Sửa đổi, bổ sung 11/102 điều của Luật Tổ chức Quốc hội
Trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội, Trưởng Ban soạn thảo - Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, Luật Tổ chức Quốc hội được ban hành năm 2014 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2016 đã tạo cơ sở pháp lý cho việc đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội, bảo đảm Quốc hội thực sự là cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của nước ta. Sau hơn 03 năm thi hành Luật Tổ chức Quốc hội cho thấy, về cơ bản nhiều quy định của Luật đã đem lại những kết quả tích cực, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, đại biểu Quốc hội trong các lĩnh vực lập pháp, giám sát, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện Luật, cũng đã phát sinh một số vướng mắc, bất cập cần sửa đổi, bổ sung kịp thời.
%20oko.jpg)
Toàn cảnh phiên họp
Việc xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức Quốc hội là nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 18-NQ/TW và Kế hoạch số 07-KH/TW, Nghị quyết số 56/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong tổ chức và hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội. Đồng thời, hoàn thiện các quy định về hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội theo hướng chỉ quy định mang tính khái quát về nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan này; còn những nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể thì do các luật về từng lĩnh vực quy định, tránh việc cùng một nội dung mà có nhiều văn bản cùng điều chỉnh.
Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội gồm 2 điều. Điều 1 sửa đổi, bổ sung 11/102 điều của Luật Tổ chức Quốc hội; Điều 2 là hiệu lực thi hành.
Sửa đổi, bổ sung quy định về đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội
Nội dung cơ bản của dự thảo Luật tập trung bổ sung tiêu chuẩn về quốc tịch đối với đại biểu Quốc hội tại Điều 22 của Luật Tổ chức Quốc hội để bảo đảm chặt chẽ, phù hợp với thực tiễn. Theo đó, dự thảo Luật quy định đại biểu Quốc hội có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam; bổ sung quy định về nhiệm vụ của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong việc đánh giá hoạt động của đại biểu Quốc hội tại Điều 54; bổ sung thẩm quyền của Đoàn đại biểu Quốc hội trong việc xác định địa bàn đại diện của đại biểu được chuyển sinh hoạt đến để thuận tiện cho công tác tổ chức hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội tại khoản 1 Điều 38.
Dự án Luật cũng tập trung sửa đổi, bổ sung quy định về Đoàn đại biểu Quốc hội. Cụ thể, sửa đổi khoản 3 Điều 43 theo hướng: Đoàn có Trưởng đoàn, Phó Trưởng đoàn do Đoàn đại biểu Quốc hội bầu trong số các đại biểu Quốc hội của Đoàn và được Ủy ban Thường vụ Quốc hội phê chuẩn. Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách của Đoàn đại biểu Quốc hội; sửa đổi, bổ sung quy định về thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong việc phê chuẩn việc cho thôi giữ chức vụ Trưởng đoàn, Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tại khoản 4 Điều 53 cho phù hợp với thực tế; sửa đổi, bổ sung điểm đ khoản 2 và khoản 4 Điều 43 quy định về bộ máy giúp việc của Đoàn đại biểu Quốc hội theo hướng chỉ quy định có tính khái quát, không nêu tên Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội với tính chất là một đơn vị độc lập giúp việc cho Đoàn đại biểu Quốc hội như trong Luật hiện hành. Việc sửa đổi, bổ sung theo hướng này sẽ bảo đảm để khi tổ chức bộ phận giúp việc Đoàn đại biểu Quốc hội theo phương án nào (hợp nhất 02 văn phòng hay 03 văn phòng) thì cũng không bị vướng bởi quy định của Luật Tổ chức Quốc hội. Đồng thời, Ban soạn thảo sẽ rà soát sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến các điều kiện bảo đảm cho Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội tại Điều 99 và Điều 101 để bảo đảm tính thống nhất với quy định nói trên.
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc trình bày Tờ trình
Về kinh phí bảo đảm cho hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật quy định theo hướng: kinh phí hoạt động của bộ phận tham mưu, giúp việc, kinh phí phục vụ hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội tại địa phương được ngân sách địa phương bảo đảm theo phân bổ dự toán do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định. Hoạt động phí của đại biểu Quốc hội; phụ cấp và các chế độ khác của đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ở địa phương; chế độ của đại biểu Quốc hội khi tham gia các hoạt động do Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội tổ chức do ngân sách trung ương bảo đảm.
Sửa đổi, bổ sung quy định liên quan đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội
Dự thảo Luật cũng sửa đổi, bổ sung khoản 4 và khoản 5 Điều 44 về nguyên tắc và điều kiện thông qua pháp lệnh, nghị quyết, kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp và chế độ báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để bảo đảm tương thích với các quy định về nguyên tắc hoạt động của Quốc hội và Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.
Đồng thời, sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 48 theo hướng quy định Ủy ban Thường vụ Quốc hội thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn liên quan đến công tác xây dựng luật, pháp lệnh theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật để tránh việc quy định lại các nội dung của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, dễ gây mâu thuẫn, chồng chéo, nhất là khi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật sẽ được xem xét sửa đổi, bổ sung trong năm 2019; sửa đổi, bổ sung Điều 59 theo hướng quy định Ủy ban Thường vụ Quốc hội có nhiệm vụ tổ chức trưng cầu ý dân theo quyết định của Quốc hội và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn trong việc trưng cầu ý dân theo quy định của Luật Trưng cầu ý dân để bảo đảm thống nhất với quy định của Luật Trưng cầu ý dân.
Sửa đổi, bổ sung quy định về Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội
Ngoài ra, dự thảo Luật cũng sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 87 để quy định cụ thể về số lượng tối thiểu thành viên tham dự các phiên họp và tỷ lệ thành viên biểu quyết tán thành cần thiết để các báo cáo, quyết định của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội được thông qua (tương tự quy định về phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội) nhằm bảo đảm nguyên tắc làm việc theo chế độ tập thể, quyết định theo đa số.
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc nhấn mạnh, trên cơ sở Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội, Ban soạn thảo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.
Sau khi nghe Tờ trình của Ban soạn thảo, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nghe báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và cho ý kiến về sự cần thiết ban hành Luật; hồ sơ dự án Luật; các nội dung sửa đổi, bổ sung và các nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật./.