.jpg)
Đại biểu Ma Thị Thúy, Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang phát biểu từ điểm cầu trực tuyến
Tham gia ý kiến tại phiên thảo luận, đại biểu Ma Thị Thúy, Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang cho rằng nhiều nội dung Dự án Luật Cư trú (sửa đổi) trình Quốc hội lần này đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu, chỉnh sửa và hoàn thiện. Dự thảo luật đã thể hiện rõ phạm vi điều chỉnh, quy định rõ hơn trách nhiệm của chủ hộ và các thành viên của hộ gia đình trong việc thực hiện quy định của pháp luật về cư trú, quyền và nghĩa vụ của công dân; quy định về thủ tục thực hiện về cư trú giúp cho việc thực hiện các thủ tục về cư trú rõ ràng, hiệu quả hơn. Để tiếp tục thực hiện dự án luật, đại biểu tham gia một số nội dung cụ thể như sau:
Thứ nhất, Điều 2 về giải thích từ ngữ. Khoản 1, phần giải thích về chỗ ở hợp pháp, đại biểu đề nghị bổ sung cụm từ “trừ trường hợp quy định tại Điều 24 của luật này” để cho phù hợp và thống nhất vì Điều 24 xóa đăng ký thường trú. Khoản này sẽ được sửa thành “chỗ ở hợp pháp là nơi để ở thuộc quyền sở hữu, sử dụng của công dân, bao gồm nhà ở, tàu thuyền, phương tiện khác có khả năng di chuyển hoặc chỗ ở khác, trừ trường hợp quy định tại Điều 24 của luật này.”
Điều 20 điều kiện đăng ký thường trú, khoản 3 điểm b quy định về điều kiện đăng ký thường trú, luật đang thể hiện 2 phương án đảm bảo điều kiện về diện tích nhà ở tối thiểu do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định, nhưng không thấp hơn 8m2 sàn/người. Theo đại biểu, nếu quy định như phương án 1 sẽ tạo sự phân biệt đối xử, thực hiện quyền cư trú của người dân giữa các địa phương và chưa phù hợp với nguyên tắc quyền tự do dân cư trú. Do vậy, đại biểu đề nghị Quốc hội làm rõ hơn sự cần thiết của việc giao cho Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định về diện tích bình quân chỗ ở làm điều kiện cho việc đăng ký thường trú vào chỗ ở do thuê mượn, ở nhờ. Đại biểu bày tỏ quan điểm tán thành với phương án 2 của điều này.
Về Điều 24 xóa đăng ký thường trú. Điểm b khoản 1 quy định vắng mặt tại nơi thường trú trên 12 tháng liên tục, trừ trường hợp đã đăng ký tạm trú tại chỗ ở khác đã khai báo tạm vắng, trừ trường hợp xuất cảnh ra nước ngoài nhưng không phải để định cư. Quy định như trên sẽ gây khó khăn đối với người lao động tự do, không cư trú tại địa phương trên 12 tháng mà không đăng ký tạm trú ở nơi khác. Đặc biệt ở các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, có rất nhiều trường hợp bị xóa đăng ký tạm trú. Vậy nếu công dân ở xa cần các thủ tục hành chính khác như cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, các loại giấy tờ khác cần xác nhận của địa phương nơi cư trú thì phải làm lại đăng ký thường trú, gây khó khăn, mất nhiều thời gian của công dân. Đại biểu đề nghị Quốc hội xem xét điều này và điểu chỉnhcho phù hợp với tình hình của thực tiễn.
Tại điểm e khoản 1 quy định xóa đăng ký thường trú đối với trường hợp đã được đăng ký thường trú ở nơi cư trú mới, đại biểu cho rằng khó xác định được thời gian công dân đã được đăng ký thường trú ở nơi cư trú mới do công an tại nhiều địa phương nơi công dân chuyển đến không báo. Vì vậy, đại biểu đề nghị bổ sung quy định khi cấp giấy chuyển hộ khẩu cho công dân thì xóa đăng ký thường trú.
Về Điều 25 tách hộ tại khoản 1, đại biểu đề nghị bổ sung một nội dung: "nếu chủ hộ là vợ chồng, bố, mẹ vợ hoặc bố, mẹ chồng không đồng ý do ly thân, ly hôn thì không cần chủ hộ đồng ý, nếu đủ điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 20 thì cơ quan có thẩm quyền xem xét tách hộ".
Về Điều 26 điều chỉnh thông tin về cư trú trong cơ sở dữ liệu về cư trú tại điểm b, khoản 1, đại biểu đề nghị bổ sung cụm từ "chuyển đăng ký thường trú đến nơi ở mới" sau cụm từ "thay đổi thông tin về hộ tịch so với thông tin đã được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu về cư trú". Theo đại biểu, khoản này cần được quy định lại như sau: "thay đổi thông tin về hộ tịch so với thông tin đã được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu về cư trú, chuyển đăng ký thường trú đến nơi ở mới".
Về Điều 27 điều kiện đăng ký tạm trú: khoản 2 dự thảo luật đang có 2 phương án, đại biểu đề nghị lựa chọn phương án 1 tiếp tục quy định về thời hạn đăng ký tạm trú như luật hiện hành tối đa là 2 năm và có thể tiếp tục gia hạn nhiều lần.
Về Điều 29 xóa đăng ký tạm trú, ở khoản 1 Điều 29 không có trường hợp xóa đăng ký tạm trú khi đã đăng ký tạm trú tại nơi khác. Như vậy dự thảo luật cho phép công dân được cùng lúc đăng ký tại nhiều nơi. Tuy nhiên để đảm bảo thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về cư trú, đại biểu đề nghị giữ nguyên tắc 1 người chỉ được đăng ký tạm trú tại một nơi. Do vậy đề nghị Quốc hội bổ sung thêm một nội dung "xóa đăng ký tạm trú khi đã đăng ký tạm trú tại nơi khác" vào dự thảo luật.
Về Điều 38 điều khoản thi hành, đại biểu lựa chọn phương án 1, có quy định chuyển tiếp, theo đó “kể từ ngày luật có hiệu lực thi hành, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ xác nhận về cư trú theo quy định của luật này cho đến hết ngày 31/12/2022”.
Về các nội dung khác, đại biểu đề nghị bổ sung thêm quy định về thời gian đăng ký thường trú, tạm trú, khai báo tạm vắng, có quy định hướng dẫn cụ thể đối với nhân khẩu đăng ký thường trú trong các nhà ở tập thể. Đại biểu đề nghị bổ sung thêm quy định khi đi khỏi địa phương phải khai báo. Thực tế đang có tình trạng một số trường hợp công nhân có hộ khẩu tại địa phương nhưng không cư trú tại nơi đăng ký thường trú.
Đối với các trường hợp không thuộc diện phải khai báo tạm vắng, hiện luật đang quy định trường hợp đăng ký tạm trú đối với các trường hợp không thuộc diện phải khai báo tạm vắng khi đi làm thủ tục đăng ký tạm trú chỉ xuất trình giấy chứng minh nhân dân, đại biểu đề nghị phải hướng dẫn có quy định cụ thể đối với các trường hợp này để quản lý nhân khẩu./.
