định hướng chiến lược đúng đắn của Đảng, sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị và sự tham gia, ủng hộ của người dân, ngành năng lượng nước ta đã có bước phát triển nhanh, tương đối đồng bộ trong tất cả các phân ngành, lĩnh vực; bám sát định hướng và đạt được nhiều mục tiêu cụ thể đề ra. 

Cung cấp năng lượng, đặc biệt là cung cấp điện cơ bản đáp ứng đủ yêu cầu phát triển KTXH với chất lượng ngày càng được cải thiện. Công nghiệp khai thác dầu khí, lọc hoá dầu tiếp tục phát triển, hình thành được một số cơ sở lọc hoá dầu quy mô lớn. Đã đầu tư xây dựng nhiều dự án mỏ than có công suất lớn; sản lượng khai thác than thương phẩm tăng; thuỷ điện phát triển nhanh, gần đây điện gió và điện mặt trời bắt đầu phát triển với tốc độ cao. 

Đầu tư xây dựng hạ tầng cung cấp điện có sự phát triển mạnh mẽ, đưa điện lưới quốc gia tới hầu hết mọi miền của đất nước. Việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả ngày càng được quan tâm. Đã bước đầu thực hiện chuyển đổi ngành năng lượng sang hoạt động theo cơ chế thị trường; huy động được nguồn lực lớn cho đầu tư phát triển với sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế, nòng cốt là các doanh nghiệp nhà nước. 

Ngành năng lượng trở thành ngành kinh tế năng động, đóng góp rất quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển KTXH, bảo đảm quốc phòng, an ninh tại nhiều địa phương và đất nước. Theo báo cáo của Chính phủ, kịch bản phát triển bình thường với mức tăng trưởng GDP trung bình, tổng nhu cầu năng lượng cuối cùng được dự báo là 113 triệu tấn dầu quy đổi vào năm 2030 và đạt 194 triệu tấn dầu quy đổi vào năm 2050.

Tuy nhiên, phát triển năng lượng nước ta vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập. Mục tiêu bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia còn nhiều thách thức, đặc biệt đã xảy ra tình trạng thiếu xăng dầu cục bộ năm 2022, thiếu điện một số thời điểm của năm 2023; các nguồn cung trong nước không đủ đáp ứng yêu cầu, phải nhập khẩu năng lượng ngày càng lớn; nhiều dự án điện bị chậm so với quy hoạch, kế hoạch; một số chỉ tiêu bảo đảm an ninh năng lượng đang biến động theo chiều hướng bất lợi.

Công tác quản lý, khai thác nguồn tài nguyên năng lượng còn hạn chế. Hiệu quả khai thác, sử dụng năng lượng còn thấp. Cơ sở hạ tầng ngành năng lượng còn thiếu và chưa đồng bộ. Trình độ công nghệ trong một số lĩnh vực thuộc ngành năng lượng chậm được nâng cao, việc nội địa hoá và hỗ trợ thị trường từ các dự án trong ngành năng lượng cho hàng hoá cơ khí chế tạo sản xuất trong nước còn hạn chế. Chất lượng nguồn nhân lực, năng suất lao động trong một số lĩnh vực còn thấp. 

Thị trường năng lượng cạnh tranh phát triển chưa đồng bộ, thiếu liên thông giữa các phân ngành, giữa phát điện với truyền tải điện; chính sách giá năng lượng còn bất cập, chưa hoàn toàn phù hợp với cơ chế thị trường, chưa tách bạch với chính sách an sinh xã hội.

Một số dự án năng lượng do doanh nghiệp nhà nước đầu tư còn thua lỗ; một số dự án năng lượng đầu tư ra nước ngoài tiềm ẩn nhiều khả năng mất vốn. Công tác bảo vệ môi trường trong ngành năng lượng có nơi, có lúc chưa được quan tâm đúng mức, gây bức xúc xã hội. 

Đoàn giám sát nhận định, những hạn chế, yếu kém nêu trên do nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân chủ quan là chủ yếu; đồng thời nêu ra 04 bài học kinh nghiệm.

Để phát huy kết quả đạt được, khắc phục những hạn chế, bất cập, thích ứng kịp thời với bối cảnh trong giai đoạn mới, Đoàn giám sát kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết giám sát chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021. Theo đó, phân công trách nhiệm cụ thể đối với các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp cần làm ngay giai đoạn 2024-2025:

Tập trung rà soát, trình Quốc hội việc sửa đổi, bổ sung Luật Điện lực, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Luật Các tổ chức tín dụng, Luật Khoáng sản, Luật Hóa chất, Luật Quản lý và sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp; sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các VBQPPL khác để tháo gỡ các vướng mắc, điểm nghẽn khi triển khai đầu tư các dự án, hạ tầng năng lượng, cụ thể:

Về thị trường năng lượng, chính sách giá điện, giá than, giá xăng dầu, Đoàn giám sát kiến nghị nghiên cứu, đề xuất  cơ chế, chính sách vận hành thị trường năng lượng cạnh tranh phù hợp với hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp theo lộ trình phát triển thị trường năng lượng cạnh tranh. 

Về bảo đảm tính khả thi, hiệu quả đầu tư và nguồn vốn thực hiện các dự án năng lượng, Đoàn giám sát kiến nghị rà soát, đánh giá tính khả thi của các dự án nguồn và lưới điện dự kiến thu hút đầu tư hoặc được cam kết đầu tư bằng nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước giai đoạn 2023-2030; Nghiên cứu cơ chế, chính sách phù hợp, khả thi về đầu tư, phát triển, quản lý hệ thống kho, cảng dự trữ xăng dầu tại khu vực Bắc-Trung-Nam để đáp ứng yêu cầu về dự trữ, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia. Xem xét ban hành chính sách ưu tiên triển khai xây dựng hạ tầng kho cảng nhập khẩu LNG theo hướng phát triển các kho cảng LNG trung tâm có công suất lớn, gần các trung tâm điện lực sử dụng LNG để tận dụng tối đa cơ sở hạ tầng vận chuyển, phân phối khí, tối ưu hóa chi phí và giảm giá thành sản xuất điện...

Cùng với đó, tiếp tục đẩy mạnh công tác giám sát, kiểm toán, thanh tra, kiểm tra, điều tra và kết luận, xử lý dứt điểm các vụ việc tồn đọng; trong năm 2023, làm rõ nguyên nhân gây ra khoản lỗ của các Tập đoàn/Tổng công ty nhà nước phát triển năng lượng trong thời gian vừa qua.

Đoàn giám sát đã kiến nghị một số nhiệm vụ, giải pháp trung và dài hạn (đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045). Cụ thể: Hoàn thiện khung chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng; Huy động nguồn lực trong xã hội, khuyến khích kinh tế tư nhân tham gia phát triển năng lượng; Nâng cao năng lực, trình độ khoa học, công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành năng lượng; Phát triển các nguồn cung năng lượng theo hướng tăng cường khả năng tự chủ, đa dạng hoá, đảm bảo tính hiệu quả, tin cậy và bền vững; Cơ cấu lại các ngành và khu vực tiêu thụ năng lượng song song với thực hiện chính sách về sử dụng năng lượng sạch, tiết kiệm và hiệu quả; Phát triển hạ tầng năng lượng bền vững, kết nối khu vực; thúc đẩy nhanh xã hội hoá các cơ sở hạ tầng và dịch vụ trong ngành năng lượng; Đổi mới cơ chế, chính sách, phát triển thị trường năng lượng đồng bộ, liên thông, hiện đại và hiệu quả, phù hợp với định hướng xã hội chủ nghĩa; Phát triển công nghiệp, thiết kế, chế tạo, dịch vụ phục vụ ngành năng lượng với mục tiêu nâng cao nội lực, tăng cường tỷ lệ nội địa hoá; Thực thi chính sách bảo vệ môi trường ngành năng lượng gắn với mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững, chuyển dịch năng lượng công bằng; Chủ động và tích cực hợp tác quốc tế trong lĩnh vực năng lượng. 

Ngoài ra, Đoàn giám sát cũng kiến nghị Danh mục các văn bản quy phạm pháp luật cần hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung và các dự án trọng điểm cần tập trung tháo gỡ, giải quyết trong lĩnh vực năng lượng.

8h24: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung thảo luận

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, hồ sơ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội là kết quả của quá trình làm việc khẩn trương, tích cực, trách nhiệm của Đoàn Giám sát, các cơ quan liên quan, đặc biệt là sự quan tâm của Chủ tịch Quốc hội. Trước phiên họp này, Chủ tịch Quốc hội đã có cuộc làm việc cho ý kiến về nội dung giám sát với nhiều chỉ đạo, định hướng quan trọng. 

Trong quá trình giám sát, các chuyên gia, các nhà khoa học đã tích cực tham gia vào hoạt động giám sát, dự các hội thảo khoa học. Ban Dân nguyện cũng tham gia trong việc tổng hợp các ý kiến, kiến nghị của cử tri liên quan đến nội dung giám sát. Đoàn Giám sát cũng đã tới thăm, học hỏi kinh nghiệm quốc tế liên quan đến lĩnh vực năng lượng. 

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu cho ý kiến về các vấn đề: hồ sơ tài liệu trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đúng quy định, đảm bảo yêu cầu đặt ra hay chưa? Báo cáo đã phản ánh toàn diện, tổng hợp đầy đủ các nội dung hay chưa, thể hiện rõ thực tế khách quan phát triển năng lượng hay chưa, đã xác định rõ trách nhiệm đối với các tồn tại, hạn chế, bất cập, đề xuất giải pháp phù hợp, thiết thực, khả thi hay chưa? Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu cho ý kiến về kết quả giám sát cùng các vấn đề các đại biểu quan tâm.

8h29: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu

Khẳng định chuyên đề giám sát “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021” có ý nghĩa rất quan trọng, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị việc ban hành Nghị quyết phải tạo ra chuyển biến khác biệt trong thực tiễn bởi một số nội dung trong báo cáo và dự thảo nghị quyết vẫn còn mang tính định tính.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, giám sát phải chỉ ra được trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, liên quan nhưng dự thảo Nghị quyết chưa đề cập cụ thể, còn chung chung. Do vậy, trọng tâm của hoạt động giám sát nên tập trung vào việc thực hiện Quy hoạch điện VII và kế hoạch triển khai Quy hoạch điện VIII. Việc ban hành nghị quyết cần chỉ ra những vấn đề lớn cần triển khai thực hiện trong giai đoạn tới, trong đó có chuyển đổi năng lượng công bằng; tháo gỡ những điểm nghẽn về thể chế, chính sách trong việc phát triển năng lượng; bổ sung các số liệu, cập nhật tình hình thực tế trong dự thảo Nghị quyết…

8h41: Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu

Phát biểu tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, trong quá trình giám sát, Thường trực Ủy ban Kinh tế đã rất tích cực tham gia đóng góp vào Hồ sơ của Đoàn giám sát. 

Quan tâm đến công tác quy hoạch, trong quá trình triển khai các quy hoạch phân ngành như than, dầu, năng lượng tái tạo, năng lượng gió, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế bày tỏ băn khoăn đánh giá về chất lượng của các quy hoạch này, tính liên thông, kết nối giữa các phân ngành như thế nào, có khắc phục được việc ban hành quy hoạch phân ngành trước và quy hoạch tổng thể sau hay không? Vì theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, phải ban hành quy hoạch tổng thể trước, quy hoạch phân ngành sau. 

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Đòan giám sát đã đưa ra nhận định, việc triển khai quy hoạch các phân ngành năng lượng còn nhiều bất cập, nhất là trong việc tổ chức quy hoạch điện VII và điện VII điều chỉnh đối với việc phát triển điện gió, điện mặt trời, thủy điện nhỏ. 

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, trong thời gian ngắn vừa qua, Bộ Công thương ban hành giá fit có thời hạn, xuất hiện nhiều phong trào đầu tư rất ồ ạt điện mặt trời, điện gió. Vừa qua, nhiều dự án dã hoàn thành và đưa vào hoạt động, có dự án được hưởng giá fit, có dự án không, hoặc có dự án được hưởng một phần giá fit… Do đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị cần làm rõ nguyên nhân trách nhiệm ban hành giá fit có đúng nguyên tắc và tiêu chí hay không, có công bằng giữa các doanh nghiệp hay không? Đồng thời cho rằng, vấn dề này có thể đánh giá là gây thất thoát lãng phí của xã hội.

Trong một số cuộc tiếp xúc cử tri gần đây, các đại biểu, cử tri ngành than quan tâm đến lộ trình quy hoạch điện VIII. Việt Nam đã cam kết với COP26 đến năm 2050 thực hiện phát thải ròng bằng 0, đối với ngành than ở Quảng Ninh hiện vẫn duy trì khoảng 40 triệu tấn/năm, năm 2040 giảm dần và đến năm 2050 không dùng than nữa.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nêu rõ, câu chuyện bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia phải cung cấp đủ than cho các nhà máy điện và các ngành sản xuất khác nhưng đến hơn 10 năm, phải dừng việc này lại, do đó công nhân ngành than bày tỏ lo lắng vấn đề này và băn khoăn cơ cấu kinh tế của Quảng Ninh ra sao, thời gian tới định hướng như thế nào trong bối cảnh địa phương này có tới 5-6 nhà máy than đang hoạt động.

8h53: Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh phát biểu

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho rằng Đoàn Giám sát đã thực hiện công việc công phu, khoa học, có cách trình bày báo cáo giám sát tốt. Tán thành với nhiều nội dung báo cáo giám sát, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội mong muốn đoàn giám sát làm rõ vấn đề chuyển dịch năng lượng đảm bảo công bằng cho tất cả mọi người.

Báo cáo giám sát đã đánh giá tác động của việc chuyển dịch năng lượng đối với chuyển đổi việc làm, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề nghị làm rõ hơn việc đảm bảo công bằng, hiệu quả trong chuyển đổi việc làm, tạo ra những việc làm bền vững cho người lao động trong nhiều ngành nghề. Báo cáo giám sát cần có giải pháp, kiến nghị cụ thể đối với vấn đề này.

Bên cạnh đó, về việc đền bù, tái định cư, giải phóng mặt bằng cho các công trình thủy điện, dự án năng lượng, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội cho biết, báo cáo đã nêu rõ thực trạng, những khó khăn, bất cập, tuy nhiên, cần bổ sung các giải pháp căn cơ, cụ thể để đền bù một cách thỏa đáng đối với những người dân, đồng bào trong diện phải tái định cư, đảm bảo những đối tượng này tiếp cận được với năng lượng cho nhu cầu sống.

9h00: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhận thấy, tài liệu đã được chuẩn bị công phu, Đoàn giám sát đã thực hiện theo đúng kế hoạch đã được thông qua. Bên cạnh đó, Đoàn giám sát cũng tổ chức một số buổi hội thảo nhà khoa học nhằm huy động trí tuệ của các chuyên gia.

Qua nghiên cứu tài liệu, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, thông tin nhiều, phạm vi rộng, số liệu và nhận định cũng nhiều. Trong đó, có báo cáo mang tính chất hành chính nhưng cũng có báo cáo mang tính chất chuyên đề khoa học, nhìn nhận vấn đề dưới góc độ khoa học. Do đó, có nhiều màu sắc khác nhau dẫn đến việc tổng hợp tương đối khó; có những việc nêu ra được hạn chế, tồn tại nhưng chưa đưa được giải pháp...

Bên cạnh đó, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, phim về chuyên đề giám sát này sẽ được chiếu công khai, truyền hình trực tiếp nên cần bảo đảm vừa có tính chuyên môn, vừa có tính chính trị để đại biểu Quốc hội và nhân dân thấy chính sách pháp luật về năng lượng trong những năm qua đã được Đảng, Nhà nước rất quan tâm, việc thực hiện đã cơ bản đạt được kết quả tốt. Việc thực hiện chính sách pháp luật về năng lượng đã đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội, đóng góp vào việc bảo đảm quốc phòng - an ninh, đóng góp vào cuộc sống của người dân. Đây là những thành tựu đã đạt được dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và sự cố gắng của các ngành, các cấp.

Mặt khác, phim cũng sẽ phản ánh được những tồn tại, hạn chế mà xã hội bức xúc, qua đó đảm bảo có góc nhìn toàn diện, khách quan về cả hai mặt tích cực và bất cập. Chính vì vậy, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần có sự đầu tư hơn về phim, Đoàn giám sát cũng chịu trách nhiệm về vấn đề này.

9h20: Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương phát biểu

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương nhất trí với nhiều nội dung của báo cáo của Đoàn giám sát, ghi nhận hồ sơ kết quả giám sát được chuẩn bị đầy đặn có ý nghĩa nghiên cứu khoa học. 

Để tiếp tục hoàn thiện báo cáo, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương đề nghị tiếp tục làm rõ một số vấn đề. Theo đó, đề nghị báo cáo kết quả giám sát cần bám sát các nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội liên quan đến năng lượng. Phó Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng như Nghị quyết 134 của Quốc hội khóa XV đặt ra chỉ tiêu cụ thể về giám sát năng lượng, Nghị quyết 74 Quốc hội khóa XV về thực hành tiết kiệm chống lãng phí, Nghị quyết về chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về vấn đề năng lượng.

Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh đây là các nghị quyết quan trọng đề ra nhiệm vụ cụ thể đối với vấn đề năng lượng của quốc gia, tuy nhiên báo cáo kết quả giám sát còn thiếu vắng nội dung này, do đó đề nghị rà soát để bổ sung.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu rõ, cần đánh giá việc khắc phục những vấn đề về thủy điện theo Nghị quyết 134 để từ đó đề xuất các biện pháp trọng tâm để giải quyết vấn đề thủy điện, những vấn đề vướng mắc của các nhiệm kỳ trước cho đến nay thủy điện đã làm được gì. Nhấn mạnh đây là vấn đề người dân rất quan tâm nhất là trước tình hình sụt lún, động đất do ảnh hưởng của thủy điện, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đặt vấn đề nội dung này được đánh giá như thế nào, việc khắc phục những vấn đề của thủy điện đã bảo đảm theo yêu cầu của Nghị quyết 134 và đề xuất biện pháp trọng tâm thời gian tới. Bên cạnh đó còn có vấn đề về quy hoạch phát triển đồng bộ thủy điện, nhiệt điện…là những vấn đề rất khó.

Đồng thời, cần phải có những đánh giá về những ách tắc, vướng mắc trong điều hành giá điện, giá than, giá khí và xăng dầu vừa qua, nguyên nhân và trách nhiệm. Đánh giá kỹ hơn thực trạng thực hiện Quy hoạch điện 7, điều chỉnh những vướng mắc giữa quy hoạch và truyền tải điện khi để xảy ra tình trạng điện thừa nhưng không hòa được lưới điện quốc gia….Đây là những vấn đề cần phải chỉ rõ nguyên nhân và trách nhiệm cụ thể của các cơ quan địa phương, các chủ quản lý để đề xuất biện pháp trong thời gian tới, đưa ra các đề nghị với Chính phủ chỉ đạo giải quyết các vấn đề trọng tâm, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cũng đề nghị xác định các giải pháp trọng tâm về kịch bản để bảo đảm an toàn, năng lượng; giải pháp trọng tâm vấn đề quy hoạch tổng thể với quy hoạch phân ngành, xử lý bất cập của các quy hoạch ngành gây lãng phí lớn nguồn lực của xã hội, doanh nghiệp khi không phù hợp giữa công suất và truyền tải điện; giải pháp trọng tâm về hạ tầng năng lượng, về khoa học kỹ thuật, công nghệ năng lượng và thị trường năng lượng.

9h28: Nghỉ giải lao (20 phút)

9h53: Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh phát biểu

Phát biểu tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho rằng báo cáo, dự thảo Nghị quyết của Đoàn giám sát trình bày rất khoa học, dễ hiểu, thể hiện rõ nội dung giám sát.

Góp ý về một số nội dung cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho rằng lĩnh vực năng lượng liên quan đến 03 vấn đề lớn: (1) Điều kiện tự nhiên, xã hội; (2) Sản xuất năng lượng; (3) Khoa học công nghệ.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, những yếu tố liên quan đến 03 vấn đề trên sẽ ảnh hưởng rất lớn tới dự bảo nguồn cung năng lượng.

Nhấn mạnh vấn đề năng lượng là vấn đề rất cấp bách, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cho rằng cần phải đặt yêu cầu với Chính phủ trong hoạch định chính sách để đảm bảo nguồn năng lượng. Bên cạnh đó, với sự phát triển kinh tế xã hội hiện nay, nhu cầu sử dụng năng lượng sẽ ngày càng tăng nên cần phải đặt vấn đề đảm bảo năng lượng. Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cũng cho rằng cần phải nhấn mạnh hơn vấn đề tiết kiệm năng lượng.

10h02: Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới phát biểu

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho rằng, về lĩnh vực quốc phòng an ninh, an ninh năng lượng đóng vai trò rất quan trọng. Báo cáo giám sát cần nêu rõ nét hơn nội dung về an ninh năng lượng. Bộ Quốc phòng, Bộ Công an đã có phương án bảo vệ các cơ sở sản xuất, truyền tải, lưu trữ năng lượng trong các tình huống, thời gian qua công tác này đã được thực hiện tốt. 

10h07: Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường phát biểu

Phát biểu tại phiên họp, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, đây là chuyên đề giám sát rất quan trọng, đối tượng giám sát nhiều, nội dung rộng, phức tạp, có tính chuyên môn sâu. Thời gian qua, dưới sự chỉ đạo của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Đoàn giám sát đã làm việc khẩn trương, tích cực, tập hợp thông tin, số liệu lớn để làm căn cứ cho hoạt động giám sát chuyên đề này. 

Trên cơ sở nghiên cứu, kế thừa nội dung báo cáo của các cơ quan Trung ương, kết quả xử lý, tổng hợp báo cáo của Chính phủ, các Bộ, ngành, tập đoàn kinh tế, Ủy ban nhân dân, Đoàn Đại biểu Quốc hội 63/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, căn cứ kết quả giám sát thực tế tại 11/11 địa phương, kết quả làm việc với Chính phủ, 10/10 Bộ, ngành, 03/03 tập đoàn năng lượng, kết quả 07 hội thảo lấy ý kiến chuyên gia. 

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, trong quá trình giám sát nổi lên một số vấn đề, đó là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chưa đảm bảo ổn định, toàn diện và thống nhất. có 21 nhóm vấn đề cần phải xem xét sửa đổi văn bản quy phạm pháp luật, đề xuất 2 luật mới để xem xét điều chỉnh công tác quản lý nhà nước về vấn đề này.

Việc triển khai quy hoạch về năng lượng đối mặt với nhiều khó khăn vướng mắc, đặc biệt trong việc huy động vốn ứng dụng phát triển công nghệ, nguồn nhân lực và cơ chế quản lý. Mục tiêu đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia đối mặt với nhiều thách thức, các nguồn cung trong nước chưa đáp ứng yêu cầu và có nguy cơ thiếu điện trong ngắn hạn giai đoạn và dài hạn. Các điều kiện tiên quyết để hình thành thị trường điện lực chưa được triển khai, chính sách giá điện, giá than, giá khí, giá xăng dầu chưa hoàn thiện. Báo cáo kết quả giám sát cũng chỉ ra những bất cập, hạn chế chính trong chính sách pháp luật cũng như tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về tăng về năng lượng và kiến nghị các giải pháp ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. 

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường đề nghị, trên cơ sở ý kiến kết luận của Ủy ban Thường vụ, Đoàn giám sát sẽ tập trung hoàn thiện báo cáo, dự thảo Nghị quyết và xin ý kiến Ủy ban Thường vụ bằng văn bản, để gửi bằng văn bản tới Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6.

10h17: Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu

Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu cho biết, phát triển năng lượng là vấn đề lớn, quan trọng, có tầm ảnh hưởng rộng đến mọi doanh nghiệp và người dân, việc lựa chọn chuyên đề giám sát này là rất đúng và trúng, có tính thời sự.

Trong thời gian qua, đồng hành cùng Chính phủ tháo gỡ những vướng mắc trong thực hiện, Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng đang tập trung vào công tác giám sát chuyên đề, kiểm tra việc ban hành thể chế, chính sách đối với Chính phủ và các bộ, ngành, qua đó đồng hành với Chính phủ tháo gỡ những vướng mắc về thể chế.

Thời gian qua, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã tiến hành giám sát nhiều bộ, ngành, tổng hợp nhiều kiến nghị để báo cáo Thủ tướng Chính phủ để có văn bản chỉ đạo các bộ, ngành rà soát ban hành và sửa đổi nhiều văn bản quy phạm pháp luật để tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, đồng hành với Chính phủ trong quá trình thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng. 

Đối với việc phát triển năng lượng điện, xăng dầu, trong năm 2021, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã tiến hành giám sát và đưa ra kết luận số 142, cùng Bộ Công Thương tiếp tục khắc phục các khuyết điểm, hạn chế trong quá trình triển khai thực hiện. Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng đang tiếp tục giám sát về vấn đề điện và xăng dầu, tiếp tục có những báo cáo trong thời gian tới.

10h20: Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Sỹ Bảy phát biểu

Đồng tình nhận định với các ý kiến, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Sỹ Bảy cho rằng, đây là một chuyên đề giám sát rất khó khăn, phức tạp, rộng, đòi hỏi chuyên môn sâu và được dư luận hết sức quan tâm. Đoàn giám sát mô tả phụ lục rất công phu tới 9 nghìn trang, cơ bản Báo cáo của Đoàn giám sát toàn diện và khách quan. 

Cơ bản đồng tình với Báo cáo của Đoàn giám sát, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Sỹ Bảy cho biết, trong giai đoạn 2016-2021, Thanh tra Chính phủ đã tổ chức 10 cuộc thanh tra liên quan đến lĩnh vực năng lượng, đã ban hành 10 Kết luận thanh tra,  phát hiện vi phạm về kinh tế khoảng hơn 15 nghìn tỉ đồng. Theo đó, kiến nghị thu hồi cho Nhà nước khoảng hơn 1.900 tỉ đồng, kiến nghị xử lý về đất là 5.600m2, kiến nghị xem xét xử lý hành chính nhiều tập thể, cá nhận và chuyển cơ quan điều tra tiếp tục xem xét khoảng 23 vụ.

Qua báo cáo của Đoàn giám sát, Thanh tra Chính phủ đề nghị Đoàn giám sát và Quốc hội cân nhắc bổ sung kiến nghị những vấn đề mà dư luận xã hội quan tâm, Chính phủ cũng rất quyết liệt trong việc thực hiện điều chỉnh cơ chế giá điện và xăng dầu, quản lý nguồn và lưới điện. Các cơ quan đã và đang vào cuộc, tập trung kiểm tra, thanh tra vấn đề này.

Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị Đoàn giám sát bổ sung vào Nghị quyết của Quốc hội kiến nghị rõ hơn vấn đề quy hoạch và thực hiện quy hoạch của các phân ngành liên quan đến năng lượng như quy hoạch về điện và xăng dầu... Liên quan đến nội dung này, Thanh tra Chính phủ đã thanh tra, kiểm tra và có kết luận chính thức. Do đó, đề nghị Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền thực hiện theo kết luận của Thanh tra Chính phủ.

10h25: Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh phát biểu

Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh cho biết thời gian qua, Kiểm toán nhà nước đã có các buối làm việc với Đoàn giám sát và báo cáo làm rõ các vấn đề Đoàn giám sát quan tâm. Mặt khác, liên quan đến nội dung giám sát chuyên đề của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, thời gian qua Kiểm toán nhà nước đã tiến hành 19 cuộc kiểm toán. 

Nêu rõ vấn đề về năng lượng là chuyên đề khó được người dân dư luận quan tâm, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh bày tỏ đồng tình với báo cáo kết quả giám sát của Đoàn giám sát. Đồng thời cho biết thêm, qua 19 cuộc làm việc của Kiểm toán nhà nước liên quan đến vấn đề năng lượng, Kiểm toán nhà nước đã kiến nghị xử lý trên 24 tỷ đồng và đến nay đã thực hiện được 83,1% theo kế hoạch.

Phó Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết thêm, các kiến nghị của Kiểm toan nhà nước về nội dung này được thể hiện trong hồ sơ báo cáo kết quả giám sát trong phụ lục, trong đó đã làm rõ nội dung kiến nghị nào đã được thực hiện và nội dung chưa thực hiện.

10h28: Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho biết, khi nghiên cứu báo cáo đầy đủ, các số liệu đã được thống kê kỹ lưỡng, trong đó thống kê Nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị các thời kỳ và các văn bản chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và Nghị quyết của Quốc hội các kỳ họp. Nếu Đoàn giám sát tiếp cận được thêm các báo cáo của Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương,... thì sẽ chỉ được ra những vấn đề cụ thể, rõ ràng những tồn tại, yếu kém trong thời gian qua...

Theo Phó Thủ tướng, bất cập lớn nhất hiện nay là pháp luật trong từng lĩnh vực điện lực, dầu khí,... được xây dựng tương đối độc lập như trong nhận xét của báo cáo của Đoàn giám sát. Bên cạnh đó, những bất cập trong thời gian qua là những vấn đề mà Nghị quyết số 18 của Bộ Chính trị về chiến lược phát triển năng lượng đã nêu rất rõ. Đặc biệt, gần đây nhất, Nghị quyết 55 cũng nêu rõ, việc thể chế hoá tinh thần của chủ trương, chính sách mới còn bất cập. 
Việc phê duyệt quy hoạch vẫn còn lúng túng bởi trên thực tế, vấn đề này được điều chỉnh ở các luật khác nhau, nhiều vấn đề chưa chế định trong các văn bản. Do đó, Phó Thủ tướng Chính phủ cho rằng cần làm rõ các sơ hở liên quan tới điều chỉnh quy hoạch và cơ sở quy hoạch.

Đối với những vấn đề đã được chỉ rõ trong Nghị quyết của Bộ Chính trị như nguồn năng lượng sơ cấp, than, khí, dầu khí,... cần xem xét để đảm bảo thực hiện theo cơ chế thị trường và mua bán điện cạnh tranh trên ba cấp độ khác nhau. Tuy nhiên, khâu tổ chức thực hiện hiện nay vẫn còn lúng túng. Bên cạnh đó, hiện nay đã nhiều chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về năng lượng tái tạo nhưng chưa có quy định về việc xác định giá. Việc phát triển năng lượng tái tạo là chủ trương đúng nhưng cần có phương pháp quản lý hiệu quả khi đầu tư giữa các nguồn điện, đảm bảo sự an toàn giữa điện tái tạo và điện nền cũng như đảm bảo an toàn giữa nguồn điện và truyền tải điện.

Liên quan đến dự trữ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết, hiện nay đã tiến hành quy hoạch hệ thống các kho dự trữ; công việc hiện nay là phả huy động nguồn vốn từ doanh nghiệp, xã hội hóa. Trong đó phải tính toán dự trữ dầu trong khoảng 20, bởi hiện nay có 70% cung cấp từ trong nước.

Về vấn đề giá điện, phương pháp định giá và các quy định pháp luật thì giá vẫn còn nhiều tranh cãi. Vì vậy, trong cuộc họp, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo chưa cần sửa Luật Điện lực vẫn có thể quy định được giá thị trường của giá điện, đặc biệt cho phép mua bán điện trực tiếp và tính toán thêm một số chi phí liên quan đến vận hành, điều tiết, phân phối… Từ nay đến cuối năm, Bộ Công thương sẽ ban hành 1 nghị định và 3 thông tư, trong đó có thể tham khảo kinh nghiệm thế giới về hình thức mua bán điện trực tiếp.

10h48: Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy - Phó Trưởng đoàn Thường trực Đoàn Giám sát tiếp thu, giải trình làm rõ một số nội dung được nêu tại Phiên thảo luận

Phát biểu giải trình làm rõ một số nội dung được nêu tại phiên thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, Phó Trưởng Đoàn Thường trực Đoàn Giám sát Lê Quang Huy cảm ơn và nghiêm túc tiếp thu các ý kiến sâu sắc, thẳng thắn, trách nhiệm của các đại biểu. Đoàn Giám sát sẽ dựa trên cơ sở các phát biểu này để tiếp tục hoàn thiện báo cáo giám sát cũng như các tài liệu kèm theo. 

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho biết, đây là chuyên đề giám sát có phạm vi rộng, nội dung phức tạp, nguồn lực triển khai có hạn, Đoàn Giám sát đã có nhiều nỗ lực trong triển khai công việc. Về điểm mới, điểm trọng tâm trong dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho rằng điện là vấn đề trọng tâm, các phân ngành như dầu khí, than đều tập trung để sản xuất điện. Đối mặt với vấn đề an ninh năng lượng, đảm bảo cung cấp điện, điều vướng mắc nhất là giá điện. Đó chính là vấn đề trọng tâm của giám sát. 

Để xử lý được vấn đề giá điện, Đoàn Giám sát đề nghị tập trung vào 2 vấn đề, trong đó có các cơ chế đầu tư về tài chính trong lĩnh vực điện. Các nhiệm vụ tổ chức, thực hiện cũng nhấn mạnh đến việc đảm bảo các cơ chế đầu tư tài chính liên quan đến đảm bảo an ninh năng lượng điện. Về điểm mới trong dự thảo Nghị quyết, Đoàn Giám sát đã cố gắng, nhưng chưa thể hiện đầy đủ, dự thảo đã đặt ra các mục tiêu để Chính phủ tổ chức thực hiện để tháo gỡ trong thời gian tới. Đây cũng là nội dung cần thận trọng, đánh giá tác động kỹ lưỡng, Đoàn giám sát sẽ nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của Chủ tịch Quốc hội để thể hiện trong báo cáo giám sát cũng như trong dự thảo Nghị quyết. 

Về đảm bảo chuyển đổi năng lượng công bằng, đây là mục tiêu quan trọng, trong lộ trình đảm bảo năng lượng công bằng, giảm phát thải bằng 0, cần có sự hỗ trợ, cam kết của cộng đồng quốc tế, từ nguồn vốn, công nghệ đến năng lực quản trị. Đoàn giám sát sẽ làm rõ khía cạnh này trong các sản phẩm giám sát.

Đối với các dự án trọng điểm, Đoàn giám sát đã có phụ lục chi tiết về nội dung này, báo cáo đầy đủ cũng đã có thông tin chi tiết về từng dự án, từng vướng mắc, khó khăn. Về dự thảo Nghị quyết, Đoàn giám sát sẽ nghiên cứu để bố cục lại kết cấu, đưa ra những đánh giá, nhận định, đưa ra nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, cụ thể, bổ sung các vấn đề về quy hoạch, dự trữ năng lượng, cung năng lượng, chính sách xã hội, việc làm… mà dư luận quan tâm.

11h01: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý bảo đảm tuân thủ quy trình báo cáo kết quả giám sát ra trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội phải báo cáo bằng văn bản. Bên cạnh đó, video là của cơ quan thông tấn báo chí đưa tin minh họa để cho thấy vừa qua kênh nghe và nhìn để thấy được thực trạng và có góp ý.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, chuyên đề giám sát phải có trọng tâm, trọng điểm và tạo ra chuyển biến gì sau giám sát, làm rõ thực trạng, làm rõ trách nhiệm, làm rõ tồn tại, hạn chế khách quan, chủ quan, những trách nhiệm trong ban hành văn bản pháp luật, thực thi chính sách, tổ chức thực hiện. 

Chủ tịch Quốc hội đề nghị nên tập trung nhiều vào vấn đề về an ninh năng lượng, trong đó quan trọng nhất là điện, xăng dầu và trong điện thì tập trung đánh giá sâu liên quan đến Quy hoạch điện 7. Về pháp luật có đánh giá về Luật Dầu khí, Luật Điện lực đã được sửa đổi, về đầu tư hạ tầng lưới điện đã được sửa đổi trong dự án một luật sửa đổi 9 luật. Về các văn bản dưới luật quy định về những chính sách về thị trường, về giá, khung giá điện, tương quan giữa giá thượng nguồn và hạ nguồn, vai trò điều phối giữa PVN với EVN, Ủy ban quản lý vốn nhà nước, Chính phủ, Bộ Công Thương...

Cho rằng giải trình liên quan đến quy hoạch điện của các cơ quan chưa thỏa đáng, Chủ tịch Quốc hội đề nghị rà soát theo Luật Quy hoạch để làm rõ kế hoạch triển khai quy hoạch, làm rõ nội hàm của kế hoạch triển khai Quy hoạch trong Luật Quy hoạch. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh báo cáo cần chỉ rõ trách nhiệm, cá thể hóa trách nhiệm. 

Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng báo cáo cần đề cập đến vấn đề chuyển đổi năng lượng. Chủ tịch Quốc hội lưu ý đến một số vấn đề về điện sinh khối, lộ trình chuyển đổi điện than…cần được xem xét và Đoàn giám sát thể hiện quan điểm về vấn đề này để Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét quyết định liên quan đến vấn đề này để bảo đảm an ninh năng lượng, chuyển đổi năng lượng phải công bằng và khả thi, phải đảm bảo an ninh về tài chính, các chi phí xã hội, trật tự an ninh, an toàn xã hội, vấn đề việc làm, lao động…

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ đây là những vấn đề không đơn giản nên phải có những quan điểm rõ ràng trong vấn đề về chuyển đổi năng lượng này. Giám sát về mức năng lượng, an ninh năng lượng phải đặt lên hàng đầu, cùng với đó là vấn đề tiết kiệm năng lượng. 

Chủ tịch Quốc hội đề nghị trên cơ sở ý kiến tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội các cơ quan tiếp thu để tiếp tục hoàn thiện báo cáo.

11h25: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu kết thúc Phiên họp

Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải – Trưởng Đoàn giám sát nghiêm túc tiếp thu ý kiến của Chủ tịch Quốc hội, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và chỉ đạo Đoàn giám sát rà soát, hoàn thiện hồ sơ, tài liệu và các báo cáo giám sát, dự thảo Nghị quyết để xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, tại phiên họp, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ trong việc thực hiện chính sách pháp luật về phát triển năng lượng để đảm bảo nguồn cung cho phát kiển kinh tế - xã hội. 

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ có giải pháp hiệu quả để khắc phục hạn chế, yếu kém đã nêu trong Báo cáo của Đoàn giám sát. Thường vụ Quốc hội ghi nhận và đánh giá cao Dự thảo báo cáo giám sát, lĩnh vực giám sát rộng, đa ngành, chuyên sâu nhưng Đoàn giám sát đã có nhiều đổi mới trong hoạt động giám sát; các Đoàn ĐBQH, các thành viên Đoàn giám sát, các chuyên gia, nhà khoa học đã tích cực tham gia giúp Đoàn giám sát hoàn thiện Báo cáo.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Đoàn Giám sát tiếp thu ý kiến tại phiên họp, tiếp tục rà soát, hoàn thiện Báo cáo của Đoàn giám sát, dự thảo Nghị quyết về giám sát chuyên đề để nêu bật những kết quả đạt được, những hạn chế, bất cập trong quá trình thực hiện. Đặc biệt làm rõ nguyên nhân, những kiến nghị và giải pháp trước mắt cũng như lâu dài về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng, đảm bảo an ninh năng lượng Quốc gia, chuyển đổi năng lượng công bằng, tiết kiệm và sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng.

Về các giải pháp lâu dài, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị cần hoàn thiện mang tính chiến lược phát triển năng lượng bền vững, phù hợp với thực tiễn của Việt Nam, đảm bảo đồng bộ trong hệ thống pháp luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Tổng Thư ký Quốc hội chỉ đạo các đơn vị chức năng phối hợp với Đoàn giám sát tổng hợp đầy đủ các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các đại biểu tại phiên họp để hoàn thiện kết luận nội dung phiên họp.

Cổng Thông tin điện tử Quốc hội