Phiên họp thứ sáu của Hội đồng bầu cử quốc gia Ảnh: Văn Bình
Thay mặt Hội đồng bầu cử quốc gia trình bày dự thảo Báo cáo kết quả cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016- 2021, Tổng thư ký Quốc hội, Ủy viên Hội đồng bầu cử quốc gia, Chánh Văn phòng Hội đồng bầu cử quốc gia Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, cuộc bầu cử đã diễn ra thành công tốt đẹp, bảo đảm dân chủ, bình đẳng, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm và thực sự là Ngày hội của toàn dân.
Cuộc bầu cử thực sự là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, thu hút sự tham gia của đông đảo quần chúng nhân dân từ giai đoạn chuẩn bị cho đến ngày diễn ra cuộc bầu cử. Tỷ lệ cử tri đi bầu cao đạt 99,35% thể hiện ý thức chính trị, trách nhiệm cao của công dân trong việc đi bầu cử, lựa chọn những người xứng đáng đại diện cho mình tham gia chính quyền các cấp. Kết quả này khẳng định sự thành công của công tác lãnh đạo, chỉ đạo rất sát sao, quyết liệt của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp từ Trung ương đến địa phương.
Cuộc bầu cử đã phát huy được tinh thần dân chủ, công khai, minh bạch trong từng bước triển khai công tác bầu cử, từ dự kiến cơ cấu, thành phần, số lượng; việc đóng góp ý kiến, hiệp thương, lấy ý kiến cử tri, lựa chọn, giới thiệu được những người ứng cử đáp ứng tiêu chuẩn, chất lượng; tổ chức vận động bầu cử; đến việc bỏ phiếu, kiểm phiếu, điều này được thể hiện ở Hướng dẫn số 1129/UBTVQH-PL hướng dẫn Điều 73 Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND về việc người ứng cử, đại diện cơ quan, tổ chức, đơn vị giới thiệu người ứng cử; báo chí trong nước và nước ngoài được chứng kiến việc mở hòm phiếu; việc lập danh sách cử tri cho phép những người bị tạm giam, tạm giữ ở trung tâm cai nghiện bắt buộc được đi bỏ phiếu nói lên việc đảm bảo quyền con người, quyền công dân theo Hiến pháp và pháp luật.
Công tác tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội và chỉ đạo, hướng dẫn bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp có nhiều đổi mới, bảo đảm tiến độ, đúng quy định pháp luật. Đặc biệt việc thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia giúp cho công tác chỉ đạo, ban hành văn bản hướng dẫn về bầu cử kịp thời, chi tiết, cụ thể hơn, tạo điều kiện cho từng địa phương, cơ sở thuận lợi hơn trong tổ chức thực hiện; công tác thông tin, tuyên truyền kịp thời, sâu rộng, thiết thực, có nhiều đổi mới, sáng tạo, thu hút sự quan tâm của đông đảo cử tri và Nhân dân cả nước. Cuộc bầu cử cũng diễn ra trong tình hình an ninh ổn định, trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm, không có các tình huống bất thường xảy ra.
Kết quả bầu cử cơ bản bảo đảm mục tiêu kế hoạch đề ra, bảo đảm thành phần, cơ cấu đại biểu phù hợp với dự kiến, tỷ lệ đại biểu là phụ nữ, người dân tộc thiểu số, trẻ tuổi, trình độ trên đại học cao hơn so với nhiệm kỳ trước, cơ bản phản án được tính đại diện rộng rãi cho các tầng lớp Nhân dân; chất lượng đại biểu được nâng lên… kỳ vọng sẽ là nền tảng góp phần xây dựng các cơ quan đại diện có đủ năng lực hoạt động với chất lượng, hiệu quả hơn.
Thành công của cuộc bầu cử có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng. Thắng lợi của cuộc bầu cử là tiền đề để xây dựng, củng cố và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo đảm thực hiện các quy định của Hiến pháp 2013 trong thời kỳ đổi mới.
Tổng thư ký QH, Ủy viên HĐBCQG, Chánh Văn phòng HĐBCQG Nguyễn Hạnh Phúc trình bày dự thảo Báo cáo
Bên cạnh đó, dự thảo Báo cáo cũng chỉ ra một số hạn chế của cuộc bầu cử lần này như công tác hiệp thương, giới thiệu người ứng cử ở một số nơi chưa làm tốt, kết quả chưa đạt được như dự kiến về cơ cấu, thành phần, số lượng đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân, nhất là ở cấp xã. Việc chỉ đạo, kiểm tra ở một số nơi vẫn còn thiếu chặt chẽ. Nhiều nơi vẫn chưa chú trọng đúng mức công tác tập huấn bầu cử, nhất là đối với cán bộ, nhân viên Tổ bầu cử. Hướng dẫn về quy trình, cách thức tổ chức vận động bầu cử, quy trình xử lý đối với việc vi phạm về vận động bầu cử vẫn chưa rõ…
Nhằm tiếp tục phát huy những kết quả đạt được và khắc phục những hạn chế còn tồn tại của cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016- 2021, Báo cáo đã đề ra một số kiến nghị như: Về việc ban hành cắc văn bản hướng dẫn bầu cử, cần được ban hành sớm để địa phương nghiên cứu, quán triệt, phổ biến đầy đủ trước khi triển khai; việc ban hành các văn bản hướng dẫn phải dảm bảo đồng bộ, cụ thể, thống nhất về nội dung, sử dụng từ ngữ và được tập hợp, hệ thống đầy đủ, đăng tải trên các Trang thông tin điện tử của Hội đồng bầu cử quốc gia và các trang tin điện tử của Ủy ban bầu cử các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương để dễ dàng tiếp cận; cần có tiêu chí cụ thể hơn để dự kiến cơ cấu sát với tình hình thực tế ở địa phương.
Về công tác hiệp thương, cần sửa đổi hướng dẫn về hiệp thương để bảo đảm việc lựa chọn các ứng cử viên trong các lần hiệp thương thực hiện theo quy trình, thủ tục chặt chẽ, bảo đảm sự thận trọng, công khai, minh bạch trong việc lựa chọn nhân sự.
Về vận động bầu cử, mặc dù trong luật đã có quy định về nguyên tắc vận động, hình thức, thời gian vận động, tuy nhiên vẫn còn chung chung, nhất là về cách thức, số lượng các cuộc tiếp xúc, chưa có tiêu chí đánh giá sự công bằng, bình đẳng giữa các ứng cử viên. Bên cạnh đó, chưa có cơ chế phát hiện và xử lý những trường hợp vận động bầu cử vi phạm quy định về vận động bầu cử. Do vậy, cần nghiên cứu hướng dẫn cụ thể hơn hoặc nâng thành các quy định của luật bầu cử.
Tại phiên họp, các thành viên Hội đồng bầu cử quốc gia đã tập trung xem xét, thảo luận và cơ bản nhất trí với các nội dung trong dự thảo Báo cáo kết quả cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016- 2021.
+ Theo dự kiến, vào 15h chiều mai- ngày 9/6, Hội đồng bầu cử quốc gia sẽ tổ chức Họp báo công bố kết quả bầu cử và danh sách những người trúng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV./.