Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến báo cáo một số nội dung tại Kỳ họp thứ 8
Theo Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến cho biết, trong năm 2019, Hội đồng Dân tộc đã cơ bản hoàn thành chức năng, nhiệm vụ do pháp luật quy định và các nội dung khác được phân công, bảo đảm về chất lượng và tiến độ góp phần vào việc hoàn thành nhiệm vụ chung của Quốc hội, UBTVQH về nhiều nội dung quan trọng liên quan đến vùng dân tộc thiểu số, miền núi.
Trong lĩnh vực xây dựng pháp luật, Thường trực Hội đồng Dân tộc đã chủ động phân công người phụ trách, trực tiếp chỉ đạo các nhóm chuyên môn của Vụ Dân tộc tiến hành nghiên cứu tài liệu, đề xuất một số nội dung trọng tâm, vấn đề cần quan tâm tham gia thẩm tra, góp ý. Công tác tổng hợp ý kiến, đề xuất các kiến nghị trong các báo cáo gửi UBTVQH, cơ quan chủ trì thẩm tra và Ban soạn thảo bảo đảm tiến độ, thể hiện rõ chính kiến của Hội đồng Dân tộc đối với các nội dung có liên quan đến vùng dân tộc thiểu số và miền núi, địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Bên cạnh đó, Hội nghị xây dựng luật vẫn là một trong những kênh thông tin hữu ích để cơ quan soạn thảo, chuyên gia cung cấp thông tin, góp phần nâng cao chất lượng, ý kiến tham gia thẩm tra của các Đại biểu Quốc hội là thành viên Hội đồng Dân tộc đối với các dự án luật.
Bên cạnh đó, hoạt động giám sát, khảo sát, thẩm tra…đạt được một số kết quả quan trọng, nhiều kiến nghị của Hội đồng Dân tộc liên quan trực tiếp đến việc thực hiện chính sách, pháp luật và đảm bảo đời sống an sinh xã hội cho đồng bào dân tộc thiểu số được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành liên quan nghiên cứu, tiếp thu. Đặc biệt lần đầu tiên Quốc hội có Nghị quyết về lĩnh vực dân tộc thiểu số, miền núi, cụ thể là “Tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn vùng dân tộc thiểu số và miền núi”.
Hoạt động đối ngoại, hợp tác quốc tế tiếp tục được quan tâm, bám sát, thực hiện nghiêm túc sự chỉ đạo của UBTVQH về chính sách đối ngoại, hợp tác quốc tế của Đảng và Nhà nước góp phần mở rộng quan hệ đối ngoại, hợp tác của Hội đồng Dân tộc.
Ngoài ra, việc thực hiện Đề án, các đề tài nghiên cứu khoa học và việc tổ chức các hội nghị, hội thảo đã góp phần nghiên cứu, trao đổi và đề xuất kiến nghị đối với các cơ quan hữu quan trong việc hoàn thiện quy trình xây dựng, ban hành, tổ chức thực hiện chính sách cho miền núi, vùng dân tộc thiểu số, đặc biệt phục vụ cho hoạt động tham gia ý kiến thẩm tra Đề án của Chính phủ, hoạt động giám sát của UBTVQH về giảm nghèo bền vững vùng dân tộc thiểu số, miền núi năm 2019 và một số hoạt động quan trọng khác của Hội đồng Dân tộc. Các thành viên Hội đồng Dân tộc thực hiện nghiêm túc, đúng kế hoạch của Đoàn Đại biểu Quốc hội tại địa phương: tham dự kỳ họp hội đồng nhân dân; tiếp xúc cử tri, tiếp công dân tại các địa phương. Nhiều thành viên kiêm nhiệm của Hội đồng Dân tộc đã tham gia tích cực vào các hoạt động của Hội đồng Dân tộc, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động giám sát, giải trình, thẩm tra và các hoạt động khác của Hội đồng Dân tộc.
Toàn cảnh Phiên họp
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc cũng chỉ ra một số hạn chế, bất cập. Cụ thể: hàng năm, Hội đồng Dân tộc đã chủ động xây dựng chi tiết kế hoạch hoạt động nhưng do khách quan còn có nhiều thay đổi do đó phần nào đã ảnh hưởng đến các thành viên Hội đồng Dân tộc trong việc tham gia đầy đủ các hoạt động của Hội đồng Dân tộc. Năm 2019, Hội đồng Dân tộc cùng lúc phải triển khai thực hiện nhiều nhiệm vụ (giám sát của UBTVQH, thẩm tra, tham gia Đề án...) vì vậy thời gian dành cho một số hoạt động khác còn hạn chế. Do đa số thành viên Hội đồng Dân tộc hoạt động theo chế độ kiêm nhiệm nên một số thành viên chưa tham gia được đầy đủ các phiên họp toàn thể, các đợt giám sát, khảo sát các hội nghị tập huấn, của Hội đồng Dân tộc. Bộ máy giúp việc của Hội đồng Dân tộc còn khá mỏng so với yêu cầu, bên cạnh đó khối lượng công việc để phục vụ hoạt động của Hội đồng Dân tộc là rất lớn, nên mặc dù đã có rất nhiều cố gắng nhưng trong công tác tham mưu, phục vụ hoạt động của Hội đồng Dân tộc không tránh khỏi thiếu sót, hạn chế cần tiếp tục khắc phục.
Về dự kiến hoạt động năm 2020, Hội đồng Dân tộc xác định năm 2020 là năm bản lề của nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XIV, cũng là thời điểm các địa phương tiến hành Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn Quốc lần thứ XIII, do đó tập trung một số nội dung trọng tâm. Theo đó, tiếp tục đổi mới, thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả hoạt động xây dựng luật theo chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội năm 2020, bảo đảm sự phân công của UBTVQH; tăng cường phối hợp với các cơ quan chủ trì thẩm tra, các Ban soạn thảo trong quá trình tham gia, phối hợp thẩm tra các dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết. Chủ động phân công chuẩn bị, tập trung nghiên cứu một số dự án luật có liên quan, tác động lớn tới vùng dân tộc thiểu số và miền núi và những vấn đề đang được dư luận xã hội, đông đảo cử tri vùng dân tộc thiểu số, miền núi quan tâm. Tiếp tục quan tâm, tăng cường hoạt động giám sát, rà soát hiệu lực, hiệu quả các văn bản quy phạm pháp luật; nghiên cứu, tham gia ý kiến các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác dân tộc và chính sách dân tộc do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ ngành gửi xin ý kiến.
Chủ tịch Hội đồng Dân tộc cho biết, trong năm 2020 Hội đồng Dân tộc sẽ tổ chức giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chương trình hỗ trợ ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học, công nghệ thức đẩy phát triển kinh tế - xã hội nông thôn, miền núi, vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2016 – 2025” (theo Quyết định 1747/QĐ-TTg ngày 13/10/2015 của Thủ tướng Chính phủ). Đồng thời dự kiến sẽ tiến hành khảo sát 02 chuyên đề: Thực trạng tình hình lao động người dân tộc thiểu số đến làm việc tại các khu công nghiệp và Tình hình thực hiện chính sách hỗ trợ gạo của Nhà nước cho các địa phương vùng dân tộc thiểu số./.