Toàn cảnh phiên họp
Tại Phiên họp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân trình bày Tờ trình về việc thành lập 05 phường Xuân Lập, Xuân Tân, Bảo Vinh, Suối Tre, Bàu Sen thuộc thị xã Long Khánh và thành lập thành phố Long Khánh thuộc tỉnh Đồng Nai. Theo đó, thành phố Long Khánh không thay đổi về diện tích tự nhiên, dân số và số đơn vị hành chính trực thuộc nhưng giảm 05 xã và tăng 05 phường. Tỉnh Đồng Nai không thay đổi về diện tích tự nhiên, dân số và số đơn vị hành chính trực thuộc nhưng giảm 01 thị xã, tăng 01 thành phố và giảm 05 xã, tăng 05 phường.
Trước tình hình phát triển kinh tế, xã hội tốc độ đô thị hóa và nhất là dân số cơ học tăng cao trong những năm qua, các xã Xuân Lập, Xuân Tân, Bảo Vinh, Suối Tre, Bàu Sen đang gặp nhiều khó khăn trong công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực: dân cư, quy hoạch, xây dựng, môi trường, an ninh quốc phòng, định hướng phát triển kinh tế, xã hội theo đà phát triển và tốc độ đô thị hóa trong các năm tiếp theo. Do vậy, việc thành lập các phường Xuân Lập, Xuân Tân, Bảo Vinh, Suối Tre, Bàu Sen là cần thiết, nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trong khu vực và phù hợp với quy hoạch chung của thị xã đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, đồng thời đáp ứng được tâm tư, nguyện vọng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa phương.
Bên cạnh đó, trong những năm qua thị xã Long Khánh đã đạt được những thành tựu nổi bật trong phát triển kinh tế xã hội, nền kinh tế từng bước dịch chuyển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nâng cao hiệu quả trong từng ngành, lĩnh vực, tốc độ tăng trưởng kinh tế luôn duy trì ở mức cao. Do vậy, để tạo điều kiện cho thị xã Long Khánh phát huy hơn nữa các lợi thế về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, nguồn lực, cùng với sự phát triển đồng bộ về kinh tế - xã hội. Về cơ sở hạ tầng đô thị cũng cần giải quyết tốt những vấn đề đặt ra như quản lý trật tự xây dựng đô thị, quản lý quy hoạch, quản lý sử dụng tài nguyên đất, thực hiện các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật như giao thông, điện nước, nhà ở xã hội, quản lý hộ khẩu, nhân khẩu, an ninh trật tự, các tệ nạn xã hội. Thúc đẩy thị xã Long Khánh trở thành một trong những trung tâm phát triển kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội, thương mại - dịch vụ và an ninh - quốc phòng của tỉnh Đồng Nai thì việc thành lập thành phố Long Khánh là cần thiết, phù hợp.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, điều kiện thành lập 05 phường Xuân Lập, Xuân Tân, Bảo Vinh, Suối Tre, Bàu Sen thuộc thị xã Long Khánh và thành lập thành phố Long Khánh thuộc tỉnh Đồng Nai đã bảo đảm đúng theo các quy định về điều kiện tại khoản 2 Điều 128 Luật Tổ chức chính quyền địa phương; phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, các định hướng quy hoạch, chương trình phát triển đô thị và quy hoạch ngành, lĩnh vực liên quan của thành phố Long Khánh và của tỉnh Đồng Nai đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng của thành phố Long Khánh theo hướng kết hợp chiều rộng với chiều sâu, dựa vào phát triển nền kinh tế tri thức, để thành phố Long Khánh sớm trở thành đô thị hạt nhân của Vùng kinh tế Đông Nam Đồng Nai. Đồng thời, việc thành lập thành phố Long Khánh đã đảm bảo đoàn kết dân tộc, phù hợp với các yếu tố lịch sử, truyền thống văn hoá của địa phương và tạo được sự đồng thuận cao của nhân dân trên địa bàn.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định trình bày Báo cáo thẩm tra
Báo cáo về Đề án điều chỉnh địa giới hành chính 05 xã Bình Sơn, Cẩm Đường, Long An, Long Phước, Bàu Cạn và giải thể xã Suối Trầu thuộc huyện Long Thành tỉnh Đồng Nai, Bộ Trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho biết, thực hiện chủ trương của Quốc hội và Chính phủ về việc đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành, tỉnh Đồng Nai đã và đang khẩn trương tập trung chỉ đạo xây dựng báo cáo Đề án khả thi dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không Quốc tế Long Thành. Theo đó, Dự án có diện tích thu hồi lớn (50 km2), liên quan đến địa giới hành chính của các xã Bình Sơn, Cẩm Đường, Long An, Long Phước, Bàu Cạn, Suối Trầu và ảnh hưởng đến cuộc sống của 4.864 hộ dân. Từ thực tế đó, để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng dự án Cảng hàng không Quốc tế Long Thành thuận lợi; bảo đảm cho người dân trong vùng dự án bị giải tỏa sớm ổn định đời sống sau khi di dời, có điều kiện sinh hoạt tốt, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, huyện và để hoạt động điều hành, quản lý nhà nước trên những địa bàn bị tác động ảnh hưởng được liên tục, hiệu lực, hiệu quả, vì vậy việc điều chỉnh địa giới hành chính 05 xã Bình Sơn, Cẩm Đường, Long An, Long Phước, Bàu Cạn và giải thể xã Suối Trầu là cần thiết, phù hợp với thực tế đang diễn ra trên địa bàn các xã này và được sự đồng thuận cao của nhân dân.
Điều kiện điều chỉnh địa giới hành chính 05 xã Bình Sơn, Cẩm Đường, Long An, Long Phước, Bàu Cạn và giải thể xã Suối Trầu đã bảo đảm các điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 128 Luật tổ chức chính quyền địa phương; phù hợp với quy hoạch Cảng hàng không Quốc tế Long Thành được phê duyệt tại Quyết định số 909/QĐ-TTg ngày 14/6/2011 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch Cảng hàng không Quốc tế Long Thành. Phù hợp với Nghị quyết số 53/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không Quốc tế Long Thành; bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền địa phương các cấp trên địa bàn trong quá trình chuẩn bị xây dựng dự án Cảng hàng không Quốc tế Long Thành; đảm bảo yêu cầu về an ninh quốc phòng, trật tự, an toàn xã hội.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội biểu quyết
Bày tỏ quan điểm thẩm tra về vấn đề này, Ủy ban Pháp luật cho rằng, việc điều chỉnh địa giới hành chính 05 xã và giải thể 01 xã thuộc huyện Long Thành là cần thiết, về cơ bản đáp ứng các điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định. Hồ sơ Đề án, trình tự, thủ tục lập Đề án đã đáp ứng đủ quy định của pháp luật. Do vậy, kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội ra Nghị quyết về việc điều chỉnh địa giới hành chính 05 xã Bàu Cạn, Bình Sơn, Cẩm Đường, Long An, Long Phước và giải thể xã Suối Trầu thuộc huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai.
Bên cạnh đó, một số ý kiến thành viên Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ giải trình, làm rõ thêm một số nội dung như: những vấn đề liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người dân ở xã bị giải thể hoặc bị chuyển từ xã này sang xã khác sẽ do chính quyền địa phương nơi nào tiếp tục giải quyết; phương án bố trí, sắp xếp cán bộ, công chức ở xã bị giải thể; việc ổn định cuộc sống của người dân bị điều chuyển sang xã khác... Đề nghị chính quyền địa phương cần phải có phương án cụ thể ngay từ khi lập Đề án để tránh tình trạng khi Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội có hiệu lực thi hành nhưng cuộc sống người dân vẫn chưa ổn định ở những nơi tái định cư, đặc biệt là đối với người dân ở xã bị giải thể (khi mà chính quyền xã cũ không còn, chính quyền xã mới chưa nhận được bàn giao cụ thể).
Đối với đề nghị thành lập 5 phường thuộc thị xã Long Khánh và thành lập thành phố Long Khánh, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Pháp luật đã thực hiện thẩm tra, nghiên cứu, đánh giá kỹ sự phù hợp với chủ trương của Đảng về sắp xếp đơn vị hành chính, việc đáp ứng các điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật hiện hành và nhu cầu thực tiễn Đề án của Chính phủ và thấy rằng việc thành lập 05 phường thuộc thị xã Long Khánh và thành lập thành phố Long Khánh thuộc tỉnh Đồng Nai là cần thiết. 05 xã và thị xã Long Khánh đều đáp ứng các tiêu chuẩn và điều kiện thành lập phường, thành phố theo quy định của pháp luật. Hồ sơ Đề án, trình tự, thủ tục lập Đề án đã đáp ứng đủ quy định của pháp luật. Ủy ban Pháp luật đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về việc thành lập 05 phường thuộc thị xã Long Khánh và thành lập thành phố Long Khánh thuộc tỉnh Đồng Nai.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu phát biểu
Để bảo đảm tính hiệu lực và đồng bộ trong việc thi hành Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và đơn giản hóa thủ tục hành chính; trên cơ sở ý kiến thống nhất của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và Ủy ban Tư pháp, Ủy ban Pháp luật đề nghị Chính phủ bổ sung vào dự thảo Nghị quyết một điều (Điều 2) về việc thành lập Tòa án nhân dân thành phố Long Khánh và Viện kiểm sát nhân dân thành phố Long Khánh trên cơ sở kế thừa nguyên trạng Tòa án nhân dân thị xã Long Khánh và Viện kiểm sát nhân dân thị xã Long Khánh. Đồng thời, để các cơ quan, tổ chức và địa phương có thời gian cho công tác chuẩn bị, kiện toàn tổ chức, thay đổi tên gọi, con dấu và các điều kiện cần thiết khác cho hoạt động của đơn vị hành chính mới được thành lập, Ủy ban Pháp luật đề nghị Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 6 năm 2019.
Thống nhất về nội dung Tờ trình của Chính phủ, cũng như ý kiến thẩm tra của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, tại phiên họp, 100% các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết tán thành việc điều chỉnh địa giới hành chính 05 xã và giải thể 01 xã thuộc huyện Long Thành; việc thành lập 5 phường thuộc thị xã Long Khánh và thành lập thành phố Long Khánh thuộc tỉnh Đồng Nai.
Phát biểu kết thúc nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu lưu ý khi triển khai Đề án cần tính đến việc sắp xếp tổ chức bộ máy nhân sự đảm bảo đồng bộ của cả hệ thống chính trị. Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Ủy ban Pháp luật tiếp tục phối hợp với Bộ Nội vụ để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết về việc thành lập 05 phường thuộc thị xã Long Khánh và thành lập thành phố Long Khánh thuộc tỉnh Đồng Nai và dự thảo Nghị quyết về việc điều chỉnh địa giới hành chính 05 xã Bàu Cạn, Bình Sơn, Cẩm Đường, Long An, Long Phước và giải thể xã Suối Trầu thuộc huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai.