Trước yêu cầu của công tác phòng chống dịch bệnh Covid-19, Quốc hội Việt Nam đã có quyết định lịch sử khi lần đầu tiên tổ chức họp bằng hình thức trực tuyến. Hình thức họp trực tuyến là nét mới, thể hiện sự linh hoạt, tận dụng tối đa lợi thế ứng dụng thành tựu của khoa học công nghệ hiện đại trong hoạt động của Quốc hội. Việc đổi mới cách thức tổ chức kỳ họp cho thấy, Quốc hội luôn chủ động, nhanh chóng thích ứng với điều kiện, hoàn cảnh và yêu cầu của thực tiễn, vì lợi ích của Nhân dân và đất nước.
Phiên khai mạc Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV
Mặc dù vừa phải tập trung chống dịch Covid 19, vừa phải đẩy mạnh phục hồi kinh tế, ổn định xã hội, nhưng các cơ quan, tổ chức hữu quan đã tích cực khẩn trương, nỗ lực cao nhất trong chuẩn bị để kỳ họp được khai mạc vào đúng ngày 20/5 như thông lệ. Điều này thể hiện tinh thần đoàn kết, quyết tâm cao, sự đồng sức, đồng lòng của Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan, tổ chức hữu quan, các Đoàn đại biểu Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội.
Tại đợt 1 này, Quốc hội đã nghe Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trình bày Báo cáo về phòng, chống dịch Covid-19 và những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội; nghe các báo cáo về tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi đến kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV; kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV.
Quốc hội cũng đã nghe trình bày tờ trình và thảo luận trực tuyến về việc phê chuẩn Hiệp định Thương mại tự do giữa CHXHCN Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư giữa một bên là CHXHCN Việt Nam và một bên là Liên minh Châu Âu và các nước thành viên Liên minh Châu Âu (EVIPA). Thảo luận trực tuyến về việc phê chuẩn gia nhập Công ước số 105 của Tổ chức Lao động Quốc tế về xóa bỏ lao động cưỡng bức.
Quốc hội đã các Tờ trình của Chính phủ về: dự án Luật Biên phòng Việt Nam; dự án Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (sửa đổi); dự án Luật Thỏa thuận quốc tế; dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính; dự án Luật Cư trú (sửa đổi); dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi); Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.
Nghe trình bày Tờ trình của Chính phủ đề nghị Quốc hội phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2018 và Báo cáo kiểm toán quyết toán ngân sách nhà nước năm 2018 của Kiểm toán Nhà nước.
Các đại biểu Quốc hội tham gia phiên họp từ điểm cầu Hội trường Diên Hồng
Quốc hội cũng đã tiến hành thảo luận trực tuyến về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Doanh nghiệp (sửa đổi); dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giám định tư pháp; dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020; dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật; dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng; dự án Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án; dự án Luật Thanh niên (sửa đổi); dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội; dự án Luật Đầu tư (sửa đổi); dự án Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP); dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống thiên tai và Luật Đê điều. Đây là những dự án Luật dự kiến sẽ được Quốc hội xem xét thông qua tại đợt 2 của Kỳ họp thứ 9.
Ngoài ra, Quốc hội nghe trình bày Tờ trình và thảo luận trực tuyến về dự thảo Nghị quyết về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Đà Nẵng và một số cơ chế, chính sách đặc thù khác; dự thảo Nghị quyết về miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp
Đặc biệt, Quốc hội đã dành 01 ngày làm việc để tiến hành giám sát tối cao chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em”.
Qua theo dõi các phiên họp của Quốc hội cho thấy mặc dù lần đầu tiên Quốc hội tiến hành họp trực tuyến song không khí thảo luận, tranh luận của các đại biểu Quốc hội vẫn diễn ra sôi nổi. Trung bình một phiên thảo luận về các dự án Luật có khoảng 16 đến 25 đại biểu Quốc hội phát biểu. Cá biệt tại phiên giám sát tối cao đã có 47 đại biểu Quốc hội phát biểu. Thực tế số lượng đại biểu Quốc hội đăng ký phát biểu nhiều hơn thế song vì thời gian có hạn nên các đại biểu Quốc hội không đủ thời gian để phát biểu ý kiến và ý kiến của đại biểu Quốc hội sẽ được gửi bằng văn bản để tổng hợp.
Có được sự thành công ban đầu này là nhờ sự chủ động điều chỉnh linh hoạt cách thức làm việc; sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ trang thiết bị, cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ cũng như việc điều chỉnh sắp xếp nội dung chương trình Kỳ họp, sự điều hành của Đoàn Chủ tịch trong mỗi nội dung làm việc và hơn hết là sự đoàn kết, đồng thuận của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội và các vị đại biểu Quốc hội đã nỗ lực phát huy vai trò, trách nhiệm với Nhân dân.
Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển phát biểu tại phiên họp chiều 28/5
Phát biểu kết luận phiên họp chiều ngày 28/5, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đánh giá, Quốc hội đã hoàn thành Chương trình đợt 1 của Kỳ họp thứ 9, qua hình thức họp trực tuyến rất thành công. Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nêu rõ, đây là một sự đổi mới thể hiện sự linh hoạt trong hoạt động của Quốc hội, song vẫn bảo đảm, duy trì không khí dân chủ, công khai của một kỳ họp Quốc hội theo đúng quy định của pháp luật. Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển ghi nhận các đại biểu Quốc hội tham dự họp ở các đầu cầu cũng như là các đại biểu dự họp tại phòng họp Diên Hồng đều đầy đủ và thảo luận rất sôi nổi, có chất lượng. Dù lần đầu tiên họp trực tuyến nhưng công tác phục vụ, công tác kỹ thuật rất thành công.
Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, Đợt 2 của Kỳ họp thứ 9, Quốc hội sẽ họp tập trung, bắt đầu từ ngày 08/06/2020 và thông qua nhiều vấn đề quan trọng. Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo các cơ quan Quốc hội chuẩn bị chu đáo các nội dung, điều kiện đảm bảo để hoàn thành toàn bộ Chương trình kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV./.