QUY ĐỊNH CHẶT CHẼ, TRÁNH TRƯỜNG HỢP LỢI DỤNG CHÍNH SÁCH LÀM ẢNH HƯỞNG ĐẾN MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI CỦA ĐỊA PHƯƠNG

30/07/2023

Tham gia ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội đề nghị dự thảo luật cần có những quy định chặt chẽ nhằm ngăn chặn các trường hợp lợi dụng chính sách làm ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

QUỐC HỘI TIẾP TỤC THẢO LUẬN DỰ ÁN LUẬT ĐẤT ĐAI (SỬA ĐỔI)

Tham gia phát biểu ý kiến đối với nội dung về sử dụng đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua việc thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất quy định tại Điều 127 của dự thảo luật. Theo dự thảo, đại biểu Nguyễn Thành Nam cho rằng cơ chế này có điểm ưu việt là bảo vệ tối đa quyền của người sử dụng đất. Tuy nhiên, trong điều kiện sở hữu toàn dân về đất đai chúng ta cũng cần tính toán hài hòa lợi ích của nhà nước, người sử dụng đất và của nhà đầu tư hướng vào mục tiêu sử dụng đất đai một cách hiệu quả, bền vững nhất.

Đại biểu Nguyễn Thành Nam tham gia phát biểu

Đại biểu bày tỏ đồng ý với ý kiến của một số đại biểu cho rằng thực tế khi công khai dự án và thỏa thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất thời gian qua cho thấy nhà đầu tư thường phải đối diện với nhiều tình trạng dự án bị chậm tiến độ, dang dở, đình trệ do có một tỷ lệ đất rất nhỏ, không thỏa thuận được, bị một số ít chủ sử dụng đất thổi giá hoặc cố tình không hợp tác, làm cản trở thực hiện dự án, gây lãng phí nguồn lực đất đai và quyền lợi của số đông người dân đã đồng thuận với mục tiêu của dự án.

Vì vậy, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu để có cơ chế, biện pháp can thiệp của nhà nước để giải quyết vấn đề trên, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của số đông người có quyền sử dụng đất và của nhà đầu tư, đồng thời ngăn chặn một bộ phận nhỏ người sử dụng đất lợi dụng chính sách làm ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Góp ý về Điều 60 nguyên tắc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, đại biểu Chu Thị Hồng Thái đồng ý với ý kiến một số đại biểu về khoản 9 có nêu "các quy định sử dụng đất được lập đồng thời, quy hoạch được lập, thẩm định xong trước được quyết định hoặc phê duyệt trước". Nội dung này chưa phù hợp với khoản 4 điều này là "quy hoạch sử dụng đất của cấp dưới phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất của cấp trên". Do vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu sửa đổi quy định theo hướng trường hợp quy hoạch cấp trên đang lập chưa xong thì được lập đồng thời để tránh lãng phí về thời gian, kinh phí, nếu quy hoạch cấp dưới được phê duyệt trước nhưng lại không phù hợp với quy hoạch của cấp trên thì phải điều chỉnh lại.

Đại biểu Chu Thị Hồng Thái đóng góp ý kiến

Điều 70 lấy ý kiến về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Điểm a khoản 3 có nêu "tổ chức hội nghị, hội thảo và phát phiếu lấy ý kiến của các hộ gia đình, cá nhân đại diện cho các xã, phường, thị trấn". Nội dung này đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, bổ sung, quy định rõ phát phiếu lấy ý kiến với tỷ lệ bao nhiêu phần trăm hộ gia đình, cá nhân trong xã, phường, thị trấn, vì trên thực tế khi xảy ra các vấn đề về thu hồi đất, nhiều hộ dân cho rằng chưa được lấy ý kiến và cũng tránh tình trạng cơ quan chuyên môn lấy ý kiến không đủ, không đúng thành phần và không đúng quy trình. Nội dung này cũng cần quy định rõ đối tượng đại diện là ai để đảm bảo đúng thành phần.

Điểm c về thời gian lấy ý kiến, đề nghị nghiên cứu bổ sung thêm cụm từ "tối đa" hoặc là "tối thiểu" vào trước thời gian để làm rõ nghĩa. Ví dụ, quy định lấy ý kiến về quy hoạch sử dụng đất cấp huyện là 30 ngày, vậy trong vòng 30 ngày phải lấy ý kiến xong hay là nếu xong trước 30 ngày có được không hay là còn có ý nghĩa khác. Do vậy, cần bổ sung thêm cụm từ trên để quy định rõ hơn và cũng dễ dàng hơn trong quá trình thực hiện.

Điều 71 thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung nội dung về phương pháp thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, thẩm quyền của Hội đồng, trách nhiệm của các cơ quan tham gia thẩm định để đảm bảo tính khả thi, hiệu quả trong hoạt động thẩm định.

Điều 88 cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất. Điểm b khoản 1 có nêu "trong thời gian 15 ngày trước và sau Tết Nguyên đán. Đề nghị sửa thành trong 15 ngày trước và sau Tết Âm lịch để thống nhất với quy định tại Điều 115 Bộ luật Lao động năm 2015.

Điều 233 hòa giải tranh chấp đất đai. Khoản 5 quy định đối với trường hợp hòa giải tranh chấp đất đai quy định tại khoản 1, 2 và 3 điều này mà hòa giải thành và có thay đổi hiện trạng về ranh giới diện tích người sử dụng đất thì cơ quan, tổ chức thực hiện hòa giải gửi văn bản công nhận kết quả hòa giải thành đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền để thực hiện việc đăng ký cấp giấy chứng nhận theo quy định. Đại biểu đề nghị bổ sung thời hạn gửi văn bản công nhận kết quả hòa giải và thời hạn cấp giấy chứng nhận để đảm bảo tính kịp thời.

Đại biểu Huỳnh Thanh Phương tại phiên họp

Đưa ra quan điểm về nguyên tắc quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quy định tại Điều 60, đại biểu Huỳnh Thanh Phương cho biết, tại khoản 9 có nêu "các quy hoạch sử dụng đất được lập đồng thời, quy hoạch được lập, thẩm định xong trước được quyết định hoặc phê duyệt trước. Sau khi quy hoạch được quyết định hoặc phê duyệt, nếu có mâu thuẫn thì quy hoạch cấp thấp hơn phải điều chỉnh phù hợp với quy hoạch cao hơn".

Việc quy định các quy hoạch sử dụng đất được lập đồng thời để các cấp quy hoạch có sự chủ động hơn trong việc thực hiện quy hoạch của cấp mình, tuy nhiên để hoàn chỉnh quy hoạch thì cấp dưới cũng phải chờ quy hoạch của cấp trên đã được phê duyệt. Cho dù quy hoạch của cấp dưới có được chủ động thực hiện trước thì cũng khó có thể thẩm định được phê duyệt trước, nếu chưa có quy hoạch của cấp trên, do vậy nguyên tắc này có thể gây khó khăn khi áp dụng trong thực tiễn.

Vì lẽ đó, đại biểu thống nhất với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế đề nghị sửa đổi khoản 9 theo hướng các quy hoạch sử dụng đất có thể được thành lập đồng thời, quy hoạch sử dụng đất cao hơn phải được phê duyệt quyết định trước quy hoạch cấp thấp hơn và cần quy định rõ, chặt chẽ hơn về trách nhiệm, thời gian hoàn thành quy hoạch, các cấp quy hoạch, tránh tình trạng vướng mắc cấp dưới phải chờ quy hoạch của cấp trên kéo dài trong công tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm, ảnh hưởng đến quyền lợi của tổ chức và cá nhân.

Minh Hùng