Tán thành với đánh giá của Chính phủ rằng phát triển nông nghiệp vẫn còn những yếu tố thiếu bền vững, tuy nhiên nữ đại biểu Đoàn Đà Nẵng cho rằng báo cáo của Chính phủ vẫn chưa chỉ ra những nguyên nhân khiến nông nghiệp phát triển thiếu bền vững.
Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy – Đoàn ĐBQH thành phố Đà Nẵng phát biểu tại Kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIV.
“Phải chăng nguyên nhân chính là quy hoạch nông nghiệp nói riêng và quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội nói chung chưa phù hợp, chưa hợp lý; chú trọng phát triển số lượng hơn chất lượng; chưa phát triển nông nghiệp công nghệ cao; chưa có sự liên kết giữa công nghiệp chế biến, thương mại với nông nghiệp và nông dân; chưa có giải pháp đề phòng khi xảy ra thiên tai, dịch bệnh”, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy nói, đồng thời khẳng định, nông nghiệp và nông dân đóng vai trò rất quan trọng, Chính phủ cần sớm chỉ ra nguyên nhân, hạn chế và đề ra các giải pháp để khắc phục hạn chế đó, nhằm giúp cho đời sống nông dân được cải thiện, nông nghiệp đóng góp nhiều hơn nữa vào sự thịnh vượng của đất nước.
Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy cho rằng phát triển công nghiệp chưa đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Nước ta đã đặt ra mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa từ hàng chục năm nay, nhưng đến thời điểm này, sau mốc dự kiến 1 năm mà Việt Nam vẫn chưa cơ bản trở thành một nước công nghiệp.
“Đây là một hạn chế quá lớn. Quốc hội cần có chính sách đủ mạnh, Chính phủ cần có giải pháp đột phá để thực hiện mục tiêu nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XIII của Đảng đã đề ra đến năm 2025, Việt Nam là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp”, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy nhấn mạnh.
Đề cập đến đánh giá của Chính phủ rằng kỷ luật, kỷ cương, quản lý tài nguyên đất đai, công sản, đầu tư xây dựng cơ bản còn bị buông lỏng ở một số nơi, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy cho rằng việc nêu ra khuyết điểm này là cần thiết, nhưng nói như vậy vẫn còn nhẹ, bởi những sai phạm trong quản lý tài nguyên đất đai, công sản, đầu tư xây dựng cơ bản không chỉ ở mức độ kỷ luật, kỷ cương bị buông lỏng ở một số nơi mà là những vi phạm pháp luật nghiêm trọng xảy ra có hệ thống ở nhiều nơi. Theo đại biểu, có đánh giá đúng mức độ nghiêm trọng và chỉ ra nguyên nhân của khuyết điểm này mới mong tìm ra giải pháp để chấn chỉnh.
Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy nhận định, tình trạng buông lỏng kỷ cương, vi phạm pháp luật trong các lĩnh vực quản lý tài nguyên đất đai, công sản, đầu tư xây dựng cơ bản xảy ra khá phổ biến và kéo dài. Khi một việc xảy ra phổ biến và kéo dài thì phải tìm nguyên nhân ở cơ chế pháp luật. Một trong những cơ chế dẫn đến tình trạng vi phạm pháp luật, tham nhũng, khiếu kiện dai dẳng về đất đai là những quy định chưa phù hợp của Luật Đất đai. Chính vì nhận thấy điều này mà Chính phủ đã trình và Quốc hội cũng đã quyết định đưa dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2019. Tuy nhiên, Chính phủ đã liên tục đề nghị lùi thời điểm trình dự án luật này và cho tới nay hết nhiệm kỳ vẫn chưa trình Quốc hội được dự thảo luật.
Bên cạnh những bất cập của Luật Đất đai, đại biểu cho rằng, việc không thực thi nghiêm túc các quy định của luật này và một số luật liên quan cũng là nguyên nhân dẫn đến những vi phạm của một số cán bộ có trách nhiệm và của tổ chức, cá nhân khác.
Từ thực tiễn quản lý đất đai hiện nay, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy cho rằng, thông tin về đất đai ở nhiều địa phương cho đến nay vẫn thiếu minh bạch, không thực hiện nghiêm túc quy định tại Điều 28 của Luật Đất đai về công khai thông tin, dẫn đến nhiều rủi ro, gây thiệt hại lớn cho người dân.
Đại biểu nêu đơn cử, vụ việc công ty Địa ốc Alibaba lừa đảo, bán dự án “ma” cho hàng nghìn khách hàng, theo đó công ty này đã mua lại các khu đất có diện tích lớn để làm dự án, bất chấp khu đất đó có mục đích sử dụng là nông nghiệp trồng cây lâu năm, đất rừng và nằm trong quy hoạch đường, nghĩa trang.
“Nếu hệ thống thông tin đất đai mà tốt thì ai bán đất cho ai, dân chỉ cần lên hệ thống kiểm tra là rõ ngay về pháp lý. Việc thực thi pháp luật kém có trách nhiệm giám sát của Quốc hội, Hội đồng nhân dân nhưng trách nhiệm chính vẫn là của Chính phủ và Ủy ban nhân dân các cấp”, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy khẳng định, đồng thời đề nghị Chính phủ nhiệm kỳ mới sớm đưa ra giải pháp và cam kết giải quyết tình trạng này.
Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy cũng nhấn mạnh đến vấn đề "kỷ cương", đó là hai chữ luôn có trong phương châm hành động của Chính phủ, nhưng việc xem xét trách nhiệm không thể hiện rõ phương châm này. Ví dụ việc xử lý 12 đại dự án thua lỗ, Quốc hội liên tục nhắc nhở, đưa cả vào Nghị quyết nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành việc xử lý, chưa biết đến bao giờ mới xong.
Hay việc thu phí tự động không dừng tại tất cả các trạm thu phí BOT trên cả nước, theo Nghị quyết số 437/2017 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội là mọi việc phải hoàn thành để thực hiện từ năm 2019, nhưng đến nay chưa xong, chưa rõ thời gian hoàn thành, không có cá nhân nào bị xử lý.
“Báo cáo tổng kết nhiệm kỳ của Chính phủ không có một địa chỉ trách nhiệm nào, vẫn chỉ là "một số nơi", "một số cá nhân", dù rằng không ít lần tại các báo cáo thẩm tra, các cơ quan của Quốc hội đã yêu cầu phải nêu rõ địa chỉ, trách nhiệm”, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy nói.